پژوهش زمینه‌ساز رشد پایدار اجتماعی/ لزوم تبیین اقتصاد مقاومتی در عرصه پژوهش
به گزارش خبرنگار آنا، در دنیای امروز، دانایی یکی از محورها و شاخص‌های اصلی پیشرفت و تعالی هر جامعه به شمار می‌رود که سنجش سطح دانایی به میزان تولید و مصرف اطلاعات و گسترش دانایی به دسترسی سریع و آسان به منابع علمی موثق وابسته‌است. حال‌آنکه دانسته‌های ما یا بامطالعه منابع اطلاعاتی موجود و یا بنا به پژوهش‌هایی که خود انجام می‌دهیم، به‌دست می‌آید.
اگر این دانسته‌ها بر پایه نتایج پژوهش‌های قبلی صورت بپذیرد، در واقع به مصرف اطلاعات پرداخته‌ایم و اگر مبتنی بر مشاهدات و تحلیل‌های جاری شوند، تلاش ما به تولید اطلاعات منجر شده؛ بنابراین، منبع اصلی تولید اطلاعات و دانش جدید درواقع حاصل فعالیت‌های پژوهشی است که انجام می‌گیرد بنابراین پژوهش در هر موضوع، به هرگونه و در هر سطحی که انجام شود، تلاشی منسجم و نظام‌مند در راستای توسعه دانش موجود درباره موضوع‌هایی است که با آن‌ها سروکار داریم و درواقع پژوهش کوششی است برای یافتن بهترین راهکارهای ممکن برای حل مشکلات موجود در عرصه‌های زندگی.
از سوی دیگر می‌توان گفت؛ پژوهش فعالیتی منسجم برای رسیدن به شناختی روشن‌تر از مفاهیم پیرامونی است و در مجموع راهی برای گسترش مرزهای دانش و گشودن افق‌های تازه برای آیندگان است. پژوهشگر با نگاهی نقادانه و موشکافانه به پیرامون خود می‌نگرد و برای رفع مشکلات جامعه و ارائه بهترین راهکارهای عملی، اطلاعات موثقی در اختیار متولیان امر می‌گذارد.
حال با توجه به اهمیت موضوع و هم‌زمان با هفته پژوهش بر آن شدیم تا درباره اهمیت و جایگاه پژوهش در کشور و استان همدان با علی طاهری یکی از پژوهشگران و در عین حال کارشناسان این عرصه گفت‌و گو کنیم.
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان با بیان اینکه بنده 9 عنوان تألیف و ترجمه کتاب را در رشته زبان و ادبیات عرب در سابقه پژوهشی خود دارم به خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: «بیش از 13 مقاله علمی، پژوهشی و تخصصی بنده در همایش‌های بین‌المللی و ملی ارائه شده‌است.»
طاهری با بیان اینکه یکی از کتاب‌های بنده در سال 2013 در بخش دائره‌المعارف الدارالعربیه الموضوعات لبنان به چاپ رسیده، عنوان کرد: «اگر بخواهم تعریف کاملی از پژوهش ارائه کنم باید بگویم پژوهش؛ فعالیت سازمان‌یافته متخصصان رشته‌های مختلف درزمینه علمی خاص برای رسیدن به یک هدف و مطلوب مشخص است.»
مدیرکل فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی همدان اظهار کرد: «مهم‌ترین ویژگی پژوهش در این تعریف، سازمان‌یافته بودن این امر است که قطعاً روش خاصی برای رسیدن به آن استفاده می‌شود، درواقع پژوهش زمینه‌ساز رشد پایدار اجتماعی و راهی است که جامعه از این طریق می‌تواند در همه حوزه‌ها ازجمله؛ فرهنگی، اجتماعی، صنعتی، سیاسی و اقتصادی اعتلا پیدا کند.»
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان با بیان اینکه در واقع پژوهش یعنی روحیه رشد پذیری و در حقیقت جان حرکت علمی یک جامعه، گفت: «در این مسیر پژوهش به دنبال آن است که با استفاده از ابزارهای علمی ارتباط بین نخبگان و جامعه را مستحکم‌تر کند.»
طاهری اظهار کرد: «از پژوهش به‌عنوان یک نقش پیش برنده جامعه بر پایه‌های علمی یاد می‌شود و در واقع هفته پژوهش فرصتی برای بازنگری و بازآفرینی امر پژوهش در اذهان جامعه است.»
وی هفته پژوهش را در شناسایی ایده‌های خلاق و برتر یک فرصت بی‌بدیل قلمداد کرد و گفت: «این هفته فرصتی برای ارائه الگوهای خلاق به جامعه است تا علاقه‌مندان این عرصه در رشته‌های مختلف از الگوهای موفقی برخوردار شوند.»
مدیرکل فرهنگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی همدان تأکید کرد: «از هفته پژوهش می‌توان به‌عنوان فرصتی در جهت ایجاد فضای اجتماعی و فرهنگی مناسب برای تسهیل، تسریع و تعمیق امر پژوهش بهره برد و در این هفته می‌توان دستاوردهای پژوهشی را در راستای تزریق هرچه بیشتر اعتمادبه‌نفس به جوانان و جامعه معرفی کرد.»
