طرح «دانشگاه حل مساله‌محور» بزودی رونمایی میشود/ کنکور؛ طرحی منسوخ‌شده
سیدجواد علمائی یکی از مدیران و استادان پرتلاش، رزمنده (سابقه طولانی حضور در دفاع مقدس) و بسیجی دانشگاه آزاد اسلامی است که اوایل آبان سال جاری و در دوره مدیریت جدید از سوی دکتر فرهاد رهبر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی سکاندار واحد تهران جنوب این دانشگاه شد. او سابقه حضور 22 ساله در واحد تهران جنوب را دارد و در مقطعی از مدیریت پیشین دانشگاه به وی پیشنهاد ریاست واحد داده شده که استقبال نکرد.
علمائی دارای مدرک دکتری برق قدرت از واحد علوم و تحقیقات و استادیار واحد تهران جنوب است؛ Senior Member مؤسسه IEEE و انتشار ده‌ها مقاله علمی در ژورنال‌ها و کنفرانس‌های داخلی و خارجی بخش دیگری از کارنامه علمی علمائی اوست.
سال ۱۳۴۰ در شهر مقدس قم و در خانواده‌ای مذهبی متولد شده و پدرش آیت الله شیخ ابوالفضل علمائی کرسی درس خارج فقه را در قم دارد؛ دوره دبیرستان را در مدرسه حکیم نظامی سابق یا امام صادق(ع) فعلی قم گذرانده و سال اول و دوم ابتدایی را به صورت جهشی خوانده (به دلیل ثبت نام دیرهنگام و هوش بالا) و از سال سوم ابتدایی مدرسه را به صورت جدی آغاز کرده و سال سوم نظری را نیز با جهش تحصیلی گذرانده است.
سال 1367 در مقطع کارشناسی و در رشته مهندسی برق گرایش قدرت در دانشگاه تبریز فارغ‌التحصیل شده و دوره کارشناسی ارشد را نیز در همین رشته و در دانشگاه امیرکبیر گذرانده است؛ سال 1380 در کنکور دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات پذیرفته و در سال 1386 فارغ‌التحصیل شد؛ اکنون او در واحد تهران جنوب مشغول تدریس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است.
خبرنگار خبرگزاری آنا به مناسبت انتصاب وی به سرپرستی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در گفت‌وگویی تفصیلی علاوه بر بیان سوابق علمی و اجرایی علمائی به مسائل مهمی مانند جزئیات طرح مأموریت محورشدن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران، قطب‌بندی آنها، طرح سرا، آینده شغلی رشته مهندسی برق، موضوع حذف کنکور، ارتباط دانشگاه و صنعت و ....پرداخته است؛ نحوه انتخاب علمائی به عنوان سرپرست واحد تهران جنوب و برنامه‌های وی بخش دیگری از این گفت‌وگو است.
واحد تهران جنوب؛ قطب انرژی و مواد
بخش مهمی از گفت‌وگوی خبرنگار آنــا با سرپرست واحد تهران جنوب به موضوع مأموریت محورشدن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و جایگاه واحد تهران جنوب در این طرح اختصاص دارد. سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب با تشریح جزئیات طرح مأموریت‌گرا شدن دانشگاه آزاد اسلامی از رونمایی طرح «دانشگاه حل مساله‌محور» در واحد متبوعش در آینده نزدیک خبر داد.
علمائی با تشریح جزئیات این طرح گفت: «کمیته راهبردی در دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران تشکیل و مأموریت واحدهای استان مشخص شده است تا از موازی کاری جلوگیری و واحدها مأموریت محور شوند و مشکلات کشور به صورت کانالیزه مورد بررسی قرار بگیرد.»
پژوهشگر برتر واحد تهران جنوب ادامه داد: «در این کمیته مقرر شد تا واحد تهران جنوب قطب انرژی و مواد شود؛ همانطور که می‌دانید واحد تهران جنوب را شریف دانشگاه آزاد اسلامی می‌دانند و این به دلیل بعد قوی رشته‌های فنی و مهندسی است و این موضوع سبب شد تا مأموریت واحد ما در حوزه انرژی و مواد تعریف شود.»
