قزوه: حضور شاعران در جنگ پررنگ بود/ براتی‌پور: «صفاری» شهادتش را پیش‌بینی کرده بود

به گزارش گروه فرهنگی آنا از پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع ناشران انقلاب اسلامی، منانشر، به نقل از خبرگزاری فارس، مجموعه شعر شهید ماشاءالله صفاری با عنوان «شاعر در دیار خویش غریب» عصر دوشنبه، ۱۸ تیرماه با حضور جمعی از شاعران و منتقدان ادبی و همچنین فرزند شهید صفاری در حوزه هنری برگزار شد.

علیرضا قزوه، نویسنده و شاعر معاصر حوزه انقلاب و دفاع مقدس، در این نشست عنوان کرد: بزرگانی مثل شهید صفاری که در حوزه شعر فعالیت می کردند و در جبهه‌های جنگ حضور داشتند، آبروی ما شاعران هستند؛ چون واقعا حضور پررنگ و با برکتی در جنگ داشتند و با علم و آگاهی بر اینکه چه خطراتی آن ها را تهدید می‌کند به جبهه‌های جنگ رفتند و شهید شدند.

قزوه اضافه کرد: ما وصیت شهدا را که می‌خوانیم می‌بینیم آن‌ها بیش از همه روی مسئله ولایت تاکید داشتند. در جایی از همین کتاب هم من دیدم که نویسنده به بحث ولایت اشاره کرده بود. درواقع پیام همه شهدا در بحث ولایت جدی بود.

وی با اشاره به مجموعه شعر شهید صفاری خاطرنشان کرد: ممکن است بخشی از اشعار این کتاب تعارض هم داشته باشد ولی همین موضوع نشان از هوشیاری شاعر و استفاده از فضاهای تازه دارد. این شاعر در استفاده از قالب‌های فراموش شده مانند بحر طویل و تک بیت‌ها هم بسیار هوشمندانه عمل کرده است.

عباسعلی براتی‌پور، شاعر پیش‌کسوت نیز در سخنانی کوتاه گفت: از واحد ادبیات حوزه هنری که واقعا به یاد این بزرگان بودند، تشکر می‌کنم. نکته جالب شهید صفاری این بود که این عزیز بزرگوار شهادت خودش را پیش‌بینی کرده بود و می‌دانست چه زمانی به شهادت می‌رسد.

وی خاطرنشان کرد: این باعث افتخار ما شاعران است که به هر جهت از تبار شاعران، بزرگانی داشتیم که با سلاح قلم و با سلاح تفنگ به جبهه‌ها رفتند و برای حفظ آرمان‌های انقلاب اسلامی و همچنین دفاع از میهن اسلامی به درجه رفیع شهادت رسیدند.

در ادامه این مراسم اسماعیل امینی، از دیگر شاعران حاضر در این نشست، اظهار داشت: من کتاب را تصادفا خواندم و بعد از خواندن آن به نکته ای رسیدم و آن اصطلاحی است که همیشه مرحوم زرین‌کوب از آن استفاده می‌کرد و می‌گفت گونه‌ای از شعر هست که ممکن است به لحاظ تکنیکی و صورت، بتوانیم روی ضعف‌های آن انگشت بگذاریم و چون آئینه زندگی است و به نوعی بی واسطه نقل شده به همین خاطر ارجمندی شعر را دارد. اگر این موضوع با دانش ادبی همراه شود، از درون آن یک شاعر درجه یک می‌توان درآورد و اگر نشود بازهم ماده شعر را دارد؛ چون تجربه‌های شخصی و روحیات انسانی را می‌تواند ثبت و بیان کند.

وی ادامه داد: مرحوم زرین‌کوب گونه دیگری از شعر را نام برده‌اند که می‌گوید کسانی درعرصه شعرهستند که تکنیک بلدند و زبان را خوب می‌فهمند اما به دلیل اینکه تجربه زیستی چندانی ندارند، شعرشان هیچ نشانی از عواطف انسانی و حیات را ندارد. چون فقط صورت دارد و همین صورتش آدم را به حیرت می‌اندازد اما در عوض عواطف انسانی ندارد، بنابراین قابل تعمیم و ماندگارهم نیست. اگر بشود میان این دو گونه از شعر آشتی برقرار شود، یعنی شعری باشد که هم صداقت داشته باشد و هم قوت زبانی داشته باشد حاصلش شعر ارجمندی می‌شود. به نظرم یکی از بخش‌های کتاب شهید صفاری به همین شکل بود و من وقتی کتاب را دیدم بلافاصله این نکته به ذهنم رسید. ما باید این گونه مسائل را در کارمان الگو قرار بدهیم.

