مدیر سروش: حفظ حریم خصوصی‌ کاربران خط قرمز جدی ما است

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، اگرچه هنوز هم اخبار دقیق و مطمئنی درباره فیلتر شدن یا نشدن تلگرام منتشر نشده، اما به نظر می‌رسد فیلترینگ همچنان یکی از گزینه‌های مسئولان برای دعوت مردم به استفاده از پیام‌رسان‌های ایرانی است که این امر خود به نوعی به ضرر آنها‌ست. با مسدود کردن یک فضا، نمی‌توان افراد را به استفاده از فضا و امکانات داخلی مجبور کرد. در این راستا باید برای پیام‌رسان‌های داخلی امکانات ویژه‌ای درنظر گرفت تا مردم خود میلی به استفاده از نمونه خارجی این پیام‌رسان‌ها نداشته باشند.«فرهیختگان» در پنجمین پرونده خبری خود در حمایت از پیام‌رسان‌های ایرانی به سراغ سیدمیثم سیدصالحی مدیر دهه شصتی پیام‌رسان سروش رفته و با او به گفت‌وگو پرداخته است.

بسیاری اذعان داشتند سروش 4-3 سال فعالیت می‌کند. چرا تا بحث حمایت از پیام‌رسان‌های ایرانی و فیلتر تلگرام نبود، مدیر این پیام‌رسان تغییر نکرد و به یک‌باره یک آقایی را آوردند و گفتند ایشان باید مدیر باشد.

این‌چنین نیست؛ تاکنون سروش در فضای مدیریتی خود چندین بار تغییرات داشته است. اصل جریان هم به صاحب‌امتیاز سروش بازمی‌گردد که سازمان صداوسیماست. شرکتی که عملا فعالیت توسعه پلت‌فرم و نگهداری را برای سازمان صداوسیما انجام داده است که یک دوره خود شرکت برجسته‌ای بود و به همین جهت این چند‌صدایی قبلا در فضای سروش وجود داشته است.

با درایت دکتر علی‌عسگری و تمرکز این فعالیت‌ها در یک مجموعه و منتقل کردن آن از معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما به مجموعه موسسه فرهنگی-مطبوعاتی جام‌جم، عملا این تمرکز مدیریت به جام‌جم منتقل شد و از زمانی که به جام‌جم منتقل شد، بنده به‌عنوان مدیر پیام‌رسان سروش در خدمت دوستان در مجموعه جام‌جم بوده و هستم.
علت نام‌گذاری سروش برای این پیام‌رسان چه بوده است؟

سروش از برندهای صداوسیما همانند جام‌جم و از برندهای یونیکی است که سازمان صداوسیما دارد و به همین جهت نام‌گذاری شده است اما به‌لحاظ معنا و فعل به هم می‌خورد و کاملا هم‌معنی عملیاتی است که ما انجام می‌دهیم.
سروش چند عضو دارد و از این تعداد چه میزان کاربر فعال هستند؟

در حال حاضر از مرز 7 میلیون کاربر گذشته‌ایم؛ تعریف فعالیت در پیام‌رسان تعریف گسترده‌ای است. یکی از موضوعات انحرافی که مطرح شد و دوستان سعی کردند این جنبه را تلقین کنند که مچ‌گیری کردند، در پیام‌رسان یک فعال ماهانه، یک فعال هفتگی، یک فعال روزانه و یک مساله همزمانی داریم و اعداد و ارقامی که از سوی جاهایی که عرضه کننده اپلیکیشن هستند، اعلام می‌شود و مترینگ نصب‌های فعال را نشان می‌دهند که همان‌ها هم نمونه‌هایی در کشور دارند و اختلاف‌های جدی و گسترده دارد. به‌طور مثال حدود 40 میلیون گوشی اندرویدی در کشور داریم در حالی که آمار کافه بازار از گوگل‌پلی که در همه این گوشی‌‌ها نصب است، تعداد خیلی کمتری را نشان می‌دهد. یا ios که 6 و نیم میلیون نصب در کشور داریم در حالی که آی‌تیوزن که روی همه نصب است، در مترینگ در داخل ایران تعداد کمتری را نشان می‌دهد به جهت اینکه اینها با IP چک می‌کنند، ریجن (REGION یک قفل منطقه‌ای یا قاره‌ای است که هم دستگاه و هم بازی براساس آن تقسیم‌بندی می‌شوند) را چک می‌کنند. این 7 میلیون کاربر سروش را نصب کرده‌اند و پاک نکرده‌اند چراکه ریزش‌ها از عدد کم می‌شود اما اینکه در بازه ماهانه فعال هستند یا هفتگی یا روزانه متفاوت است. آن‌چه به‌عنوان کاربر روزانه فعال داریم، از مرز چهار میلیون در حال حاضر گذشته است و که در روزهای پیک به بیش از چهار میلیون کاربر روزانه فعال رسیده‌ایم.
برنامه‌ای برای افزایش عضو دارید که کاربران بخواهند سروش نصب کنند؟

بله؛ یکی از جدی‌ترین برنامه‌های ترویجی که داشتیم موضوع ترافیک رایگان در بستر دو اپراتور همراه اول و ایرانسل که روی ایرانسل روان‌تر بود و روی همراه اول هنوز مشکلاتی دارد و در برخی نقاط هنوز کاربران اعلام می‌کنند که مشکل دارند و این را به همراه اول هم منعکس کردیم و آنها هم تلاش می‌کنند تا این مشکل برطرف شود.

همه قابلیت‌های پیام‌رسان سروش را کاربر ایرانی می‌تواند رایگان استفاده کند که این یکی از جدی‌ترین کارهای ما بود.
درست است که وام پنج میلیاردی از دولت گرفته‌اید و به این دو اپراتور داده‌اید تا استفاده رایگان شود؟

بله؛ وام پنج میلیاردی برای پیام‌رسان چند میلیونی واقعا عددی نیست که به‌ جایی بربخورد. یکی از پیشنهادهای جدی که به وزارت ارتباطات داشتیم این بود که اگر یک پیام‌رسان به مرز پنج میلیون کاربر رسید به جای وام 5 میلیاردی، وام 50 میلیاردی بدهید تا بتواند سخت‌افزار مورد نیاز و پروموشن‌های گسترده و جدی خود را توسعه دهد که مورد قبول قرار نگرفته است.

