بازسازی پیکره حاکم دوره سلوکی با فناوری دیجیتال

یودیت تومالسکی، رئیس مؤسسه باستان‌شناسی آلمان، شعبه تهران نیز درباره همکاری‌های مشترک بین موزه ملی ایران و مؤسسه باستان‌شناسی ضمن تشکر از موزه ملی به‌خاطر حمایت از این پروژه گاعلام کرد که مؤسسه باستان‌شناسی آلمان آمادگی همکاری برای تداوم چنین مطالعات مشترکی را دارد.»

گونور لیندشتروم نیز در این نشست در خصوص مراحل مختلف این پروژه پژوهشی و نحوه بازسازی در ارائه گزارشی علمی تصریح کرد: «چهره حاکم دوره سلوکی در موزه ملی ایران (شماره اثر ۲۴۷۷) یکی‌ از برجسته‌ترین شواهد باستان‌شناختی حضور فرهنگ یونانی در ایران و نشان‌دهنده گسترش حضور چنین مجسمه‌های بزرگ هلنیستی در مناطق شرقی فرات است که از آن شواهد بسیار اندکی در دسترس است. علاوه بر این اثر مذکور یکی از معدود مجسمه‌های بزرگ مفرغی اصیل باقی‌مانده در جهان یونانی است. با این حال، این اثر هنری خاص به ندرت معرفی شده و فقط متخصصان این حوزه با آن آشنا هستند. سر مفرغین مربوط به یک حاکم احتمالاً سلوکی در سده‌های دوم و سوم پیش از میلاد است که در ایران حکومت می‌کرد، اما به دلیل تغییر شکل شدید امکان مقایسه آن با تصاویر سکه‌های شاهان سلوکی وجود ندارد.»

وی افزود: «در مرداد ۱۳۹۴ در پروژه‌ای با هدف بازسازی ویژگی‌های اصلی صورت بر اساس مجموعه‌ای از تصاویر دیجیتال و با استفاده از فتوگرامتری، مدلی سه‌بعدی از چهره مفرغی ایجاد شد. این مدل، به‌نوبه خود، به خلق شکل اولیه صورت با استفاده از انیمیشن کامپیوتری کمک کرد. پرینت سه‌بعدی سر بازسازی و تولید و به موزه ملی ایران تحویل شد.»

لیندشتروم خاطرنشان کرد: «علاوه بر بازسازی دیجیتالی صورت مذکور، مطالعاتی در خصوص فلزگری و شیوه‌های ریخته‌گری این اثر و همچنین مقایسه آن با پیکره مرد پارتی به دست آمده از شمی که در سالن موزه ایران باستان به نمایش درآمده، صورت گرفته است. آنالیزهای XRD بخش‌های مختلف باقی‌مانده از صورت، پا و بازوی حاکم سلوکی و همچنین مرد پارتی شمی نشان داد که ترکیب‌های مفرغی و همچنین شیوه ریخته‌گری تمامی اجزا باقی‌مانده از حاکم سلوکی که صورت او در این پژوهش بازسازی شده است، یکسان بوده و همگی متعلق به یک اثر واحد هستند. اما در مرد پارتی شمی هم نوع مفرغ به کار رفته، ضخامت زیاد آن و همچنین شیوه ریخته‌گری کاملاً متفاوت است و بیشتر به سنت فلزکاری قبل از هجوم اسکندر و دوره هخامنشیان شباهت دارد.»

در پایان این مراسم مدل سه بعدی ساخته شده سر حاکم سلوکی از‌سوی لیندشتروم به موزه ملی ایران تقدیم شد، جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران نیز به پاس انجام این مطالعه از او تقدیر و تجلیل کرد.