چرا در محاصره اخبار بد هستیم؟

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، شناخت محیطی که به آن سفر نکرده‌اید یا شناختن دنیایی که در آن زندگی می‌کنید با اخبار به دست می‌آید. اخبار تصویری به شما می‌دهد که می‌توانید در خیالاتتان آن را چند بعدی کنید و شمایی از برای خودتان بسازید. اخبار خوب از یک کشور و یا یک شهر تصویر زیبایی در ذهن شما می‌سازد طوری که شاید مردم آن سرزمین را ندیده دوست داشته‌ باشید و برایشان احترام قائل باشید. اما اخبار بد باعث بیزاری و حتی ترس شما از یک کشور شود. اخبار بد در همه جای دنیا در صدر اخبارها و بخش‌های خبری قرار می‌گیرند و تاثیر زیادی روی شهروندان آن جامعه دارند. در روزهایی که شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها در همه عرصه‌های سیاسی- اجتماعی اخبار بد زیادی را مخابره می‌کنند. ذره‌بین‌مان را روی این موضوع قرار دادیم تا در گزارش به بررسی «خبر بد»‌ و زیاد شدن اخبار بد در رسانه‌ها و محافل عمومی حرف بزنیم. اخباری که برای برخی از مردم این سوال را به وجود آورده که آیا خبر خوب وجود ندارد؟ آیا جامعه به بدی همین اخبار است؟ برای بررسی این موضوع سراغ منابع غیرفارسی رفتیم.

روزنامه گاردین در مقاله‌ای که به قلم «سام موریس» در 17 فوریه 2018 منتشر کرد به موضوع اخبار بد در رسانه‌ها پرداخت:

آیا جهان در حال بدتر شدن است؟ یا ماهیت اخبار این فکر را به ما القا می‌کند؟

استیون پینکر روانشناس آمریکایی کانادیی می‌گوید: رسانه‌ها اخبار منفی را تحریک می‌کنند و این تحریف عواقبی دارد.

طبیعی است که اخبار موجب نگرش مردم نسبت به جهان می‌شود. هر روز اخبار پر است از داستان‌هایی مربوط به جنگ، تروریسم، جرم و جنایت، آلودگی و نابرابری، سوء مصرف مواد و ستم. در مجلات نیز درباره هرج و مرج، آلودگی هوا، بیماری‌های همه‌گیر، سقوط و بسیاری از بحران‌ها مانند بهداشت، حقوق سالمندان، کسری بودجه و بسیار از بحران‌های جدی بیش از حد نیاز جامعه و مخاطبانشان حرف زده می‌شود. حالا سوال اینجاست: آیا جهان واقعا در حال بدتر شده است؟ یا اینکه ماهیت اخبار به این شکل است.

باید بدانیم که اخبار مربوط به چیزهایی ست که اتفاق می‌افتد نه چیزهایی که قرار است اتفاق بیفتد. شما هیچ‌وقت نمی‌بینید یک روزنامه‌نگار رو به دوربین بگوید: من از کشوری که در آن جنگ نیست گزارش می‌کنم. یا شهری که بمباران نشده‌است یا مدرسه‌ای که در آن تیراندازی نشده‌است. پس تا زمانی که چهره‌های بد از چهره زمین ناپدید شوند. حوادث کافی برای پر کردن اخبار وجود خواهد داشت. به ویژه هنگامی که میلیاردها گوشی هوشمند بیشترین جمعیت جهان را به خبرنگاران جنگی و جاسوسی تبدیل کرده‌است!

چیزهای که می‌توانند به سرعت اتفاق بیفتد. اما چیزهای خوب یک روزه ساخته نمی‌شوند و در صورت انعکاس نیز چرخه خبری همانگی نخواهند داشت.

جان گالتونگ پژوهشگر صلح، اشاره می‌کند که اگر نشریه‌ای هر 50 سال یک بار منتشر شود، گزارش های نیم قرن شایعات درباره سلبریتی ها و رسوایی های سیاسی را منتشر نخواهد کرد. بلکه تغییرات جهانی اساسی مانند افزایش امید به زندگی را گزارش خواهد کرد.

ماهیت اخبار احتمالا موجب تحریف دیدگاه های مردم نسبت به جهان می‌شود. به دلیل یک اشکال روانی که روانشناسانی چون «آموس تروسکی» و «دانیل کانمن» آن را اکتشاف دسترسی می‌نامند.

سقوط هواپیما همیشه در صدر اخبار است اما تصادف اتومبیل که باعث مرگ بسیاری از مردم می‌شود تقریبا اهمیتی برای رسانه‌ها ندارد. پس جای تعجب نیست که بسیاری از مردم با ترس پرواز می‌کنند اما هیچکس ترسی از رانندگی ندارد.

بیش از 4هزار آمریکایی در سال به خاطر آسم می‌میرند. اما مرگ 50 آمریکایی بر اثر گردباد برای تلویزیون مهم‌تر است.

