آنچه بازیگران برجام درباره آینده این توافق می‌گویند
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری آنا از بلومبرگ، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مدت ها قبل از اینکه به این سمت برسد بارها از توافق هسته ای ایران انتقاد کرده بود و آن را بدترین توافق از طریق مذاکره ارزیابی کرده است.
ترامپ در کنفرانس خبری مشترک اخیر خود با رئیس جمهور فرانسه نیز توافق هسته ای ایران را "احمقانه و مسخره" توصیف نموده است. وی بارها تهدید کرده است که توافق هسته ای را لغو کرده و تحریم ها را مجددا علیه ایران اعمال خواهد کرد. وی به کشورهای اروپایی تا 12 ماه می فرصت داده است تا آنچه را که نواقص و اشکالات برجام می داند، برطرف کنند.
یک: چرا این مساله حالا مطرح شده است؟
ایران بر سر توافق هسته ای با چین، روسیه، فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در سال 2015 میلادی مذاکره کرده است. به عنوان بخشی از قانونی که در کنگره آمریکا تصویب شده، رئیس جمهور آمریکا باید معافیت تحریم بانک های ایرانی و فروش نفت این کشور را هر 120 روز یکبار تمدید کند. ضرب الاجل بعدی ترامپ 12 ماه می است. در ماه ژانویه ترامپ تهدید کرد که در صورتی که "نواقص وحشتناک" توافق هسته ای برطرف نشود، معافیت های تحریمی ایران را دیگر تمدید نخواهد کرد.
دو: ترامپ به دنبال چیست؟
ترامپ گفته است که اقداماتی باید انجام شود تا توسعه متوالی برنامه موشک بالستیک ایران را متوقف کند و جلوی آنچه را که حمایت ایران از تروریسم خوانده است، بگیرد. این مسائل بخشی از توافق هسته ای نیست و ایران به خاطر آن مسائل تحت تحریم های جداگانه آمریکا قرار دارد.
سه: آیا ایران به توافق پایبند بوده است؟
ارزیابی های منظم آژانس بین المللی انرژی اتمی از زمان اجرای برجام نشان می دهد که ایران پایبندی کاملی به تعهداتش داشته است. در اکتبر 2016 میلادی ایران کمی از محدودیت های تعیین شده درباره ذخایر آب سنگین فراتر رفت ولی طی چند هفته این مسئله را با انتقال مازاد آب سنگین به عمان برطرف کرد.
در اظهاراتی شگفت انگیز مایک پامپئو مدیر سابق سازمان سیا و وزیر خارجه جدید آمریکا در نشست استماع سنا تاکید کرده که ایران قبل از توافق هسته ای نیز به دنبال دستیابی به سلاح نبوده است و هیچ نشانه ای نیز وجود ندارد که پس از پایان توافق هسته ای نیز به دنبال انجام آن باشد.
چهار: ایران چه می گوید؟
محمد جواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه با شبکه سی بی اس تاکید کرده است که اگر ترامپ تحریم ها را مجددا اعمال کند و از توافق هسته ای خارج شود، تهران آماده از سرگیری برنامه هسته ای اش با سرعت بیشتری است.
ایران اعلام کرده است که غنی سازی اورانیوم تا 20 درصد را مجددا از سرخواهد گرفت.
پنج: اروپایی ها چه می گویند؟
رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا از ترامپ خواسته اند تا توافق هسته ای را لغو نکند و نمایندگان آنها در حال تلاش و همکاری نزدیک با مذاکره کنندگان دولت آمریکا هستند تا توافقنامه های جانبی را برای اعمال محدودیت های بیشتر بر ایران، آماده کنند.
امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در این باره گفت: فرانسه چارچوب جدیدی را برای یک قرارداد پیشنهاد داده است که نگرانی های آمریکا در 4 زمینه را برطرف می کند: توسعه موشک های بالستیک، منقضی شدن برخی از محدودیت‌ها علیه ایران بعد از گذشت دوره‌های زمانی مشخص، راستی آزمایی برنامه های هسته ای و موشکی ایران و نقش ایران در کشورهای همسایه به خصوص سوریه و یمن.
شش: مساله مدت زمان اجرای توافق چیست؟
در توافق هسته ای، ایران قول داده است تا اورانیوم را بیشتر از درجه غلظت 3.7 درصد غنی سازی نکند، سطحی که برای سوخت هسته ای نیروگاه های اتمی نیاز است و همین طور وعده داده است تا ذخایر اورانیوم غنی شده را به 300 کیلوگرم محدود کند. مقام های آمریکایی مدعی هستند که توافقنامه فعلی زمان مورد نیاز برای اینکه ایران مواد هسته ای کافی برای تولید بمب را در اختیار داشته باشد، از چند ماه تا یک سال را گسترش داده است. مفاد توافق هسته ای فعلی 15 سال اعتبار دارد یعنی تا 2030 میلادی. در آن زمان اگر توافقنامه دیگری وجود نداشته باشد، ایران برای بازگشت به غنی سازی اورانیوم در درجه های خلوص بالاتر آزاد خواهد بود و می تواند ذخایر بزرگتری ایجاد کند.
انتهای پیام/