فراز و فرود عرفات از مبارزه تا سازش

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- محسن احدی؛ «محمد عبدالرحمان عبدالرئوف القدوره الحسینی» معروف به یاسر عرفات که به وی ابو عمار نیز می‌گفتند، مبارز فلسطینی، مؤسس جنبش فتح و رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در 24 اوت 1929 (2 شهریور 1308) در قاهره چشم به جهان گشود.

ایده مبارزه از زمان کودکی و در زمانی که سربازان انگلیسی شبانه به خانه دایی عرفات یورش برده و تمامی اهل خانه را کتک زدند در ذهن وی شکل گرفت.

رئیس سابق تشکیلات خودگردان فلسطین، تحصیل در رشته مهندسی را در دانشگاه قاهره رها کرد و به‌عنوان سرباز ذخیره ارتش مصر در غزه با رژیم صهیونیستی جنگید و این آغازی شد برای انتخاب راهی که عرفات در ادامه زندگی برای خود برگزید.

وی بعد از تحصیل در مکزیک به قاهره بازگشت و بعد از اخذ مدرک کارشناسی ارشد به کویت رفت، جایی که عرفات و دوستانش در 1958 (1337) جنبش فتح را تأسیس کرده و با کسب کمک مالی از بعضی از کشورهای عربی نشریه‌ای درباره ترویج جنگ مسلحانه علیه رژیم اشغالگر قدس منتشر کردند. 6 سال بعد، عرفات به اردن سفر کرد تا با سازمان‌دهی جنبش فتح وارد فاز مبارزه مسلحانه برای آرمان آزادی فلسطین شود.

گفته می‌شود در زمانی که عرفات در مصر به سر می‌برد، دیداری با شهید نواب صفوی داشته است و ایده مبارزه برای آزادی فلسطین را از وی گرفته است. یزدان کریمی پژوهشگر حوزه صهیونیسم و از نویسندگان دائرة‌المعارف صهیونیسم با بیان این مطلب نقل می‌کند که شهید نواب به عرفات می‌گوید برای مبارزه احتیاجی به لوازم و کمک وجود ندارد، باید مبارزه را آغاز کرد و خداوند خود اسباب کمک را فراهم خواهد کرد.

وی در 1974 (1353) به نمایندگی از سوی ملت فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک سخنرانی کرد و این جمله معروف را بر زبان آورد: «امروز منبا یک تفنگ در یک دست و یک شاخه زیتون در دست دیگر آمده‌ام، پس کاری نکنید که شاخه زیتون از دست من رها شود.»

با آغاز انتفاضه اول در دسامبر 1987 (آذر 1366) یاسر عرفات توانست ضربات مهلکی به صهیونیست‌ها وارد کند و به چهره‌ای محبوب میان فلسطینیان تبدیل شد؛ اما شکست وی زمانی شروع شد که سازش به‌جای مبارزه وارد گفتمان عرفات شد.

محمدعلی مهتدی کارشناس حوزه خاورمیانه و از هم‌رزمان شهید چمران در لبنان می‌گوید: «زمانی که صهیونیست‌ها به لبنان حمله کردند، افرادی مانند حسنی مبارک، رئیس‌جمهور اسبق مصر دائماً به عرفات می‌گفتند که اگر مبارزه نکنی و با صهیونیست‌ها سازش کنی، آن‌ها از لبنان عقب خواهند نشست و امتیاز خواهند داد. پایان این سیاست، هم شکست فلسطینیان و هم اشغال لبنان بود.»

عرفات در آغاز دهه ۱۹۹۰ میلادی، رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت و با وساطت آمریکا به مذاکره با نخست‌وزیر وقت این رژیم، «اسحاق رابین» پرداخت. مذاکراتی که به پیمان اسلو میان رژیم صهیونیستی و فلسطین منجر شد. یاسر عرفات، اسحاق رابین و شیمون پرز به خاطر این پیمان در 1994 جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.

پس از شکست مذاکرات کمپ دیوید در 2000 (1379) و درنتیجه سرسختی صهیونیست‌ها و اصرار عرفات بر عدم چشم‌پوشی از حقوق فلسطینیان، انتفاضه الاقصی در تاریخ 28 سپتامبر همان سال (7 مهر) آغاز شد و نیروهای نظامی رژیم صهیونیستی، عرفات را به بهانه رهبری انتفاضه در مقر خود محاصره کرده و در عملیاتی با نام «دیوار حائل» به چندین شهر یورش بردند. درنتیجه این محاصره، فلسطینیان در شرایط بسیار ناگواری قرار گرفتند و حتی از ابتدایی‌ترین نیازهای انسانی نیز محروم شدند.

گذشت زمان اما به عرفات نشان داد که جایزه نوبل، خیانت به آرمان فلسطین بوده است و با بازگشت به دوران مبارزه، باید ایده فلسطین آزاد را دنبال کند، تغییری که با دادن جانش بهای آن را داد.

14 سال پیش، عرفات پس از انتقال به بیمارستانی در پاریس در 75 سالگی از دنیا رفت. گزارش‌هایی مبنی بر اینکه عرفات با ماده پولوتونیوم مسموم شده است، منتشر شد و بنا به درخواست «سهی عرفات» همسر وی، تیم پزشکی سوئیس اقدام به نبش قبر عرفات کرده و از آن نمونه‌برداری کرد تا تحقیقات دراین‌باره را تکمیل کنند. متخصصان سوئیسی پس از آزمایش جسد یاسر عرفات اعلام کردند که در استخوان رهبر فلسطینی‌ها ۱۸ برابر اندازه معمول رادیواکتیو یافته‌اند.

درنهایت، در فوریه ۲۰۱۵ (اسفند 1393) عضو کمیته مرکزی جنبش فتح گفت: «کمیته ویژه تحقیق درباره قتل یاسر عرفات، قاتل وی را شناسایی کرده است و برای اطمینان از یافته‌های پژوهش به‌عمل‌آمده نیاز به زمان دارد. اسرائیل مسئول ترور است؛ ولی ما به دنبال شخصی هستیم که مستقیماً اجرای طرح ترور را بر عهده داشته است.»

نگاهی به زندگی پرفراز و نشیب عرفات نشان می‌دهد که وی هیچ‌گاه در یک خط سیر مشخص حرکت نکرد. یک‌بار با صهیونیست‌ها مبارزه کرد و روز دیگر سر میز گفتگو حاضر شد و در حالی که بیشترین حمایت‌ها را از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران دریافت کرد ولی در زمان دفاع مقدس از صدام حسین حمایت کرد.

ابو عمار توانست در میدان جنگ به چهره‌ای مجاهد و مبارز تبدیل شود ولی زمانی که  با خیانت به آمال یک ملت، دستان دشمنان خود را فشرد، ارزش و جایگاه خود را از دست داد تا درنهایت، همان کسانی که در پشت میز مذاکره دستش را فشردند با همان دست نیز حکم قتلش را امضا کنند.

انتهای پیام/4106/4093