تحریم‌های غرب کمر مسکو را خم کرده است/ همراهی روسیه با رژیم صهیونیستی در سوریه علیه ایران
گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا؛ ولادیمیر پوتین پس از انتخاب قاطع به عنوان رئیس جمهوری روسیه حکم نخست وزیری را به مدودف داد و او کابینه جدیدش را تشکیل داد. کابینه ای که تفاوت چندانی با کابینه قبلی ندارد و تنها در حوزه دفاعی شاهد تغییر وزیر هستیم.
باید گفت تهدیداتی که روسیه از سوی غرب و آمریکا مواجه است و فشار تحریم ها باعث شده است تا پوتین ضمن حفظ رویکرد گذشته در حوزه سیاست خارجی، به دنبال تقویت جایگاه دفاعی و تثبیت موقعیت تهاجمی خود در مواقع مواجهه با تهدیدات نظامی احتمالی باشد.
در این رابطه گفت‌وگویی با بهرام امیراحمدیان، کارشناس حوزه آسیای میانه و قفقاز ترتیب دادیم که در زیر مشاهده می کنید:
* کابینه جدید روسیه و نگرش پوتین را نسبت به سیاست خارجه این کشور در چهار سال آینده چگونه ارزیابی می کنید؟
- آنچه در اواخر سال 2017 در گزارش شورای روابط بین‌الملل روسیه (ریاک) منتشر شد نشان می‌دهد تغییرات بسیار زیادی در سیاست خارجی روسیه در سال 2018 رخ نمی‌دهد، زیرا سیاست روسیه در روابط بین‌الملل و ارتباطش با دیگر کشورها تدوین شده است و کماکان آن را ادامه می‌دهد.
این موضوع را به‌خوبی می‌توان از تغییر نکردن سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه می‌توان دریافت و بیشتر تغییرات در حوزه دفاعی بود، زیرا تهدیدات خارجی و نظامی علیه روسیه از سوی غرب و ناتو به خاطر موضوع اوکراین و حضور در سوریه رو به افزایش است و بنابراین تقویت توان دفاعی در سیاست خارجی روسیه نقش بارزتری دارد.
علاوه بر این، روسیه به این موضوع واقف است که امکان دارد غرب با ناتو کاری کنند که روسیه را به سمت یک رقابت تسلیحاتی سوق دهند که در این مسابقه روسیه هزینه‌های زیادی را باید صرف امور نظامی کند. از این جهت روسیه به حضور خود در منطقه ادامه خواهد داد و یکی از نمودهای آن پررنگ شدن حضور نظامی روسیه در سوریه است.
* به تازگی روسها موضوع خروج ایران از سوریه را مطرح کرده اند. دلیل این تغییر رویکرد نسبت به حضور مستشاران ایران در سوریه چیست؟
- روسها از زبان رئیس جمهوری و برخی مقام های دیگر موضوع خروج نیروهای خارجی ازجمله جمهوری اسلامی ایران از سوریه را مطرح کرده اند. درواقع، پس از برقراری آرامش در سوریه روسیه در تلاش است تا به‌دلیل حضور پایگاه‌های نظامی‌اش در سوریه خود را به‌عنوان یک همکار بسیار نزدیک و راهبردی این کشور معرفی کند.
روسیه در حال حاضر سرگرم موضوع اوکراین و سوریه است و به همین دلیل نمی‌تواند فعالیت شدیدی در نقاط دیگر داشته باشد بنابراین در سیاست خارجی خود مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا و سیاست چندجانبه‌گرایی را دنبال می‌کند و خواهان تقویت سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای ازجمله بریکس، شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.
* پوتین چندی پیش پل ارتباطی میان شبه جزیره کریمه و روسیه را افتتاح کرد. واکنش غرب نسبت به این اقدام را چگونه ارزیابی می کنید؟
- وقتی از نظر غرب انضمام شبه‌جزیره کریمه به خاک روسیه اشغال قلمداد می‌شود و روسیه به همین خاطر تحریم شده، طبیعی است هر نوع تحرکاتی در این منطقه از نظر آن‌ها تحریک‌آمیز قلمداد می‌شود. افتتاح پلی که شبه‌جزیره کریمه را از راه دریا به خاک روسیه متصل می‌کند، اقدامی تحریک‌آمیز است و واقعیت این است که آب‌های پیرامون شبه‌جزیره کریمه از لحاظ حقوق دریاها آب‌های تحت حاکمیت اوکراین شمرده می‌شود و هر نوع فعالیت اقتصادی و کشتیرانی در آن منطقه باید زیرنظر این کشور باشد و اقدام روسیه از نظر حقوق دریاها مشکل دارد.
اینگونه موارد باعث شده است تا اختلاف میان روسیه و غرب بیشتر شود و در نقشه‌هایی که غرب منتشر می‌کند می‌بینیم که شبه‌جزیره کریمه همرنگ اوکراین است.
