شعله‌ور شدن انتفاضه چهارم با طرح مجدد مذاکرات سازش
به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا از فرهیختگان، از سال 1978 که مقارن با تاریخ اولین انتفاضه است، اسرائیل تلاش کرده با گروه‌های فلسطینی وارد مذاکره شود. اما این مذاکره‌ها تنها زمانی جدی می‌شود که اسرائیل احساس خطر کند که انتفاضه‌ای جدید در راه است. هم‌اکنون نیز در آستانه انتفاضه چهارم هستیم. البته این انتفاضه از نظر ماهیت با سایر انتفاضه‌ها متفاوت است، اما تلاش اسرائیل برای برقراری مذاکره سازش با گروه‌های فلسطینی قابل درک است.
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، با فروکش کردن درگیری‌ها میان گروه‌های تکفیری در دو کشور سوریه و عراق مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی در صدد هستند نقشه جدید خود را در فلسطین پیرامون مذاکره سازش اجرایی کنند. چراکه فروکش کردن آتش درگیری در سوریه و عراق و احتمال اینکه نگاه مجامع جهانی به سمت فلسطین برگردد، زیاد است. اسرائیل حتی از درگیر شدن کشورهای اروپایی در عملیات‌های تروریستی و انتحاری نیز بهره‌برداری کرده و با تبلیغات گسترده تلاش می‌کند یهودیان را ترغیب کند به سرزمین‌های اشغالی مهاجرت کنند. این در حالی است که اسرائیل در سال‌هایی که منطقه درگیر فتنه داعش بود شهرک‌سازی‌ها را در کرانه باختری گسترش داد، روند مهاجرت یهودیان به سرزمین‌های اشغالی را تسریع کرد و جنایت‌ها علیه مردم فلسطین ادامه داشت و بسته شدن مسجد قدس یکی از مواردی بود که در ماه‌های اخیر مطرح شد.
محمود عباس گزینه اول
در این میان اولین گزینه برای مذاکرات صلح، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطین است که گرچه با او رفتاری دوگانه داشته‌اند - به‌عنوان مثال در سفر اخیری که جرد کوشنر، داماد و مشاور رئیس‌جمهور آمریکا به فلسطین داشت رسانه‌ها خبر دادند که خواسته‌های اولیه محمود عباس برای مذاکرات صلح رد شده است- با این حال در سفر سه روزه‌ای که آنتونیو گوترش از یکشنبه به سرزمین‌های اشغالی داشته است، پیش‌بینی می‌شود روند احیای صلح میان اسرائیل و فلسطین محور گفت‌وگو قرار گیرد و کماکان محمود عباس گزینه فلسطینی این مذاکرات است.
مذاکرات بی‌سرانجام
مجید صفاتاج، استاد روابط بین‌الملل و کارشناس مسائل منطقه‌ای در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به اینکه روند صلح و سازش میان گروه‌های فلسطینی و اسرائیل نمی‌تواند سرانجامی داشته باشد، می‌گوید: «از سال 1978 که مقارن با تاریخ اولین انتفاضه است، اسرائیل تلاش کرده با گروه‌های فلسطینی وارد مذاکره شود. اما این مذاکره‌ها تنها زمانی جدی می‌شود که اسرائیل احساس خطر کند که انتفاضه‌ای جدید در راه است. هم‌اکنون نیز در آستانه انتفاضه چهارم هستیم. البته این انتفاضه از نظر ماهیت با سایر انتفاضه‌ها متفاوت است، اما تلاش اسرائیل برای برقراری مذاکره سازش با گروه‌های فلسطینی قابل درک است.»
مهره سوخته مذاکرات
وی می‌افزاید: «محمود عباس هرچند مهره‌ای سوخته است، اما اسرائیل به دلیل «خوش‌رقصی او» گزینه دیگری برای مذاکره ندارد؛ هرچند وی کارکردی هم برای طرف‌های آمریکایی و اسرائیلی ندارد. از سوی دیگر تجربه نشان داده که هر وقت مذاکره اسرائیل با فلسطین به شکل جدی مطرح شده، انتفاضه شعله‌ور شده است. به همین دلیل مذاکره با عباس سرانجام خوشی نخواهد داشت.»
حماس گزینه دیگر مذاکره
این کارشناس آشنا به منطقه با بیان اینکه شرایط جنگ در سوریه در نهایت به نفع دولت سوریه در حال اتمام است و این موضوع را اسرائیل احساس کرده است، این‌طور می‌گوید: یکی از گزینه‌های جایگزین مذاکره با محمود عباس، گروه‌های حماس است. این در حالی است که حماس یک گروه جهادی است و بیشتر به مقاومت فلسطین معتقد است. تفکر نهادینه‌شده این گروه این است که فلسطین به یک سرزمین پهناور تبدیل شود و بر همین اساس تمایلی به مذاکره با اسرائیل ندارد. اما اسرائیل چون به مذاکره نیازمند است و از پیش‌روی‌های نیروهای مقاومت در پشت مرزهایش با سوریه نگران است، تلاش می‌کند شرایط مذاکره را عملیاتی کند.