تشکیل کمیته‌‌هایی از مسئولان صنعت و استادان دانشگاه
این مسئول بیان کرد: «در این زمینه کمیته‌‌هایی را از مسئولان صنعت و استادان دانشگاه تشکیل داده‌ایم و اینها زیرکمیته‌هایی دارند که در زمینه‌های مختلفی از جمله نفت، معدن، برق، مدیریت انرژی، اقتصاد انرژی، فرهنگی انرژی و ... فعالیت می‌کنند و مدل مفهومی خود را با عنوان «سرا» نام‌گذرای کردیم که برگرفته از طرح بازار ایرانی است که در آن فروشندگان و خریداران و به طور کلی نظام عرضه و تقاضا وجود دارد؛ کمیته‌‌های ما نیز در واقع همان تیمچه‌‌های بازارهاست؛ تیم‌هایی را تشکیل داده ایم تا روی ساختارها و آیین‌نامه‌ها کار کنند؛ به عنوان مثال در کارشناسی ارشد دیگر نیازی به مقاله برای گرفتن نمره بیست وجود ندارد و اگر مشکلی از صنعت حل شود، دانشجو نمره کامل را خواهد گرفت.»
پژوهشگر مهندسی برق دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «در این طرح هر واحد دانشگاهی استان تهران چالش‌های صنعت را بررسی می‌کند و نظام موضوعات خود را مشخص خواهد کرد؛ بر اساس طرحی که دنبال میشود مسئولان طرح سرا وظیفه دارند تا پس از تخصیص موضوعات، پایان‌نامه‌ها را به هم ارتباط دهند؛ بنابراین پروژهها به صورت مستقیم به صنعت داده نمیشود، بلکه نتایج این پروژهها در قالب‌‌های کاربردی و اجرایی تحویل صنعت داده میشود تا بتوانند از آن استفاده کنند؛ به عبارت دیگر راهکار نهایی به صنعت ارائه میشود که این راهکار قطعاً به پروژه‌های دانشجویان مستند خواهد بود.»
در حال استخراج چالش‌های صنعت هستیم
این مسئول بیان کرد: «تجاری سازی پژوهش‌ها اکنون نیز در حال اجرایی شدن است و این حرکت آغاز شده و با شرکت‌‌های زیمنس، ایمیدرو، پژوهشگاه نیرو و نفت و ... ارتباط‌مان را آغاز کرده ایم و در حال استخراج چالش‌های صنعت هستیم و جلسات هفتگی به طور منظم در حال برگزاری است؛ ولی فعالیت‌های پژوهشی به طور کلی هماهنگی لازم را ندارد و ما با طرح سرا قصد داریم تا علاوه بر جریان سازی، حرکت‌های درست و اصولی را دنبال کنیم، در درجه اول هدف جلب اعتماد صنعت و سپس حل مشکل آنهاست؛ در این صورت در گام‌های بعدی صنعت به دنبال دانشگاه خواهد آمد.»
استاد واحد تهران جنوب گفت: «این طرح در نهایت باعث جذابیت آموزش خواهد شد؛ اکنون در حوزه پزشکی چرا بیشتر از مقدار مورد نیاز دانشگاه‌ها، متقاضی وجود دارد و چرا در رشته‌های فنی اینگونه نیست؟ در حالی که اگر دانشجو و فعالیت‌های پژوهشی وی در دوران دانشجویی دیده شود، پس از فارغ‌التحصیلی جذب صنعت میشود و مشکلی برای اشتغال نخواهد داشت؛ هدفگذاری ما در این طرح ده‌ساله است تا دانشگاه آزاد اسلامی در ریلی قرار بگیرد که دانشجو برای درس خواندن با میل خود دانشگاه آزاد اسلامی را به دانشگاه دولتی ترجیح دهد؛ مانند دانشگاه MIT که یک دانشگاه پولی است، اما در رتبه اول دانشگاه‌های دنیا قرار دارد و افراد در آمریکا حاضرند به جای دانشگاه دولتی در MIT درس بخوانند.»
