تبدیل اسید فسفریک صنعتى به خوراکى با استفاده از مبادله‌گرهاى یونى بر پایه زئولیت

مهندس فهیمه ایرانمنش با تشکر از مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان به دلیل حمایت از شرکت های دانش بنیان، درباره این طرح به خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: اسید فسفریک یا اورتو فسفریک اسید یک اسید معدنی سه پروتونه است. این محلول مایعی بی رنگ، روشن، ویسکوز، غیر فرار و نسبتا خورنده است.

وی افزود: این اسید یکی از مهمترین اسیدهای تولیدی جهان بوده و به دلیل کاربرد بسیار گسترده جزو محصولات استراتژیک محسوب می شود. این طرح حاوی روشی جدید برای حذف الاینده ها به خصوص الاینده های کاتیونی فلزات سنگین جهت تولید اسید فسفریک خوراکی با استفاده از روش تلفیقی استخراج حلالی و پسا تصفیه توسط مبادله گرهای یونی بر پایه زئولیت ها است که با استفاده از زئولیت های طبیعی فرآوری شده، ناخالصی های فلزی مطابق استاندارد ملی 2884 ایران کاهش می یابد.

ایرانمنش افزود: از مزایای این طرح می توان به کاهش هزینه های مواد اولیه و بومی بودن آنها، کاهش مصرف انرژی، کاهش فرایندهای تولید و کاهش الایندگی محیط زیست اشاره کرد.

این محقق با بیان اینکه اسید فسفریک H3PO4 یکی از مهمترین اسیدهای تولیدی در جهان است که معمولا با درجه خلوص 85% یا 75درصد استفاده می شود ادامه داد: این اسید که از گرانبهاترین اسیدهای معدنی به شمار می آید محصولی استراتژیک بوده و اکنون جایگزین مشخصی برای آن وجود ندارد و در بسیاری از صنایع به عنوان ماده اولیه استفاده می شود.

وی تشریح کرد: اسید فسفریک با خلوص بالا و نمک های فسفات و پلی فسفات در طیف وسیعی از صنایع شامل شوینده ها STPP) )،آبکاری فلزات (پوشش های فسفاتی)، تصفیه آب دیگ های بخار (سختی گیری وتنظیم pH)، تولید خمیر دندان (مواد ساینده و براق کننده) و بخش های مختلف صنایع غذایی (کارخانجات روغن نباتی، استحصال شکر از نیشکر، مربا، ژله، نوشابه سازی، فرآورده های گوشتی، محصولات لبنی تغلیظ شده، بیکینگ پودر) به عنوان ایجاد کننده حالت بافری، نگهدارنده پروتئین، کنترل کننده باکتری ها، عامل جداکننده یون های فلزی نامطلوب، مکمل های غذایی، کودهای شیمیایی و خوراک دام و طیور امولسیون سازها کاربرد فراوان دارد.

ایرانمنش افزود: سایر زمینه های به کارگیری این اسید که اهمیت کمتری دارد شامل نسوزها، گل حفاری، الیاف مصنوعی، مواد ضد حریق، سرامیک، کاغذسازی و... است. این تنوع گسترده در بازار باعث شده است این اسید و مشتقات آن همواره جزء 5 محصول اول کشور از نظر ارزش وارداتی قرار گیرد.

مدیر عامل شرکت دانش بنیان آذرکیمیا دانش یادآور شد: با رشد روزافزون جمعیت، جهان نیازمند مواد غذایی بیشتری خواهد بود. از این نظر نیز نقش اسید فسفریک به عنوان یک افزایندهی خوراکی به طیف وسیعی از محصولات غذایی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.

وی مزایای طرح تبدیل اسید فسفریک صنعتی به خوراکی را بومی بودن مواد اولیه مصرفی، بومی بودن تکنولوژی، کاهش 30درصدی مصرف انرژی، کاهش 40درصد از مراحل تولید، کاهش 95 درصد از آلایندگی محیط زیست و کاهش 20 درصد قیمت تمام شده دانست.

این محقق گفت: اکنون این اسید از کشورهایی مانند آلمان، چین، جمهوری کره، تونس امارات متحده عربی، ترکیه، مراکش، اتریش، هلند و امارات متحده عربی وارد کشور می شود.

به گزارش آنا، این طرح حاصل تلاش بیش از 15ساله تیم تحقیقاتی متشکل از امیررضا وخشوری، رستمعلی وفائی و فهیمه ایرانمنش است و با تکیه بر مواد اولیه بومی و کاملا در دسترس ، ضمن کاهش قابل ملاحظه هزینه های تولید، کشور را از واردات مواد اولیه گران قیمت بی نیاز نموده و در راستای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی، تأثیر تحریم ها را در این زمینه به حداقل رسانیده است. از آنجا که فرایند طراحی شده به طور کامل ابداعی بوده و به صورت بنیادی با فرایندهای موسوم در دنیا متفاوت است، زمینه دست یابی کشور به خودکفایی در تولید این محصول فراهم شده است.