برندگان جایزه 2017 جایزه مصطفی (ص) چه کسانی هستند؟

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، جایزه مصطفی (ص)، نشان عالی علم و فناوری جهان اسلام است که هر دو سال یک ‌بار به دانشمندان و پژوهشگران برتر جهان اسلام اعطا می‌شود. این جایزه به احترام نام پیامبر اسلام (ص) و به دلیل تأکید بسیار آن حضرت به علم‌آموزی، به نام یکی از القاب ایشان، مصطفی(ص)، به معنای برگزیده نامگذاری شده است.

جایزه مصطفی(ص) با شناسایی، معرفی و تقدیر شایسته از برترین‌های علم و فناوری در جهان اسلام، علم‌آموزی و پژوهش را در جوامع اسلامی ترویج و تشویق می‌کند. همچنین این جایزه پیشگام توسعه روابط منطقه‌ای نهادهای علمی و فناوری در کشورهای اسلامی است و با تقویت ارتباط علمی میان دانشمندان و پژوهشگران جهان اسلام به رشد و تعالی علمی در کشورهای اسلامی کمک خواهد کرد.

جایزه مصطفی (ص) چهار رشته «علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «علم و فناوری زیستی و پزشکی»، «علم و فناوری نانو» و «تمام زمینه‌های علم و فناوری» را تحت پوشش قرار می‌دهد. برگزیدگان در هر رشته علاوه بر دریافت لوح و مدال مخصوص جایزه، مبلغ ۵۰۰ هزار دلار جایزه ویژه نیز دریافت می‌کنند که مبلغ آن از محل موقوفات جایزه تأمین می‌شود.

این جایزه در سال ۱۳۹۱ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. شورای سیاستگذاری متشکل از دانشگاه‌ها و مراکز علمی بزرگ ایران و جهان اسلام بر روند اعطای این جایزه نظارت می‌کند. این جایزه به طرح‌هایی تعلق می‌گیرد که زمینه‌ساز بهبود زندگی بشر بوده و در آن‌ها محققان دست به نوآوری‌های مشهود در مرزهای دانش و فناوری زده باشند.

اولین دوره جایزه مصطفی (ص) در سال ۲۰۱۵ با معرفی دانشمندان برتر در چهار حوزه علم و فناوری نانو، علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات و تمام زمینه‌های علم و فناوری برگزار شد.

دومین دوره این مراسم در روز یکشنبه 12 آذر ماه در تالار وحدت برگزار می‌شود. در این دوره از جایزه از میان پرونده‌های ارسالی تنها دو نفر در حوزه فناوری اطلاعات برگزیده شناخته شدند که به این شرح است:

رفع مشکلات زیستی و مهندسی با دستاورد محقق ترکیه‌ای

سامی ارول گلنبی دانشمند کامپیوتر، مهندسی الکترونیک و ریاضیات کاربردی اهل ترکیه، عضو انجمن علمی ترکیه است و مقام استادی گیور دنیس را در رشته مهندسی برق و الکترونیک دانشگاه سلطنتی لندن دارد.

وی پس از گذراندن کودکی در استانبول و اسکندریه (مصر) در سال 1962 از دانشگاه آنکارا و در سال 1966 از دانشگاه فنی خاورمیانه فارغ‌التحصیل شد که در این مدت در پی تلاش و تحقیقاتش در زمینه سیستم‌های حافظه مغناطیسی راهگزین شار جزئی جایزه تحقیقاتی کلارک را به دست آورد.

گلنبی با ادامه تحصیل در دانشگاه پلی تکنیک نیویورک موفق به کسب مدرک کارشناسی و ارائه رساله دکتری خود با موضوع اتوماسیون تصادفی با قیود ساختاری شد.

وی در موسسه اینریا و دانشگاه پاریس – اورسی تیمی تشکیل داد که بسته تجزیه و تحلیل صف‌بندی شبکه طراحی کردند. اختراع تقرب انتشار برای عملکرد کامپیوتر، استخراج طرح‌های مخابره برای بهینه‌سازی عملکرد ارتباطات، دستیابی تصادفی که شالوده پروتکل‌های مک هستند و همچنین ایجاد طرح‌هایی برای به حداکثر رساندن قابلیت اطمینان در پایگاه‌های اطلاعاتی از جمله اقدامات ارزشمند او است.

وی در حالی که در دانشگاه پاریس – دکارت و دانشگاه دوک مشغول به کار بود، محصول جدیدی از تئوری صف با مشتریان منفی را طراحی کرد که به شبکه‌های G یا شبکه‌های گلنبی معروف هستند. این اختراع نشان می‌دهد که می‌تواند عملکرد سیستم‌های ICT را که تلفیق کننده توابع مهم کنترلی هستند به صورت ریاضیات ارزیابی کرد. به عنوان مثال می‌توان به رفع اضافه بار و انتقال کار میان سرورها به صورت پویا اشاره کرد.