به جهت طرح تجاری‌ای که داشتیم و موضوع ترویجی که برای ما اهمیت داشت و ظرفیت‌سازی‌ها را پیش از موضوع حمایت از پیام‌رسان‌ها شروع کرده بودیم، اسپانسر پیدا و ظرفیت‌سازی کردیم و این را به ظرفیت موجود رساندیم. از آن بالا تنها استفاده‌ای که می‌توانیم کنیم، در برنامه‌های تبلیغی و ترویجی بود که آن را در آن بخش هزینه کردیم و بیشتر هم باید هزینه کنیم.
سروش به این درآمدزایی رسیده است؟

سروش در مرحله عضوگیری است و سرویس‌هایی که عمدتا سرویس‌های درآمدزای ما هستند، زمانی بر بستر سروش فعال خواهند شد که یک پایه‌ کاربری مطلوب در فضای سروش وجود داشته باشد و دوستانی که زودتر از سروش شروع و سرویس‌ها را عرضه کردند، تابه‌حال هم درآمدهای جدی در این عرصه داشته‌اند اما برای سروش این فضا مطرح بود که اگر بحث درباره مبانی درآمدی سروش باز شد، اتفاقا سرویس‌های ما در پهنه گسترده کاربر معنا دارد و به همین جهت سرمایه‌گذار را توجیه کردیم که باید آمادگی ریسک جدی داشته باشد برای اینکه به سطح مطلوبی از کاربر برسد و بعد آن سرویس‌ها را عرضه کند. هر چند این موضوع بلاتکلیفی بعد از 31 فروردین به کسب‌وکار سروش هم آسیب می‌زند.
منظور همان بحث فیلتر شدن و نشدن تلگرام است؟

بله. در چارچوب دیگری رئیس‌جمهور گفت این انحصار بزرگ را خواهند شکست و مردم و کسب‌وکارها نمی‌دانند تکلیف چیست.
کاربران در چه زمان استقبال بیشتری و کمتری از پیام‌رسان‌های ایرانی به‌ویژه سروش داشتند؟

فعالیت کاربران در یک دوره‌ای بعد از خروج دفتر اطلاع‌رسانی مقام معظم رهبری از فضای تلگرام به‌طور جدی در پیام‌رسان‌های داخلی افزایش پیدا کرد و فعالیت واقعی شد. بعد از صحبت‌های رئیس‌جمهور دوباره این فعالیت‌ها به شکل جدی کاهش پیدا کرد. تا 10 برابر فعالیت‌های داخل اپلیکیشن رشد کرده بود و فضای مالی اپلیکیشن کاملا مساعد می‌شد که سرویس‌های مالی را عرضه کنیم و بتوانیم درآمد جدی داشته باشیم. وقتی این صحبت‌ها شد به یک هفتم کاهش پیدا کرد.
گفتید کار با پیام‌رسان سروش رایگان است. پس هزینه‌ها را از کجا تامین می‌کنید؟

همانند مجموعه‌های دیگر سرمایه‌گذار داریم و کسانی که عملا در شرکت شفاف حقوقی سرمایه‌گذاری کردند. یکی از مسیرهایی که پیام‌رسان سروش به صورت جدی دنبال می‌کند و پیگیر آن است، از مسئولان هم انتظار کمک در این زمینه داریم که شرایط را فراهم کنند، این است که بتوانیم درآمد حاصل از فعالیت کاربران را به خودشان بازگردانیم و این محقق نمی‌شود مگر با ورود پیام‌رسان سروش به بورس و عرضه سهام آن که می‌تواند تامین مالی جدی برای یک پیام‌رسان ایرانی باشد و به فضای خارج از ایران توسعه دهد و هم اینکه شفافیت مالی کاملی را ایجاد می‌کند. به همین جهت به‌دلیل اینکه مسیر این است، از هم‌اکنون این شفافیت مالی را در عرصه حوزه مالی و اداری داریم. خیلی شفاف سرمایه‌گذارانی دارد و سرمایه‌گذاری کردند و به‌دنبال درآمد بوده و هستند و اینها طرح تجاری مشخصی برای سروش دارند و براساس آن و فازهایی که در آن تعریف شده، سرمایه‌گذاری می‌کنند که عمده‌ترین خود سازمان صداوسیماست و برخی از اینها سرمایه نقدی داشتند و برخی در قالب سرمایه‌های غیرنقدی کمک کردند. الان پیام‌رسان‌های دیگری داریم که نهادهایی از آنها حمایت می‌کنند و حامی یکی از پیام‌رسان‌ها یک بانک دولتی است و از ظرفیت خود بانک، شعب آن، اپلیکیشن و پیامک برای تبلیغ پیام‌رسان خود استفاده می‌کند.
همانند پیام‌رسان بله؟

بله؛ دقیقا همین فضا را سازمان صداوسیما با مدیریت، حمایت مالی می‌کند و با توجه به اینکه سازمان صداوسیما کل تبلیغات خود را برون‌سپاری کرده است، گاهی از فضاهای غیرتبلیغاتی استفاده می‌کند.
اصلی ترین اسپانسر شما؟

سرمایه‌گذار اصلی و برجسته سازمان صداوسیماست، نقش بقیه خیلی کمتر است. عددها قابل مقایسه نیست و گاهی در حد کمک غیرنقدی برای تامین سرور و فضا بود.
چه کارهایی را برای حفظ حریم خصوصی کاربران انجام می‌دهید؟

