حل مساله با ترویج، تبادل و تعامل علم و فناوری در دانشگاه/ در آموزش عالی لایه استراتژیک نداریم

به گزارش خبرنگار آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی در نخستین کنفرانس حکمرانی و سیاست‌گذاری عمومی که در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد اظهار کرد: «گسستگی در نظام حکمرانی آموزش عالی کشور در دانشگاه حل مساله باید به صورت یک چالش بررسی شود.»

سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و واحد تهران مرکزی که سال‌های گذشته ریاست دانشگاه شهید بهشتی را برعهده داشت و چندی است در بخش خصوصی آموزش عالی (دانشگاه آزاد اسلامی) فعالیت می کند به عنوان سخنران اصلی کنفرانس، پاسخ به خواسته های مردم نسبت به آموزش عالی را از اولویت های اصلاح گسستگی در نظام حکمرانی آموزش عالی کشور دانست.

وی گفت: «در کنکور سال جاری، عدم تناسب جدی بین رشته ها را داشته ایم. البته این مساله سال های قبل قابل پیش بینی بود.»

عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی افزود: «گسستگی در نظام حکمرانی آموزش عالی کشور نشان از این است که ما با مردم هم‌آوا نیستیم و مردم را درک نمی‌کنیم، مردمی که زمانی در قالب 580 هزار نفر داوطلب برای 155 هزار صندلی خالی در دانشگاه به رقابت می پرداختند.»

طهرانچی انگیزه ورود دانشگاه به کشور را با یادآوری سخنان مرحوم دکتر علی اصغر حکمت در سال 1312 نقل کرد و گفت: مرحوم حکمت در هیأت دولت وقت اظهار کرد: «البته که در آبادی و عظمت پایتخت شکی نیست ولی تنها نقص آشکار آن این است که «انیورسته» ندارد و حیف است که این شهر نوین از این حیث از دیگر بلاد بزرگ عالم، واپس ماند؛ و این شد انگیزه ورود دانشگاه به کشور.

وی به نقد مرحوم شیخ الاسلام بنیانگذار دانشگاه ملی از دکتر حکمت پرداخت و گفت: «مرحوم شیخ الاسلام، دکتر حکمت را نقد می کند و می گوید که حکمت دانشگاه را وارد کرد، دانشگاه آمد و یک فاجعه رخ داد، زیرا تا قبل از ورود دانشگاه اگر کسی می خواست در مناصب حکومت قرار بگیرد اول می رفت دانشمند می شد، استاد می شد و بعد ادعای ظهور در مناصب دولتی را داشت.»

طهرانچی با بیان اینکه رویکرد به مدرک، رویکرد جدیدی نیست و بنیان دانشگاه را در این کشور بر مبنای غلط «مدرک گرایی» نهادند، افزود: « بعد از ورود دانشگاه به ایران، مدرک‌گرایی در اولویت قرار گرفت و ما همان روند را سال های سال ادامه می دهیم. هنوز هم می گویند اگر می خواهید به مجلس شورای اسلامی راه یابید باید مدرک فوق لیسانس داشته باشید، اگر می خواهید در هیأت دولت راه یابید باید مدرک دکتری داشته باشید، توجه داشته باشیم که بین فاضل و دانشمند شدن و صرفاً دانشگاه رفتن تفاوت بسیار وجود دارد.»

طهرانچی تاکید کرد: «آموزش عالی یک میهمان از سرزمین غرب برای ایران اسلامی است، آموزشی که زیربنای آن توامان با تکنولوژی و مختص غرب بود.»

رویکرد مدرک‌گرایی باید از بین برود

عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه رویکرد مدرک‌گرایی باید از بین برود، افزود: «باید در چرخه سیاست اجرایی با یک برنامه ریزی مدون، مهارت افزایی را جایگزین مدرک گرایی کنیم.»

