نشست «ایرانشناسی در آمریکا» برگزار شد

به گزارش گروه فرهنگی آنا از روابط عمومی خانه کتاب، نشست «ایرانشناسی در آمریکا» با سخنرانی دکتر رودی مته، ایران‌شناس و تاریخ‌نگار عصر صفویه امروز (شنبه 6 خردادماه) در سرای اهل قلم خانه کتاب برگزار شد.

رودی مته با بیان اینکه تا جنگ جهانی دوم ایرانشناسی به عنوان رشته تحقیقاتی و پژوهشی در آمریکا وجود نداشت، گفت: حتی در دانشگاه های بزرگی مثل هاروارد و... ذخیره دانش در مورد ایران بسیار محدود بود. علاقه آمریکایی ها به ایران با بروز جنگ جهانی سوم افزایش پیدا کرد و بر این اساس باید روابط ایران و آمریکا را تا دهه 50 و 60 در چهارچوب این جنگ ارزیابی کرد .

وی با اشاره به اینکه تا سال های 70 میلادی خبری از ایران‌شناسی در آمریکا نبود، بیان کرد: ریچارد فرای ارتباط بین ایران و آمریکا را کلید زد. پرینستون و مارتین رکسون نیز در این رابطه اثرگذار بودند. تاسیس انجمنی با نام «گروه صلح» نیز در ایران شناسی آمریکا تاثیرگذار بود. لوئیز برگ اولین زن آمریکایی بود که به ایران علاقه مند شد. وی که یک مردم شناس است، چندین کتاب معروف در مورد ایران نوشته است. نیکی کری اولین زنی در آمریکا بود که به مقام بالا دست یافت. ایشان موسس رشته ایران شناسی همه جانبه در آمریکا بود. وی نقش مهمی در تحقیقات ایران شناسی ایفا کرد.

وی بیان کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تمام روابط ایران و امریکا منقلب شد و روابط میان نهادهای آمریکایی و دانشگاهی تعطیل شد. این تعطیلی و وقفه آسیب های شدیدی به تحقیقات ایرانشناسی وارد کرد. مشکلاتی که در این میان رخ داد، باعث شد که تبادل علم میان دو کشور با مشکل مواجه شود و ایرانشناسان نتوانند به راحتی به ایران بیایند و در بعضی رشته‌ها مانند مردم‌شناسی تقریبا بدون تحقیقات میدانی امکان‌پذیر نبود.

مولف کتاب «زوال صفویه و سقوط اصفهان» افزود: همه این خصومت ها، باعث نشد که میراث ایران اسلامی تبلور، درخشانی، جذابیت و اهمیتش را از دست بدهد. این روابط به طور رسمی قطع شد اما به صورت انسانی ادامه پیدا کرده است.

مته بیان کرد: پیروزی انقلاب اسلامی باعث رشد تحقیقات ایرانشناسی در رابطه با شیعه‌شناسی شد و رشته تشیع شناسی رونق پیدا کرد. این درحالی است که در گذشته تشیع یکی از بخش های اسلام محسوب می شد و آثار اندکی در این زمینه منتشر شده بود.

این ایرانشناس افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحقیقات ایرانشناسی در آمریکا دگرگون شد و نه تنها خود را حفظ کرد بلکه به لحاظ کمیت و کیفیت گشترش پیدا کرد. از همه مهمتر اینکه روش تحقیقاتی متغیر شد و در این روزها به ایران به عنوان یک کشور منحصر به فرد که تاریخ آن از باستان تا به امروز ادامه داشته، نگاه می شود. مهمترین نشانه این طرز فکر جدید، تاسیس «انجمن مطالعات فارسی زبان» در 1996 توسط سعید ارجمند است. هدف این انجمن این است که ایران را وسیع تر نگاه کنید و بدانید قلمرو ایران وسیع است.

مته در پایان گفت: ما با دو شرط آینده درخشانی خواهیم داشت، شرط اول اینکه رییس جمهور آمریکا که نمی خواهم اسمش را بگویم، استعفا دهد و یا استیضاح شود. در این صورت محدودیت ورود ایرانیان به آمریکا از بین می رود. شرط دوم این است که فضای عمومی در ایران بازتر شود و مشکوکیت ایرانیان نسبت به بیگانگان و آمریکایی ها کمتر شود. همه ما جاسوس نیستیم. با این دو شرط آینده درخشانی در انتظار ایران و آمریکا خواهد بود.