وقتی دولت نمی‌تواند پاسخگوی نیاز هنرمندان باشد ما باید کمک کنیم
گروه فرهنگی آنا حوزه تئاتر؛ امیر نصیر بیگی که پس از بر عهده گرفتن سمت مدیریت گروه هنرهای نمایشی بنیاد فرهنگی روایت فتح، به تازگی به عنوان دبیر جشنواره تئاتر مقاومت نیز انتخاب شده، در چشم‌اندازه فعالیت‌های خود از افتتاح سالن ویژه نمایش، سینما و حمایت از دانشجویان سخن گفته بود. خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا به بهانه تحقق نخستین تعهد نصیربیگی که افتتاح تماشاخانه سرو است به گپ و گفتی با وی پرداخته که می خوانید:
با توجه به اینکه افتتاح تماشاخانه سرو به عنوان جدیدترین و خوشایندترین اتفاق این روزهای تئاتر محسوب می‌شود، درباره چگونگی راه‌اندازی تماشاخانه و هدفی که در این امر دنبال می‌کردید چه بود؟
تماشاخانه سرو پیش از این در مجموعه دیگری که متعلق به بنیاد فرهنگی روایت فتح بود فعالیت میکرد اما ما در چند مورد تغییر و جابجایی را در نظر گرفتیم که یکی ساخت پردیس فرهنگی هنری روایت فتح بود که در حال اقدام جدی است و شرایط آغاز پروژه اش این بود که مکان قبلی را تخلیه کنیم به همین جهت مکان‌های مختلف را شناسایی و بررسی کردیم و متوجه شدیم که فضایی که امروز به تماشاخانه سرو اختصاص یافته می‌تواند خواسته‌های ما را برآورده کند البته یکی از اهداف ما حمایت از تئاتر دانشجویی بود که از سوی مقام معظم رهبری هم بسیار تاکید شده و قطعا بر سرنوشت تئاتر کشور هم تاثیرات زیادی خواهد داشت.
فضایی که به تماشاخانه سرو اختصاص یافته با مشارکت بسیج دانشجویی محقق شده و با تلاش بیشتر سعی داشتیم تا مشکلات پیشین تماشاخانه سرو اصلاح شود و تماشاخانه با رویکرد و شرایط فنی بهتری بتواند فعالیت خود را آغاز کند.
تماشاخانه سرو چقدر ظرفیت دارد؟
این تماشاخانه 140 صندلی دارد و طبق پیش‌بینی انجام شده برنامه 6 ماهه نوشته شده و قرار است تولیدات ما در نوبت‌های مختلف اجرایشان را آغاز می‌کنند.
هدفی که اشاره کردید (حمایت از دانشجویان) با اجرای نمایش «فیش‌آباد» کاری از سیروس همتی و «23» کاری از مسلم رضایی مطابقت ندارد، آیا این هدف برای برنامه‌های آینده در نظر گرفته شده است؟ چرا شروع فعالیت تماشاخانه را با نمایش‌های دانشجویی بنا نگذاشتید؟
ما در حوزه تئاتر دانشجویی باید یک مرحله شناسایی انجام دهیم. ماچند نمایش در دستور کار داریم که دانشجویی است. این آثار در حال بررسی است ولی قطعا کارهای دانشجویی ملاحظات خاص خود را دارند و شاید حتی در زمان‌های متفاوتی هم بتوان آنها را اجرا کرد بنابراین ضرورتی بر این نیست که کارهای دانشجویی حتما 30 اجرا داشته باشند چراکه تاکید دانشجویان نیز بر اجرای طولانی نیست بلکه آنها می‌خواهند کارشان به نمایش در آید و دیده شود و اساتید از آن بازدید کنند. بخشی از برنامه‌ریزی‌ها برای تولید و اجرای آثار دانشجویی با کمک سازمان بسیج دانشجویی و بخشی دیگر با گروه نمایش بنیاد روایت فتح در حال انجام است تا ایده‌های خوب دانشجویی شناسایی شوند و ما بتوانیم در بحث تولید آنها وارد عمل شویم.
