سرنوشت سیاه «پاس»

به گزارش گروه ورزشی‌ خبرگزاری آنا- مرتضی جوادی : بدون تردید سقوط پاس همدان به لیگ دسته سوم برای فوتبال ایران یک تراژدی تلخ و دردناک بود، تیمی که روزگاری‌ قهرمان آسیا بود و افتخارات زیادی هم در کارنامه خود داشت اما روز گذشته نفسش به شماره افتاد و توان مقابله با تیم شهرداری بم را نداشت و با تحمل شکست به لیگ دسته سه سقوط کرد.‌ سقوط و افول تدریجی پاس از زمانی کلید خورد که مدیران وقت دستگاه ورزش تیم ریشه‌دار پایتخت را به همدان تبعید کردند.‌ مدیرانی که کمترین توجهی به هشدار کارشناسان ندادند و راه نابودی را برای این تیم باز کردند.‌‌ پاس روز گذشته برای ماندن در لیگ دسته دو تلاش می‌کرد اما حال و روز تیم قهرمان آسیا به قدری ناخوش بود که نتوانست مقابله کند و در نهایت نامش در بین تیم‌های دسته سه جا خوش کرد.

تاریخچه تیم ریشه‌دار و قدیمی پاس همدان

بدون‌شک اگر تاریخچه فوتبال ایران را ورق بزنیم به نام تیم ریشه‌دار و قدیمی پاس برخورد می‌کنیم.‌ اگر اخلاق از مکتب شاهین آمد، انضباط فوتبال ایران در دهه چهل و پنجاه، متاثر از خلق و خوی پاس بود که تعمیم یافت به تیم ملی و باشگاه‌های نوخاسته در لیگ تخت جمشید.
پاس، واپسین فاتح ایرانی جام آسیا است. کاپیتانش علیرضا حکیم‌زاده بود که حافظه فوتبال ایران، نام او را حتی قبل از انحلال تیمش از یاد برد.حالا پرچم پوسیده را باد برده‌است. پرچمی که وحید هاشمیان را تا بایرن مونیخ برد و با جواد نکونام، رکورد بازی ملی را شکست.

این تیم در سال 1332 توسط تعدادی از افسران پلیس به همراه سروان اسداللهی به‌منظور سازمان‌دهی ورزش پلیس با نام تیم فوتبال شهربانی راه‌اندازی شد اما در سال 1342 با تلاش‌های سروان صادقی و جمعی از دوستداران ورزش در پلیس، با نام باشگاه پاس به ثبت رسید. با تلاش‌های سروان صادق زمین اکباتان که متعلق به اوقاف بود در اجاره 99 ساله به این تیم رسید و پاس صاحب زمین اختصاصی شد. تیم فوتبال پاس در کنار دو تیم بزرگ استقلال و پرسپولیس از تیم‌های پرافتخار فوتبال ایران بود،پاس 5 عنوان قهرمانی در بالاترین دسته لیگ فوتبال ایران و یک قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا را در کارنامه خود دارد.

پاس 64 ساله چطور نابود شد؟

در سال 86 بود که برخی مدیران دور یک میز جمع شدند و به این نتیجه رسیدند که تهران بزرگ تیم‌های ورزشی زیاد دارد و بهتر است برخی تیم‌ها به شهرستان‌ها واگذار شوند. بر این اساس صبا باتری به شهر قم منتقل شد که این تیم این روز‌ها حال و روز خوبی در لیگ دسته یک ندارد و یکی از نامزد های سقوط به دسته دو است‌. پیکان به استان قزوین رفت اما بعد از چند سال دوباره به تهران بازگشت. پاس هم با آلبومی از افتخارات کوچک و بزرگ از سوی نیروی انتظامی به استانداری همدان واگذار شد.

باشگاه پاس با پیشینه پنج قهرمانی در لیگ برتر، لیگ آزادگان و جام تخت جمشید، قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا با شعار احیای فوتبال به همدان منتقل شد.‌ پاس در اولین حضورش در همدان و در هفتمین دوره لیگ برتر فوتبال ایران با استقبال پرشور هواداران همدانی روبرو شد و این تیم توانست با کسب 49 امتیاز از 34 بازی و کسب عنوان بهترین تیم شهرستانی در رده پنجم جدول رده‌بندی قرار بگیرد.

اما روزهای خوشی این تیم ریشه‌دار و قدیمی چندان دوام نداشت، در اردیبهشت‌ماه سال 90 بدترین اتفاق برای پاس همدان رقم خورد. پاس میزبان استقلال تهران بود با شکست مقابل آبی پوشان تهران و کسب 35 امتیاز در رده شانزدهم جدول رده‌بندی قرار گرفت و در یک غربتی غم‌انگیز راه حضور در لیگ دسته اول فوتبال ایران را در پیش گرفت، در آن زمان اتقاقا اهالی فوتبال بر این باور بودند که پاس دیگر هیچ زمانی به لیگ برتر راه پیدا نمی‌کند و اتفاق همان هم شد.

بعد از سال سقوط پاس به لیگ دسته یک نماینده شهر همدان‌ تنها یک بار شانس بازگشت به لیگ برتر را پیدا کرد و آن هم در فصل 91-92 بود که تیم پاس با غلبه بر مس سرچشمه در پلی‌آف لیگ دسته اول راهی پلی‌آف لیگ برتر شد.در بازی رفت با پیروزی پاس بارقه های امید در دل هواداران این تیم روشن شد تا بالاخره پاس قهرمان دوباره در جمع لیگ برتری ها قرار بگیرد اما طولی نکشید که همه امیدها خیلی زود سراب شد چرا که در بازی برگشت پاس در خانه برابر ذوب‌آهن حرفی برای گفتن نداشت و شکست خورد تا قهرمان آسیا که تا آستانه لیگ برتری شدن پیش رفته بود باز هم در لیگ دسته یک بماند.

