شاخص «تلگرام» است و بس

خبرنگار و عکاس‌مان از سفر به پارس‌آباد برگشته‌اند، گزارش‌ها و عکس‌های دو روز گذشته در خبرگزاری منتشر شده و قصه دردهای خانواده آتنا اصلانی به روایت و تصویر کشیده شده است.

از اینکه توانسته‌ایم اطلاع‌رسانی خوبی انجام دهیم و راوی ابعاد مختلف حادثه باشیم، راضی هستیم. اما همکارمان میان روایت‌ها به نقل قولی اشاره می‌کند که جالب توجه است؛ او می‌گوید: از شهروندانی که گفت‌و‌گو یا عکس می‌گرفتیم، اولین سوال‌شان این بود:«روی تلگرام میاد؟»

ظاهرا کسی نمی‌پرسید و منتظر نبود که اگر اطلاعاتی داده، کجا و کی منتشر می‌شود، نه نام رسانه مهم بود و نه نحوه انتشار مکتوب یا آنلاین، رسانه مورد نظر فقط تلگرام بود و بس.

چندی پیش وقتی معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد شمارگان کل مطبوعات کشور را 900 هزار نسخه اعلام کرد، آب پاکی روی دست‌مان ریخته شد. ما که هنوز امیدواریم نشریات مکتوب در بین مردم خواننده داشته باشد، اما ظاهرا آمار شمارگان نشریات کاغذی رو به افول است.

ولی ماجرا به همین‌جا هم ختم نمی‌شود، کاهش مخاطبان نشریات مکتوب تنها برای روزنامه‌نگاران ناامید کننده نیست، حتی برای خبرگزاری‌ها که مهم‌ترین منبع برای کانال‌های تگرامی محسوب می‌شوند و اغلب این کانال‌ها از سوی خبرگزاری‌ها تغذیه می‌شوند نیز ماجرا از همین قرار است.

ناگفته نماند که کاهش شمارگان مطبوعات فقط مختص نشریات ایرانی نیست، علاوه بر اینکه این مساله دامن‌ نشریات آمریکایی و اروپایی را گرفته، در کشور همسایه هم همین اتفاق صادق است.روزنامه پرتیراژ ترکیه «حریت» است که حدود 350هزار تیراژ دارد و شمارگان مجموع پنج روزنامه اول ترکیه به یک میلیون و ۴۰۰ هزار می‌رسد.نمونه آسیایی دیگر، کشور ژاپن است که سال‌ها در این حوزه زبان‌زد دنیا بوده، اما حالا شمارگان این روزنامه از گذشته پرآوازه 15میلیون نسخه در روز به 10 میلیون رسیده است.

افول شمارگان و مخاطبان رسانه‌های مکتوب و آنلاین دلایل متعددی دارد، اما تا جایی که این نوشتار برای ورود به بحث توان دارد، می‌توان گریبان تلگرام را گرفت. سرعت انتشار و دسترسی آسان همگان به این نرم‌افزار موبایلی قطعا مهم‌ترین دلایل موفقیت آن محسوب می‌شود، هرچند که این رسانه موبایلی به همان سرعت در انتشار اخبار جعلی و حتی مخرب نیز پیشرو محسوب می‌شود.

با این تفاسیر هرچند که شاخص اطلاع‌رسانی در میان عامه مردم تلگرام شده، دست‌کم مسئولیت اطلاع‌رسانی شفاف، دقیق و قابل اعتنا هنوز بر دوش رسانه‌های مکتوب و آنلاین است، بازوی قدرتی که نباید در هیچ شرایطی تحت تاثیر قرار گیرد.

*دبیر گروه اجتماعی