واقعیت این است که پیام‌رسان‌ها یک اپلیکیشن کاربرمحور هستند و خود پیام‌رسان صرفا یک بسترساز و در موضوع محتوای کاربری هیچ دخالتی ندارد. در قوانین حریم خصوصی و هم در قوانین استفاده از سایت به این اشاره کردیم که مسئولیت محتوا برعهده خود کاربر است و پیام‌رسان نقشی در این ندارد. کسب‌وکار اقتصادی داریم و همه دوستانی که ادعا دارند در سروش بازدید می‌شود اگر یک نمونه تاکنون از این فضا داشتند و حتی شبه واقعیتی از فضا ساخت و اقدام می‌شد تاکنون آن را برجسته می‌کردند. واقعیت امر این است که دوستانی که در پیام‌رسان سروش کار می‌کنند و صفر تا صد این پیام‌رسان را ساختند، بسیار روی حفظ حریم خصوصی کاربر جدیت دارند. فارغ از این فضا در فضای اقتصادی یک پیام‌رسان تمام سرمایه‌اش اعتمادی است که مردم به آن می‌کنند و اگر ذره‌ای این اعتماد دچار خدشه شود موضوع کسب‌وکار از بین می‌رود و ماهیت کسب‌وکار دچار خدشه می‌شود. به همین جهت اهتمام زیادی به حریم خصوصی کاربر و لحاظ شرایط امنیتی در داخل پیام‌رسان سروش بین تیم‌هایی که کار می‌کنند و تیم‌هایی که با بانک‌های اطلاعاتی سروکار دارند، وجود دارد که به هیچ وجه دسترسی بی‌مورد و غیرمجاز و حتی سهوی روی دیتا به‌وجود نیاید. این را هم در داخل سروش دستورالعمل کردیم و هم بر این اصرار داریم. از طرف دیگر کلیت فضایی که سر این مساله به‌وجود آمد و آنچه که در مورد امنیت و حریم خصوصی مطرح شد، یک انحراف افکار عمومی بود. حتی اصرار دارم پیام‌رسان‌های ایرانی که در چارچوب این کشور و قوانین این کشور فعالیت می‌کنند، از پشتیبان خوبی برای حفظ حریم خصوصی خود بهره‌مند هستند که هیچ‌کسی نتواند وارد حریم خصوصی آنها شود. این را در مورد پیام‌رسان‌ها و اپلیکیشن‌های خارجی ندارید چراکه همان دوستانی که در توئیتر و شبکه‌های اجتماعی دیگر ادعا کرده بودند، یکی از بحث‌های‌شان این بود که ما لیست پیام‌های جی‌میل یا تلگرام خود را دیده‌ایم اما این در مورد پیام‌رسان‌های داخلی به‌هیچ‌وجه به‌وجود نمی‌آید.

می‌گویند نهادهای امنیتی و قضایی نمی‌توانند به مدیر تلگرام و واتس‌آپ فشار بیاورند که پیام‌های یک شخص که خلافی انجام داده است را در اختیار آنها قرار دهید اما پیام‌رسان‌های داخلی به‌دلیل آنکه در داخل ایران هستند، باید پیام‌ها را در اختیار بگذارند. اتفاقا در این زمینه تا حدی پای‌کار هستیم که اگر بنا باشد بی‌ضابطه و بدون حفظ حریم قانونی این اتفاق رخ دهد ما هم می‌ایستیم چراکه برای ما یکی از خط‌ قرمزهای جدی حفظ حریم کاربر است. در این فضا حتی تا حدی پای کار هستیم که اگر دسترسی بی‌ضابطه‌ای قرار باشد به پیامی یا اطلاعات کاربری شود به‌عنوان مدعی طرف کاربر، حتما شکایت می‌کنیم و حتما باید از آبرو و حیثیت کسب‌وکار خود دفاع کنیم و از آن سازمان یا هر کسی که می‌خواهد فشار وارد کند یا اقدامی علیه حریم خصوصی کاربران انجام دهد که کسب‌وکار ما است، مدعی شویم. همچنین در چارچوب قوانین کشور کسی اجازه و جرات انجام این کار را ندارد. مگر همین الان در فضای کشور به‌راحتی می‌توانید تلفن یا تلفن همراه کسی را شنود کنید؟ این نبوده و نیست. همین الان هم قوانین جاری است و مساله اصل 25 قانون‌اساسی مساله دیروز و امروز نیست؛ مساله‌ای است که از زمان نوشته شدن قانون‌اساسی وجود داشته است. در مورد همه، حریم‌های مخابراتی اعمال شده است و امروز هم پیام‌رسان‌ها ذیل همان اصل و قاعده فعال خواهند شد و کار خواهند کرد که عملا همان حریم را برای اینها فراهم خواهند کرد و همان‌طوری که سایر فضاها امن بوده و حتی چند برابر امن خواهند بود به این جهت که اگر آنجا یک تامین‌کننده یا فقط یک مجموعه بود که می‌توانست سرویس دهد و انحصاری بود، در موضوع پیام‌رسان این‌طور نیست.

اگر یک پیام‌رسان به هر شکلی این اعتبارش دچار آسیب شود مردم به‌راحتی از این پیام‌رسان کوچ می‌کنند و می‌روند و امنیت کسب‌وکار آنها و امنیت داخلی آن به‌خطر می‌افتد و این‌طور تجارت ما به هم می‌ریزد.
سروش چه مزیتی دارد که مردم ترجیح دهند از آن استفاده کنند؟

ما مشکلی داشتیم که به مسئولان هم عرض کردیم، این بود که مسیری را طی می‌کردیم. سروش تقریبا از یک سال پیش در حوزه سیاستگذاری و تقریبا از پنج، 6 ماه پیش در حوزه عملیات، فعالیت‌هایی را شروع کرد برای اینکه در قالب طرح تجاری خود، تغییرات جدی ایجاد کند چراکه ناامید نسبت به این بودیم که کشور بخواهد علیه تلگرام اقدامی کند، به‌خاطر همین مسیر خود را طی و مزیت‌های رقابتی جدی را تعریف کردیم همانند حوزه تراکنش‌های مالی، تماس صوتی رایگان که الان روی بستر سروش وجود دارد. عرضه خدمات دولتی در بستر پیام‌رسان سروش، عرضه خدمات سازمانی در بستر پیام‌رسان سروش، عرضه خدمات محتوایی روی بستر پیام‌رسان سروش نیز از جمله فعالیت‌هاست. سازمان صداوسیما مجموعه محتوایی بسیار غنی در ویدئو، صوت، متن و عکس دارد که پیش‌بینی شده که همین محتوا را کار کنیم و در حال فراهم کردن سرویس‌ها هستیم که در قالب سرویس‌های جذاب بتوانیم به کاربر عرضه کنیم.