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان بیان کرد: «هفته پژوهش و نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی زمینه انجام پژوهش‌های هدفمند را فراهم می‌سازد و در واقع این امر زمینه‌ساز آن خواهد بود که پژوهش‌ها در راستای نیازهای واقعی کشور توسعه پیدا کنند.»
طاهری با تاکید بر ضرورت تبیین اقتصاد مقاومتی در عرصه پژوهش گفت: «حرکت پژوهش در راستای رفع نیازهای جامعه با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری بر این مقوله می‌تواند راه گشا است.»
وی با تأکید بر اینکه پژوهش می‌تواند در خصوص موضوعات فرهنگی نیز مؤثر واقع شود، عنوان کرد: «پژوهش به دنبال آن است که با شناخت آسیب‌ها و معضلات فرهنگی جامعه بتواند در راستای حل این مشکلات از طریق مباحث پژوهشی به ارتقای سطح فرهنگی کمک کند.»
طاهری بابیان اینکه ایران 2.1 درصد از یک درصد مقالات برتر علمی جهان را به خود اختصاص داده است، اظهار کرد: «البته با توجه به نیازی که تمدن نوین اسلامی در سایه انقلاب اسلامی دارد ما هنوز راه طولانی را برای رسیدن به جایگاه مطلوب در پیش داریم.»
وی خاطرنشان کرد: «گرچه ارقام ارائه‌شده در خصوص سطح علمی کشور امیدوارکننده است اما اگر در عصر حاضر به دنبال ایجاد تمدن اسلامی و در عین حال معرفی این تمدن در جهان به عنوان الگوی موفق هستیم باید تلاش بیشتری را در دستور کار قرار دهیم.»
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان در پاسخ به این سؤال که ضرورت حضور پژوهشگران در حوزه علوم انسانی چیست، گفت: «بنا به تأکیدات مقام معظم رهبری در چند سال اخیر مبنی بر نیاز جامعه به تحول در عرصه علوم انسانی به نظر می‌رسد پژوهش در این عرصه جزء نیازهای مبرم جامعه است چراکه اگر ما به دنبال ارائه تمدنی نوین بر مبنای باورهای دینی در جهان هستیم طبیعتاً این تمدن باید دانشی را با خود همراه داشته باشد که برخاسته از متون و منابع دینی ما است.»
طاهری گفت: «در دوره‌هایی از تاریخ اسلام شاهد شکوفایی این تمدن در جهان بودیم و این دوره از تمدن اسلامی توانست دانشی را بر بنای داشته‌های بومی و باورهای دینی تولید کند که امروزه بنا به گفته بسیاری از دانشمندان غربی زمینه‌ساز تحولاتی اساسی در جهان شود.»
وی به نقش بی‌بدیل دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در عرصه تحول پژوهش اشاره و عنوان کرد: «حال اینکه چقدر این مراکز توانسته‌اند در این عرصه موفق عمل کنند خود جای بحث دارد اما ضمن تقدیر از فعالیت‌ها و تلاش‌های صورت گرفته به نظر بنده هنوز حق پژوهش و پژوهشگر از سوی جامعه ادا نشده استدرحالی‌که‌که باید بگویم پژوهش جدای از آموزش قابل‌تصور نیست.»
طاهری افزود: «در مسائل جاری بین آموزش و پژوهش با وجود اینکه هنوز حق پژوهش ادانشده اما اکنون متأسفانه پژوهش بر آموزش هم سایه افکنده و بدین ترتیب بیشتر آموزش در محاق قرار گرفته است.»
این پژوهشگر تصریح کرد: «اگر دانشگاه‌ها به دنبال آن هستند که در پژوهش هم موفقیت‌هایی به‌دست آوردند باید توجه ویژه‌ای به بخش آموزش شود تا برآیند آن دانشجویانی با تفکر، خلاق و کاوشگر تربیت شود.»
طاهری اظهار کرد: «نمی‌توان پژوهش را از آموزش مجزا دانست اما در سال‌های اخیر شاید به دلایل اقتصادی از سهم منابع پژوهشی دانشگاه‌ها کاسته شده است که این معضل خود در عرصه پژوهش مشکل‌ساز خواهد بود.
وی با اشاره به نقش پارک‌های علم و فناوری در پیشبرد اهداف پژوهشگری به آنـا گفت: «شاید یکی از حلقه‌های مفقوده حوزه پژوهش، ارتباط بین دانشگاه، صنعت و نیز مراکز علمی و آموزشی با جامعه است پس در این راستا پارک‌های علم و فناوری می‌توانند با ورود به‌موقع این خلأ را پر کنند.»
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان با تأکید بر اینکه باید ارتباط بین پارک‌ها و مراکز علمی و پژوهشی بیش‌ازپیش تقویت شود، تصریح کرد: «در این راستا باید زمینه ورود پژوهشگران و دریافت طرح‌های پژوهشی از طریق پارک‌ها و مراکز رشد تسهیل شود چراکه سرمایه‌گذاری در پژوهش برآیندی صدچندان را به دنبال خواهد داشت.»
گفت‌وگو از مهدی صفرزاده
انتهای پیام/