نمایش اقتدار ایران با جذب سرمایه خارجی

گروه اقتصادی خبرگزاری آنا- حوری قاسمی: جذب سرمایه خارجی برای هر کشوری علاوه بر آنکه اعتبارات برای اجرای پروژه‌های اقتصادی را فراهم می‌کند،‌ نشان‌دهنده امنیت و ثبات آن کشور نیز هست. بنابراین هر کشوری در جهان که بتواند سرمایه بیشتری را از خارج مرزهای خود بدست آورد می‌تواند ادعای امنیت سیاسی و اقتصادی داشته باشد زیرا هیچ شخصی حاضر نیست دارایی خود را در مکانی سرمایه‌گذاری کند که نگران از دست رفتن آن باشد.

از همین رو در دنیا رقابتی تمام‌نشدنی برای منابع مالی وجود دارد. ایران نیز که در سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، امکان جذب سرمایه‌گذاری خارجی را نداشت،‌ با اجرایی‌شدن برجام این مهم را در دستور کار خود قرار داد.

تا آنجا که به گفته رئیس سازمان سرمایه‌گذاری ایران از ابتدای دولت یازدهم تا کنون بیش از 14 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب شده و این در حالی است که در همین زمان حدود 21 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی درکشور مصوب شده است.

آمارهای بانک مرکزی نیز نشان می‌‌دهد که بدهی خارجی کشور در مردادماه سال جاری در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته، افزایشی 20 درصدی را نشان می‌دهد.

نکته مهم آن است که افزایش بدهی‌های خارجی هر کشوری نشان می‌دهد که این کشور تا چه حد در دریافت وام‌های خارجی از صندوق‌های بین‌المللی و کشورهای دیگر موفق بوده است.

بدهی خارجی ایران در مردادسال گذشته رقمی در حدود 7 میلیارد و 751 میلیون دلار بود که این رقم در مرداد سال جاری به 9 میلیارد و 276 میلیون دلار رسیده است.

ایران در دوران پسا‌برجام با هدف بازسازی اقتصاد خود و رونق فعالیت‌های صنعتی جذب سرمایه خارجی را هدف گذاری کرد.

با همین هدف رفت و آمد هیات‌های خارجی به ایران آغاز شد و چانه‌زنی‌ها بر سر نحوه سرمایه‌گذاری بالا گرفت.

البته ترافیک حضور خارجی‌ها در کشور نتیجه داد و چندین قرارداد و تفاهم‌نامه در بخش‌های مختلف اقتصادی به امضا رسید که منجر به جذب سرمایه خارجی در کشورشده است.

از مهمترین این قراردادها،‌ می‌توان به خط اعتباری 8 میلیارد یورویی کره جنوبی اشاره کرد. این قرارداد بزرگترین قرارداد وام خارجی کشور بعد از برجام به شمار می‌رود که اوایل شهریورماه سال جاری بین 12 بانک دولتی و خصوصی ایران با اگزیم بانک کره جنوبی امضا شد.

در این قرارداد پروژه‌ها با تایید بانک مرکزی و سازمان سرمایه‌گذاری ایران به اگزیم بانک کره جنوبی معرفی می‌شوند تا از این خط اعتباری استفاده کنند.

قرارداد سرمایه‌گذاری خارجی دیگری که در این دوران به امضا رسید و اهمیت زیادی دارد،‌ قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی با کنسرسیومی متشکل از توتال،‌ شرکت ملی چین و پتروپارس بود.

این قرارداد تیرماه امسال به امضا رسید و سهم شرکای خارجی در آن بیش از 80 درصد در نظر گرفته شد. ارزش کل سرمایه‌گذاری این قرارداد حدود 5 میلیارد دلار برآورد می‌شود که توتال 50 درصد آن را تامین خواهد کرد و شرکت ملی چین نیز 30 درصد این رقم را تعهد کرده است.

علاوه بر این دو قرارداد،‌ قراردادی نیز سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با شرکت رنو به امضا رساند. ارزش این قرارداد 660 میلیون یورو برآورد شده است که در نهایت به تولید مشترک دو محصول در ایران منجر خواهد شد.