اینها مزایای رقابتی جدی سروش بوده و هست. موضوع فیلتر شدن تلگرام باعث شد روی سرویس‌های حیاتی سیستم و سرویس‌هایی که عملا سامانه ما را همتراز تلگرام نگه‌می‌دارد، تمرکز کنیم برای آن که بتوانیم این سرویس‌ها را همچنان پایدار نگه‌داریم و در کوچ بزرگ بتوانیم اینها را با کیفیت به مردم عرضه کنیم که خدای ناکرده این فضا و ذهنیت برای مردم به‌وجود نیاید که پیام‌رسان ایرانی ناتوان از این است که این سرویس‌ها را عرضه کند. این تمرکز باعث شد از فضای طرح تجاری عقب بیفتیم و اگر تکلیف روشن شود، ما اصراری بر فیلتر شدن یا نشدن نداریم و در حوزه تصمیم‌گیری ما نیست. دولت اعلام کرد به دلایلی از جمله دلایل اقتصادی -که واقعا اگر مباحثی که آقای فیروزآبادی بیان کرده، اتفاق بیفتد براساس حدس هر کارشناس فنی و اقتصادی ضررهای جدی برای کشور خواهد داشت- می‌خواهیم فیلتر کنیم و ما هم تمام تلاش خود را کردیم تا این اتفاق رخ دهد. اکنون اگر آن دلایل برطرف شده است یا اگر تلگرام رفتار دیگری را در پیش گرفته و دفتر رسمی در ایران تشکیل داده یا پاسخگوی مواردی است که کشور مدنظر دارد، اعلام کنید تا ما شرایط عادی را داشته باشیم و رقابت کنیم. اگر قرار است این مسیر را برویم و شب دیگری خبر دهند تلگرام فیلتر شده و کاربران کوچ کنند و نتوانند سرویس‌های اولیه خود را دریافت کنند به جهت اینکه در حوزه گسترش افقی اپلیکیشن و در حال سرویس‌دهی بودم، این منطقی نخواهد بود.
اینکه یک بار گفته شد سروش هک شده و وزیر هم توییت کرد را توضیح می‌دهید؟

ما از دوست بزرگواری که این مطلب را در توییتر منتشر کرد، تشکر کردیم؛ هر چند به خودمان می‌گفتند بهتر بود و حتما در جهت رفع آن تلاش می‌کردیم؛ چراکه مشکلی بود که پیشتر هم ایجاد شده بود. این موضوع از جمله آسیب‌های فیلترینگ دوره قبل بود که به سروش وارد شد که قبل از فیلترینگ دوره قبل این آسیب را برطرف کردیم. البته هک نبود؛ بلکه اشکال نرم‌افزاری بود. روزانه همه اپلیکیشن‌های گوشی این اشکالات را با به‌روزرسانی برطرف کرده و خیلی از اینها رسانه‌ای نمی‌شود و سروصدا نمی‌کند. حتی شرکت‌های بزرگی همانند سیسکو، باگ نرم‌افزاری داشت که باعث شد یک شب سوئیچ‌های آن در زیرساخت کشور در کل قطع شود و همه سرویس‌های ما را قطع کرد. آپدیت خود را داده بود اما در کشور آپدیت انجام نشده بود. این موضوع را خیلی رسانه‌ای نکردند و در همه جا اعلام نشد که سیسکو حفره امنیتی دارد تا همه بگویند سیسکو حفره امنیتی دارد و هر چه سیسکو داریم دور بریزیم. آن شرکت مشکل را پیدا و آن را برطرف کرد. علت آن هم این بود که قبل از فیلترینگ دوره قبل نسخه‌ای از اپلیکیشن را ارائه کردیم. این باگ در آن پیدا شده بود و شب بعد که تلگرام فیلتر شد، آن نسخه زیر بار رفت. ایراداتی در فرآیند داشت که اتفاقا همان نسخه باعث شد نتوانیم آن‌طور که باید در خدمت کاربران باشیم. علی‌رغم اینکه بیش از دو برابر ظرفیت سروش در آن دوران سرویس دادیم اما همین فرآیندهای اشتباه باعث شد اپلیکیشن‌ها دچار اختلال شده‌اند و سرویس حیاتی آن که پیام‌رسانی بود، از کار افتاده است. دوستان برای اینکه بلافاصله به نسخه قبل بازگردند و آن را عرضه کنند تا مشکل فرآیندی نداشته باشد از نسخه قبلی استفاده کردند که اشکال نرم‌افزاری داشت.
همان نسخه قبلی بود که در گروه‌ها می‌توانستیم شماره افراد را ببینیم؟