روسیه به چاپ و انتشار اینگونه نقشه‌ها و در کل وضعیت اوکراین اعتراض دارد و به‌تازگی از مجلس شورای اسلامی خواسته بود تا انضمام شبه‌جزیره کره را به خاک روسیه تایید کند که در نهایت مجلس به آن پاسخ منفی داد و اعلام کرد این موضوع، موضوعی داخلی است. این یک موضع مثبت بود که ایران نشان داد.
چنین رویکردی از سوی روسیه در سال 2018 و در حوزه بین‌الملل همچنان ادامه دارد و طبعا تحریم‌ها علیه روسیه نیز طبق اقداماتی که روسیه در این دو منطقه انجام می‌دهد پیگیری خواهد شد.
* گزارش‌های متعددی از تحولات منطقه در این چند روز منتشر شده است که فرضیه چرخش موضع روسیه را نسبت به حضور ایران در منطقه ازجمله سوریه تقویت می‌کند. ارزیابی شما از این روند چیست؟
- روسیه به‌عنوان یک بازیگر مهم منطقه‌ای همیشه در سیاست خارجی و روابط خود با دیگران به‌دنبال منافع حداکثری بوده است و این چیزی نیست که پنهان بوده باشد. ولی کشورهایی همچون ایران که خود را ملزم به رعایت اخلاق در روابط بین‌الملل می‌دانند وقتی چنین واکنش‌هایی را می‌بینند با شگفتی مواجه می‌شوند، در حالی که ایران در سوریه سهم بسیار بیشتری از روسیه دارد ولی روسیه تلاش دارد تا دست برتر را داشته باشد و ایران را از این معادله حذف کند.
به نظر می‌رسد که ما در سیاست خارجی خود باید مراقب اینگونه رفتارها باشیم که اگر برای اینکه تهدیدات رژیم اشغالگر قدس را کم کنیم در صحنه سوریه حضور داریم، ممکن است روسیه با آن‌ها هماهنگ باشد و با یکدیگر در بمباران مواضع ایران و پایگاه‌هایی که ایران در سوریه دارد همکاری کنند. به نظر می‌رسد که روسیه در پاره‌ای از موارد منافع خود را با منافع اسرائیل مشترک می‌بیند.
* یعنی شما فرضیه هم دست بودن روسیه با اسرائیل را در اوضاع منطقه به‌ویژه بحران سوریه تایید می‌کنید؟
- بله، روسیه منافع خود را اینگونه رقم می‌زند که با اسرائیل در رابطه باشد. طبعا وقتی در سوریه حضور دارد می‌تواند مانع از حضور ایران در مرزهای این کشور شود کما اینکه دیدیم اسرائیل این اواخر بیش از 50 نقطه را در نزدیکی‌های مرز سرزمین‌های اشغالی در منطقه قنیطره و بلندی‌های جولان هدف قرار داد و روسیه نیز هیچگونه واکنشی نشان نداده است.
تحویل ندادن سامانه‌های ضدهوایی اس 300 به سوریه را نیز می‌توان در این چارچوب ارزیابی کرد، این در حالی است که پیشتر مسکو اعلام کرده بود حریم هوایی سوریه را با موشک‌های اس 300 حفظ می‌کند که دیدیم آمریکا در دو مرحله حمله کرد و سیستم دفاعی روسیه موشک‌ها را هدف قرار نداد.
اینها نشان می‌دهد که ما نباید روی روسیه حساب باز کنیم. ما منافع سیاسی و ملی خود را در روابط بین‌الملل باید براساس خواسته‌های خودمان رقم بزنیم و دنبال این نباشیم که ببینیم دیگر کشورها چگونه از ما حمایت خواهند کرد.
* آیا تحریم‌های آمریکا علیه روسیه بر چرخش مواضع مسکو تاثیرگذار بوده است؟
- تحریم‌ها تحریم‌های بسیار سختی بوده و مطمئنا تاثیر خود را بر روی مواضع روسیه گذاشته است ما از علائمی که در اعلام مواضع مسکو در محیط سیاست خارجی صادر می‌شود متوجه سختی تحریم‌ها می‌شویم، زیرا بارها آن‌ها تقاضای عادی‌سازی روابط با آمریکا و غرب را مطرح کرده‌اند و این نشان می‌دهد تحریم‌ها می‌تواند بر روی سیاست خارجی این کشور تاثیرگذار باشد و اگر این روند به‌ویژه در زمینه رقابت تسلیحاتی ادامه یابد می‌تواند فشار زیادی را بر اقتصاد روسیه وارد کند.
روسیه ممکن است از ذخایر قبلی خود استفاده کند ولی در یک مرحله‌ای این مشکلات افزایش خواهد یافت و سیاست خارجی این کشور را به چالش می‌کشد.
انتهای پیام/