آشنایی با تفتان، جاذبه‌ طبیعی سیستان و بلوچستان

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، اگر از خاش در استان سیستان و بلوچستان به سمت شمال حرکت کنید پس از حدود ۲۰ کیلومتر تابلوی بزرگی مسیر دسترسی به قله تفتان به چشم می‌خورد. با ورود به جاده شاهد دره‌ای هستیم که دره خاش نام دارد و آبهای دره های جنوبی تفتان از آن می گذرد.

مسیر جاده روستای سمندان مرکز دهستان تفتان در استان سیستان واقع شده است. وجه تسمیه سمندان از تمدن و قدمت می‌آید و در کتاب‌های مارکوپولو نیز از این روستا به عنوان یکی از اماکن دیدنی یاد شده است. پیش از این به این خطه دمندان نیز گفته می‌شد که به معنای دمی است که از کوه تفتان نشأت گرفته است.

روستای سمندان از مناطق تاریخی بسزایی برخوردار است که بازدید از آن بیش از یک روز به طول می‌انجامد. در این میان می‌توان به دریاچه سردریا که در خاورمیانه رتبه دوم را دارد اشاره کرد، این دریاچه با پوشش گیاهی ویژه‌ای که دارد، در ارتفاع 2 هزار و 200 متری واقع شده و هم ارتفاع با پناهگاه قله تفتان است.

در مسیر رفت به سمت کوه تفتان شاهد نشانه‌های تاریخی چون معماری صخره‌ای این خطه از کشور هستیم که گفته می‌شود، مکانی برای اسکان بومیان قدیمی منطقه بوده است. همچنین پوشش گیاهی کوه‌هایی که جاده آسفالته را احاطه کرده‌اند یکی دیگر از امتیازهای این بخش از استان محسوب می‌شوند. پونه‌های کوهی که توسط کودکان و نوجوانان کنده شده است یکی از سرگرمی‌های نوجوانان سیستان و بلوچستانی است. گویا مردم این خطه از کشور به خوبی آموخته‌اند که چگونه از امکانات طبیعی محیط پیرامون خود برای چرخه اقتصادی خانوارها، معرفی پتانسیل‌های منطقه و همچنین میزبانی از گردشگران بهره ببرند.

این منطقه به دلیل آب‌و‌هوای مطلوب و خاک حاصلخیزی که دارد امکان کشاورزی و گسترش باغات میوه‌هایی چون زردآلو، آلبالو، گیلاس و گلابی را برای بومیان بوجود آورده است. اگرچه بارور کردن زمین‌های کشاورزی بسیار هزینه‌بر است و در این خطه کشاورزی به صورت کاملا محدود و غیراقتصادی وجود دارد، اما مردم در زمین‌ها به کشت گندم مشغول می‌شوند.

با پیش رفتن به سمت کوه تفتان، از کانکس نظارت بر ورود و خروج عبور می‌کنیم که مسافران را به سمت اقامتگاه بوم‌گردی در دامنه کوه هدایت می‌کند. در کنار اقاکتگاه مکانی به عنوان فضای سبز تعبیه شده است تا مکانی برای استراحت گردشگرانی باشد که قصد اسکان و ماندن در شب را ندارند.

یکی از مشکلات حضور توریست و گردشگر در این بخش وجود سرویس‌های بهداشتی است. با وجود این‌که نظارت بر این بخش بر عهده آموزش و پرورش خاش است و در مسیر جاده به سمت کوه از اتومبیل‌ها عوارض ورود به منطقه اخذ می‌شود اما هیچگونه توجه و کنترلی بر بهداشت سرویس‌های بهداشتی وجود ندارد.

از همه این بخش‌ها که بگذریم زیبایی کوه تفتان یکی از چشم‌نوازترین مناظر است که در کنار ارائه جاذبه‌ای طبیعی، انرژی بسیار خوبی به مسافرانش هدیه می‌دهد.

به گفته بومیان تفتان از تفت گرفته شده و به معنای گرم و سوزان است و این نامگذاری بخاطر خروج دمه‌های آتشفشانی مرکب از بخارآب و گازگوگرد از دهانه‌ کوه تفتان بوده است. البته برخی از مردم ساکن در این منطقه بخاطر شایعه ناپدید شدن چهل تن از راشدین مذهبی آن را به کوه چهل‌تن نیز می‌شناسند.

در ارتفاعات کوه تفتان سه دریاچه وجود دارد دو دریاچه در قسمت شمال قرار گرفته و عمق آنها کم و آب آنها شیرین است و دیگری نسبتاٌ بزرگ است و آب شور دائمی دارد. صعود قله تفتان در چهار فصل امکان پذیر است فقط در فصل زمستان به دلیل وزش بادهای سنگین و سرد عموماً صعود به این قله بسیار دشوار است.