بله، آن نسخه از ابتدای دی ماه وجود داشته است. در نسخه قبل از فیلترینگ دوره اول برطرف شد و دوباره به مشکل خوردیم. بنابراین از نسخه قبل استفاده کردند و همان نسخه توسعه پیدا کرد و به روزی رسید که دوست ما آن مشکل را پیدا و اعلام کرد. پیرو همان مطلبی که وزیر آن را گفت و سایرین هم اعلام کردند باگ گزارش شده بود و دوباره در حال برطرف کردن آن مشکل بودیم. بلافاصله تقریبا با اختلاف زمانی پنج 6 ساعته مشکل اولیه برطرف شد که دسترسی به شماره ادمین کانال‌ها بود. یعنی از دسترس خارج شد و یک کاربر نمی‌توانست شماره ادمین کانال‌ها را داشته باشد. در فرآیند بعدی‌، اصلا موضوع شماره‌ها از سروش به‌طور کامل از بین رفت؛ هر چند در آن باگ و اشکال نرم‌افزاری برای اینکه این کار را انجام دهید، لازم بود گوشی فرد را به دست بیاورید و روی آن عملیاتی انجام دهید. وقتی گوشی فرد را دارید و روی آن عملیات انجام می‌دهید هم مخاطبان را می‌توانید به راحتی کپی کنید و هم می‌توانید پیام‌ها بخوانید. بنابراین نیاز نیست بگوییم پیام‌ها دیده شد؛ اما شماره ادمین کانال نباید مشخص می‌شد. این کار کاملا درست بود. این کار را ظرف 6 ساعت انجام دادیم و با آپدیت جدید مشکل برطرف شد.
سروش چه مزیت‌هایی دارد که تاکنون معرفی نشده است؟

یکی از مزایای ما که همیشه مغفول مانده، پرداخت الکترونیک است. ما جزء اولین مجموعه‌ها بودیم که موضوع فروش شارژ را مطرح کردیم و پرداخت درون کانالی را هم برای کسب‌وکارهایی که نیاز دارند، در نظر گرفتیم. اگر متقاضیان با واحد مدیریت محتوای ما ارتباط داشته باشند، این سرویس برای آنها فعال می‌شود و می‌توانند از آن استفاده کنند. ضمن اینکه ما موضوع فضای ابری داریم که کاربر می‌تواند تمام محتوای خود را همان‌طور که در تلگرام وجود دارد، ذخیره کند.
سروش سکرت چت ندارد. آیا قصد دارید آن را اضافه کنید؟

این کار در برنامه‌های ما است؛ اما جزء برنامه‌های نزدیک نیست. در برنامه‌های نزدیک ویژگی‌های مورد نیاز مردم را بیشتر مدنظر قرار داده‌ایم.
مثلا چه چیزهایی؟

توسعه روش‌های پرداخت و دریافت که پرداخت‌های اقساطی یا پرداخت‌های چند شبایی یا پرداخت بن و خریدهای با تخفیف را برای کسب‌وکار در نظر گرفته‌ایم.
احساس می‌کنم مخاطب بحث پیام‌رسانی برایش در اولویت قرار دارد تا این پرداخت‌ها!

یکی از دغدغه‌های جدی کسب‌وکارها هستند. اگر کسب‌وکارها روی بستر پیام‌رسان‌ها پا بگیرند مردم هم از آنها استفاده خواهند کرد. یکی از دغدغه‌های جدی که الان مطرح می‌شود، این است که کسب‌وکارها از بین می‌روند.
در حالی که در این پیام‌رسان‌ها می‌توانند امن‌تر کار خود را ادامه دهند.

هم امن‌تر و هم با هویت‌تر. برچسب اصالت یا برچسب آبی رنگ سروش را که به کسب‌وکارها و برخی افراد اعطا می‌کنیم هویت آنها را در پروسه‌ای تایید می‌کنیم. یعنی نشان می‌دهیم این شرکت که ادعا دارد من داروساز هستم واقعا داروساز است. آنچه می‌توانیم وعده دهیم، امنیت است. یکی از حوزه‌های امنیتی که در این میان جا مانده موضوع پایداری سرویس است؛ بنا نیست با هر تنش اجتماعی یا با هر قطعی در تلگرام برای کسب‌وکارها مشکل ایجاد شود. همین‌طور ظرفیت‌های قانونی برای اینکه سرویس پایدار از دوام خدمت برخوردار باشد از ویژگی‌های سروش است. از فضای کسب‌وکار که فاصله بگیریم با‌ید بگوییم ما خدمات محتوایی گسترده‌ای را پیش‌بینی کرده‌ایم تا در سروش عرضه کنیم که کاربران بجد دنبال‌ آن هستند. همچون ظرفیت‌هایی که در برنامه زنده صداوسیما یا ظرفیت‌های تعاملی که با برنامه‌ها وجود دارد و همچنین استفاده از بانک‌های اطلاعاتی گسترده صداوسیما در حوزه ویدئو، صوت و متن مکتوب که در حوزه انتشارات سروش ارائه می‌شود. این ظرفیت‌ها که در قالب اپلیکیشن‌های متعدد بنا‌ست برای مردم در قالب سرویس‌های مختلف روی بستر پیام‌رسان عرضه شود، مواردی هستند که ما آماده عرضه آن هستیم؛ اما به جهت بلاتکلیفی نتوانسته‌ایم آنها را عرضه کنیم و به دست مردم برسانیم.
یکی از مشکلات افراد دارای کسب‌وکار این است که چطور می‌توانند کسب‌وکار خود را در سروش عرضه کنند. چطور باید این اطلاعات و افراد را وارد کرد یا می‌توانند عضو کانال‌ها را انتقال دهند؟ مورد بعدی اینکه آرشیوی را که داشته‌اند وارد سروش کنند؟

رباتی برای کانال‌ها طراحی کرده‌ایم. دو ربات داریم که یکی برای اشخاص است و می‌توانند از پیام‌ها در تلگرام پشتیبانی بگیرند و آن را به کانال اختصاصی خود منتقل کنند. ربات دیگر آرشیو کانال را منتقل می‌کند و اجازه می‌دهد پیام‌هایی که در یک کانال وجود دارند به پیام‌رسان سروش منتقل شوند.

