چرا مردم کشورهای پیشرفته اجازه اشتغال دانشجویان خارجی را نمی‌دهند؟

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا،‌ تحقیق درباره 4 کشور از جمله کانادا که دانشجویان نخبه را پذیرش می‌کند، نشان داده آنها در تامین شغل بعد از تحصیل دانشجویان خارجی موفق نبوده‌اند. این تحقیق انتقال از وضعیت درس خواندن به وضعیت کار کردن را در 4 کشور کانادا، آلمان، هلند و سوئد بررسی کرده است.

238 موسسه آموزش عالی بررسی شده‌اند و معلوم شده آنها توان فرستادن دانشجویان خارجی سر کار را نداشته‌اند و هیچ کدام نتوانسته‌اند استفاده خوبی از آنها صورت دهند. در حالی که بین 50 تا 80درصد دانشجویان خارجی دوست دارند در کشورهایی که درس خوانده‌اند مشغول به کار شوند. در آلمان فقط 30درصد دانشجویان خارجی یک سال بعد از فارغ‌التحصیلی همان جا کار می‌کنند. گرچه تعداد دانشجویان خارجی در اغلب این دانشگاه‌ها افزایش پیدا کرده است، قابلیت‌ها برای حمایت از دانشجویان بیشتر نشده.

مشکل زبان خارجی

کانادا در بین این کشورها بهترین شرایط را دارد و بیشترین دانشجوی خارجی را استخدام کرده است. در 40درصد دانشگاه‌ها و کالج‌های این کشور، مشاغل در حال استخدام دانشجویان خارجی هستند و برخلاف اروپا، مشاغل کوچک هم به خوبی معرفی شده‌اند و خارجی‌ها را جذب کرده‌اند. اما فقط 26درصد موسسات آموزش عالی برای پیشنهاد کار و حمایت از این دانشجویان با دفاتر استخدامی محلی در ارتباط‌اند.

کارفرمایان زیادی در این کشورها قصد دارند نیروی خارجی استخدام کنند اما تعداد کمی موفق شده‌اند نیروهای مورد نیازشان را تامین کنند. بعضی امکانات مالی آن را ندارند، بعضی هم توانایی برقراری ارتباط با استعدادهای خارجی را ندارند و از ضعف زبان رنج می‌برند.

فقط 28درصد موسسات آموزش عالی هلند و آلمان، 21درصد دانشگاه‌های کانادایی و 13درصد دانشگاه‌های سوئدی ارتباط مداومی با مشاغل محلی دارند و برنامه‌هایشان را رصد می‌کنند.

زبان مانع بزرگی برای رسیدن به این اهداف بوده است. در هر 4 کشور کمبود دانش زبان بزرگترین مانع استخدام بهترین‌ها بوده است. در آلمان، هلند و سوئد بیش از دو سوم کارمندان دانشگاه‌ها گفته‌اند زبان بزرگ‌ترین مانع اشتغال دانشجویان خارجی است. در کانادا هم همین شرایط هست اما میزان کمتری دارد. در آلمان 28درصد دانشجویان خارجی به هیچ سمینار آلمانی زبانی نرفته‌اند. 24درصد فقط تعداد معدودی از آنها را دیده‌اند و تعداد کمی این سمینارها را مفید می‌بینند.

ترس از انقضای ویزا

موانع قانونی برای اشتغال بعضی از دانشجویان خارجی دردسر درست می‌کند. «اکونومیست» گزارش داده که آمریکا بهترین دانشگاه‌های دنیا را دارد اما محدودیت‌های مهاجرتی در آن جذابیت دانشگاه‌هایش را کاهش داده است.

تعداد دانشجویان خارجی در این کشور از 23درصد در سال 2000 به 18درصد در سال 2009 رسید. گرفتن ویزای کار بزرگ‌ترین دشواری دانشجویان خارجی در این کشور حتی برای نخبه‌هاست.

