فاز نخست عملیات ایمن‌سازی چاه‌های میدان پارس شمالی اجرا شد
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری آنا از پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران، ایمن‌سازی و ترک چاه‌های قدیمی تخلیه شده و چاه‌هایی که از لحاظ اقتصادی نقشی در برنامه‌های توسعه‌ای میادین نفت و گاز ندارند، همواره به دلیل جلوگیری از مهاجرت هیدروکربن‌های باقیمانده به سازندهای سطحی و یا نشت و آلوده‌سازی موقعیت‌های حفاری در خشکی و دریا حائز اهمیت بوده است.
در میدانی نظیر پارس شمالی که چاه‌های گازی حفر شده آن به مدت 40 سال بدون هیچ‌گونه تولیدی با psi 8000 فشار بطور غیرصحیح ایمن، معلق و یا رها شده است و تجهیزات سرچاهی آن تحت نظارت، نگهداری و تعمیرات نبوده است، اهمیت ایمن‌سازی و ترک صحیح چاه‌های آن مطابق با استانداردهای روز دو چندان است.
پراکندگی چاه‌ها و سازه‌های دریایی پارس شمالی، پوسیدگی شدید سازه‌ها در ناحیه پاشش، آسیب‌های وارده به واسطه حملات موشکی حین جنگ تحمیلی، وجود فشار محبوس در دالیز چاه‌ها، عدم ترک صحیح و ایمن چاه‌ها، پوسیدگی تجهیزات سرچاهی و احتمال عدم یکپارچگی تجهیزات و لوله‌های جداری چاه و همچنین احتمال وجود گاز سطحی کم عمق به دلیل فوران زیرزمینی یکی از چاه‌ها سبب شده است عملیات ایمن‌سازی و ترک صحیح این چاه‌ها با مخاطرات و ریسک‌های عملیاتی بسیاری همراه باشد.
از این رو شرکت نفت و گاز پارس با محوریت مدیریت مهندسی نفت و گاز و مشارکت مدیریت مهندسی و ساختمان، HSE و مدیریت عملیات و پشتیبانی، ایمن‌سازی و ترک چاه‌ها را در این میدان به دو فاز Well Diagnosis و Execution تفکیک کرد.
فاز Well Diagnosis که با هدف کاهش هزینه‌های اجرایی عملیات، برآورد صحیح زمان و هزینه اجرا و تهیه برنامه‌های اصلی ایمن‌سازی و ترک چاه‌ها برنامه‌ریزی شده است مشتمل بر عملیاتی نظیر بازرسی روسطحی و زیرسطحی سازه‌ها و ارزیابی استحکام سازه در مقابل بارهای اعمالی از شناور و تجهیزات، طراحی و ساخت مسیرهای دسترسی به سازه و تجهیزات سرچاهی به کمک داربست‌بندی، سرویس و بازیابی عملکرد شیرآلات، فشارخوانی و تست‌ها و آزمایشات مربوطه و همجنین نمونه‌گیری از سیال دالیزها و لوله مغزی چاه‌هاست.
بدون انجام مراحل فاز Well Diagnosis شرایط ساختمان چاه و تجهیزات سرچاهی بسیار مبهم بوده و امکان ارزیابی صحیحی از هزینه‌های ایمن‌سازی، ترک چاه و برچیدن سازه‌ها وجود ندارد. لذا سرمایه‌گذاران و یا پیمانکاران معمولاً بدترین سناریو ممکن از شرایط چاه را در نظر گرفته و برنامه‌های ایمن‌سازی و ترک را پیشنهاد می‌دهند.
این برنامه‌ها مستلزم بکارگیری دکل‌های حفاری بوده و به همین ترتیب پیشنهادهای مالی ارائه شده بسیار فراتر از هزینه‌های واقعی خواهد بود. در حالیکه نتایج Well Diagnosis امکان دسته‌بندی چاه‌ها از نظر پیچیدگی عملیاتی و هزینه‌های مربوطه را داده و تخمین هزینه‌های چاه‌ها را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد.
پس از اتمام کلیه مراحل مطالعاتی و مهندسی و انجام بازدیدهای دقیق از منطقه، چاه E1 به واسطه شرایط خاص تجهیزات، ساختمان چاه و سازه به عنوان اولین چاه مورد بررسی انتخاب و کلیه دستورالعمل‌های اجرایی، ارزیابی ریسک و مخاطرات عملیاتی و برنامه اقدام در شرایط اضطراری با همکاری یک شرکت مهندسی و خدمات به عنوان پیمانکار اصلی این عملیات در طی 9 ماه جلسات فشرده و ویرایش‌های متعدد تهیه شد.