بحث آوردن اعضا، قدری وجه تحمیلی پیدا می‌کند و کمی حریم خصوصی آن را نقض می‌کند وگرنه با همین رباتی که به دوستان در کانال اجازه دسترسی می‌دهد و براساس باگ‌هایی که تلگرام دارد، شماره تلفن کاربرها قابل دستیابی است. اما اجباری عضو کردن در کانال‌ها به نظر ما نقض حریم خصوصی کاربران است. چهار دسته در تلگرام فعالیت می‌کردند. ما برای هر چهار دسته برنامه داشتیم. یک گروه محتوادارها بودند که همین الان هویت آنها در سروش کاملا محفوظ است. براساس بازه‌ای که وزارت ارشاد اعلام کرده است -به‌خصوص کسانی که شامد داشتند و شماره شناسه تولید محتوا دریافت کرده بودند- کانال آنها را محفوظ نگه داشتیم تا همین بازه‌ای که عنوان شده است.
در مجموعه سروش چند نفر مشغول به کار هستند؟

در حال حاضر قریب به 80 نفر در پیام‌رسان سروش فعالیت دارند که بخشی از این نیروها مربوط به پشتیبانی هستند. تیم فنی در حد هشت یا 9 نفر هستند که در این زمینه کار می‌کنند و بچه‌های هسته اصلی نرم‌افزار هستند.
اینکه می‌گویند هسته اصلی سروش همان هسته «ساینا» است، در‌ست است؟

خیر، دوستانی از پیام‌رسان ساینا هسته اولیه سروش را شکل داده‌اند. سیاست سازمان این‌گونه بود که کسانی که وارد این عرصه می‌شوند، باید تجربه ساختن یک پیام‌رسان را داشته باشند. به همین جهت عمده دوستانی که درگیر تیم سروش شده‌اند همان فضا را داشته و این تجربه را در ساینا داشته‌اند. این تیم در این سال‌ها، بارها تغییر کرده، هر چند دوستانی داریم که از ابتدا تاکنون با ما همراه بوده‌اند. بنابراین دستورالعملی که در سروش استفاده شد با آنچه در ساینا وجود داشته، متفاوت است.
خیلی‌ها عنوان می‌کنند سروش پنج سال است که فعالیت دارد اما در این یکی دو ماه هر روز پیام به‌روزرسانی داشته است. در این پنج سال چه می‌کرده است؟

پیام‌رسان سروش از یک سال پیش جنس پیگیری و نحوه طرح تجاری و مدل مدیریتی‌اش تا حدودی با فعال‌تر شدن معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما تغییر کرد. دوستان در حوزه توسعه اپلیکیشن برنامه‌های جدی را شروع کرده‌اند تا اپلیکیشن سروش را واقعا یک اپلیکیشن هم‌تراز سرویس‌دهی به چند ده میلیون کاربر کنند. این بازه یک ماهه، بازه‌ای بوده که تمام فشار تیم بر این اساس بوده که ظرفیت اپلیکیشن را به سرعت به آن مقداری برسانیم که مردم انتظار داشته‌اند و در فضای تلگرام مشاهده می‌کرده‌اند. شاید ما هیچ الزامی نداشتیم که تلگرام باشیم و حتی خود ابا داشتیم از اینکه شبیه آن شویم و در منطق اپلیکیشن و جنس سرویس‌ها به دنبال اپلیکیشن ایرانی به معنای واقعی کلمه بودیم اما به دلیل آنکه مردم با چنین منطقی آشنا بودند و تاکنون از آن منطق استفاده کرده بودند- چراکه تلگرام برای مردم ذائقه‌سازی کرده و در مدت چهار سال ذائقه آنها را به سمتی برده که خود سرویس می‌داده است- بنابراین من اگر می‌خواستم پذیرای این کوچ باشم باید ابتدا به سلیقه مخاطب و ذائقه‌شان احترام می‌گذاشتم و اگر برنامه‌ای برای تغییر آن داشتم، بعدها سرویس‌هایی را عرضه می‌کردم که مردم در استفاده از آنها ذائقه جدیدی را تجربه کنند تا شاید به آنچه بودند، بازگردند. اینها بحث‌های جدی آکادمیک و کاربردی است که ما در کشور اصلا اهل متن نوشتن نبوده و نیستیم. اما اینکه این میزان از پیام‌رسانی استفاده می‌کنیم که عمده فعالیت آن متنی است، تحمیلی است که به ما شده است. شاید استفاده از پیامک تحمیل است؛ چراکه بستر دیگری نبود که این امکان را فراهم کند و شاید ظرفیت پیام‌رسان‌های ایرانی اصلا در بستر متن تعریف نمی‌شود.

این بحث‌ها مفصل است؛ این ظرفیت را ایجاد کردیم تا پذیرای مردم باشیم. این ظرفیت‌سازی و این شکل باعث شد هر روز به‌روزرسانی داشته باشیم. ما برای دستیابی به هدف بزرگی همچون پیام‌رسان داخلی- که در حال حاضر تنها هفت کشور پیام‌رسان چند ده میلیونی تولید می‌کنند و این کار سطح تکنولوژی بالایی را می‌طلبد و دست‌کمی از انرژی هسته‌ای و موضوع نانو و باشگاه فضایی ندارد- باید تلاش کنیم. بر این اساس همان‌طور که در بقیه عرصه‌ها مردم سختی‌ها را متحمل شده‌اند، باید صبور باشیم. ما صبر استراتژیک را از مردم و مسئولان انتظار داریم. بازه این صبر هم طولانی نیست. این کار در نهایت یک بازه دو ماهه را می‌طلبد. البته تا اینجا مردم انصافا همراهی و کمک کرده‌اند. از اعتماد مردم سپاسگزاریم و انتظار داریم مسئولان هم در این زمینه ما را باور داشته باشند. ما می‌توانیم پیام‌رسان ایرانی داشته باشیم. اما باید ظرفیتی را که در نخبگان کشور وجود دارد باور کنیم و اینکه صبر داشته باشند. ما در حال حاضر نوسان، اختلال، مشکل و ایراد داریم. باید اینها را با آغوش باز بپذیریم و در جهت رفع آنها بجد تلاش کنیم.

