نگاه »چاندرا» به «اختروش نهنگ»

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، در حال حاضر رصدخانه پرتو ایکس چاندرا در حال بررسی یک اختروش در صورت فلکی نهنگ است. یک جایی از پهنه این هستی، این جفت از کهکشان‌های مارپیچ خیره‌کننده قرار دارند که به‌تازگی شروع به ادغام کرده‌اند.

این مجموعه به عنوان «Arp 256» شناخته می‌شود و این کهکشان‌ها حدود 350 میلیون سال نوری از زمین فاصله دارند. یکی از کاربران خوش‌ذوق زیر این تصویر نوشته است: «بخشی علم، بخشی هنر، ترکیبی بی‌نظیر از زیبایی هستی».

اختروَش یا کوِیزار یا کوازار (Quasar) یک هسته فعال به‌شدت نورانی و دوردست است که وابسته به یک کهکشان جوان است. آنها در رده یک کلاس از اشیاء به نام هسته کهکشانی فعال قرار دارند.

اختروش‌ها پیشتر به عنوان منابع انرژی الکترومغناطیسی شامل امواج رادیویی و نور مرئی با انتقال به سرخ زیاد شناخته می‌شدند که به ستاره‌ها شبیه بودند. با وجود بحث‌های مختلف بر سر وجودیت این شیء آسمانی همه دانشمندان به یک توافق علمی رسیدند که یک اختروش، هاله متراکم شده ماده‌ است که ابرسیاه‌چاله یک کهکشان جوان را احاطه کرده است.

اختروش‌ها دارای کاربردهای زیادی هستند، مثلا در تعیین سرعت چرخش زمین و تهییج‌های آن کاربرد دارند.

در مباحث زمین‌شناسی (ژئودزی) نیز از این امکان جهت اندازه‌گیری فواصل بسیار بلند با دقت میلی‌متری و تعیین تهییج مدار چرخش زمین استفاده می‌کنند.

نهنگ (Cetus) از صورت‌های فلکی است. ستاره مهم این پیکر آسمانی، شگفت‌اختر (میرا) نام دارد. شگفت‌اختر ستاره سرخ‌رنگی است که درخشندگی متغیری دارد. شش ماه از سال در یک زمان ثابت با چشم برهنه دیده می‌شود، سپس از نظر ناپدید می‌شود.

یک کهکشان مارپیچی (spiral galaxy) یک نوع از سه نوع اصلی کهکشان‌ها است که اولین بار توسط ادوین هابل و در سال 1936 رده‌بندی شد.

کهکشان‌های مارپیچی چند بخش اصلی دارند:

یک دیسک چرخان که از چند بازو تشکیل شده است و ستارگان غالبا در آن قرار دارند.

مرکز آن که یک برآمدگی کره مانند است و غالبا از ستارگان پیر تشکیل شده است.

هاله کهکشانی که خوشه‌های ستاره‌ای کروی زیادی در آن قرار دارند.

سیاه‌چاله اَبَرپُرجرم که در مرکز آن قرار دارد.

رصدخانه پرتو ایکس چاندرا یا تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا یک تلسکوپ فضایی ساخته شده به وسیله ناسا است که تمام فعالیت‌هایش در زمینه پرتو ایکس است.

منبع: ایسنا