«العوامیه» و رویکرد «محمد بن سلمان» در قبال شیعیان عربستان

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا از ایسکانیوز، 1-العوامیه شهر اعتراض نسبت به آل سعود

شهر العوامیه شهری شیعه‌نشین در استان «قطیف» منطقه‌ «الشرقیه» است که بر خلیج‌فارس مشرف می‌باشد. این شهر بر اساس آمار غیر رسمی جمعیتی بالغ بر30 هزار نفر دارد که مرکز تجمع انقلابی‌های شیعه‌ عربستان به شمار می‌رود. به طوری که با آغاز تحولات جهان عرب در سال 2011 اولین شهری که نسبت به تبعیض‌ها و فشارها دست به اعتراض زد شهر العوامیه بود.

از طرفی شهر مذکور محل اقامت و فعالیت شهید «شیخ نمر» مبارز ضد وهابیت و خاندان آل سعود بود که با اتهامات واهی همچون اقدام علیه امنیت ملی، تحریک برای فعالیت‌های تروریستی و همکاری با محور مقاومت در دی ماه 1394 توسط خاندان آل سعود به اعدام محکوم شده و به شهادت رسید.

العوامیه در میان شهرهای منطقه‌ الشرقیه بیشترین اعتراض و اعتصاب را نسبت به تبعیض و استعمار داخلی خاندان آل سعود در قبال شیعیان داشته است. به گونه‌ای که مساجد و مراکز تجمع شیعیان در این شهر بارها مورد هجوم و حمله‌ی نهادهای امنیتی و جریان‌های تکفیری وابسته به وهابیت قرار گرفته است.

2- «محمد بن سلمان» و تداوم رویکرد آل سعود در قبال شیعیان

با انتصاب «محمد بن سلمان» به ولیعهدی خاندان آل سعود، تبعیض، سرکوب و ارعاب شیعیان شدت و حدت بیشتری پیدا کرده است. از زمان استقرار بن سلمان در جایگاه ولیعهدی عربستان، شهر «العوامیه» در استان «قطیفِ» منطقه‌ «الشرقیة» شاهد جنایت و کشتار علیه شیعیان مظلومی است که از کمترین حقوق و مزایای شهروندی برخوردار هستند. به طوری که نیروهای امنیتی و نظامی سعودی، شهرک «المسورة» واقع در شهر العوامیه را به ویرانه تبدیل کرده‌اند. حجم تخریب و ویرانی شهر العوامیه به گونه‌ای است که برخی از کارشناسان و نهادهای حقوق بشری آن را با سوریه مقایسه می‌کنند.

بهانه نظامیان سعودی برای تخریب منازل و ساختمان‌های شهرک المسوره با خمپاره‌ها و جنگنده‌های سنگین، پناه گرفتن و مستقر شدن گروه‌های انقلابی شیعه است. این در حالی است که ساکنان شهرک المسوره ادعای نظامیان آل سعود را رد کرده و حاضر نیستند منازل و مشاغل خود را ترک نمایند.

در حملات نظامیان سعودی ده‌ها شیعه به شهادت رسیده و بیش از صدها نفر مجروح و زحمی شده‌اند. از طرفی به دلیل قطع وسائل ارتباط جمعی و سانسور شدید رسانه‌ها، تصاویر و اخبار اندکی به بیرون مخابره می‌شود.

هدف آل سعود از حملات مذکور تخریب شهرک و مجبور کردن ساکنان به مهاجرت است. اقدامی که در تعریف حقوقی از آن به «نسل کشی» تعبیر می‌شود. در همین زمینه بند دوم بیانیه سازمان ملل در مورد «نسل کشی» تصریح می‌کند که « هرگونه اقدام به نابودی کل یک گروه نژادی، ملی، مذهبی مانند کشتار دسته جمعی یک گروه خاص، ایجاد لطمات روانی و جسمانی بر یک گروه خاص، ضربه زدن تعمدی به افراد یک گروه خاص، تحمیل معیارهایی برای جلوگیری از تولد فرزندان آنها، جا به جایی اجباری فرزندان گروه‌ها به یکدیگر، طرح‌ریزی برای آسیب رساندن به گروهی خاص و مهاجرت اجباری همه از مصداق‌های بارز نسل‌کشی هستند.»

3-محمد بن سلمان و برخورد دوگانه در قبال مسائل داخلی

منش و کنش محمد بن سلمان از زمان قرار گرفتن در ساختار قدرت آل سعود، نشان می‌دهد وی در مسائل داخلی بر خلاف نهادها و شخصیت‌های محافظه‌کار از شخصیتی اصلاح‌گرایانه برخوردار است. کاهش و محدود کردن قدرت نهاد قوی و تأثیرگذار «امر به معروف و نهی از منکر» و قائل شدن حق رانندگی و رأی دادن برای زنان و برگزاری جشنواره‌های هنری و ورزشی مصادیقی هستند که ادعای مذکور را اعتبار می‌بخشند. از طرفی مفاد و دستورالعمل‌های سند چشم‌انداز 2030 نشان می‌دهد که بن سلمان توسعه‌ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عربستان را به عنوان هدف نشانه گرفته است. به طوری که برخی از کارشناسان و نهادهای محافظه‌کار، چشم‌انداز 2030 را «انقلاب فرهنگی» در لباس «اصلاح اقتصادی» می‌دانند.