در این راستا مدیریت مهندسی و ساختمان شرکت نفت و گاز پارس نیز به ارائه شرح کار فرآیند مهندسی شامل عملیات بازرسی روآبی و زیرآبی و ارزیابی و تحلیل‌های دقیق مهندسی مطابق با آیین‌نامه‌های مربوطه و همچنین ارائه فهرستی از مشاوران دارای صلاحیت اقدام کرد که منجر به انتخاب شماور ارزیابی سازه و تهیه مدل و دستورالعمل ارزیابی پایداری سازه شد.
عملیات فشارخوانی و ارزیابی شیرآلات سرچاهی و تاج چاه E1، با حضور نمایندگان محترم معاونت عملیات و پشتیبانی، مدیریت مهندسی نفت و گاز، مدیریت مهندسی و ساختمان و واحد بهداشت، ایمنی و محیط زیست، با بهره‌گیری از خدمات شرکت پیمانکار به عنوان تامین‌کننده شناور عملیاتی، خدمات سرچاهی، خدمات گاز سولفید هیدروژن و یک شرکت به عنوان مشاور مهندسی ارزیابی سازه در تاریخ سوم مرداد آغاز و در مدت‌زمان 8 روز به انجام رسید.
ارزیابی محیط اطراف چاه و سازه (جکت چهارپایه) از نظر نشت گاز H2S، ارزیابی استحکام سازه زیر و روسطحی با چندین مرحله عملیات غواصی و بازرسی فنی به روش NDT به منظور نصب داربست و امکان‌سنجی اتصال شناور، نصب داربست و برپایی عرشه‌های موقت دسترسی به تجهیزات و شیرآلات چاه، سرویس تمامی شیرآلات چاه در محل و بازیابی عملکرد صحیح شیرآلات، انجام تست‌های فشاری شیرآلات، فشارخوانی تمامی فضاهای حلقوی و فضای داخل چاه، نمونه‌گیری از سیالات موجود در فضاهای حلقوی و فضاهای داخل چاه، مهم‌ترین مراحل اجرایی این عملیات بوده است.
بر اساس اقدامات انجام‌شده، مشخص شد که سازه مورد اشاره از استحکام لازم جهت اجرای عملیات برخوردار بوده و چاهE1 و فضاهای حلقوی آن در حال حاضر ایمن و فشار آن‌ها، صفر است. لذا ایمن‌سازی و آواربرداری این موقعیت، ساده، بدون نیاز به دکل، بدون نیاز به عملیات Hot Tap و کم‌هزینه ارزیابی می‌شود.
نتایج ارزیابی مهندسی برای پایداری سکوی E1 که ظاهراً نسبت به سایر سازه‌های این میدان دارای شرایط بهتری از لحاظ خوردگی و یکپارچگی سازه‌ای می‌باشد نشان داد علیرغم داشتن استحکام کافی جهت مقاومت در مقابل بارهای ناشی از اتصال شناور و نصب داربست و تجهیزات فشارخوانی، حاکی از نرخ خوردگی بالاتر از حد انتظار در اعضاء موجود در ناحیه پاشش (Splash Zone) است و ضرورت انجام پروژه متروکه‌سازی و برچیدن چاه‌ها و سکوهای موجود این میدان بیش از پیش نشان می‌دهد.
اجرای موفقیت‌آمیز این عملیات نشان داد که با در نظرگیری کلیه ملاحظات HSE، امکان ارزیابی سایر چاه‌ها و موقعیت‌های چاه‌های گازی پارس شمالی نیز وجود داشته و ضمن تهیه شرح کار و برنامه دقیق ایمن‌سازی و ترک صحیح چاه‌ها، برآورد دقیقی از هزینه‌های لازم به دست می‌دهد. این امر ضمن کاهش چشمگیر هزینه‌های اجرایی، به بهبود فرآیند مذاکره با شرکت‌های علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در توسعه میدان گازی پارس شمالی نیز کمک خواهد کرد.
به گزارش روابط عمومی شرکت نفت و گاز پارس، با توجه به اینکه نتایج حاصله به سایر موقعیت‌های میدان پارس شمالی قابل تعمیم نیست در مراحل بعد، عملیات مشابه بر روی 15 چاه (14سکو) باقیمانده بصورت مجزا انجام خواهد شد.
انتهای پیام/
انتهای پیام/