نابغه ایرانی با بیش از 32 اختراع درگیر مشکلات خدمت سربازی است

به گزارش گروه علم و فناوری آنا، رحمانی اولین اختراع خود را در سن 10 سالگی انجام داد که خنک‌کننده غذای کودک و نوزاد بود. کمک‌یار جانبازان قطع نخاع، داروی ترمیم عصب، پدافند غیرعامل رد کمین دشمن، دستگاه تولید برق رایگان، ماشین بدون سوخت و آلایندگی و مکمل ورزشی توتال از جمله اختراعات و طرح‌های وی است.

در ادامه مصاحبه ما را با محمد صالح رحمانی می‌خوانید:

مشوق اصلی‌تان چه کسی بود؟

پدرم جرقه‌های اولیه اختراع را در من ایجاد کرد. از سن هفت سالگی هر پنج نمره بیستی که در مدرسه می‌گرفتم پدر از باب تشویق یک هدیه تهیه می‌کرد، از لوازم التحریر تا بازی‌های فکری. یک بار یک بسته آموزشی الکترونیک (کیت) تهیه کردند و به من هدیه دادند. این جرقه شروع و کشف علاقه من به علم بسیار جذاب الکترونیک و ورود من به دنیای کشف و اختراع تکنولوژی بود.

بعد از ساخت کیت‌های مختلف شروع به طراحی کیت کردم که مرحله‌ای بالاتر از مونتاژ کیت بود. تا چند سال اول هویه‌ای که داشتم یک هویه بسیار قدیمی مربوط به زمان کودکی پدرم بود و هنوز آن هویه دسته چوبی خاطره‌انگیز را به یاد دارم.

تا حالا چند طرح و اختراع داشتید؟

32 اختراع الکترونیک، سه کشف ریاضی و پنج طرح بیولوژیک داشتم.

طی یک سال اخیر چه طرح‌ها و اختراعاتی داشتید؟

سه طرح و اختراع جدید داشتم که دو مورد از آنها در حوزه بیولوژیکی و دیگری در حوزه الکترونیکی است. یکی از این دو طرح‌ بیولوژیکی که نورون‌های عصبی را ترمیم می‌کند، می‌تواند منجر به انقلاب بزرگی در صنعت پزشکی شود.

برای مثال وقتی دندان شما خراب می‌شود به عصب‌کشی احتیاج دارد؛ در طی این فرآیند تمام عصب‌های دندان از بین می‌روند. عصب مانند ریشه دندان است؛ وقتی این ریشه خشک می‌شود کارکرد دندان نیز رفته رفته کاهش می‌یابد و در نهایت می‌شکند. حالا با این طرح می‌توان عصب‌های آسیب‌دیده دندان را ترمیم کرد.

این اختراع جدید قادر به ترمیم پیوند عصبی در سراسر بدن انسان است. با استفاده از آن می‌توان به افرادی که از ارتفاع افتادند و قطع نخاع شده‌اند نیز کمک کرد تا پیوندهای عصبی آنها مجددا ترمیم شود.

دومین طرح بیولوژیکی یک مکمل غذایی برای ورزشکارها و افرادی است که به پروش اندام علاقه دارند. این مکمل طبیعی که شامل فسفر و قند است، پروتئین مورد نیاز این افراد تامین می‌کند و علاوه بر افزایش وزن، باعث افزایش حجم عضلات نیز می‌شود.

اکثر ورزشکارها از مکمل‌های خارجی استفاده می‌کنند که گران‌قیمت هستند و حتی در برخی موارد سودی هم برای مصرف‌کننده ندارد. مکمل طبیعی «توتال» 10 برابر انرژی‌زاتر از رقیبان خارجی خود است و قیمت پایین‌تری هم دارد. این مکمل ورزشکاران حرفه‌ای را از مصرف هر گونه مکمل مانند پروتئین، کربوپروتئین، گلوتامین، کراتین و آمینو اسیدها و همچنین داروهای افزایش قدرت و داروهای پاکسازی کبد، بی‌نیاز می‌کند.

سومین طرح، مربوط به حوزه الکترونیک و برق است. وسیله‌ای اختراع کردم که می‌تواند بدون آلودگی و به صورت رایگان برق تولید کند. این طرح در حال آزمایش است.

مدرک پروفسوری افتخاری آکسفورد را برای چه طرح یا محصولی دریافت کردید؟

برای پروژه ذخیره برق در مقیاس کلان.

در دانشگاه چه دروسی را تدریس می‌کردید؟

افتخار این را داشتم که دروس اصلی رشته برق قدرت، الکترونیک و مکاترونیک تدریس کنم. هنوز هم پیشنهاداتی از دانشگاه‌های شهرهای مختلف و به خصوص استان تهران دارم که بسته به وقتم کم و بیش کلاس قبول می‌کنم و بیشتر متمرکز شدم روی برگزاری کارگاه‌ها به جای تدریس.

دوست داری در دانشگاه در چه زمینه‌ای ادامه تحصیل بدهید؟

علاقه شدیدی به رشته الکترونیک دارم و دوست دارم در این زمینه تحصیلاتم را ادامه دهم.