اگر این صبر استراتژیک دو ماهه را داشته باشیم، در انتها دستاوردی خواهیم داشت که باعث اشتغال خیلی از جوانان کشور می‌شود. این امر باعث باز شدن دریچه‌های فناوری به کشور و به دست آوردن این دانش‌ها می‌شود؛ در حالی که برای دستیابی به این دانش‌ها در کل فیلتر هستیم. فراموش نکنید ما تا یک سطحی در دنیا به اطلاعات IT و ITC دسترسی داریم. علی‌رغم اینکه در دنیا اپن‌سورس‌ها فعال هستند، وقتی همه اینها به جمع‌بندی می‌رسند که قرار است از تکنولوژی بالایی برای سرویس‌دهی به چند میلیون نفر استفاده شود؛ دیتایی از این در دنیا پیدا نمی‌کنید، به شما نمی‌دهند، مشاوره هم نمی‌دهند. ما در این حوزه بسته هستیم. در سرویس آمایش ابری از سرویس گوگل نمی‌توان استفاده کرد. در حالی که یک پیام‌رسان در خارج از ایران از این سرویس‌ها استفاده می‌‌کند و تنها روی اپلیکیشن تمرکز دارد؛ برای همین خطاهای کمتری در اپلیکیشن دارد.
چرا خود را مورد آزمون و خطا قرار نمی‌دهید؟

بعد از باگ اطلاعاتی که پیدا شد از پیشنهادی که آقای آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات داد، ما هم استقبال کردیم و بنا شد مسابقه‌ای ترتیب دهیم و طی آن مسابقه امنیت سروش را به معرض نقد جدی تخصصی بگذاریم و داورانی برای این مسابقه از اقشار مختلف مردم انتخاب کنیم؛ از طیف‌های مختلفی که حوزه تخصصی آنها امنیت است. طرح کلی مسابقه درآمده و برای اعلام آن آماده هستیم.
اینکه بانک پارسیان خواسته تا سرمایه‌گذار شما باشد، درست است؟

تا این لحظه هیچ سرمایه‌گذاری به دامنه سرمایه‌گذاران سروش اضافه نشده است. پیشنهادات مختلفی داشتیم و برای این پیشنهادات برنامه داریم و اتفاقا با آغوش باز پذیرا خواهیم بود اما تا این لحظه این اتفاق رخ نداده و هیچ‌جایی تایید و رد نشده است. مجموعه‌های مختلفی اعم از مجموعه‌های بانکی و موسسات مالی و اعتباری این ظرفیت را پیشنهاد کردند که ما هم استقبال کردیم. برای همین یک برنامه مدونی تهیه کردیم که می‌خواهیم پیرو آن برنامه در خدمت آنها باشیم. تا این لحظه هم نه درخواستی را رد و نه درخواستی را تایید کرده‌ایم.
به این فکر کردید یکی دو پیام‌رسان ایرانی را بخرید و با هم ادغام شوید؟

در حال حاضر ما بین پیام‌رسان‌های ایرانی یک همکاری و همدلی جدی داریم. حداقل در حوزه مدیریتی و در حوزه‌های فنی این چنین است. به‌طور ویژه بین ما و بیسفون و گپ این هماهنگی وجود داشته و دارد.
همان سه پیام‌رسانی که این وام را گرفتند؟

بله. این سه تایی که در این عرصه جدی‌تر هستیم و پیام‌رسان ما ایرانی است. من اصرار جدی دارم که تعیین‌تکلیف از الان شود.
در حال حاضر کامل‌ترین کانال برای ‌آی‌گپ است که چنانچه پستی در آن منتشر کنید می‌توانید آن پست را در واتس‌آپ، تلگرام و سروش اشتراک‌گذاری کنید.

اشتراک‌گذاری پست در همه امکان‌پذیر است چراکه سمت کلاینت (کامپیوتری که تقاضایی را از یک سرور دارد) تعریف می‌شود. لازم نیست داخل اپلیکیشن خود سرور داشته باشم چراکه در سیستم‌عامل اندروید ظرفیت اشتراک‌گذاری تکی را برای همه‌جا تعریف می‌کنید، چه به کلاینت برد خودتان و چه به سایر اپلیکیشن‌ها و چه روی بستر ایمیل یا پیامک می‌توانید یک پیام را اشتراک‌گذاری (شیر) کنید که این یک قابلیت اندرویدی است.

چرا در سروش وقتی کانال را با نسخه دسکتاپ باز می‌کنیم، می‌خواهیم 200 نفر را دعوت کنیم امکان‌پذیر نیست؟

ما ضعف‌هایی در نسخه دسکتاپ داریم. ویندوز و IOS اشکالاتی دارد برای همین بازمعماری می‌کنیم و ان‌شاءا... تا چند وقت دیگر نسخه بهتری عرضه می‌شود.
قطعا سروش یکسری نقطه ضعف دارد که باید کار شود. چند نمونه از این نقطه ضعف‌ها را بیان کنید و بگویید چه زمانی رفع می‌شوند؟