پیام تغییر رویکرد حماس
یکی از تحولاتی که این روزها به محض اعلام سفر آنتونیو گوترش به سرزمین‌های اشغالی برای احیای مذاکرات سازش در صدر رسانه‌ها قرار گرفته، خبری است که احمد یوسف از اعضای ارشد حماس آن را اعلام کرد. وی به نمایندگی از حماس گفت که این جنبش تصمیم گرفته تا با محمود عباس آشتی کند. در پیام این شخصیت سیاسی آمده است که تمایلی حقیقی نزد تمام طرف‌های فلسطینی از جمله محمود عباس، جنبش حماس و محمد دحلان عضو جداشده فتح برای درمان دردهای ملت فلسطین وجود دارد، زیرا همه حجم خطرات و چنددستگی فلسطینی را درک می‌کنند. البته یوسف نسبت به خبرهایی که از ترامپ نقل شده مبنی‌بر اتمام اختلافات فلسطین- اسرائیل، واکنش نشان داد و با موضع‌گیری‌ای که حاکی از نوعی عقب‌نشینی حماس از مواضع اولیه‌اش است گفته که اگر اظهارات ترامپ درست باشد دولت آمریکا حجم خطر این اختلافات و ادامه آن را درک کرده است. ادامه این وضعیت، نوار غزه را به سمت افراط‌گرایی هل خواهد داد و اگر افزایش یابد محیطی حاصل‌خیز برای تروریسم خواهد بود و خسارت‌هایی به کل امنیت منطقه به‌ویژه امنیت مصر وارد خواهد کرد.
عبور آمریکا از محمود عباس
سیدهادی سیدافقهی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تحولات اخیر در فلسطین و برقراری مذاکره سازش بین محمود عباس و اسرائیل را اتفاق جدیدی نمی‌داند و معتقد است: «نکته این است که آمریکایی‌ها به دنبال جایگزینی برای عباس هستند. در این مرحله آنها محمد دحلان را که رابطه خوبی با مصر دارد به‌عنوان جایگزین عباس انتخاب کرده‌اند. علت شکست ملاقات داماد ترامپ و عباس هم به همین موضوع برمی‌گردد که تاریخ مصرف این شخص برای آمریکایی‌ها تمام شده است.»
وی می‌افزاید: «دحلان تحرکاتی داشته است که سوال برانگیز شده، اما می‌توان نتیجه گرفت که آمریکا از بر سر کار آمدن او راضی است. حماس هم نشان داده که به سمت دحلان تمایل پیدا کرده است. البته نباید فراموش کرد جایگاهی که محمود عباس در سرزمین‌های عربی و اتحادیه عرب دارد به‌راحتی قابل جایگزینی نیست. چراکه هم‌اکنون تمام کرسی‌های اتحادیه عرب در اختیار طرفداران عباس است.»
تلاش پشت‌پرده اسرائیل
این کارشناس مسائل بین‌المللی در ادامه تاکید می‌کند: «آمریکا پروژه حذف عباس را از صحنه سیاسی فلسطین کلید زده است، با این حال چون این موضوع به راحتی قابل دسترسی نیست به نظر می‌رسد که تلاشی در پشت‌پرده در حال شکل‌گیری است تا عربستان سعودی محور قرار گیرد و در سال‌های آینده به‌عنوان نماینده فلسطین با اسرائیل وارد مذاکره شود.»
سید افقهی با بیان اینکه تحولات سال‌های اخیر در منطقه رفتار بازیگران را تحت تاثیر قرار داده است، به بیان تغییر جایگاه ترکیه و ایران می‌پردازد و اینچنین می‌گوید: «ترکیه به‌عنوان کشوری که حامی اخوان‌المسلمین است و خود را متولی این گروه می‌داند در تلاش است تا با محمود عباس وارد مذاکره شود تا حماس را به محمود عباس نزدیک کند. سفر اخیر محمود عباس که از دوشنبه، 6 شهریور به آنکارا انجام شده است نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود.البته درنهایت توافق میان حماس و محمود عباس سرانجامی نخواهد داشت، چراکه تشکیلات خودگردان فلسطین و حماس دو نگاه متفاوت به مسائل دارند و حداقل می‌توان گفت حماس گروهی ایدئولوژیک است، در حالی که محمود عباس این نگاه را ندارد.»
وی می‌افزاید: «جنگ در محور مقاومت در کشورهای سوریه و عراق باعث شده است که نقش ایران در منطقه تقویت شود. همین موضوع سبب‌شده ایران به‌عنوان بازیگری موثر در منطقه مطرح شود و این روند تمایل حماس را برقراری ارتباط با ایران بیشتر کرده است. امید می‌رود با ادامه دستاوردهای جبهه مقاومت گروه حماس هم به تمایل‌های جهادی خود بازگردد و دست از تمایل به سازش در فلسطین بردارد، چراکه سازش با اسرائیل برای فلسطین عاقبت خوشی نخواهد داشت.»
انتهای پیام/