اولویت‌ها در انتخاب و حمایت برای تولید آثار دانشجویی چیست؟
بحث انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت سه رویکرد اصلی ما در حوزه تئاتر دانشجویی و تئاتر حرفه ای است. البته من معتقدم که جداکردن تئاتر دانشجویی از تئاتر حرفه‌ای تقسیم‌بندی درستی نیست چراکه کسانی که به لحاظ آکادمیک در این حوزه کسب تجربه و دانش می‌کنند نیز از نظرم افراد متخصصی هستند و شاید بتوان این فاصله را با اصطلاح و کلمات بهتری مشخص کرد.
ما تلاش می‌کنیم کارهای دانشجویی و کارهای مرسوم بتوانند اجرای خود را در تماشاخانه سرو داشته باشند. رویکرد انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت حوزه وسیعی را در برمی‌گیرد که نمی توان گفت موضوعات محدودی هستند. گستره موضوعی انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت به قدری وسیع است که همه هنرمندان می‌توانند روی آن کار کنند.
با اتفاقاتی که در منطقه می‌افتد هر روزه شاهد اشکال مختلفی از مقاومت هستیم. در انتخاب آثار نمایش به سه محور ذکر شده، چقدر به ارائه انواع مختلف مقاومت توجه دارید؟
در جشنواره تئاتر مقاومت که در مرحله راه‌اندازی دبیرخانه و معرفی بخش‌های مختلف آن است، مقاومت را در ابعاد مختلف تعریف کردیم که تعاریف جدیدی از مقاومت در حوزه داخلی و خارجی باشد. در بخش دیگر که تحولات منطقه است و در مبارزه با گروهک‌های تکفیری، داعشی و وهابی‌ها داشتیم مطرح شده و یا نمونه‌های مختلفی که در داخل کشور داشتیم می تواند به عنوان رویکرد جدید باشد و دستمایه آثار نمایشی قرار گیرد.
پرداختن به موضوع مقاومت و دفاع مقدس به واسطه جشنواره‌های متعددی که هر ساله در اقصی نقاط کشور برگزار می‌شود، هنرمندان را به تولید آثاری با این مضامین ترغیب می‌کند. چه اقدامی در راستای ممانعت از نگاه کلیشه‌ای به این موضوع در دست دارید؟ تماشاخانه سرو شورای هنری دارد؟
تماشاخانه چون تابعیت گروه هنرهای نمایشی روایت فتح را دارد گروه نمایشی مجموعه‌های پژوهشی، تولیدی را دارد که مبحث بررسی و ارزیابی را به صورت تخصصی پیگیری می‌کنند، هر یک از معاونت‌ها نیز از اساتید مجرب تئاتری تحت عنوان شوراهای تخصصی بهره می‌گیرند که تحت عنوان شورای بازبینی، شورای بازخوانی، شورای پژوهشی، شورای سیاست‌گذاری و... فعال شده‌اند، اگرچه ما به تکثر و تعدد شوراها نمی‌بالیم اما حسن این امر آدمهایی هستند که در قالب شوراهای مختلف تجارب زیادی را در اختیارمان قرار دهند و تعامل بیشتری را بتوانیم با هنرمندان داشته باشیم.
اجتناب از تولید و اجرای نمایش‌های کلیشه‌ای دو بخش دارد که یک بخش آن به سیاست‌گذاری‌های مربوط است که در حوزه برنامه‌ریزی خط و خطوط را به گونه‌ای ترسیم کنیم که در عین پرداختن به رویکر‌های مورد نظر، کارهای خلاق و جدید و مورد نیاز روز تولید شود و نسل جوان که نسل چهارم انقلاب است با آثار ارتباط برقرار کند. بخش دیگر این موضوع به هنرمندان باز می‌گردد که باید سیاست ما را در نظر بگیرند و به دور از نگاه تکراری و کارهایی که در سنوات قبل به نمایش درآمده، آثار با زاویه دیدهای جدیدتری را ارائه کنند. کسانی که تحت عنوان شورای تخصصی استفاده می‌کنیم، در تدریس، تولید، اجرا و آموزش نقش ویژه‌ای در تئاتر امروز ایفا می‌کنند و انتخاب این افراد هم با این هدف بوده که با دقت بیشتر، درصد خطای کمتر و با سرعت بیشتری کار کنیم.