راهکارهای ایجاد ارتباط میان صنعت و دانشگاه
علمائی ابتدا به تشریح شرایط ارتباط میان صنعت و دانشگاه پرداخت و بیان کرد: «به قول بزرگان، دانشگاه یک بافت غربی است، صنعت ما نیز از غرب آمده است و حالا ما می‌خواهیم این دو بافت غربی را با افرادی که نسبت به هردو بیگانه هستند، ارتباط دهیم؛ طبیعی است که این فرآیند به مقدماتی نیاز دارد.»
وی با تشریح این مقدمات خاطرنشان کرد: «قدم اول ایجاد احساس نیاز در صنعت است؛ یعنی باید این باور را به صنعت قبولاند که برای پیشرفت باید کار آکادمیک کرد؛ اکنون صنعت تا احساس نیاز می‌کند، از غرب کمک و تکنولوژی می‌گیرد و این موضوع باعث میشود که اولاً همیشه وابسته بماند و دوماً مقلد، کپی کار و استفاده کننده شود و حداکثر سقف پروازی آن در حدی بماند که غرب به آن می‌دهد که این موضوع هم تحت تأثیر تحریم‌ها و ... خواهد بود؛ نمونه بارز این موضوع صنعت موشکی است؛ هنگامی که تحریم‌ها آغاز شد و ما احساس نیاز کردیم که موشک می‌خواهیم و دیگران به ایران نمی‌دهند، طراحی، ساخت و توسعه صنعت موشکی خود را آغاز کردیم؛ پس اولین قدم این است که این احساس نیاز در صنعت ایجاد شود.»
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی افزود: «قدم دوم این است که به دانشگاه بگوییم که نمیشود شما فقط روی مقاله کار کنید و نمیشود استاد برای خودش مقاله تولید کند و پیشرفت کند؛ کار پژوهشی استاد باید مشکل صنعت را حل کند و ارتقای هیأت علمی باید از مسیر حل مشکلات صنعت بگذرد؛ در دنیا نیز همین اتفاق می‌افتد و دانشگاه‌های بزرگ دنیا هم بخشی از گرند استادان خود را از طریق همین ارتباط با صنعت و حل مشکلات صنعت اختصاص می‌دهند؛ بنابراین دانشجو باید با روش های حل مسأله آشنا شده و وقتی از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد، باید بتواند مشکلی از صنعت برطرف کند؛ پس ایجاد دانشگاه حل مسأله محور بخشی از اهداف ما است.»
آمایش رشتهها و سرفصل‌های آموزشی و نظارت دقیق بر امر آموزش و پژوهش
سرپرست واحد تهران جنوب اظهار کرد: «قدم بعدی آمایش رشتهها و سرفصل‌ها در نظام آموزشی است؛ همانطور که می‌دانید برخی از رشتهها و سرفصل‌ها در دنیا منسوخ شده است و اکنون دانشگاه‌های دنیا به سمت دانش‌های بین رشته‌ای و کاربردی حرکت کرده‌اند؛ قدم چهارم نیز نظارت دقیق بر امر آموزش و پژوهش است؛ کلاس‌ها باید کامل برگزار و سرفصل‌ها به طور کامل ارزیابی و پژوهش‌های غیراصلی شناسایی شود؛ نظام ارزیابی استادان نیز باید بازبینی و اصلاح شود.
وی خاطرنشان کرد که در این زمینه نرم‌افزار ارزیابی استادان در واحد تهران جنوب در حال طراحی است که پرسش‌ها و زمان‌بندی ارزیابی در حال اصلاح و به قبل از امتحانات پایانی منتقل میشود، البته نظر دانشجویان پس از ارائه نمرات به استادان اطلاع داده میشود؛ بنابراین نظارت مستمر بر عملکرد استادان از اهداف این طرح است.»
علمائی از تشکیل کمیته‌ای در حوزه کارمندی برای بررسی پست‌ها و شرایط احراز آنها با هدف برقراری عدالت و جلوگیری از اجحاف در حقوق کارمندان این دانشگاه نیز خبر داد.
