غلامعباس توسلی: مواظب باشید در استفاده از چاقوی تیز علوم اجتماعی دستتان بریده نشود

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، شرکت‌کنندگان در این مراسم در ساعت آغاز برنامه، 17 عصر، با درب قفل شده سالن خانه اندیشمندان علوم انسانی و برگه‌ای که روی آن نوشته بود «به علت مشکلات فنی مراسم بزرگداشت دکتر غلامعباس توسلی لغو شد» روبرو شدند. اما به خاطر حضور جمعی 100 نفره از شرکت‌کنندگان و رایزنی برگزارکنندگان برای اجرای این برنامه، جمعیت حاضر به اتاقی در ساختمان خانه اندیشمندان علوم انسانی هدایت شدند و مراسم نیز در فضای محدود و بدون امکاناتی مثل تهویه هوا برگزار شد.

در این مراسم علاوه بر غلامعباس توسلی و خانواده او، چهره‌هایی چون سارا شریعتی، ابراهیم یزدی، غلام‌حیدر ابراهیم باری سلامی، محمد توسلی، حمیدرضا جلایی‌پور و محمدامین قانعی‌راد رییس انجمن جامعه‌شناسی شرکت کرده بودند.

در جریان این مراسم غلامعباس توسلی صحبت‌های کوتاهی را انجام داد و سخنرانی‌هایی نیز در تجلیل از غلامعباس توسلی انجام شد. در نهایت نیز کیک هشتادمین زادروز این استاد دانشگاه و فعال سیاسی بریده شد.

غلامعباس توسلی: مواظب باشید در استفاده از چاقوی تیز علوم اجتماعی دستتان بریده نشود

توسلی که صدایش به سختی به گوش حضار می‌رسید، گفت: 50 سال با نسل‌های مختلف دانشجویی سر و کار داشتم و بابت همه اینها از پدر و مادرم، دانشجویانم و اساتید دانشگاه تشکر می‌کنم به کسانی که به من کمک معنوی کردند درود می‌فرستم؛ درست است که بازنشسته شده‌ام اما قلبم به یاد این دوستان می‌تپد.

او توصیه‌‌هایی به دانشجویان نیز کرد و گفت: توصیه می‌کنم از علوم اجتماعی به نحو مناسب استفاده کنید و مواظب باشید که در استفاده از چاقوی تیز علوم اجتماعی دستتان بریده نشود. امیدوارم روی مسائل اجتماعی کار بیشتری شود و خود جامعه‌شناسی هم از نظر کیفی چنان رشد کند که جامعه به حرکت درآید.

او ادامه داد: اغلب منتظر هستیم تا مسئولان بیایند و از دانش جامعه‌شناسی استفاده کنند اما من توصیه می‌کنم که خود جامعه‌شناسی به حفظ کیفیت و توسعه جامعه‌شناسی کمک کند.

محمدامین قانعی‌راد: اکثر جامعه‌شناسان امروز شاگرد توسلی بوده‌اند

رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران که یکی از برگزارکنندگان این مراسم بود در ابتدای سخنرانی خود از حضار به خاطر مشکل پیش آمده عذرخواهی کرد و گفت: متاسفیم که چنین وضعیتی پیش آمد. ساعت چهار بعد از ظهر با ما تماس گرفتند و درباره مشکل فنی سالن برگزاری مراسم صحبت کردند که اگر یکی دو روز زودتر خبر می‌دادند می‌توانستیم با اطلاع‌رسانی مانع به زحمت افتادن حضار جلسه امروز بشویم.

محمدامین قانعی‌راد ادامه داد: برنامه ما برگزاری یک جشن تولد ویژه بود و هفت نفر سخنران هم قرار بود درباره کارنامه علمی، روشنفکری و مذهبی دکتر توسلی در طول 50 سال اخیر صحبت کنند. هدف از برگزای این برنامه یک کار علمی بود که چندین انجمن علمی بانی آن بودند.

او درباره ویژگی غلامعباس توسلی گفت: او یک چهره سیاسی هم بوده است اما از ویژگی‌هایش در هنگام فعالیت دانشگاهی این بود که مساله سیاست و آموزش را با هم مخلوط نمی‌کرد و ترجیحات سیاسی و عقیدتی در کار او دخالت نداشت. او از دانشجویان ممتاز صرف نظر از باور و اندیشه آنها، حمایت می‌کرد. حتی اساتیدی هم که در برابر او جبهه‌گیری داشتند از حمایت او بی‌نصیب نمی‌ماندند. او با تعهد ویژه به نهال ضعیف جامعه‌شناسی در ایران کاری کرد که امروز این رشته دستاوردهای پژوهشی و آموزشی مهمی را تجربه می‌کند.