آیا در سیاست‌گذاری‌های بنیاد روایت فتح، حمایت از نمایش‌هایی که با اجرایشان در گذشته در جذب مخاطب موفق بوده‌اند، لحاظ می‌شود؟
ما در برنامه‌ریزی‌هایمان، برنامه‌ای تحت عنوان بازتولید را پیش بینی کرده‌ایم تا یکسری از تجربه‌های موفق که به لحاظ شکل اجرایی و محتوایی توانسته نظر تماشاگران را جلب کند را با حضور چهره‌ها جوان‌تر و جدیدتر بازتولید کنیم و در زمان‌های مختلف برای اجرا حمایت کنیم. یکی از محورهای جشنواره تئاتر مقاومت نیز بازتولید است.
این حمایت‌ها شامل نمایش های خیابانی هم می‌شود؟
در گام اول بازتولید را برای بخش صحنه ای بیشتر در نظر گرفتیم اما هیچ منعی وجود ندارد که بتوانیم برای نمایش‌های خوب خیابانی هم این امر را تسری دهیم. البته در تئاتر خیابانی دست هنرمند بازتر و افراد هر روز خودشان نسبت به قبل حرکت‌روبه رشدی دارند. معتقدم می‌شود بیشتر هزینه‌ها را صرف کارهای جدیدی کرد که با نیازهای زمان تطبیق بیشتری داشته باشد.
برنامه بعدی اجراها در تماشاخانه سرو مشخص شده؟
اجرای دو نمایش «فیش‌آباد» سیروس همتی و «23» تا پایان دی ماه ادامه خواهد داشت و در بهمن ماه نیز نمایش «میرمهنا» کار سیروس کهوری آغاز خواهد شد.
با توجه به راه‌اندازی سالن ویژه تئاتر با عنوان تماشاخانه سرو، راه‌اندازی پردیس فرهنگی هنری روایت فتح چقدر ضرورت دارد؟
این پردیس مختص به تئاتر نیست و سالن سینما و برای دیگر رشته‌ها نیز در نظر گرفته شده و به عنوان مرکز فرهنگی هنری بزرگ که بتواند آثار متعدد در رشته های مختلف ارائه کند و در کادرسازی انقلابی و اینکه مرکزی با این مختصات، حمایت از آثار ارزشمند و فاخر نقش ویژه‌ای ایفا کند، از نظر ما بسیار ضروری به نظر می‌رسد.
در شرایط امروزی که سیستم دولتی نمی تواند پاسخگوی درخواست‌های هنرمندان حوزه نمایش باشد، موسساتی چون بنیاد روایت فتح می تواند بخشی از این درخواست‌ها را نقش کمک‌کننده داشته باشد. بر همین اساس نیاز است در کنار تماشاخانه سرو، پردیس فرهنگی روایت فتح نیز راه‌اندازی شود.
در پردیس فرهنگی هنری روایت فرهنح نیز رویکردتان حمایت از دانشجویان است؟
در آن فضا هم به دانشجویان و هم به هنرمندان حرفه‌ای توجه خواهیم داشت. آن سالن با مختصات فنی و اجرایی که دارد بسیار متفاوت از تماشاخانه سرو است. سالن سرو هم در کنار این مجموعه فعال می ماند.
یکی از اقدامات عملیاتی و راهکارهای اصلی برای تحقق و توسعه عدالت فرهنگی، توسعه زیرساخت‌ها در رشته‌های مختلف متفاوت است. در حوزه تئاتر نیاز است که در کنار توسعه نرم‌افزاری و محتوایی، شرایط اجرایی و امکانات زیرساختی افزایش یابد البته توجه صرف به ایجاد شرایط اجرایی و مسائل زیرساختی مشکل اصلی این حوزه را رفع نخواهد کرد اما اگر دو بخش به موازات هم پیش رود اتفاقات مبارکی روی خواهد داد.
