تفاوت نرخ سود بانکی در ایران و دیگر کشورها

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، شورای پول و اعتبار تیرماه سال گذشته نرخ سودهای بانکی را برای سپرده‌های بلندمدت و یکساله از 18 درصد به 15 درصد و نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت و روزشمار را حداکثر 10 درصد اعلام کرد.

با وجود اینکه این نرخ مصوب از سوی بانک مرکزی به تمامی بانک‌ها و موسسات اعتباری بخشنامه شد اما بسیاری از بانک‌ها در جریان رقابت با هم برای جذب سپرده، نرخ سود بانکی بیش‌تر و گاهی تا 27 و 28 درصد نیز ارایه می‌کردند.

همین امر هم موجبات اعتراض به کمرنگ بودن بانکداری بدون ربا در بازار بانکی را به همراه داشت و از این رو یکی از مهم‌ترین اولویت‌های بانک مرکزی نزدیک کردن نرخ بهره بانکی به نرخ تورم و کاهش آن قرار گرفت.

در همین راستا هم بانک مرکزی امسال برنامه کاهش نرخ سود بانکی مصوب تیرماه سال گذشته را به طور جدی‌تر در دستور کار خود قرار داد تا این بار بانک‌ها همراهی بیش‌تری در این زمینه از خود به خرج داده و نظام بانکی سر و سامان بهتری به خود ببیند.

بر این اساس مقرر شد تا از ابتدای روز شنبه یازدهم شهریور ماه تمامی بانک‌ها و موسسات اعتباری نرخ سود علی الحساب سپرده های سرمایه‌گذاری یکساله را که در ۱۴ تیرماه ۹۵ حداکثر ۱۵ درصد اعلام شده بود، به صورت دقیق رعایت کنند و نرخ سود علی‌الحساب مذکور برای سپرده‌های کوتاه مدت هم حداکثر ۱۰ درصد سالانه اعلام شد.

البته قراردادهای پیشین نظام بانکی با سپرده گذاران تا پایان مدت قرارداد به قوت خود باقی است اما قابلیت تمدید با نرخ های قبلی را ندارد و بخشنامه بانک مرکزی ناظر بر سپرده هایی است که از ۱۱ شهریور ماه به بعد منعقد خواهد شد و تمدید قراردادهای قبلی نیز باید در چارچوب نرخ های جدید باشد.

اما از آنجا که کاهش نرخ سود بانکی پیشگام کاهش نرخ سود تسهیلات نیز بوده بنابراین سپرده‌گذاران انتظار دارند که نرخ سود تسهیلات هم به مراتب همانند گذشته و هم راستا با پایین آمدن نرخ بهره بانکی، کم شود که بانک مرکزی اعلام کرده در این باره نیز برنامه‌هایی را در دستور کار خود دارد.

با این حال هرچند کاهش نرخ سود بانکی به اعتقاد کارشنایان اقتصادی می‌تواند رونق بخش‌های تولید و صنعت را به همراه داشته باشد اما برخی از این پالا و پایین شدن نرخ‌ها دل خوشی ندارند چرا که برخی از افراد از راه سپرده‌گذاری در بانک‌ها ارتزاق می‌کنند.

حالا در چنین شرایطی شاید بد نباشد که نیم نگاهی به نرخ سود بانکی در دیگر کشورها داشته باشیم. در میان کشورها ایران با نرخ 15 درصد همچنان جرو کشورهای دارای نرخ سود بانکی بالا محسوب می‌شود.

بانک‌های ترکیه کشوری در همسایگی ایران نرخ سود بانکی 8 درصدی را به مشتریان خود اختصاص می‌دهند. هند نیز نرخ بهره بانکی 6.25 درصد دارد.

اما پس از هند و دیگر کشورهای آسیایی کشور چین نرخ بهره بانکی 4.35 درصد دارد و عربستان نرخ بهره 2 درصدی را برای سپرده‌های بانکی خود لحاظ می‌کند.

نرخ سود بانکی در استرالیا 1.5 درصد، کره 1.25 درصد، آمریکا 0.75 درصد، کانادا 0.5 درصد، نروژ 0.5 درصد، بریتانیا 0.25 درصد، چک 0.05 درصد و دانمارک 0.05 درصد است.

کشورهایی نظیر سوئد و سوئیس هم نرخ بهره بانکی منفی دارند و سپرده‌گذاران بانکی باید در مدت قرارداد خود سودی را نیر به بانک بپردازند. نرخ سود بانکی در سوئد منفی 0.5 درصد و در سوئیس منفی 0.75 درصد است.

بر همین اساس هم بسیاری از کارشناسان بانکی و اقتصادی معتقدند که نرخ سود بانکی با وجود کاهش اخیر همچنان می‌تواند برای سپرده‌گذاران جذاب باشد و به عبارتی سپرده در بانک‌های بانکی هنوز هم با توجه به نرخ تورم زیر 10 درصد به صرفه است.