فارغ از فراز و نشیب های روزمره که بیانگر بحران‌های هر روزه هستند، شاهد این روند هستیم که منفی شدن اخبار در طول زمان یک واقعیت است. از اوایل دهه 60 میلادی تا اوایل دهه 70 محتوای نیویورک تایمز با نرخ ثابتی منفی شده است، در دهه 80 اندکی (و تنها اندکی) این روند بهبود داشته و نهایتا در دهه اول قرن جدید بطور فزاینده ای بدتر شده است. رسانه های خبری سایر نقاط جهان نیز از اواخر دهه 70 تا به امروز منفی‌تر و منفی‌تر شده‌اند.

اخبار منفی، عواقب منفی نیز به دنبال دارند. به جای اینکه مخاطبان خبر آگاه‌تر شوند، ممکن است بیشتر تاثیر منفی بگیرند. این افراد حتی زمانی که میزان جرم و جنایت کاهش می‌یابد، همچنان نگران جرم و جنایت هستند و گاهی به کلی از واقعیت فاصله می گیرند.

سایت اسپارک که برای یک انجمن مشاوره بریتانیایی است نیز درباره اخبار بد و چگونگی در امان ماندن از این اخبار برای افراد مضطرب در 20 ژوئن 2017 مقاله‌ای منتشر کرد. در این مقاله که توسط «اندرو وب» منتشر شده آمده‌است:

اخبار بد، اضطراب و رسانه

فرار کردن از اخبار بد و فاجعه‌ها غیرممکن است. جنگ با تروریسم، نژادپرستی، آزار و اذیت و ترس بر اخبار تسلط دارند. به لطف تکنولوژی ما به طور شبانه‌روزی و 24 ساعته درگیر اخبار بد و پخش صحنه‌های آخرین فاجعه‌های روز گیر افتادیم.

ادعای قدیمی وجود دارد که می‌گوید:«اخبار بد فروش می‌کند» و اخبار بد برای کسانی که از اضطراب رنج می‌برند. دلایل بیشتری برای ترساندن دارد.

اضطراب را می‌توان در 2 کلمه خلاصه کرد. «چنانچه اگر» (what if) اگرچه این کلمات کوچک به ظاهر بی معنی به نظر می رسند اما می‌توانند قدرت ویرانگری داشته باشند. چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا می‌توانم این کار را انجام دهم؟ اگر نتوانم؟ چنانچه شکست خوردم چه کنم؟

اگر از اضطراب رنج می‌برید به معنی آن است که چیزهای زیادی شما را نگران می‌کند و در ذهن شما می‌توانند طیف وسیعی از سناریوهای چنانچه را در عرض چندثانیه تولید کند. تاکید رسانه‌های خبری با اخبار بد شبیه ریختن بنزین در آتش اضطراب است.

فرار از اخبار بد غیرممکن است اما راه‌هایی برای کنترل آن وجود دارد که در اینجا چند پیشنهاد را به شما ارائه می‌دهیم:

1. تصمیم بگیرید که چگونه رسانه‌های خبری را مصرف کنید. خبر بد این است که رسانه‌های دیجیتال بیش از هر زمان دیگری از راه‌های مختلف ما را در جریان اخبار و رویدادهای بد قرار می‌دهد اما از طرفی خبر خوب این است که به ما راه‌هایی برای کنترل مصرف رسانه‌های خبری را نیز داده‌است.

2.اخبار بد رسانه‌های اجتماعی این روزها در گوشی هوشمند شما ممکن است حس ناشی از عواقب قریب الوقوع ایجاد کند. اگر اینطوری هستید نوتیفیکیشن‌ها را از برنامه و کانال‌های خبری خود غیرفعال کنید یا حتی همه آنها را پاک کنید.

3.بسیاری از مردم کانال‌های خبری را در رسانه‌های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر دنبال می‌کنند.اگر یک فاجعه رخ داده باشد در نظر بگیرید که آیا برای شما مفید است که پیوسته این اخبار را در رسانه‌های روزمره دنبال کنید. دور شدن از بولتن‌ها، تماشای کانال‌های خبری 24 ساعته و دور شدن از شبکه‌های اجتماعی در این مواقع می‌تواند برای شما مفید باشد.

4.اخبار بد همیشه در جهان وجود خواهد داشت. اما به این معنی نیست که شما موظف هستید آن را بشنوید و دنبال کنید یا اینکه درباره آن بخوانید. رسانه‌ها به سختی به این موضوع باور دارند که اخبار بد به فروش می‌رسد. اما این را باید متوجه باشند که بالا نگهداشتن پیوسته این اخبار و نشان دادن درد و رنج همراه اضطراب می‌تواند به یک ترکیب سمی شود.