وی تاکید کرد: جان مایه شاعری آموختنی نیست ولی تکنیک‌های آن آموختنی است. این چیزی است که همیشه شاعران جوان از من سوال می‌کنند و من به آن تاکید می‌کنم. خیلی از شاعران سواد و امکانات لازم دارند اما چون جان مایه شاعری ندارند، موفق نمی‌شوند اما در مقابل بزرگانی بوده‌اند که جان مایه شاعری داشتند اما نیازمند این بودند که با فنون و تکنیک‌های شاعری آشنا شوند. به نظرم این کتاب از این نظر این ویژگی را داشت.

در ادامه فرزند شهید ماشاءالله صفاری ضمن تشکر از حضور شاعران و سایر همکاران در این نشست گفت: کاش دست نوشته پدرم را می‌آوردم تا از آن استفاده شود. این کتاب درواقع چکیده‌ای کوچک از اشعار پدرم بود. خود ایشان در دست نوشته‌هایش عنوان کرده بود که تخصصش در فی‌البداهه گفتن بود و خیلی وقت شعر گفتن نداشت؛ بنابراین اصل بداهه گفتن روش اصلی ایشان در شعر بود. همچنین ایشان قبل از انقلاب هم حوزه اصلی‌ کارش طنز بود؛ به طوری که بیش از ۸۰ درصد کارهایش در حوزه طنز بود.

ناصر فیض در این نشست یادآور شد: آنچه که از این کتاب نظر مرا جلب کرد این بود که چقدر این شاعر با همه چیز با صداقت برخورد کرده است و هیچ تلاشی برای رندی نداشته است.

وی اضافه کرد: شعرا طیف خاصی هستند، بنابراین برخی شعرهایشان معنی خاصی دارد؛ به نوعی که حتی گاهی نمی‌توان دوره برخی از شاعران را تشخیص داد. عناصری هم که در این کتاب استفاده شده بیشتراز شعر کلاسیک است اما در عین حال کمی از مسائل روز حرف‌زده است و همچنین در شعرهایش به طرف شوخ طبعی رفته است.

این شاعر تاکید کرد: اشعار این شاعر واقعا قابل فهم است. کم هستند شاعرانی که شعرهایشان این‌قدر ساده و همه‌ فهم باشد.

موسی بیدج از دیگر شاعران حاضر در این نشست بود که در سخنانی کوتاه اظهار کرد: در طول تاریخ شاعرانی که همیشه در کناررزمندگان حضور داشته باشند داشته ایم. اما وقتی هم که جلوتر می‌آییم می‌بینیم که به عنوان مثال در جنگ میان ایران و عراق هم شاعران زیادی داشتیم که در جنگ حضور داشتند و شهید شدند. اما نباید شاعران بزرگی مانند مرحوم قیصر امین‌‌پور را نادیده گرفت که در جبه نجنگیدند اما با کلمه جنگیدند و در راه اندیشه و قلم شهید شدند.

در پایان این مراسم لوح یادبودی از سوی حوزه هنری و هدیه‌ای از سوی بسیج هنرمندان به فرزند شهید صفاری اهدا شد.

نشست نقد و بررسی مجموعه شعر «شاعری در دیار خویش غریب» سروده شهید ماشاءالله صفاری، مشهور به (بندی سیرجانی) با حضور جمعی از شاعران و منتقدان ادبی همچون: سعید بیابانکی، شیرینعلی گل مرادی، مریوان شلمچه‌ای، عبدالرحیم سعیدی راد درحوزه هنری برگزار شد.

شهید ماشاءالله صفاری، متولد۱۳۲۶ سیرجان کرمان، در نوجوانی حافظ قرآن کریم و در جوانی کشتی‌گیر بود. وی در روزهای قبل از انقلاب جزو مبارزین با رژیم طاغوت بود. بندی در ۲۰ آذر ۱۳۶۴ در منطقه هورالهویزه به شهادت رسید.