چرا باران بوی خوش خاک میدهد؟
به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از LiveScience، در واقع این رایحه «Petrichor» نام دارد که از دو واژه یونانی «petra» به معنی سنگ و «icor» که اشاره به خون طلایی خدایان یونان باستان دارد، تشکیل میشود. این پدیده اولین بار در سال 1964 توسط دانشمندان استرالیایی شناسایی شد اما تاکنون محققان درکی از چگونگی مکانیزم علمی پشت آن نداشتند.
کولن بوین، پروفسور مهندسی مکانیکی در دانشگاه ماساچوست در اینباره میگوید: «دانشمندان استرالیایی فکر میکردند فرمول رایحه باران متشکل از روغن دفعشده از گیاهان و مواد شیمیایی خاصی حاصل از باکتریهاست. هرچند موضوع قابل توجه این است که چرا آنها به چگونگی مکانیزم پراکنده شدن این بو در هوا فکر نکردهاند».
وقتی که قطره باران به سطح منفذداری مانند زمین برخورد میکند، کیسههای هوایی کوچکی در آن گیر میافتد. سپس این حبابها قبل از شکستن سطح قطره باران و آزاد کردن ذرات میکروسکوپی، به سرعت به سمت بالا میروند. حرکت حبابهای نوشابه گازدار بعد از ریختن در یک لیوان را در نظر بگیرید. نام این حبابها که به هوا برمیخیزند «اروسل» است.
دانشمندان بر این باورند این اروسلها حاوی عطر باران هستند.
بوین و همکاری وی، یانگسو جانگ، از برخورد قطرات باران بر 38 سطح مختلف فیلمبرداری کردند. این سطوح شامل 12 نوع مواد مصنوعی و 16 نمونه از خاک میشد. یانگ حتی از خاک اطراف دانشگاه MIT و خاک اطراف رودخانه چارلز نیز نمونهبرداری کرد.
این دو دانشمند از دوربینهایی که قابلیت فیلمبرداری با سرعت بالا را داشتند، استفاده کردند تا برخورد قطرات به نمونه خاکهای مختلف را ضبط کرده و بررسی کنند.
با توجه به سرعت قطره و ویژگیهای خاص هر خاک، پراکنده شدن ابری از صدها اروسل در هوا در کمتر از چند ثانیه امکانپذیر است. محققان اغلب شاهد رخ دادن این فرآیند در طی بارش باران ملایم بودند. میزان آزاد شدن اروسل در باران شدید بسیار کمتر بود. به همین دلیل باران ملایم با شدت متوسط رایحه بیشتری نسبت به بارانی که با شدت آغاز می شود، ایجاد میکند.
دانشمندان پیش از این هم میدانستند که حتی در صورت افتادن قطره باران در آب هنوز هم امکان تشکیل اروسل وجود دارد اما این بار اول بود شاهد رخ دادن این پدیده بر سطح خاک بودند.
همچنین تحقیق اخیر نشان داد اروسل میتواند میکروبهای موجود در خاک را به هوا منتقل کند. این پدیده باعث روی دادن یک مکانیزیم ظریف میشود که در آن یک لایه از هوا اطراف میکروب را فرامیگیرد که سپس توسط نسیم به جای دیگری برده میشود.
پژوهشگران براین باورند که اروسلها نه تنها باعث ایجاد عطر دلانگیر در هوا، بلکه باعث پراکنده شدن آلودگیهای مشخصی از جمله ویروسها و باکتریهای خاکی در هوا نیز میشوند.
مترجم: هانا حیدری
انتهای پیام/