اقتصاد شکننده گردشگری تنها با مشارکت بخش‌خصوصی پایدار می‌ماند
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، رئیس اتاق ایران در نشست مشترک فعالان بخش‌خصوصی با رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضمن تأکید بر اهمیت صنعت گردشگری گفت: «همه افراد بر اهمیت و کارکرد گردشگری و اینکه صنعت گردشگری به عنوان یکی از نظام‌های فراگیر و دارای کارکردهای متنوع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سیاسی است، اذعان دارند.»
غلامحسین شافعی افزود: «از گذشته تاکنون بخش گردشگری در توسعه پایدار روابط سیاسی، فرهنگی و اجتماعی نقش بی‌بدیلی داشته و محور قابل اتکا و قابل توجهی برای شناخت و تعامل فرهنگ‌های مختلف بوده است. همچنین در شناخت سنت‌ها، تعالی‌بخشی به مودت و دوستی و صلح جهانی اثرگذار بوده است.»
بخش‌خصوصی از مولفه‌های تاثیرگذار در تحقق کارکردهای سازمان میراث فرهنگی
شافعی با تأکید بر لزوم تدوین سیاست‌های منسجم بخش گردشگری، گفت: «تحقق همه رسالت‌ها و کارکردهای این سازمان در گرو تدوین یک سری سیاست‌ها و برنامه‌های مدون است تا بتوان از این مولفه‌ها نتایج مطلوب برای کشور گرفت.»
رئیس اتاق ایران یکی از مولفه‌های تاثیرگذار و همچنین محور حرکت‌دهنده برای تحقق کارکردهای سازمان میراث فرهنگی را بخش‌خصوصی دانست.
شافعی با تأکید بر تعامل میان بخش خصوصی و دولتی گفت: «تعامل سازنده و روابط تعریف شده بین دولت و بخش خصوصی هم در بخش سیاست‌گذاری و هم در تدوین برنامه‌های بلندمدت و هم در مقام اجرا می‌تواند اهداف مورد نظر را محقق کند.»
رئیس اتاق ایران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به گذشته و سابقه سازمان میراث فرهنگی اظهار کرد: «آنچه ما از راه دور می‌بینیم این است که جفای بزرگی در مورد این سازمان شده است.»
شافعی افزود: «درحالی‌که این بخش می‌توانست پیشران تاثیرگذار و مهم در مسایل اقتصادی و فرهنگی باشد متاسفانه در زمان‌هایی متوقف بوده و به نظر می‌رسد امروزه در فضای جدید باید جبران گذشته راهم انجام دهد.»
تاکید بر اهمیت ارتباط سازنده سازمان میراث فرهنگی با بخش‌خصوصی
رئیس اتاق ایران در مورد نقش بخش‌خصوصی در فعالیت‌های سازمان میراث فرهنگی همچنین عنوان کرد: «توجه ویژه و تکیه بر فعالیت‌های بخش‌خصوصی، در کنار موقعیت‌های ممتاز و جاذبه‌های قابل توجه و طبع بی‌نظیر مردم ایران در مهمان‌نوازی، می‌تواند به عنوان یک موضوع قابل توجه در اقتصاد ما مد نظر قرار گیرد و لازمه تحقق این مهم، ارتباط سازنده سازمان میراث فرهنگی با بخش‌خصوصی است.»
شافعی خطاب به رئیس سازمان میراث فرهنگ، صنایع دستی و گردشگری عنوان کرد: «آنچه که بیشتر همکاران ما در اتاق به سمع ما می‌رسانند این است که فضای کسب و کار در سازمان میراث فرهنگی در ارتباط با بخش خصوصی از سال‌های گذشته فضای غبارآلود و پرتنش در کسب مجوزها بوده است.»
رئیس اتاق ایران با ابراز امیدواری از ایجاد تغییرات اساسی در رویکردهای این سازمان تاکید کرد: «بخش‌خصوصی آماده همکاری همه جانبه با سازمان است. اگر سهم گردشگری از تجارت جهانی هفت درصد است و در ایران کمتر از نیم درصد، اتاق ایران آماده همکاری سازمان برای تغییر این سهم و ایجاد تغییرات اساسی است.»
