نگاهی به تجربه پاریس برای سبزسازی شهر

چرا اسم این محله محیط زیستی است؟
تبدیل منطقه غیرقابل سکونت به منطقه‌ای با استانداردهای بالا برای زندگی یکی از دلایلی است که نام محله کلیشی باتینیول را محله محیط‌زیستی نامیده‌اند. احداث پارک با درنظر گرفتن تعداد ساکنان منطقه، ترکیب منطقه مسکونی و تجاری و حتی آموزشی در کنار هم با هدف کاهش حمل و نقل و تردد افراد به خارج از شهرک، ‌درنظر گرفتن شوتینگ زباله به زیرزمین و انتقال آن به خارج از شهرک، ‌ممنوعیت تردد و ورود خودروهای آلاینده و ماشین آلات سنگین به شهرک، ‌تنظیم سرمایش و گرمایش خانه‌ها براساس نور خورشید و انرژی پاک همه از فاکتورهایی است که می‌توان محله را محیط‌زیستی نامید.
اما هدف ساختن این حجم مسکن در این محله، ‌برای گروه‌های متنوع و مختلف است. ٥٠ درصد خانه‌ها برای کسانی ساخته می‌شود که حقوقشان پایین است و نیاز به کمک دولت دارند. ٢٠ درصد خانه‌ها برای کلاس متوسط جامعه و کارمندان طبقه متوسط است، ‌٣٠ درصدش هم آزاد است برای کسانی که به قیمت روز خانه‌ها را بخرند. تعدادی از این خانه‌ها هم برای دانشجویان و ‌سالمندان رزرو شده است. افراد مختلف از رده‌های مختلف جامعه قرار است در این منازل زندگی کنند تا بافت اجتماعی ایجاد شده در این محله ترکیبی از همه افراد جامعه باشد.
انرژی درنظر گرفته شده برای خانه‌ها و دیگر واحدهای تجاری و اداری همه با یک هدف تنظیم شده؛ انتشار کمتر دی‌اکسید کربن. سطح انرژی تمام ساختمان‌ها بالاست، عایق‌بندی با راندمان بالا در آنها کار شده و طوری ساخته شده که کمتر به شوفاژ و وسایل گرمازا نیاز باشد. کولر و شوفاژ جایی در این ساختمان‌ها ندارد. سیستم‌هایی در این واحدها کار گذاشته شده که می‌تواند خنک کنند و به تهویه نیاز نداشته باشد. ساختمان‌های این محله از سنگ ساخته شده، خاصیت سنگ این است که تونل گرما ایجاد می‌کند. در شرایطی که گرما زیاد باشد هوای خنکی که به خاطر وجود فضای سبز ایجاد می‌شود هم هوا را خنک و هم دی‌اکسیدکربن را جذب می‌کند. پاریس شهر بسیار گرمی نیست و دمایش به اندازه تهران بالا نمی‌رود که نیاز شدید به کولر داشته باشد. در ساختمان‌های‌مان سیستم‌های دوجداره داریم که دو نوع هوا با دمای مختلف را درنظر می‌گیرد. در تابستان هوای خنک را از زیرزمین به بالا می‌کشد و خانه‌ها را خنک می‌کند و در زمستان برعکس می‌شود.
در این فضا، حشره‌ها و پرنده‌ها هم وارد محله می‌شوند و اکوسیستم را به سوی تکمیل شدن پیش می‌برند. در واقع گرمای مورد نیاز را از ٧٠٠ متر زیرزمین با انرژی ژئوترمیک می‌گیرند. برق آسانسورها، چراغ‌ها و فضای عمومی هم ٤٠ هزار مترمربع فوتو ولتاییک است که از پنل‌های خورشیدی روی سقف‌های ساختمان‌ها برق را تامین می‌کند.