با مدیریت صحیح مهندسان برق بیکار نخواهند ماند
سرپرست واحد تهران جنوب در پاسخ به پرسشی درباره ظرفیت‌های رشته مهندسی برق در کشور و آینده دانشجویان این رشته تحصیلی اظهار کرد: «به طور کلی کمیت بالای دانشجو هم فرصت است و هم تهدید و اگر به درستی از دانشجویان استفاده شود، تعداد بالای دانشجو در کشور می‌تواند فرصت باشد؛ برای مثال در ایران و در طول سال افراد زیادی به دلیل نبود سیستم «ارتینگ» جان خود را از دست می‌دهند؛ یعنی افرادی به دلیل تماس با بدنه دستگاه‌ها دچار برق گرفتگی می‌شوند؛ بنابراین یکی از زمینه‌های شغلی برای مهندسان برق می‌تواند همین ارتینگ باشد؛ برای فروش تجهیزات برقی نیز می‌توان الزاماتی ایجاد کرد تا یک مهندس برق وجود داشته باشد تا کالای ایمن و مورد اطمینان به مشتری عرضه شود.»
وی افزود: «به عنوان مثالی دیگر کشور ما سالانه حدود 6 تا 8 درصد رشد مصرف برق دارد؛ اکنون قدرت نصب شده نیروگاه‌های ما حدود 80 هزار مگاوات است و 8 درصد آن عددی در حدود 6 هزارمگاوات میشود که این مقدار برابر سه نیروگاه شهید رجایی است؛ یعتی ما در طول سال باید سه نیروگاه به ظرفیت نیروگاه شهید رجایی بسازیم؛ حال چرا مهندسان برق ما بدون شغل بمانند؟ پس ظرفیت کار برای مهندسان برق در کشور وجود دارد؛ اگر استانداردها بالا برود و از ورود کالایی که مشابه داخلی آن وجود دارد، جلوگیری و ورود کالای قاچاق مهار شود، هیچ مهندس برقی بیکار نخواهد ماند.»
کنکور باید حذف شود/ لزوم افزایش تعداد آزمون‌ها در طول سال
علمائی در بخش دیگر گفت‌وگو با آنــا درباره موضوع پربحث کنکور با طرح انتقاداتی به شیوه فعلی برگزاری کنکور بر لزوم حذف آن در بلندمدت تأکید و بیان کرد: «کنکور یک طرح قدیمی و منسوخ شده است که ارمغانی جز اضطراب و نگرانی برای جوان‌ها و خانواده‌ها نداشته است؛ از سوی دیگر باعث شده تا دانش‌آموزان نیز درس را به طور مفهومی مطالعه نکنند و به دنبال تست زدن و شیوه‌های آن باشند؛ در این میان نیز عدهای سودجو به دنبال درآمدزایی هستند و به نظر بنده آقای دکتر فرهاد رهبر به درستی بر درآمدهای عدهای از کنکور تأکید کرد.»
سرپرست واحد تهران جنوب گفت: «کنکور در نصف روز و با یک تست سرنوشت جوانان را تغییر می‌دهد. راهکار کوتاه مدت آن افزایش تعداد آزمون‌ها در طول یک سال تحصیلی و راهکار بلندمدت آن حذف کامل است و نظام ارزیابی باید تغییر کند تا دانشجویان به درستی ارزیابی شوند.»
زمان جنگ خمپاره می‌ساختم
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب با بیان برخی از سوابق پژوهشی و اجرایی خود به خبرنگار آنـا گفت: «بنده در دوره کارشناسی عضو انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تبریز و در دانشگاه امیرکبیر نیز مسئول فرهنگی خوابگاه بودم؛ در زمان جنگ عازم جبهه‌های نبرد شدم و در کارخانه مهمات سازی به ساخت خمپاره پرداختم؛ پس از آن وارد جهاد دانشگاهی شدم و مدتی پژوهشگر جهاد دانشگاهی بودم، از آنجا نیز به جهاد سازندگی رفتم؛ مدتی مشاور علمی شرکت توانیر بودم و با برخی شرکت‌ها مانند توسعه منابع آب و نیروی ایران همکاری‌های علمی و پژوهشی داشتم و به طور کلی ارتباطم همیشه با صنعت برقرار بوده است و پژوهش‌های مختلفی را با وزارت نفت و نیرو انجام داده‌ام؛ از سال 1381 در بسیج اساتید حضور داشتم و مدتی نیز دبیر گروه نیروی سازمان مرکزی بسیج اساتید را بر عهده داشتم و اکنون نیز مدیر پژوهشی بسیج اساتید واحد تهران جنوب هستم.»
