شکست آمریکا در پیشبرد تحریم نفتی ایران

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، بازار انرژی هرچقدر به نوامبر (آبان) و زمان وعده آمریکا به اعمال فشار و تحریم گسترده علیه صنعت نفت کشومان نزدیک می‌شود، ملتهب‌تر می‌شود. افزایش قیمت نفت در بازار انرژی به‌طور مستقیم بر زندگی شهروندان غربی تأثیر گذاشته است، به‌طوری‌ که رئیس‌جمهور آمریکا از بالا بودن قیمت نفت در بازار گلایه کرد.

اهمیت آنچه در بازار انرژی می‌گذرد و تأثیر آن بر منافع ملی کشورمان، موضوع گفتگوی دکتر عطا بهرامی تحلیلگر اقتصاد بین‌الملل با گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا شد تا با ایشان درباره تحولات بازار نفت و اقدامات کشورمان به گفتگو بنشینیم.

*هفته گذشته جلسه اعضای سازمان اوپک با سایر تولیدکنندگان نفت در الجزایر برگزار شد و به‌رغم اینکه انتظار افزایش تولید نفت می‌رفت، این اتفاق رخ نداد. نظر شما در مورد نتیجه این جلسه چیست؟

افزایش تولید نفت چیزی نیست که با یک توافق صورت بگیرد و احتیاج به پیوست‌های مهندسی و اقتصادی فراوانی دارد. پیش از افزایش تولید نفت باید سرمایه‌گذاری‌های کلانی در آن انجام گرفته‌شده باشد. آنچه اکنون در فضای رسانه‌ای شاهد هستیم که برخی کشورها به دنبال جایگزینی خود در بازار نفت به‌جای کشورمان هستند، گزاره اشتباهی است. اعضای تولیدکننده نفت همان‌گونه که شاهد هستیم بر نظام سهمیه‌بندی مشخص‌شده طبق توافق‌های قبلی پایبند هستند و تنها کشوری که گستاخانه این توافق را نقض می‌کند عربستان سعودی است. افزایش تولید نفت احتیاج به نیازهای میدانی دارد که بازار امروز توان این افزایش به این مقدار را ندارد.

خود افزایش تولید در عربستان با توجه به تحولات جاری در این کشور که متأثر از تحولات سیاسی داخلی و جنگ یمن است می‌تواند در آینده دستخوش تغییر شود. به‌طور مثال اگر توسط ارتش یمن حمله‌ای به زیرساخت‌های تولید یا انتقال نفت در عربستان سعودی انجام بگیرد، این کشور نه‌تنها افزایش تولید نخواهد داشت، بلکه همین عرضه موجود نیز با کاهش روبرو خواهد گردید.

*مقامات کشورمان پیش‌ازاین با انتقاد از عربستان سعودی از تخطی این کشور از تعهدات خود سخن گفته‌اند، این مسئله با جواب شما آیا در تناقض نیست؟

روس‌ها با پیشنهاد اینکه ما روزانه یک‌میلیون بشکه نفت از کانال آن‌ها صادر کنیم، عملاً راه دور زدن تحریم‌های ظالمانه آمریکا را برای کشور ما هموار کردند؛ اما متأسفانه مسئولین ما پیوست عملی به این موضوع ارائه ندادند. یا به‌طور مثال چینی‌ها چندین پالایشگاه را موظف کرده‌اند که نفت خود را تنها از کشورمان تأمین کنند؛ اما برای اجرایی شدن این مسائل گام‌های مثبتی برداشته نشده است. منافع استراتژی عربستان سعودی و روسیه در بازار انرژی مطلقاً با هم یکی نیست.

*به جواب شما برمی‌گردم که فرمودید روسیه پیشنهاد خرید یک‌میلیون نفت از ایران را داده است. آیا این موضوع به افزایش قدرت روسیه و استفاده از کارت صدور نفت کشورمان برای اعمال فشار در نظام بین‌الملل مؤثر خواهد بود؟

مشخصاً هر کشوری به دنبال منافع خود در نظام بین‌الملل است. به‌طورکلی اقتصاد، یک نظام برد-برد است و اینکه ما فکر کنیم هر کشوری فقط به سود خود برسد این اشتباه است. مسلماً روس‌ها با توجه به اینکه از بازار انرژی به‌عنوان یک ابزار اعمال فشار به‌خصوص علیه اروپایی‌ها استفاده می‌کنند می‌توانند از این میزان صدور نفت کشورمان که به‌اندازه 10 درصد از کل صدور نفت این کشور است، استفاده ابزاری کنند اما همین موضوع برای کشورمان نیز یک برد است.