یکسری را بیان کردم به‌خصوص در حوزه کلاینتی که برنامه جدی داریم تا پایان اردیبهشت کامل برطرف شود. اینکه می‌گویم کامل برطرف شود، قطعا مشکلات جاری که کاربر با آن داشته را برطرف کنیم. حیات پیام‌رسان به توسعه روزبه‌روز است و کل اشکالات را کاربران به ما منعکس می‌کنند و براساس آنچه کاربر منعکس کرده یا خود در تست‌ها به آن می‌رسیم این ایرادات را برطرف می‌کنیم. خیلی نمی‌توان درباره تک‌تک اینها صحبت کرد. اتاقی داریم که تمام مشکلات روی دیوار این اتاق نوشته می‌شود و در هر چرخه کاری که در سروش اتفاق می‌افتد بخشی از این اشکالات و بخشی از قابلیت‌ها تهیه می‌شود. شاید از مشکلاتی که وجود دارد همین است که پیامی را در گروه قرار می‌دهید دو تیک می‌خورد و علت این فنی است که این تیک مربوط به منتشرکننده و بازدیدکننده است و تفکیک این دو از هم در دستورالعملی که استفاده می‌کنیم، قدری سخت است. این یکی از مشکلاتی است که به لحاظ فنی معضلاتی در حذف آن وجود دارد. از این منظر که دنبال این بودیم یکسری مشکلات اصلی‌تر را حل کنیم و مشکلاتی که به کیفیت سرویس برمی‌گردد، در اولویت‌های بعدی قرار گرفته است و با دوستان صحبت کردیم تا زودتر چار‌ه‌ای اندیشیده شود. مشکل فنی این تیپی جزء مشکلات برجسته‌ای بود که در سروش داریم. یکی از حوزه‌های کم‌مشکل و بی‌مشکل ما، موضوع امنیت است که در سمت سرورها کاملا جدی و محکم هستیم و در حوزه انتقال و سرورها مشکلی نداریم و در سمت کلاینت‌ها مشکلات را برطرف کردیم، پیگیر هستیم و تست‌های امنیت جدی را تعریف کردیم و سازمان‌هایی که فعال در این زمینه بودند، اپلیکیشن‌های سمت کلاینت را آزمایش می‌کنند و مشکلاتی که پیدا شد سریعا رفع شد و همه مسیر همچنان جاری و ساری است.
یکسری از دوستان به‌عنوان پیام‌رسان اذعان دارند ما دوست داریم تلگرام باشد و ما در کنار آن کاربر بگیریم.

تصمیم بودن یا نبودن تلگرام موضوع جدایی از حمایت از پیام‌رسان داخلی است. در حالی که این به هم گره می‌خورد و دوستان هم تاکید می‌کنند در حالی که هیچ ربطی به هم ندارد و من از گره خوردن این آسیب می‌بینم. من از پیام‌رسان ایرانی و از گره خودن موضوع فیلتر تلگرام با موضوع حمایت از پیام‌رسان ایرانی آسیب می‌بینم. این دو موضوع جدا از هم است و باید حمایت زودتر از این شروع می‌شد. چرا باید اکنون حمایت شود؟ دو سال قبل باید حمایت می‌شد که می‌توانستیم ظرفیت‌های خود را کاملا در عرصه رقابت جدی قرار دهیم. ما وعده‌ای شنیدیم و به وعده دلخوش کردیم و آن هم وعده رئیس‌جمهور بود که انحصار بزرگ را می‌شکنیم. من به‌عنوان یک فعال کسب‌وکار وقتی انحصار جدی در بازار وجود دارد و وعده یک مقام مسئول در سطح رئیس‌جمهور وجود دارد که این انحصار را می‌شکنیم، از این به بعد مطالبه من این است که وعده رئیس‌جمهور چه زمانی عملی می‌شود که من هم در این فضای انحصاری که ایجاد شده است، بتوانم نفس بکشم. هرچند که حیات خود را وابسته به این وعده نکردیم.

آقای فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی در ایام فروردین ماه صحبت مفصلی داشتند درباره مشکلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی که تلگرام برای کشور به‌وجود خواهد آورد. پیشتر هم دیدیم که یکی از وزرا در توییتر خود از ادمین اپلیکیشن خارجی تقاضا می‌کند که این سایتی که در کشور من آشوب درست می‌کند را ببند و او هم دهن‌کجی می‌کند و می‌گوید نمی‌بندم. مدیر این پیام‌رسان در صحراهای امارات لخت می‌شود و می‌گوید به فیلم سیصد که فیلم ضدایرانی است، علاقه دارم و این عملا به مبارزه طلبیدن یک کشور و مسئولان آن است. بحث فیلتر نیست، حداقل باید برخوردی در سطح بین‌المللی با این فرد انجام شود. در کشورهای دیگر این کار را نکرده است با او برخورد کردند. ما چرا باید این همه ضعف در عرصه بین‌المللی نشان دهیم؟ به‌عنوان یک پیام‌رسان من مسیر خود را طی می‌کنم؛ تلگرام چه باشد و چه نباشد پیام‌رسان ما مزایای ویژه‌ای ازجمله موضوعات مالی، خدمات دولتی، خدمات سازمانی و خدمات محتوایی دارد که در تلگرام هیچ‌یک از اینها نیست، اما ما در حال عرضه آن هستیم. همان‌طور که بقیه سرویس‌ها عرضه شدند و فکر می‌کنم بین مردم کشورم بتوانم مقبولیت خوبی پیدا کنم.
اگر بخواهید سروش را انتخاب نکنید، کدام پیام‌رسان ایرانی را انتخاب می‌کنید؟

سوال سختی است چراکه خیلی درگیر این مساله نشده‌ام. هر چند اعضای تیم سروش، رقبا را بررسی می‌کنند و ویژگی‌ها و ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها را می‌نویسند اما من خود به شخصه استفاده نکرده‌ام. در یکی دو اپلیکیشن عضو هستم و برخی از دوستان هم ما را عضو گروه‌های مختلف می‌کنند اما از زمانی که درگیر این موضوع شدم، فرصت نمی‌کنم پیام‌ها را چک کنم و واقعا نتوانستم هیچ‌کدام از اینها را به‌طور جدی تست کنم و بین آنها انتخاب داشته باشم. پیام‌رسان‌هایی که تاکنون نصب کردم بیسفون و گپ بوده اما حتی فرصت نداشتم بقیه را نصب کنم. تیم‌های ما که گزارش می‌دهند، نشان می‌دهد کارهای خوبی در داخل انجام شده است؛ چه بیسفون که سابقه زیادی داشته است و چه دوستان گپ که کارهای قشنگی انجام دادند.

منبع: فرهیختگان