البته همانگونه که مطرح شد علاوه بر اینها موافقت‌نامه‌ها و تفاهم‌هایی نیز با کشورها و شرکت های دیگر به امضا رسیده و درحال پیگیری است.

از جمله آنها می‌توان به موافق‌نامه سرمایه‌گذاری 10 میلیارد دلاری خط اعتباری با موسسه مالی چین،‌ خط اعتباری یک میلیارد یورویی با اتریش،‌ خط اعتباری 500 میلیون یورویی با دانمارک و ... اشاره کرد که در حال نهایی‌شدن است.

سود این تسهیلات بسته به نوع ارز مورد قرارداد از3 تا 5 درصد متغیر است که هزینه‌های بیمه نیز به آن افزوده می‌شود و در دوره‌های 10 تا 15 ساله پرداخت خواهد شد.

این افزایش سرمایه گذاری درحالی رخ می دهد که ایران تا سال 2016 در جذب سرمایه خارجی موفقیت چدانی نداشت.

اما اجرای برجام و اطمینان کشورهای خارجی به ایران سبب شد تا از ابتدای سال جاری،‌تفاهم نامه ها و رایزنی ها به قراردادهایی نهایی تبدیل شود که انتقال سرمایه به ایران را محقق می کند. درواقع برجام توانست مزیت های اقتصاد ایران را نشان دهد. مزیت هایی که چشم پوشی از آن ها برای سرمایه گذاران خارجی کار آسانی نیست.

درجدول زیر می توان سرمایه گذاری خارجی صورت گرفته در ایران را تا سال 2016 مشاهده کرد.

مهدی تقوی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی آنا در مورد سرمایه گذاری خارجی گفت: اقتصاد ایران مزیت‌های فراوانی برای جذب سرمایه گذاری خارجی دارد که از آن جمله می‌توان به انرژی ارزان نفت و گاز و همچنین نیروی کار تحصیلکرده اشاره کرد.

وی ادامه داد: ‌بنابراین ایران برای سرمایه‌گذاران خارجی بهشت سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

تقوی افزود: حضور سرمایه‌گذار خارجی در کشور یک معامله برد- برد است که هم منافع ما و هم منافع طرف مقابل را تامین می‌کند.

وی در خصوص صحبت‌های رئیس‌جمهوری آمریکا درباره برجام و تاثیر آن بر حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران گفت:‌ سرمایه‌گذاران اروپایی تحت تاثیر صحبت‌های ترامپ نخواهند بود و بیشتر به دنبال سود بیشتر از محل سرمایه‌گذاری هستند،‌ امری که در ایران می‌توانند به آن دست یابند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه تمام بخش‌های اقتصادی قابلیت یکسانی برای جذب سرمایه ندارند،‌ تاکید کرد: به طور مثل در صنعت نساجی نمی‌توانیم انتظار جذب سرمایه بالایی داشته باشیم زیرا کشوری مانند انگلستان در این زمینه بسیار موفق‌تر است.

وی افزود: اما در صنعتی مانند خودرو‌سازی امیدها بیشتر است و تاکنون نیز قراردادها و تفاهم‌نامه‌هایی به امضا رسیده و حتی صحبت از تولید محصول مشترک نیز در میان است.

تقوی ادامه داد:‌ در صنعت پتروشیمی نیز به واسطه خوراک گازی ارزان و فراوان در کشور می‌توان به جذب سرمایه‌گذار خارجی امیدوار بود.

وی یکی از دلایل حرکت آهسته سرمایه‌گذاران برای حضور در ایران را ارزیابی شرایط عنوان کرد و افزود:‌ سرمایه‌گذاران پیش از اینکه در یک طرح حاضر شوند آن را از ابعاد گوناگون ارزیابی می‌کنند و سپس ارزیابی خود را در اختیار شرکت‌های متخصص قرار می‌دهند که این امر کمی زمانبر است.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: شتاب حضور سرمایه‌گذاران خارجی در ایران طی سال‌های آینده بیشتر خواهد شد.

وی ادامه داد: ‌البته این موضوع به انعکاس شرایط ایران از سوی سرمایه‌گذاران بستگی دارد که تا چه حد می‌توانند سرمایه‌گذاران خارجی دیگر را برای حضور در ایران ترغیب کنند.