*ولادیمیر پوتین در اجلاس انرژی در روسیه اعلام کرد که با دونالد ترامپ در بحث بالا بودن قیمت نفت موافق است. نظر شما درباره اقدام‌های روسیه در بازار انرژی چیست؟

به نظر من صحبت‌های رئیس‌جمهور روسیه کاملاً جنبه روانی داشت. التهاب در بازار انرژی باعث شده است تا مردم کشورهای غربی به‌خصوص مردم اروپا این افزایش قیمت را در جایگاه‌های سوخت‌رسانی مشاهده کنند. مطمئن باشید روس‌ها به دنبال سیاست افزایش قیمت در بازار هستند. چون در همان مقطع که قیمت نفت کاهش پیدا کرد اقتصاد این کشور به‌شدت متضرر شد. در مقابل با قیمت بالای نفت، این کشور می‌تواند هم بدهی‌های خود را تسویه کند و هم پروژه‌های خود را به‌پیش ببرد. تنها کشوری که سیاست کاهش قیمت نفت را دنبال می‌کند عربستان سعودی است تا رقیب خود در منطقه یعنی کشورمان را از عواید فروش نفت محروم و در مقابل سیاست‌های منطقه‌ای ما ایستادگی کند. طبیعتاً در صورت افزایش قیمت نفت در بازار جهانی بازارهای جایگزین از قبیل گاز نیز شاهد افزایش قیمت و افزایش تقاضا خواهند شد که این موضوع به افزایش قدرت مانور روسیه خواهد انجامید.

*نظر شما در مورد بسته حمایتی اتحادیه اروپا و سیستم سوئیفت غیردلاری چیست؟

 واقعیت این است که اروپایی‌ها به دنبال این هستند که احیای نظام مالی خود را مستقل از آمریکا در پیش بگیرند. به‌طور مثال اروپایی‌ها در تلاش هستند تا با حمایت از بانک‌های ورشکسته ایتالیایی و همکاری آن‌ها با کشورمان، سیستم مستقل مالی خود را پیاده کنند. در این میان آلمانی‌ها به‌عنوان موتور محرک اقتصاد اروپا با چینی‌ها به‌خوبی وارد مذاکره شده و به دنبال ایجاد این سیستم هستند. با توجه به اینکه هم‌اکنون مدیریت دولت آمریکا زیر نظر دونالد ترامپ در حال ایجاد یک جنگ تجاری با چین و اتحادیه اروپا است، کشورهایی مثل چین و آلمان در تلاش هستند تا در مقابل اقدام‌های دولت آمریکا تلاش‌هایی انجام دهند که همین سیستم سوئیفت بدون دلار نه‌تنها برای آن‌ها یک ابزار برد است، بلکه ما نیز می‌توانیم در مقابل اخلال‌گری‌های آمریکا در نظام اقتصادی علیه خودمان استفاده کنیم. ما احتیاج به راهبرد و کار عملیاتی در این مورد داریم. دولت باید هم‌اکنون هیئت‌های عالی‌رتبه بانکی را به کشورهایی که تمایل دارند با این سیستم جایگزین عمل کنند فرستاده و با آن‌ها مذاکره کند.

*با توجه به اینکه ضرب‌الاجل دولت ترامپ در نوامبر (آبان) در حال نزدیک شدن است و فصل سرما نیز تقاضای انرژی را زیاد خواهد کرد، پیش‌بینی شما از آینده بازار انرژی و چشم‌انداز تحریم فروش نفت کشورمان چیست؟

آنچه مشاهده می‌کنیم این است که راهبرد آمریکا در مقابل تحریم کشورمان موفق نبوده است. آمریکایی‌ها در ابتدا تصور می‌کردند که می‌توانند با یک دستور تحریم نفت کشورمان را به‌پیش ببرند؛ اما گذر زمان نشان داد که این راهبرد اصلاً موفق نبوده است. آمریکا نتوانسته است اجماع جهانی علیه کشورمان ایجاد کند. هم‌اکنون آمریکایی‌ها برای پیشبرد سیاست تحریم، به دنبال دادن مشوق‌هایی از قبیل همین معافیت‌ها به کشورها هستند تا بتوانند آرام‌آرام طرح تحریم نفت را به‌پیش ببرند؛ اما با توجه به افزایش تقاضا در بازار انرژی و نوسان شدید قیمت، راهبرد آمریکا موفق نخواهد بود. آمریکایی‌ها نمی‌توانند هم‌زمان هم با کشورهای دیگر وارد یک جنگ تجاری شوند و هم آن‌ها را در پیشبرد یک سیاست متحد سازند.

انتهای پیام/