کلیپ زلزله قدیمی و تقطیع‌شده است/ در مورد کلیپ بادمجان خطای رسانه‌ای کردیم
وقتی که زلزله خاک ایران را در کرمانشاه لرزاند، اکثر مردم از طریق شبکه‌های اجتماعی پیگیر اخبار و تصاویر این حادثه شدند. در کنار این فرآیند اطلاع‌رسانی و همراهی با آلام و رنج مردم زلزله‌زده، تاسف‌بار اینکه، خشم همیشگی برخی کاربران فضای مجازی و نافهمی از شرایط زمانی، باعث به بیراهه رفتن مساله کمک به زلزله‌زدگان شد. ملغمه‌ای از حرف‌هایی تکراری و غرولندهای سیاسی که نه‌تنها دوای درد مردم نبود بلکه در یک فضای حساس روانی، شائبه فرصت‌طلبی چهره شدن در فضای رسانه را ایجاد می‌کرد.
یکی از مواردی که در فضای مجازی منتشر شد، کلیپ قدیمی از برنامه «سمت خدا» بود. گویا برخی کاربران فضای مجازی وعده بر این گذاشتند که هر بار زلزله شد، در فضای مجازی این کلیپ را بازنشرش دهند؛ کلیپی تقطیع شده با همان متن‌های تحلیلی تحریفی که زیرش قرار گرفته بود و البته شنیدنش در چنین شرایط زمانی، باعث رنجش‌خاطر می‌شد. طی تماسی که با مجید رکنی تهیه‌کننده برنامه «سمت خدا» داشتیم، وی تاکید کرد: «کلیپ منتشرشده برای پنج سال پیش است و کسانی که نسبت به فضای دکور فعلی برنامه «سمت خدا» آشنا هستند می‌دانند که این کلیپ برای زلزله دیروز نیست. چند سال پیش در یکی از مناطق کشور زلزله‌ای رخ می‌دهد و افرادی با شایعه‌سازی دنبال دامن‌زدن به دعواهای قومیتی بودند و این را مطرح می‌کردند که چرا مسئولان نسبت به رسیدگی به زلزله‌زدگان آن منطقه توجه نمی‌کنند. شاید این موضوع در کلیپ تقطیع‌شده‌ای که حالا در فضای مجازی دست به دست می‌شود، کمتر قابل‌درک باشد، ولی حجت‌الاسلام فرحزاد، کارشناس برنامه در همان برنامه هم اشاره می‌کند که وظیفه انسانی، دینی و اخلاقی ما و از ابتدایی‌ترین وظایف این است که مردم برای کمک به زلزله‌زدگان اقدام کنند و دست روی دست نگذارند و منتظر کمک دولتی نباشند.»
مجید رکنی با ابراز تسلیت به بازماندگان زلزله‌زدگان کرمانشاه گفت: «با دیدن 10 ثانیه از زندگی یک انسان نمی‌توان در مورد کل زندگی او قضاوت کرد. کلیپ یک دقیقه‌ای هم نمی‌تواند بازتاب خوبی برای محتوای یک مبحث کلی در برنامه تلویزیونی باشد. کسانی که برنامه «سمت خدا» را می‌شناسند، همراهی مردم با این برنامه را هم می‌شناسند و از آن طرف همدردی و دلسوزی این برنامه نسبت به مردم را هم درک می‌کنند.»
وی با اشاره به اینکه «سمت خدا» از برنامه‌های پربازدید رسانه ملی است، گفت: «برنامه «سمت خدا» هشت سال است که از تلویزیون پخش می‌شود و از سال 90 با اقبال مردم مواجه شده که همه‌اش به لطف خداست. این مطلبی که می‌خواهم بگویم از این جهت است که بدانید حاشیه‌سازی برای یک برنامه‌ای مثل «سمت خدا» برای امروز و دیروز نیست و در فضای رسانه‌ای، همچنان هم ادامه دارد. مثلا شبکه «من و تو» برنامه‌ای ساخته بود با عنوان دکتر کپی و با همین شیوه تقطیع کردن صحبت‌های کارشناسان برنامه و تمسخر، کارش را شروع کرد و به همین روال ادامه داد ولی همین کارشان باعث شد که مخاطبان خارج از کشور ما بیشتر شدند. بعد از اینکه آن برنامه را تعطیل کردند حالا همین شبکه، یک برنامه گفت‌وگو‌محور با محتوای فمنیستی با عنوان «سمت نو» درست کرده و هنوز هم ادامه دارد.»
رکنی در پاسخ به سوالی در مورد لزوم پاسخگویی به مباحثی این‌چنینی در فضای مجازی گفت: «برخی کاربران فضای مجازی از ابزارهایی استفاده می‌کنند که ما مجاز به استفاده از این ابزارها نیستیم. مثلا دیده می‌شود که یک موضوعی با ابزار تمسخر، دروغ و توهین، پربازدید می‌شود. بارها دیده شده که در همین فضای مسموم، تعداد بازدیدهای یک کلیپ دینی از کلیپی که در آن تهمت و افتراست، کمتر باشد. برای همین معتقدم که در ادامه یک مسیر صحیح، مرعوب فضای مجازی نخواهیم شد.»
یکی دیگر از حواشی برنامه «سمت خدا» که هفته گذشته با واکنش‌های متفاوتی مواجه شد مربوط به اظهارنظر یکی از کارشناسان برنامه بود که گفته بود: «اولین میوه‌ای که اقرار به ولایت کرد بادمجان بود برای همین توصیه می‌شود زیاد بخورید.» مجید رکنی تهیه‌کننده «سمت خدا» در مورد این کلیپ گفت: «در مورد این کلیپ باید بگویم که مرتکب یک خطای رسانه‌ای شدیم ولی نمی‌گویم که مرتکب خطای دینی شدیم. در یک برنامه با فضای عمومی بهتر بود که این شکل از عبارات استفاده نمی‌شد. به هر حال این اقتضای برنامه زنده تلویزیونی است. «سمت‌خدا» پربیننده‌ترین برنامه گفت‌وگو‌محور تلویزیون است و بیشتر در معرض نقد قرار دارد. اقتضای رسانه را می‌شناسیم و خیلی موارد را لحاظ می‌کنیم تا خطاهای رسانه‌ای‌مان کمتر شود. در این بین، نقدها و نظرات کسانی که دلسوز دین هستند را قبول می‌کنیم و دست‌شان را هم می‌بوسیم.»
وی در مورد انتخاب کارشناسان برنامه «سمت خدا» گفت: «گفته می‌شود یک کارشناس مذهبی 20 سال است در تلویزیون حضور دارد و اقتضای رسانه را می‌شناسد و برای سال‌ها باید فقط از همین کارشناس استفاده کرد. ما رسانه خصوصی دیگری نداریم که کارشناس مذهبی در آن حاضر شود تا فضا و اقتضای رسانه‌ای را بتواند درک کند. تنها راهی که می‌ماند اینکه افرادی را انتخاب و معرفی کنیم که بهترین شاخص ورود به رسانه‌ای مثل صدا و سیما را داشته باشند. بعضی می‌گویند که برخی کارشناسانی که دعوت می‌کنید، قبلا در رسانه نبودند. اصلا این معنایی ندارد، مگر ما رسانه‌ای غیردولتی داریم که کارشناسان مذهبی را معرفی و برای فضای رسانه‌ای آماده کنند. در این شرایط ممکن است یک خطای رسانه‌ای هم رخ دهد چون تجربه رسانه‌ای قبلی و حضور در یک برنامه زنده وجود نداشته است.»
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/