سایت BBC نیز در 29 جولای 2014 گزارشی در این باره منتشر کرد که چرا روزنامه‌ها و برنامه‌های تلویزیونی پر از فاجعه، فساد و بی کفایتی مدیران است؟ در این گزارش که تام استفورد نوشته آمده‌است:

هنگامی که شما اخبار را نگاه می‌کنید، گاهی اوقات احساس می‌کنید که تنها خبرهای بد و افسرده کننده و وحشتناک گزارش می‌شود و این سوال برایتان پیش می‌آید که چرا رسانه‌ها روی چیزهای بد در زندگی متمرکز می‌شوند؟ نه خوب؟

چرا خبر بد؟

واقعا چه اتفاقی می‌افتد که رسانه‌ها این اخبار بد و افسرده کننده را به ما می‌گویند؟

یک احتمال قوی دیگر نیز وجود دارد. اینکه ما خوانندگان و بینندگان رسانه‌های خبری انگار یاد گرفته‌ایم که روی این اخبار بد و فاجعه آمیز تمرکز کنیم. با این حال اغلب مردم می‌گویند که اخبار بد را به اخبار خوب ترجیح می‌دهند. اما آیا این حرف درست است؟

محققین «مارک تروسر» و «استوارت سوروکا» تحقیقاتی برای روشن سازی موضوع در دانشگاه مک گیل کانادا انجام دادند. آنها معتقد بودند که نتایج تحقیقات و پژوهش های پیشین کامل نیست و چگونگی ارتباط دهی افراد به اخبار را زیرسوال بردند( مثلا زمانی که کسی از کامپیوتر شخصی اش برای جستجوی اخبار استفاده می کند، دقیقا مشخص نیست که چه کسی از رایانه در حال استفاده است). به این ترتیب نتیجه تحقیقات قابل اعتماد نیست.

بنابراین تیم پژوهش تصمیم به تغییر استراتژی داد:

پروفسور تروسلر و سوروکا شرکت کنندگان را از دانشگاهشان دعوت کردند که به آزمایشگاه بیایند. آنها می بایست«eye tracking» می کردند.

داوطلبین در ابتدا باید اخباری سیاسی را از خبرگزاری ها انتخاب می کردند، در این حین دوربین اندازه و ارزیابی های لازم را بر روی حرکت چشم آنها انجام می داد. به آنها گفته شده بود که حتما به خواندن مقالات خبری بپردازند، اما در اصل هیچ تفاوتی در نتیجه نداشت.

در مرحله بعد، داوطلبین می بایست ویدیویی کوتاه می دیدند، سپس آنها می بایست به سوالاتی آنها جواب می دادند، مانند اینکه چه نوع خبر سیاسی ای را دوست دارند؟

نتایج پژوهش بسیار منفی بود و بیشتر اخبار خوانده شده درباره از ریا، فساد، شکست و ... بود. برخلاف تصور که می بایست مثبت یا خنثی می بود، افرادی که گفته بودند به اخبار خوب بیشتر علاقمند بودند بیشتر اخبار بد را انتخاب کرده بودند. اماوقتی از آنها پرسیده شده بود، ابراز علاقه مندی به اخبار خوب کرده بودند. به طور متوسط آنها اذعان کرده بودند که رسانه بیشتر بر اخبار خیلی منفی تمرکز دارد.

محققین پژوهش خود را "تعصب منفی" عنوان کردند، این واژه ایست که روان شناسان برای طلب شدید همگانی ما انسانها برای شنیدن و یادآوری اخبار بد به کار می برند. این فقط به عنوان یک تئوری یاد نمی شود بلکه ما اینطور هستیم که به خطرات احتمالی واکنش منفی نشان می دهیم. اخبار بد سیگنالی برای مغزمان به شمار می‌ آید که در مقابلش باید از خود دفاع و مقاومت نشان دهیم.

همانطور که پیش بینی می شد، دلایلی وجود دارد که افراد زودتر به کلمات منفی واکنش نشان می دهند، در آزمایشگاه، می توانید با کلمات "سرطان"، "جنگ"، "بمب" این مساله را تست کنید و واکنش افراد را مشاهده کنید.

همچنین کلمات مثبتی مانند لبخند، کودک، تفریح و ... واکنش کم تری را نسبت به کلمات منفی به خود جذب می کنند.

در کل ما به کلمات منفی واکنش سریع تری نشان می دهیم.

اگر به ما بگویند یک کلمه منفی را حدس بزنیم، مطمئنا می توانیم دقیقا آنرا بگوییم

باید بگوییم اینطور نیست که این اخبار بد و افسرده کننده تنها چیزهایی نیست که اتفاق می‌افتد. شاید روزنامه‌نگاران برایشان رسم شده که این کار را انجام دهند. چون پوشش یک فاجعه ناگهانی بیشتر از پیشرفت آرام و آهسته اتفاقات خوب هرکسی را برای گزارش دادن وادار می‌کند. شاید هم آنها بر این باورند که گزارش بدبینانه از سیاستمداران فاسد و حوادث ناگوار برای گزارش و داستان‌های خبری ساده‌تر است.

مطلب فوق مربوط به سایر رسانه‌ها می‌باشد و خبرگزاری فارس صرفا آن را بازنشر کرده است.

منبع: مجله مهر