تاکنون حمایتی برای تجاری‌سازی اختراعات شما صورت گرفته؟

برای هر طرح از خرید قطعات گرفته تا هزینه‌های ساخت و لابراتوار و تست طرح به طور کامل شخصی هزینه شده و از هیچ ارگان و نهادی بودجه دریافت نشده است. حتی ارگان‌هایی که قول حمایت و بودجه دادند و نامه‌نگاری کردند که از من حمایت می‌کنند، به هیچ کدام از قول‌هایشان عمل نکردند و نه تنها حمایت مالی صورت نگرفت بلکه حمایت‌های علمی و تجهیزاتی هم انجام نشد. به علت عدم همکاری نهادهای مربوطه و عدم اسپانسرینگ همه اختراعاتم به صورت راکد مانده‌اند و هیچ کدام تولید انبوه و تجاری‌سازی نشده‌اند.

به طور کلی وضعیت حمایت‌های مالی و بودجه‌های حمایتی در کشورمان چگونه است؟

حمایت‌های مالی و غیرمالی در کشور ما از هر نهاد علمی، فرهنگی، هنری و ورزشی مانند یک گوله برف بزرگ است؛ تا به دست شخص برسد کم کم آب می‌شود و حتی یک قطره‌اش هم به دست کسی که قرار بود از او حمایت شود نمی‌رسد. باید یک سیستم نظارتی و بازرسی دقیق و جدی بر حمایت‌ها شکل بگیرد.

به نظرتان بزرگ‌ترین مشکل نخبه‌ها و مخترعان ایرانی چیست؟

مشکل بزرگی که برای نخبگان قبل از دانشگاه وجود دارد مشکل سربازی است. اگر نخبه به هر دلیلی بخواهد خدمت مقدس سربازی را قبل از دانشگاه انجام دهد، محکوم به سقوط است و هیچ شرایط خاصی برای او در نظر گرفته نمی‌شود و مثل یک سرباز معمولی باید پست دهد یا نهایتا نظافت کند.

در صورتی که باید از او در کارهای علمی استفاده شود و حتی اگر کار خاصی از دستش بر‌می‌آید آن کارها را به جای سربازی انجام دهد که هم برای خود نخبه مفید واقع شود و هم به پیشرفت کشور و تحقق آرمان‌ها و اهداف انقلاب کمک کند.

حتی شرایطی که برای سرباز پژوهشگر در نظر گرفته شده این است که حداقل فوق لیسانس باشد که پس از به کارگیری مشغول تایپ کردن می‌شود. انتظار می‌رود مسئولین شرایط ویژه‌ای را برای سربازان نخبه قبل از ورود به دانشگاه در نظر بگیرند. در واقع هیچ دستورالعملی وجود ندارد که نخبگان سربازی را به عنوان سرباز پژوهشگر بگذرانند و کار علمی کنند.

چه عناوینی و جوایزی دارید؟

ارائه تحقیق نانو در نمایشگاه بین‌المللی نانو تکنولوژی (89) و کسب رتبه برتر، ارائه اختراعات و نمایش آنها در نمایشگاه کشوری پروژه‌ها و تولیدات علمی دانش آموزان پژوهش‌سراهای کشور (90)، ارائه اختراعات و نمایش آنها در نمایشگاه هفته مشاغل (89-90)، ارائه اختراعات و نمایش آنها در نمایشگاه هفته مشاغل (90-91)، شرکت در جشنواره جهادگران علم و فناوری سپاه حضرت سید الشهدا و کسب رتبه برتر برگزیده، شرکت در دوازدهمین دوره جشنواره خوارزمی با ارائه کشف ریاضی شعاع دایره و فرمول، شرکت در دوازدهمین دوره جشنواره خوارزمی با اختراع ماشین بدون سوخت و آلایندگی، شرکت در سیزدهمین دوره جشنواره خوارزمی با ارائه 22 اختراع الکترونیک، شرکت در سیزدهمین دوره جشنواره خوارزمی با ارائه اختراع پروژه ذخیره برق در مقیاس کلان، شرکت در چهاردمین دوره جشنواره خوارزمی با ارائه فرمول ریاضی و 25 اختراع الکترونیک، شرکت در مسابقات تحقیق و پژوهش در سه مرحله منطقه، شهرستان و استان تهران و کسب رتبه اول، نمایش اختراعات در غرفه الکترونیک هفته مشاغل و کسب لوح سپاس سال 90 و 91، کسب رتبه برگزیده در مرحله استانی جشنواره خوارزمی با اختراع «کمک به جانبازان قطع نخاع»، کسب رتبه برگزیده در مرحله استانی جشنواره خوارزمی با اختراع «کمک‌یار مادران شاغل»، انتخاب به عنوان پژوهشگر نمونه شهر دماوند و کسب لوح افتخار سال 90، کسب سه رتبه اول استانی در سیزدهمین دوره جشنواره خوارزمی و کشب تقدیریه از آموزش و پرورش دماوند، کسب امتیاز لازم طرح‌های الکترونیک و ریاضی و راهیابی به مرحله کشوری خوارزمی، دعوت به شبکه افق و دریافت یادبود از شبکه افق

گفت‌وگو از هانا حیدری