بحران کره و انفعال آمریکا

چین پا را فراتر گذاشته و اخطار کرده که اجازه نمی‌دهد جنگی در منطقه روی دهد که مخاطب اصلی آن شخص ترامپ است. چرا که ترامپ نیز هر چند یکبار تهدیدات جدیدی را مطرح می‌کند و می گوید گویا لحن تهدیداتش علیه کره شمالی به اندازه کافی محکم و تاثیرگذار نبوده و تاثیرات مورد انتظار واشنگتن را القا نکرده است. با این حال، تلاش جدید ترامپ و متحدانش به نتایج دلخواه آنها منجر نشده و کاملاً بعید به نظر می‌رسد حتی پیشنهاد قطعنامه جدید آمریکا علیه کره شمالی در هفته آینده به تصویب نهائی برسد و توسط چین و روسیه وتو نشود.
صرفنظر از بحران کره شمالی، اکنون دلایل دیگری برای عدم همراهی چین و روسیه با آمریکا و متحدانش در بحران کره وجود دارد. آمریکا اخیراً حضور نظامی در دریای چین را به طرز بی‌سابقه‌ای تقویت کرده و به پکن هشدار داده که از نظامی کردن جزایر جنوبی خود صرفنظر کند. بعلاوه، چین و روسیه علیه تحرکات نظامی و اقدامات استراتژیک آمریکا در منطقه به شدت موضع گرفته‌اند و از یکطرف با استقرار سیستم‌های موشکی «تاد» در کره جنوبی مخالفند و از سوی دیگر مانور نظامی مشترک آمریکا و کره جنوبی را تحریک آمیز و تهاجمی خوانده‌اند. در واقع پکن و مسکو احساس می‌کنند که ترامپ تعمداً سعی دارد منطقه را «امنیتی» کند و در پرتو فضای جنجالی و بحرانی ایجاد شده، حضور نظامی خود را در منطقه به شدت و سریعاً تقویت نماید.
موضوع مهم‌تر در این زمینه اینکه عملکرد تهدیدآمیز کره شمالی، همسایگان را دچار نگرانی کرده و همین امر باعث گرایش روزافزون آنها به سوی آمریکا و پذیرش دیدگاه‌های واشنگتن در قلمرو خریدهای تسلیحاتی بیشتر از آمریکا و استقرار سیستم‌های موشکی آمریکا در منطقه شده است. این بدان معنی است که آمریکای ترامپ از تشدید بحران کره شمالی و حتی بزرگنمائی مخاطرات منطقه ای، بیشترین بهره‌های ممکن را برده و شرایطی را به وجود آورده که برای متحدانش چاره‌ای به جز استقبال از سیاست‌های واشنگتن باقی نمانده است.
موضوع دیگر به وخامت مناسبات سیاسی آمریکا و روسیه و رفتارهای تلافی جویانه طرفین علیه یکدیگر باز می‌گردد که فرصت چندانی برای ترامپ باقی نمی‌گذارد تا از مسکو انتظار انعطاف و همکاری داشته باشد. اخراج دیپلمات‌های روسی با اقدام متقابل مسکو و اخراج 750 کارمند آمریکائی و محلی سفارت آمریکا مواجه شد. بستن کنسولگری‌های روسیه با واکنش فوری پوتین مواجه شد و اخیراً مسکو در فکر تلافی بازرسی دفاتر سیاسی – خدماتی روسیه توسط بازرسان ویژه آمریکا است. همچنین تحریم‌های ضد روسی به خاطر بحران اوکراین و کریمه هم جائی برای چشم پوشی و همراهی روسیه باقی نگذاشته است. در چنین شرایطی روسیه و چین دلیل موجهی برای همراهی با آمریکا نمی‌بینند و در عین حال چه بسا که مایل باشند از یک بحران فزاینده که ترامپ را درگیر و منفعل کند، استقبال کنند و حتی امیدوار باشند که ترامپ را به اندازه کافی «ناکارآمد» معرفی نمایند. جنجال کنونی بر سر عملکرد کره شمالی در هر مسیری که قرار بگیرد و هر پیامدی که به همراه داشته باشد، ترامپ و دارودسته‌اش را دچار مخمصه بزرگی کرده و تمامی رجزخوانی‌های انتخاباتی وی را به کلی به زیر سئوال برده است.
نباید از نظر دور داشت که ترامپ در دوره تبلیغات انتخاباتی با چهره‌ای ضد جنگ، خود را معرفی کرد و عملکرد روسای جمهور گذشته برای ایجاد جنگ در عراق را به کلی مردود و غیرضروری می‌دانست و معتقد بود که با هزینه جنگ عراق، می‌شد آمریکا را دو بار از نو ساخت. اکنون همان ترامپ در موضع قدرت در کاخ سفید، برای جنگ در کره شمالی وسوسه می‌شود و برای نظامی گری بیشتر و تقویت حضور نظامی افزونتر در افغانستان، عراق، سوریه و حتی یمن دستورات صریحی صادر کرده است.
ناگفته پیداست که ترامپ از جوسازی فزاینده علیه کره شمالی و استفاده از رفتارهای تهاجمی علیه چین، روسیه و سایر کشورها، منافع بیشتری را مد نظر دارد که انحراف افکار عمومی آمریکا به خارج از مرزها و فراموشی ماجرای دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، عمده‌ترین مورد است. از این دیدگاه، عملکرد ترامپ در صحنه سیاست خارجی اگرچه پرخسارت و پرهزینه به نظر می‌رسد ولی قطعاً تصادفی و ناخواسته نیست. اما آیا چنین مسائلی به ذهن مردم آمریکا و سایر ملت‌هائی که با رفتارهای تهاجمی و بی‌منطق ترامپ در آستانه جنگ تازه‌ای قرار گرفته اند، نمی‌رسد؟ این سئوالی است که پاسخ آن ممکن است سرنوشت ترامپ را هم رقم بزند و تاریخ مصرفش را بسیار کوتاهتر از آنچه تصور می‌شود، رقم بزند. فعل و انفعالات جاری در کریدورهای قدرت که عموماً با چراغ خاموش صورت می‌گیرد، همین ذهنیت را تقویت می‌کند.

منبع:جمهوری اسلامی