با این اوصاف به نظر می‌رسد بن سلمان با وجود نگرش اصلاح‌گرایانه در قبال سایر مسائل، نسبت به شیعیان رویکرد گذشته‌ خاندان آل سعود را در پیش گرفته است. جنایت، کشتار و تخریب العوامیه و روستاهای تابعه مصداقی است که به ادعای یاد شده اعتبار می‌دهد. به عبارتی محمد بن سلمان در گفتار و رسانه‌ها علیه شیعیان موضع‌گیری نکرده اما در عمل نشان داده رویه‌ سنتی خاندان آل سعود در قبال شیعیان را ادامه می‌دهد. رویه‌ای که در آن هویت ملی برای یک شهروند سعودی در اعلام وفاداری نسبت به خاندان آل سعود و وهابیت متعصب و متصلب معنا پیدا می‌کند.

رویکرد خشن نهادهای امنیتی موجب شده ساکنان العوامیه به اعتراض و تظاهرات مبادرت ورزند، رژیم آل سعود همین تظاهرات را مبنا قرار داده و اعتراض کنندگان را به گروه‌های تروریستی منسوب می‌کند. به عبارتی با برنامه‌ریزی و توطئه‌ای از پیش طراحی شده تمهیدات سرکوب شیعیان در قالب گروه‌های تروریستی مهیا شده است. از اهداف اقدامات محمد بن سلمان در العوامیه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

3-1-تشدید کمربند امنیتی در العوامیه

شهر العوامیه با وجود جمعیت کم، بیشترین اعتراض و اعتصاب را در قبال جنایت‌های آل سعود انجام داده است. به صورتی که بیشترین و اولین اعتراضات از شهر مذکور آغاز شده است. از طرفی العوامیه محل فعالیت و اقامت روحانیون برجسته‌ شیعه است که در به جنبش در آوردن ساکنان شهر نقش قابل توجهی دارند. همه‌ این مسائل نشان می‌دهد ضریب نفوذ امنیتی آل سعود بر العوامیه در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد. لذا اقدامات و حملات مزبور می‌تواند نقشه‌ و طرحی باشد که در صدد است نفوذ امنیتی آل سعود بر العوامیه را افزایش داده و عرصه را بر کنش گری و تحرکات شیعیان تنگ کند.

3-2-طرح بن سلمان برای تثبیت قدرت خود

شیعیان در طول تاریخ حاکمیت خاندان آل سعود بر شبه‌جزیره به واسطه‌ تبعیض‌هایی که در قبال آن‌ها صورت گرفته، همواره به عنوان اپوزیسیون و معترض حکومت به شمار رفته‌اند. این اعتراض شیعیان نمودهای بیرونی نیز داشته است. به شکلی که شیعیان چه شیعیان امامیه و چه شیعیان اسماعیلیه، بارها برای خاندان آل سعود مشکل امنیتی ایجاد کرده‌اند.

به طور مثال شیعیان اسماعیلیه در سال 2000 به دلیل بسته شدن مساجد و دستگیری روحانیون آن‌ها به مدت چند روز معابر و مراکز اصلی شهر نجران را مسدود کرده و به درگیری مسلحانه با نظامیان سعودی پرداختند. از سوی دیگر گروه «اخوان» در آغاز شکل‌گیری خود بین سال‌های 1916 تا 1927 هفت هزار اسماعیلی را قتل عام کردند.

شیعیان امامیه نیز همواره مخالف سلطنت آل سعود و وهابیت بوده و نسبت به تبعیض‌ها اعتراض نموده‌اند. این اعتراض با پیروی انقلاب اسلامی ایران قوت و قدرت بیشتری پیدا کرد. به گونه‌ای که شیعیان عربستان در سال 1358 به رهبری «شیخ حسن الصفار» «سازمان انقلاب اسلامی در شبه‌جزیره» را تشکیل داده و رادیکالیسم را سرلوحه‌ برخورد خود با رژیم آل سعود قرار دادند.

نهاد وهابیت و شخصیت‌های افراطی نیز به سهم خود نسبت به شیعیان تنفر و دشمنی دارند که قتل عام آن‌ها را بهترین رویکرد می‌دانند. لذا به نظر می‌رسد بن سلمان با اتخاذ رویکرد مشت آهنین در قبال شیعیان به دنبال تثبیت کامل قدرت خویش به عنوان شخصی است که توانسته مسئله‌ شیعیان و اعتراض آن‌ها را حل و فصل نماید.