پاس بعد از سقوط به لیگ دسته اول، سه فصل در این رده‌ بازی کرد و بعد از آن به لیگ دسته دوم سقوط کرد و همیشه در انبوهی از مشکلات دست و پا می‌زد‌ تا این که روز گذشته ناکامی‌های این تیم به اوج خود رسید و تیم پاس که روزگاری اوج عزت فوتبال ایران بود و عنوان قهرمانی آسیا را یدک می کشید پیش چشم مسئولانی که راه نابودی این تیم را باز کردند به دسته سه سقوط کرد.

تیم فوتبال پاس با نام «پاس تهران» 6 دوره و با نام «پاس همدان» 4 دوره در لیگ برتر حضور داشت و در سال 90 به همراه تیم های پیکان و استیل آذین غزل خداحافظی از لیگ برتر را خواند و به لیگ دسته اول و بعد از آن درست در 28 بهمن 96 در برابر شهرداری بم شکست خورد و به لیگ دسته سوم سقوط کرد.

پاس در مجموع 10 دوره‌ای با نام تهران و همدان در لیگ برتر‌ حضور داشت،‌ از روزهای قهرمانی تا سقوط به دسته پایین تر را در فوتبال ایران تجربه کرد. بهترین عنوان این تیم قهرمانی در دوره سوم لیگ برتر ‌بود و ضعیف ترین عملکردش هم در فصل 90 -89 رقم خورد که به لیگ دسته اول سقوط کرد. قهرمانی این تیم با مجید جلالی در دوره سوم لیگ رقم خورد و سقوط آن هم با هدایت اصغر مدیرروستا شکل گرفت.

پاس‌کارهایی مدیریتی در پاس

اصلی ترین دلیل نابودی پاس انتقال این تیم ریشه دار و قدیمی به همدان بود، مشکلات مالی، نبود مدیریتی ثابت و بعضا ناکارامدی برخی روسای بومی روز به روز عرصه را برای این تیم قدرتمند تنگ کرد.بعد از سقوط پاس به لیگ دسته یک رفت و آمدهای مدیریتی در این تیم به اوج خود رسید. با تغییر استانداری در همدان که با سرعت اتفاق می افتد به طبع آن روسای هیات‌ها و صندلی مدیرعاملی هم تغییر می کرد. بهروز مرادی، کرم رضا پیریایی، علی‌اکبر فامیل کریمی، علی محمد آزاد و محمد‌ناصر نیکبخت روسای هیات مدیره باشگاه بودند و عبدالحمید رمضانی، سردار شهید علی شمسی پور، بهرام یدی، حسن عزیزی، محمد تقی رحیمی و امیر عظیمی تعدادی از افرادی بودند که در مقاطع مختلف مدیرعاملی در این باشگاه در لیگ‌های یک و دو را تجربه کردند.کاظم اولیایی که خودش بانی انتقال پاس به همدان بود این انتقال را اینگونه روایت کرد:«زمانی که اتفاقات «عبدالمالک ریگی» در زاهدان و فردی به نام «بیجه» اطراف ورامین افتاد مسئولین امنیتی وقتی از مسئولین انتظامی این شهرها علت را جویا شدند آنها اعلام کردند که نیروی لازم را برای مقابله با این حوادث نداشتند. وکیل پرونده حوادث ورامین انسان زرنگی بود و در آن زمان اطلاعاتی از باشگاه پاس درآورد که مثلا باشگاه پاس به مصطفی دنیزلی به عنوان مربی یک میلیارد و دویسیت میلیون تومان را پرداخت کرده است و خداداد عزیزی هم به عنوان بازیکن این تیم پول زیادی گرفته است و همه این پول‌ها از سوی نیروی انتظامی پرداخت شده است این موضوع به بیت رهبری هم کشیده شد و سرانجام تصمیم این شد که دیگر نیروی انتظامی حق ندارد هیچ پولی برای فوتبال و باشگاه پاس خرج کند. به همین دلیل همه رشته‌های باشگاه پاس به جزء فوتبالش منحل شد. نیروی انتظامی هم قصد داشت تیم فوتبال پاس را منحل کند.

وی در ادامه گفت: «در جلسه‌ای که با حضور آقای بهروز مرادی استاندار وقت همدان و احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی برگزار شد تصمیم گرفته شد که به جای اینکه تیم پاس منحل شود به شهر همدان منتقل شود قطعا منقل شدن بهتر از منحل شدن بود. حالا ما یک اشتباهی کردیم و وقتی باشگاه پاس را به همدان انتقال دادیم باید اسم این باشگاه را هم عضو می‌کردیم و فقط از امتیاز آن استفاده می‌کردیم که متاسفانه این کار را انجام ندادیم. اگر الان نهادی پول مستقیم به تراکتور می‌دهد مسئول است چرا که پرداخت پول دولتی به باشگاه‌های فوتبال ممنوع است. اگر 500 میلیارد در فوتبال هزینه می‌شود باید شفاف سازی شود. باید شفاف سازی صورت بگیرد تا تکلیف همه روشن شود. در آکادمی‌ها وضع خیلی بد است یک بازیکنی را به یک آکادمی معرفی کردیم به بازیکن گفتند باید 20 میلیون تومان پرداخت کنید تا عضو باشگاه شود. من به آکادمی زنگ زدم مسئول آکادمی به من گفت از باشگاه هیچ پولی به ما پرداخت نمی‌شود و برای حضور در مسابقات هیات فوتبال از ما پول می‌گیرد و ما هیچ بودجه‌ای برای پرداخت هزینه‌ها نداریم. مفسده این بدتر از دلال‌ها است.»