قانعی‌راد ادامه داد: اکثریت چهره‌های امروز جامعه‌شناسی ایران از دانشجویان توسلی هستند. فکر می‌کنم جامعه علمی این قضیه را ارج می‌نهد. او با دانش و آزاداندیشی همواره به فکر کشور و جامعه خود بود و با خط‌شکنی به جوانان یاد داد که دغدغه جامعه داشتن اهمیت دارد. نام او در جامعه‌شناسی ایران ماندگار خواهد بود. خوشحالم که این مراسم در همین شکل حداقلی برگزار شد و امروز شاهدیم که تاریخ جامعه‌شناسی ایران در حال شکل گرفتن است.

این استاد دانشگاه افزود: اگر دولت نیاز به قدرت دارد در پرتو جامعه‌شناسی موفق خواهد شد و اگر جامعه نیاز به سرزندگی دارد جامعه‌شناسی می‌تواند در این راه کمک کند. من نمی‌دانم که ساماندهی جامعه و فائق آمدن بر مشکلات بدون کمک علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی چطور می‌خواهد روی دهد؟ ما نیاز به تحلیل‌های هوشمندانه جامعه‌شناسان داریم تا مشکلات را بشناسیم و حل کنیم.

ابراهیم یزدی: منش توسلی مانند مهندس بازرگان است

دبیرکل نهضت آزادی با ذکر خاطراتی از پیوستن غلامعباس توسلی به نهضت آزادی در دوره پیش از انقلاب، فعالیت او در این گروه و مقالاتی که در نشریه «ایران آزاد» در کنار سایر فعالان ملی-مذهبی منتشرمی‌کرد و در نهایت عضویت توسلی در شورای مرکزی نهضت آزادی، گفت: توسلی مانند مهندس مهدی بازرگان هیچ وقت درس را با سیاست قاطی نمی‌کزد. پس از 28 مرداد 1332 یکی از دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران که اسمش را اینجا نمی‌گویم پیش مهندس بازرگان می‌آید و از او می‌خواهد که با توجه به اینکه به خاطر زندانی شدنش در دوره پس از کودتا از درس عقب افتاده مهندس بازرگان به او کمک کند که نمره قبولی دانشگاه خود را بگیرد. که مهندس بازرگان به او می‌گوید که نمی‌تواند به او نمره بدهد اما او را به مهندش عزت‌ا.. سحابی معرفی می‌کند تا در درس‌ها به صورت فشرده تا شهریور ماه به او کمک کند تا این دانشجوی زندانی در امتحان قبول شود. منش غلامعباس توسلی هم همینطور است.

ابراهیم یزدی ادامه داد: گواهی می‌دهم که توسلی هرگز از مسیر خود خارج نشده است و این استمرار را از سوی خودم و حضار در اینجا به او تبریک می‌گویم. بهترین افکار و کتاب‌ها اگر نتواند الگو ارائه دهد تاثیرگذاری نخواهد داشت. مفاهیم تجریدی برای همه مردم قابل درک نیست. به همین دلیل هم صدیقین از عبارت صداقت قابل درک‌تر هستند. توسلی هم مانند کسانی است که در سیستم آموزشی ما بر اندیشه‌هایش ایستادند و مقاومت کردند.

سارا شریعتی: خوشحالم که این بزرگداشت با شادی و کیک برگزار می‌شود

استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران و فرزند دکتر علی شریعتی توسلی را حافظه زنده جامعه‌شناسی دانست و گفت: ما تاریخ جامعه‌شناسی نداریم اما چون همیشه در ایران اتفاقات تاریخ‌ساز روی می‌دهد امروز هم یک جشن تولد را به یک واقعه سیاسی تبدیل کردیم.

او ادامه داد: خوشحالم که از غلامعباس توسلی به عنوان یک عضو جامعه جامعه‌شناسی با کیک، جشن تولد و شادی تجلیل می‌کنیم و نه بزرگداشتی به مناسبت از دست دادن او.