وی با تاکید بر اینکه دانشگاه یک سازمان حل مساله است، گفت: «ما در آموزش عالی لایه استراتژیک نداریم و اکنون به هیچ وجه در رابطه با یک چالش در آموزش عالی به مساله نگاه نمی کنیم. یک آموزش عالی معلق داریم و شورای گسترش ما در لایه تاکتیک نشسته است نه در لایه استراتژیک. باید در پاسخ به یک چالش، اهدافی را تعیین کنیم سپس لایه تاکتیک و بعد لایه اجرا را عملیاتی کنیم.»

طهرانچی افزود: «لایه تاکتیک، لایه خلق راهبری پژوهش است که ما می خواهیم در دانشگاه آزاد اسلامی عملیاتی کنیم.»

90 سال از تاریخ اولین دفترچه کنکور گذشت و هیچ تغییری نکرده است

وی با مقایسه دفترچه کنکور سال 1307 و دفترچه فعلی دانشگاه اظهار کرد: «90 سال از تاریخ اولین دفترچه کنکور گذشت و هیچ تغییری نکرده است. بحث ما این است که اساساً همه نهادها را داریم ولیکن نهادهای ناپیوسته ای که به سبب گسستگی، عملکرد خود را نشان نمی دهند.»

سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران با بیان اینکه سال 93 سیاستگذاری آموزش عالی در سیاست های کلان کشور اعلام شد، افزود: «سیاست های آموزش عالی سال 93 اجرا شد و تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال و متناسب سازی سطوح و رشته های تحصیلی با نقشه جامع علمی کشور در نیازهای تولید اشتغال یکی از بندهای مهم آن بود. سوال این است: واقعا شورای گسترش چقدر برای این کار وقت گذاشت؟ و چقدر مدل ارائه کرد؟!»

وی با طرح این سوال که چگونه می شود یک دانشگاه را سازمان حل مساله کرد؟ افزود: «در پژوهش،سازمان پژوهشی نیستیم، پژوهش ما پژوهش انفرادی است هیچ چالشی را حل نمی کند کاملا فردی به مساله نگاه می کنیم. اگر دانشگاه بخواهد در پژوهش وارد شود باید سه لایه استراتژیک، تاکتیک و اجرا را داشته باشد.»

معاونت پژوهش وزارت علوم، معاونت پژوهش پژوهشگران است نه معاونت تاکتیک

وی گفت: «متاسفانه در دانشگاه ها با نگاه پژوهش وارد نشده ایم، پژوهش دانشگاهی اساساً پژوهش تحصیلات تکمیلی است اما دغدغه ما نسبت به مقطع دکتری صرفاً سال اول دکتری یعنی از آموزش تا امتحان جامع است. اساسا هیچ نگاهی به رساله دانشجوی دکتری نداریم. یک دانشجوی دکتری دارای 4 سال پژوهش و یک سال آموزش است. پژوهش استادان نیز در پژوهشگاه صورت می گیرد. دانشگاه ها در لایه اجرا عمل می کنند اما ما در لایه تاکتیک در پژوهش هیچ نداریم. در واقع معاونت پژوهش وزارت علوم، معاونت پژوهش پژوهشگران است نه معاونت تاکتیک و برنامه ریزی.»

سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران با تاکید بر اینکه با ترویج، تبادل و تعامل علم و فناوری به حل مساله در دانشگاه می پردازیم، گفت: «اکنون زمان ایجاد رشته نیست به دنبال آن هستیم تا در دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان بزرگترین دانشگاه حضوری، مسائل کلان کشور مانند ورزش، آب، سلامتی و ... را در رساله دانشجویان اقتصاد، حقوق و ... گره بزنیم. در تلاش هستیم تا ابتدا مسائل را رهبری کنیم، سپس موضوعات را خلق کنیم و در نهایت در کرسی های علمی با حضور استادان و فرهیختگان با ترویج، تبادل و تعامل علم و فناوری به حل مساله بپردازیم.»