آیا اعراب به استقبال توافق هسته‌ای با ایران خواهند رفت؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، ایران و گروه ١+٥ روز ٢٣ تیر بعد از ٢٢ ماه مذاکره بر سر برنامه هسته‌ای ایران به توافقی جامع دست یافتند. اگرچه پنج وزیر خارجه دیگر هم در این مذاکره حضور داشتند، وزیران امور خارجه ایران و آمریکا وظیفه بیشتری برای اقناع دیگر کشورهای نگران از این توافق برعهده دارند. عمده دلواپسان بین‌المللی این توافق، اسرائیل و کشورهای منطقه هستند.

جان کری برای اقناع این دلواپسان، روز یکشنبه در قاهره میهمان رئیس‌جمهوری مصر بود و دوشنبه خود را در قطر گذراند. او در پایتخت قطر، با وزرای امور خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس (بحرین، کویت، عمان، امارات‌متحده‌عربی، عربستان و قطر) دیدار کرد.

جان کری در نخستین مقصد تور منطقه‌ای خود یعنی قاهره ادعا کرد که توافق هسته‌ای برای امنیت منطقه و مصر بهتر از روزهای بدون توافق خواهد بود.

اما اصلی‌ترین چاشنی سفر جان کری، بحث با اعراب در خصوص توافق هسته‌ای با ایران است اما در حاشیه وزیر امور خارجه آمریکا با همتاهای عرب خود در خصوص سوریه، عراق و یمن هم رایزنی‌هایی داشت.

نشست مشترک وزیران خارجه 6 کشور جنوب خلیج فارس (کویت، عربستان سعودی، بحرین، قطر، امارات و عمان) و آمریکا روز دوشنبه در دوحه پایتخت قطر برگزار شد. موضوع اصلی این نشست بررسی توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 بود. این نشست فرصتی بود تا شش وزیر بتوانند از نگرانی‌های خود در خصوص تبعات توافق هسته‌ای بگویند و البته درخواست‌های جدید خود از واشنگتن را هم مطرح کنند.

جان کری در تمام پاسخ‌های خود به پرسش‌ها در خصوص دغدغه اعراب از توافق هسته‌ای با ایران می‌گوید که دلیل نگرانی اعراب را درک می‌کند اما بهترین راه برای رفع این نگرانی در خاورمیانه، انعقاد توافقی با ایران بود که احتمال دستیابی این کشور به بمب اتمی را به صفر برساند.

پس از پایان این نشست هم، شش کشور عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس اعلام کردند توافق هسته ای با ایران بهترین گزینه ممکن بوده و از جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به خاطر تلاش های دو سال گذشته برای رسیدن به توافق هسته ای با ایران قدردانی کردند.

هم‌زمان با سفر جان کری به کشورهای عربی، وزیر امور خارجه ایران نیز در مقاله‌ای که در چهار روزنامه عربی منطقه چاپ ‌شده، اولویت اول ایران را داشتن روابطی «خوب و مستحکم» با همسایگانش عنوان کرده و توافق وین را «دستاوردی برای تمامی منطقه» خوانده است. ظریف در این مطلب تاکید کرد که توافق وین ضرری برای همسایگان نیست بلکه با این توافق به بحران غیرضروری ١٢ ساله‌ای پایان داده شد.

حالا وزیران امور خارجه ایران و آمریکا سفرهای خود را به قصد جلب همراهی کشورهای منطقه با توافق هسته‌ای انجام دادند. محمدجواد ظریف بعد از سفر منطقه‌ای خود هم در توییتر نوشت: «به آنهایی که هنوز تردید دارند می‌گویم که همسایگان در اولویت هستند و یک انتخاب ضروری و ارزشمندند.»

الجزیره نیز در گزارشی درباره سفر منطقه‌ای ظریف نوشته است: نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس با همتای آمریکایی‌ آنها در قطر، پشت درهای بسته آغاز شد. همچنین پس از نشست وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس با وزیرامور خارجه آمریکا، نشستی سه‌جانبه نیز میان سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و جان کری و عادل الجبیر، همتایان آمریکایی و عربستانی وی شد.

با چینش این جلسه به نظر می‌رسد روسیه و آمریکا به‌عنوان دو عضو ١+٥ قصد دارند یکی از دلواپس‌های بین‌المللی یعنی عربستان را در منطقه جلب کنند.

روزنامه وال استریت ژورنال آمریکا در گزارش خود از نتایج این نشست نوشت: اعلام موافقت کشورهای عربی منطقه با توافق هسته‌ای، استدلال‌های مخالفان توافق در داخل آمریکا را از بنیان سست می‌کند، چون مخالفان این توافق مدعی‌اند این توافق با مخالفت متحدان منطقه‌ای آمریکا روبروست. از سوی دیگر به نوشته این روزنامه این اعلام حمایت انزوای منطقه‌ای اسرائیل را به عنوان تنها مخالف پرو پا قرص توافق هسته‌ای با ایران، بیش از پیش خواهد ساخت.

همچنین بی‌بی‌سی درباره نشست جان کری با وزرای امور خارجه شورای همکاری خلیج فارس نوشت: این نشست درباره ایران بوده است. به نظر می‌رسد اختلافاتی که در مسئله ایران میان این کشورها با واشنگتن وجود داشت به صورت موقت حل شده باشد.

اعلام حمایت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از این توافق می‌تواند در حالی که توافق هسته‌ای با ایران برای تصویب و بررسی به کنگره فرستاده شده است، به نفع حزب دموکرات و حامیان این توافق در کنگره باشد زیرا در ماه‌های گذشته یکی از مهم‌ترین استدلال‌های مخالفان توافق هسته‌ای در آمریکا این نکته بوده که متحدان عرب آمریکا در منطقه از این توافق احساس نگرانی دارند و با این توافق همراه نیستند.

قرار است در ماه سپتامبر درباره این توافق در کنگره رای‌گیری شود. کاخ سفید که به نظر می‌رسد از تغییر نظر حزب جمهوریخواه در مخالفت با این توافق دلسرد شده بیشتر تلاش خود را روی وحدت نمایندگان حزب دموکرات در دفاع از این توافق متمرکز کرده است.