علاقه پژوهشی‌ام در زمینه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر و سیستم‌های توزیع برق است
وی خاطرنشان کرد: «بنده هم در دانشگاه دولتی و هم دانشگاه آزاد تدریس داشته ام و تخصصم گرایش قدرت است و علاقه پژوهشی من در زمینه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر و سیستم‌های توزیع برق است؛ بیش از 100 مقاله در مجلات و کنفرانس‌های داخلی و خارجی داشته ام و چهار جلد کتاب را ترجمه کرده ام؛ مدیر مسئول نشریه علوم مهندسی برق هستم که در واحد تهران جنوب و به صورت فصلنامه منتشر میشود؛ Senior Member مؤسسه IEEE هستم که مؤسسه‌ای علمی در آمریکا است و به عنوان پژوهشگر برتر واحد تهران حنوب در سال 1396 نیز انتخاب شدم.»
علمائی در پاسخ به پرسشی درباره علت انتخاب خود به عنوان سرپرست واحد تهران جنوب بیان کرد: «بنده 22 سال است که در واحد تهران جنوب هستم، ولی بیشتر مشغول فعالیت‌های علمی بوده ام، البته در مقطعی به بنده پیشنهاد ریاست واحد داده شد که استقبال نکردم.»
مدیریت انقلابی و جهادی فقط برای جبهه و جنگ نیست
وی ادامه داد: «در دوره مدیریت جدید دانشگاه بنده احساس کردم که باید به کمک مسئولان جدید شتافت، زیرا موفقیت این تیم را موفقیت نظام می‌دانم؛ بنده معتقدم دانشگاه آزاد اسلامی باید آن طور که مورد نظر مقام معظم رهبری است مدیریت و راهبری شود و تحقق این موضوع هم در وهله اول منوط به تحقق تام عبارت دانشگاه آزاد اسلامی است؛ اینجا در درجه اول باید دانشگاه باشد، نه آموزشکده، یعنی باید آکادمیک باشد؛ متأسفانه در برخی دوره‌ها تلاش شد تا دانشگاه آزاد در سطح یک آموزشکده درآمدزا باقی بماند؛ به این معنا که دانشجویان وارد دانشگاه شوند، مبلغی از آنها گرفته شود و تمام.»
این مسئول اظهار کرد: «نکته دوم آزاد بودن آن است؛ در این معنا بوروکراسی و قوانینی که برای پژوهش و تحصیل دست و پاگیر است و در دانشگاه‌های دولتی هم وجود دارد، باید برطرف شود؛ مؤلفه سوم نیز اسلامی بودن آن است؛ من فعالیت دیگران را تخطئه نمی‌‌کنم و زحمات گذشتگان مأجور خواهد بود ان‌شاءالله؛ اما به هرحال رویکرد فعلی به نظر می‌رسد که مورد رضایت مقام معظم رهبری است؛ البته ما به فرموده امام خمینی(ره) مأمور به انجام تکلیف هستیم و نتیجه با خدا است؛ بنابراین ما تلاش می‌‌کنیم تا نشان دهیم مدیریت انقلابی و جهادی فقط برای جبهه و جنگ نیست، بلکه در محیط‌های آکادمیک نیز می‌تواند موفق باشد.»
عضو هیأت علمی واحد تهران جنوب گفت: «در دوره جدید نیز زمانی که نام بنده مطرح شد، از خداوند متعال خواستم که اگر این موضوع به صلاح نظام و دانشگاه آزاد اسلامی است، اتفاق بیفتد؛ من معتقدم فعالیت‌ها باید برای قرب الهی باشد، زیرا اگر نیت الهی وجود داشته باشد، دیگر منتی بر کسی نیست.»
گفت‌وگو از فرهاد وفایی‌فرد
انتهای پیام/