هرچه حمایت از هنرمندان جوان بیشتر شود، قطعا نمایش های بیشتری تولید می‌شود و مضامین بیشتری در دستور کار قرار می‌گیرد و تجربیات بیشتری کسب می‌شود که می تواند به عنوان سرمایه کارآمد باشد.
با توجه به مسائل مالی چون پرداخت هزینه برای تخصیص سالن اجرا، روند حوزه نمایش به سمت دیگری سوق پیدا کرده به طوریکه هنرمند مجبور می‌شود تا دست به کارهایی بزند که جلوی خلاقیت هنری را بگیرد و قید و بندی ایجاد کند تا در روند اقتصادی دچار مشکل نشوند.
به نظرم باید رویکرد را به سمتی آوریم که کمک به گروه های جوان تئاتری که آزمون خطای خود را طی کرده اند، فعالیت جدی‌تری داشته باشند. اگر گروهی دغدغه مالی داشته باشد آرامش خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند آنطور که باید با مخاطب خود ارتباط خوب برقرار کند و در انتقال پیام موفق باشند.
آیا قرار است پردیس فرهنگی هنری روایت و تماشاخانه سرو پایگاه اجرای نمایش‌های ارزشی باشد؟
بله، تماشاخانه سرو که چندی پیش فعالیتش را آغاز کرد و پردیس فرهنگی هنری روایت فتح که طی 18 ماه آماده بهره‌برداری خواهد شد، به عنوان پایگاه اصلی می‌تواند به اجرای کارهای ارزشی و انقلابی کمک کند. دو مرکز با یک رویکرد حمایت فعالیت خواهند کرد. نگاه ما این است که هرچه گروه‌ها را حمایت کنیم می توانند در آینده نقش‌آفرینی خوبی داشته باشند.
بنیاد روایت فتح برای تخصیص اجرا چند درصد از گروه‌های نمایشی متقاضی برای اجرا در سرو و پردیس روایت فتح دریافت می‌کند؟
ما در تماشاخانه سرو درصدی از گروه‌های نمایشی دریافت نمی‌کنیم. باتوجه به هزینه‌هایی که تماشاخانه سرو همچون دیگر سالن‌های نمایشی خواهد داشت و برای اینکه این سالن نمایشی بتواند سرپا بماند و در آینده هم به فعالیت خود ادامه دهد، بنیاد روایت فتح بخش کمک هزینه برای اداره سالن به سرو اختصاص میدهد و به گروه هزینه‌ای تحمیل نمی‌کنیم و عواید حاصل از گیشه را به گروه نمایشی خواهیم داد تا حمایت واقعی داشته باشیم.
آیا برای اجراها و پذیرش طرح‌های هنرمندان فراخوان منتشر خواهید کرد؟
فراخوان‌ها از طریق گروه منتشر می‌شود و کارها آن را ارزیابی می‌کند و شورای طرح و برنامه، برنامه‌ریزی‌های اصلی آن را انجام میدهد و بعد آثار در مرحله تولید قرار می‌گیرد و زیر نظر مدیران تولید کار پیگیری می‌شود و پس از آن با رسیدن به مرحله اجرا، روند کار به تماشاخانه سرو سپرده می‌شود تا بستر لازم را برای اجرا فراهم کند. این پروسه از ایده تا اجرا خواهد بود.
آیا قرار است که به دانشجویان نیز تولید آثار نمایشی سفارش داده شود؟
ما تاکنون کار سفارشی را در دستور کار قرار نداده ایم. ما فراخوان منتشر کردیم و بسته به بضاعتی که داشتیم کارها را قبول کردیم و بررسی کردیم و نمایش‌هایی که موفق بوده را به شورا معرفی کردیم. اگر در پی فراخوان‌ها کارهای دانشجویی هم ارائه شود، ما هیچ منعی نداریم و اتفاقا از نقاط قوت ما تمرکز بر تئاتر دانشجویی است. ما در این زمینه از چند مرکز تئاتر دانشجویی هم مثل سازمان بسیج دانشجویی، تالار مولوی ارتباط‌هایی برقرار گردیم تا چهره‌های متعد و خلاق را شناسایی و معرفی کنند.
انتهای پیام/