وضعیت انگلستان از آن هم بدتر است. با کاهش پذیرش مهاجران و افزایش شهریه‌های دانشگاه‌ها، تعداد دانشجویان خارجی در این کشور هم سقوط کرد. از 2009 فارغ‌التحصیلان در انگلیس ملزم شدند در صورت پیدا نکردن شغلی با حداقل حقوق 20هزار پوند در سال و شرکتی که ویزای کاری آنها را تضمین کند، به کشورشان برگردند. تا پیش از آن آنها 2 سال برای این کار فرصت داشتند.

آموزش عالی در سوئد یک فرصت 6 ماهه برای پیدا کردن شغل برای فارغ‌التحصیلان در نظر گرفته که برای بسیاری از آنها خیلی کوتاه است. منتقدان شرایط هلند از موانع مالی برای دانشجویان خارجی و کارفرمایان انتقاد کرده‌اند و در کانادا، از 2015 دانشجویان فقط در صورتی می‌توانند برای اقامت اقدام کنند که یک شغل ثابت پیدا کرده باشند.

در آلمان ابهامات زیادی برای ماندن فارغ‌التحصیلان وجود دارد و مهم‌ترین مشکل روشن نشدن تصمیمات است. در این کشور فقط 14 درصد دانشجویان خارجی برای قانون مهاجرات مشاوره می گیرند. در کانادا کارکنان دانشگاه‌ها از دادن مشاوره درباره مهاجرت منع شده‌اند. در این کشور 67 درصد و در هلند 80درصد دانشجویان به مشاوره شغلی دسترسی داشته‌اند، اما در آلمان 47درصد دانشجویان خارجی گفته‌اند حمایت شغلی بیشتری لازم داشتند تا بتوانند کار پیدا کنند.

در استرالیا هم تحقیقات دیگری نشان داده فارغ‌التحصیلان خارجی با وجود داشتن مهارت‌های لازم به سختی می‌توانند شغل پیدا کنند. فارغ‌التحصیلان حسابداری، پرستاری و مهندسی در این کشور گفته‌اند موانع زیادی برای اشتغال داشته‌اند از جمله بازار کار سخت و کارفرماهایی که علاقه ندارند کارمندانی بدون اقامت دائم داشته باشند. این مطالعه نشان داد نژادپرستی هنوز مشکلی برای دانشجویان در این کشور است و بعضی از کارفرمایان دیدگاه‌های نژادی دارند.

شغل‌های خوب برای خارجی‌ها؟

دانشجویان زیادی در جهان از جمله در آمریکا با این سوال رو به رو شده‌اند که چرا باید آمریکایی‌ها بهترین شغل‌ها را در کشورشان تقدیم خارجی‌ها کنند؟ البته تئوری دیگری هم وجود دارد که می‌گوید مهاجران نه تنها مشغول دزدیدن مشاغل بومی‌ها نیستند بلکه مهاجران نخبه در حال تولید شغل برای بومی‌ها هستند و شرایط کشور آنها را بهتر از قبل می‌کنند. واقعیت‌ها هم این تئوری را تایید می‌کند. مثلا در ایالت میشیگان آمریکا فقط 5.3درصد جمعیت را مهاجران تشکیل داده‌اند، اما 37درصد استارت‌آپ‌های پیشرفته این ایالت توسط همین درصد کوچک شروع به کار کرده‌اند، 40درصد اختراعات توسط آنها ثبت شده‌اند و در مجموع یک سوم مشاغل را آنها راه اندازی کرده‌اند. یعنی دانشجویان خارجی نقش مهمی در اقتصاد این ایالت و مبادله پول داشته‌اند.

مهاجران تنها اشغالگر نیستند، بلکه استعدادها و توانایی‌ها و توسعه سریع‌تر را هم همراه خود می‌آورند. شاید کشورهایی مثل اتریش و آلمان و کشورهای اسکاندیناوی که امکان تحصیل رایگان را برای خارجی‌ها فراهم کرده‌اند این نکته را بهتر فهمیده باشند. با این حال آنها چندان دوست داشتنی نیستند و حرص بومی‌هایی با موقعیت پایین‌تر را در می‌آورند!