٢٦ هزار متر درخت در تراس خانه‌ها
پارک بزرگی که وسط محله ساخته شده، پر است از درخت که در دو سوی خیابان‌های محله هم به چشم می‌خورد. بین سنگفرش‌های کف خیابان هم علف سبز شده تا آب جاری شده روی زمین، ‌رواناب نشود و جذب زمین شود. قصد پروژه این بوده که آب از طریق جذب شدن به خاک و گیاه به زیرزمین برود نه اینکه مستقیم از طریق دریچه‌های فاضلاب به سمت کانال‌های زیرزمینی فاضلاب برود. قرار است جاده سبزی با گیاهان خودرویی که به همین ترتیب از زمین روییده‌اند، درست شود، ‌جاده‌ای که تا قبرستان قدیمی شهر که نزدیک محله است، می‌رود. پاریس دنبال کریدورهای سبز است، جاده‌هایی پر از گیاه. کارشناس پروژه درباره سبز کردن محله می‌گوید: تا جایی که بتوانیم تمام قلب‌های ساختمان‌ها را تا می‌توانیم سبز می‌کنیم. ٢٦ هزار متر درخت و فضای سبز در تراس‌های خانه‌ها کاشته شده. وقتی می‌گوییم فضای سبز، منظورمان چمن نازک نیست، منظورمان درخت است که حداقل ٨٠ سانت خاک را درگیر می‌کند. این درخت‌ها ٥٠٠ تیپ متفاوت در کل شهرک‌اند. ده هکتار فضای سبز عمومی به اضافه ٢٦ هزار متر روی تراس فضای سبز کل محله محسوب می‌شود.
احداث ایستگاه‌های مترو و اتوبوس‌های هوایی که برق‌شان را از سقف می‌گیرند و ایستگاه‌های تراموا با هدف کاهش تردد با خودروی شخصی است. همه‌چیز در این محله بر اساس کمتر آلوده کردن محیط زیست است. بخشی از مسیر عبوری خودروها به چمن تبدیل شدند و ریل تراموا از رویش رد شد تا به جای جاده خودرو، ‌ایستگاه تراموا داشته باشند. بلواری برای دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی درنظر گرفته‌شده. محدودیت سرعت در خیابان‌های محله به ٣٠ کیلومتر در ساعت می‌رسد تا مردم بتوانند در آرامش پیاده‌روی کنند و محیط برای ساکنان و کودکان امن‌تر باشد و هوا کمتر آلوده شود. کارشناس این پروژه در خصوص کم کردن جای پارک خودروها می‌گوید: مخصوصا جاهای پارکینگ را کم حساب کردیم که مردم برای پارک خودروی‌شان جذب اینجا نشوند. در پاریس ٥٠ درصد افراد ماشین دارند اما حمل‌و‌نقل عمومی هم زیاد است. سعی‌مان بر این است تا کامیون‌ها از اینجا رد نشوند. سیستم جمع‌کردن زباله در این محله به این شکل است که کامیون‌های زباله برای جمع کردن زباله به شهرک نمی‌آیند، سیستم زیرزمینی مکش درست کردیم که زباله‌ها را به زیر زمین شوت می‌کند و با مکش از شهرک خارج و آنجا جمع می‌شوند. در مخزن زباله خارج از شهرک هم دو نوع زباله جمع می‌شود؛ یکی آنهایی که باید سوزانده شوند و آنهایی که باید بازیافت شوند. در تمام ساختمان‌ها شوتینگ و مکش وجود دارد. در خارج از محله، ‌ساختمانی برای جمع‌آوری زباله‌ها ساخته شده که نمای قشنگی هم دارد، ساختمانی با ارتفاعی کم که روی سقفش سبزیجات کاشته شده. دست‌اندرکاران پروژه محله محیط زیستی نمی‌خواهند جمع‌آوری زباله مانند آنچه در پاریس می‌گذرد، ‌اتفاق بیفتد. اینکه کامیونی بیاید و زباله‌ها را جمع کند.
از آنجایی که محله نزدیک خط ترن است، می‌توان از این ظرفیت استفاده کرد و مواردی که پاریس لازم دارد را در این بخش انبار کنند. کامیون‌های برقی کار حمل و نقل این وسایل را از شهر به محله و برعکس برعهده دارند. قصد شهرداری پاریس این است که فاصله بین مصرف‌کننده و تولیدکننده کم شود، این برای هر موضوعی می‌تواند صدق کند. آنقدر در پاریس نیاز به مسکن است که بر اساس گفته‌های دست‌اندرکاران پروژه، ‌هیچ کدام از خانه‌ها و واحدها دو روز هم خالی نمی‌مانند. در این میان دولت برای کمک به افراد، ‌زمین‌ها را از مدیران پروژه ارزان‌تر می‌خرد تا بتواند با قیمتی ارزان‌تر به مردم اجاره دهد.