شافعی همچنین با اشاره به برنامه ششم توسعه گفت: «متاسفانه در برنامه ششم نسبت به صنعت گردشگری مقداری جفا و کم‌توجهی شده و به پتانسیل‌های این بخش توجه نشده است. امیدواریم تا جایی که قابلیت‌ها و امکانات اجازه میدهد و در تعامل با مجلس و همراهی بخش‌خصوصی شامل تشکل‌ها و کمیسیون‌ها بتوانیم آینده‌ای متفاوت با گذشته در موضوع گردشگری داشته باشیم.»
مشورت با بخش‌خصوصی
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ابتدای سخنان خود با تأکید بر اهمیتی که مدیریت فعلی این سازمان برای نقش بخش‌خصوصی قائل است، گفت: «از اولین اقداماتی که در سازمان میراث فرهنگی برای افزایش مشارکت بخش‌خصوصی صورت گرفته این است که در بازدید از استانها حتما با بخش خصوصی و نماینده تشکل های آن استان جلسه برگزار کرده‌ایم و نظرات و مشکلات آنها را شنیده‌ایم.»
زهرا احمدی‌پور که با معاونان خود به اتاق ایران آمده بود، تصریح کرد: «گردشگری نمی‌تواند به عنوان یک فعالیت دولتی متمرکز باشد چرا که در این صورت موتور پیشران توسعه نخواهد بود.»
احمدی‌پور افزود: «اگر قرار است صنعت گردشگری در کشور رشد کند و اگر انتظار داریم برای کشور ارزش افزوده داشته باشد باید روی ظرفیت بخش‌خصوصی تکیه کنیم و باید بدانیم چگونه می‌توان مشارکت بخش‌خصوصی و دولتی را برای رشد این صنعت کنار هم قرار داد.»
رئیس سازمان میراث فرهنگی با تأکید بر نقش بخش خصوصی در موضوع گردشگری گفت: «اقتصاد گردشگری ما اقتصادی بلورین است. اگر بخواهد در انحصار دولت باشد با تغییر دیدگاه‌ها ترک برمی‌دارد اما هرقدر که به بخش خصوصی نزدیک شود پایدار می‌شود.»
وی با اشاره به تصویب برنامه ششم گفت: «زمانی که بنده وارد سازمان شدم، برنامه ششم تصویب شده بود اما با تلاش‌ها و رایزنی‌ها می‌خواستیم حداقل یک سری از احکام برای این صنعت بگیریم و توانستیم این مورد را انجام دهیم.»
معاون رئیس جمهور همچنین از تهیه سیاست‌های کلی گردشگری خبر داد و گفت: «امیدواریم در قالب سیاست‌های کلی گردشگری بسیاری از مشکلات این حوزه رفع شود.»
احمدی‌پور افزود: «از اسفند ماه جلسات کارشناسی برای بررسی این سند تشکیل شد و از بخش‌خصوصی هم می‌خواهیم برای مشورت و بیان نقطه نظرات خود در این جلسات حضور یابد تا با مشارکت بخش خصوصی در تدوین این سند بتوانیم این سیاست ها را با کمترین اشکال آماده کنیم.»
در ادامه نشست، جمعی از اعضای بخش خصوصی نظرات خود را بیان کردند.
رئیس کمیسیون گردشگری، اقتصاد هنر و اقتصاد ورزش اتاق ایران مواردی را از طرف اعضای این کمیسون خطاب به رئیس سازمان میراث فرهنگی عنوان کرد.
حفاظت و مرمت آثار میراث فرهنگی در معرض تخریب،کاهش تصدی‌گری دولت و حضور فعال‌تر بخش‌خصوصی در حوزه قوانین و سیاست‌گذاری، حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و خلاقانه، مقابله جدی‌تر با فساد و رانت، توسعه قطب‌های گردشگری و هتلداری در سند گردشگری از مهم‌ترین موارد مطرح شده از سوی رئیس کمیسیون گردشگری، اقتصاد هنر و اقتصاد ورزش اتاق ایران بود.
احمد اصغری قاجاری رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران، تعریف برنامه‌ریزی مقاصد گردشگری جدید با همکاری همه بخش‌ها، معرفی متولی ثابت در بخش صدور مجوزها به منظور تسهیل در صدور سرمایه‌گذاری، بررسی قوانین تسهیل‌کننده لغو ویزا و افزایش طول ویزاهای فرودگاهی و ایجاد و تکمیل زیرساخت‌ها برای بهره‌برداری از مناطق ویژه، بوم‌گردی و اکو توریستی را نیز مورد تاکید قرار داد.