علاوه بر این، وی مدل جدیدی از شبکه عصبی احتمالی جهش یافته را مطرح کرد که به «شبکه عصبی تصادفی» نیز معروف است. وی با طراحی راه‌حل ریاضی و الگوریتم‌های یادگیری این مدل توانست از آن بر مشکلات مهندسی و همچنین در مشکلات زیستی استفاده کند. امروز شاهد سیستم‌هایی مانند اسکایپ به عنوان ابزار ارتباطی مشترک میان انسان‌ها بر روی بستر اینترنتی بسته‌ای هستیم.

در سال 1978 پیش از به وجود آمدن شبکه‌های بسته‌ای نیاز به انتقال صدا از راه دور، انگیزه‌ای برای ارول و همکارانش ایجاد کرد تا اختراع بزرگی در خصوص انتقال صدا روی بستر یک روتر شبکه بسته‌ای را در سال 1979 به ثبت رساند.

پروفسور گلنبی بنیانگذار مجموعه کنفرانس‌های ISCIS (نشست بین‌المللی در حوزه علوم کامپیوتر) است که از سال 1986 هر ساله در ترکیه، آمریکا و اروپا برگزار می‌شود.

در خصوص شبکه‌های G نیز باید گفته شود اساس این شبکه روش‌شناسی عملکرد سیستم ICT مبتنی بر تئوری صف و راه حل‌های موثر آن از لحاظ محاسباتی است. دستاورد جدید پروفسور گلنبی که به شبکه‌های G یا شبکه‌های گلنبی مشهور است، تنها پیشرفت بزرگ در این زمینه پس از دهه 1990 محسوب می‌شود. این اختراع نشان می‌دهد که می‌توان عملکرد سیستم‌های ICT را که تلفیق‌کننده توابع مهم کنترلی هستند به صورت ریاضیات ارزیابی کرد.

استفاده جهانی از کدهای ایرانی

پروفسور محمدامین شکراللهی در سال 1964 در ایران متولد شد. وی دیپلم آلمانی و دانشنامه کارشناسی ارشد خود را در رشته ریاضیات از دانشگاه کارلسروهه در سال 1988 دریافت کرد، سپس در سال 1991 مدرک دکترای خود را در رشته علوم کامپیوتر و ریاضیات از دانشگاه بن آلمان گرفت و عنوان تز دکتری وی «کمک به نظریه کدگذاری و پیچیدگی از طریق زمینه‌های تابع جوی» است.

وی از ژانویه سال 2003 همزمان در دانشکده انفورماتیک و علوم ارتباطات و همچنین دانشکده علوم پایه دانشگاه پلی‌تکنیک سوئیس به مقام استاد تمام رسید که هم‌اکنون صاحب کرسی استادی در زمینه الگوریتم و ریاضیات الگوریتمی در دو دانشگاه فوق است.

پروفسور شکراللهی در اختراع کدهای ترنادو همکاری داشته و مخترع کدهای رپیور است. بخاطر فعالیت‌های وی در طراحی و ساخت این کدها و Fountain در سال 2007 جایزه جهانی «اریک سامنر» از سوی موسسه مهندسان برق و الکترونیک به پاس کمک‌های برجسته‌اش در حوزه ارتباطات و همچنین در سال 2012 مدال «ریچارد همینگ» که از معتبرترین جایزه‌های IEEE است، به وی اعطا شد.

در این نظریه یک کد Fountain می‌تواند با استفاده از چند داده جریان نامحدودی از داده‌های خروجی ایجاد کند. به این صورت که هر مجموعه از این داده‌ها با حجم کافی می‌تواند برای بازیابی داده‌های اولیه استفاده شود. الگوی کد Fountain کاربردهای متعددی دارد. از انتقال ماهواره‌ای گرفته تا انتشار اطلاعات تلویزیون ماهواره‌ای، انتقال بی سیم داده‌ها،‌ مخابره چند فرستنده‌ای و شبکه‌های نظیر به نظیر از جمله کاربردهای این کد است. برای به وقوع پیوستن این کاربردها لازم بود مدل کدگذاری بسیار کارآمد شود. از این رو زمانی که شکرالهی به شرکت دیجیتال Fountain ملحق شد این شرکت از اولین نسل کد Fountain با نام کدهای تبدیل لویی یا کدهای I.T استفاده می‌کرد.

پروفسور شکراللهی در چند ماه نوع جدیدی از کدهای Fountain به نام کدهای رپیور را اختراع کرد که نه تنها روی هر «کانال ناشناخته، پاک کننده» به ظرفیت شاتون می‌رسید، بلکه این فرآیند را از طریق یک الگوریتم کاربردی با استفاده از تعداد بهینه‌ای از گام‌های محاسباتی انجام می‌داد.

امروزه کدهای رپیور پروفسور شکرالهی از سوی شرکت کوالکام که از پیشگامان طراحی سیستم‌های بی سیم در جهان است، با برند رپیور Q به بازار عرضه می‌شوند. در حال حاضر میلیون‌ها محصول در سراسر جهان از تلویزیون‌های اینترنتی تا سیستم‌های اختصاصی‌تر انتقال داده که توزیع داده به مناطق روستایی را ممکن می‌کند، در حال استفاده از این کدها هستند.

اثر وی در زمینه کدهای رپیور به دلیل تاثیر ماندگاری که بر بشریت دارد، به عنوان برگزیده جایزه مصطفی (ص) انتخاب شد.

منبع: ایسنا