صنایع دستی در این سازمان جدی گرفته نشده
مجید رضا حریری رئیس انجمن صادرکنندگان صنایع دستی ایران در این نشست با انتقاد از دیدگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نسبت به صنایع دستی گفت: «صنایع دستی در این سازمان جدی گرفته نشده و بیشتر به گردشگری پرداخته می‌شود. در صورتی که ارزان‌ترین اشتغالی که می‌توان در کشور ایجاد کرد در حوزه صنایع دستی است. اگر از دیدگاه اشتغال، توسعه فرهنگ و پایداری جوامع روستایی به این حوزه بنگریم، می‌بینیم که وزن لازم در سیاست‌گذاری به صنایع دستی داده نمی‌شود. حریری همچنین خواستار تجمیع صنایع دستی و هنرهای ظریفه (زیورآلات) و فرش شد.»
ظریف کار، عضو هیات نمایندگان اتاق شیراز نیز طرح سازماندهی تعطیلات آخر هفته را مورد توجه قرار داد و گفت: «با توجه به دیدگاه مثبت دولت در این مورد تقاضا داریم که در این زمینه تلاش‌های بیشتری انجام شود. وی همچنین لزوم توجه به ظرفیت روستاهای کشور برای توسعه گردشگری را مورد توجه قرار داد.»
محمد جهانگیری از انجمن خدمات بین‌المللی سلامت نیز با تأکید بر ظرفیت کشور در زمینه گردشگری سلامت، اظهار کرد: «ظرفیت ایران در این زمینه منحصر به فرد است اما در سال‌های اخیر این موضوع مورد توجه قرار نگرفته است.»
جهانگیری با اشاره به ثبت مرکز اطلاعات گردشگری سلامت اسلامی در اتاق بازرگانی اسلامی (ایکریک)، حمایت دولت از این مرکز را خواستار شد.
مهدی سیاوشی، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق کرمان موضوعی را در ارتباط با صدور موافقت اصولی برای طرح‌های گردشگری مطرح کرد و گفت: «در برخی موارد برای صدور موافقت‌نامه اصولی باید سند زمین به نام فرد باشد. این موضوع مانع بزرگی برای راه‌اندازی کسب و کارها به وجود آورده است.»
سیاوشی همچنین در مورد مجتمع‌های بین راهی هم بیان کرد: «صدور موافقت اصولی برای مجتمع‌های بین راهی حدوداً یک سال و نیم طول می‌کشد که با هدف تسهیل کسب و کار این موضوع باید سرعت پیدا کند.»
رئیس کمیسیون گردشگری اتاق کرمان انعقاد تفاهم‌نامه با وزارت آموزش و پرورش و سازمان میراث فرهنگی را خواستار شد و در ادامه تاکید کرد: «ابعاد مختلف موضوع گردشگری باید در کتب درسی آورده شود و دانش‌آموزان از سنین پایین با این موضوع و ترویج آن آشنا شوند. سیاوشی همچنین تبدیل فراکسیون گردشگری مجلس به کمیسیون را خواستار شد.»
رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی بهره‌وری و آب اتاق ایران لزوم توجه به گردشگری کشاورزی را مورد توجه قرار داد و گفت: «با توجه به اینکه از حدود 79.9 میلیون نفر جمعیت کشور، 26 درصد روستایی هستند و باتوجه به قلت درآمد، بیکاری، فاصله میان درک روستایی از شهر و شهری از روستا، باید به سمت توریسم کشاورزی برای رونق روستاهای کشور برویم.»
محمد حسین شریعمتدار افزود: «در دنیا به ویژه آمریکا، اروپا و آسیای شرقی به اهمیت کشاورزی توریسم رسیده‌اند. ما هم در ایران باید از ظرفیت‌های بخش کشاورزی برای توسعه گردشگری استفاده کنیم.»
رئیس مرکز ملی مطالعات راهبردی بهره وری و آب اتاق ایران از انجام مکاتباتی با سازمان گردشگری برای انعقاد تفاهم‌نامه سه جانبه میان وزارت جهادکشاورزی، اتاق ایران و سازمان میراث فرهنگی خبر داد و گفت: در راستای توسعه توریسم کشاورزی این تفاهم‌نامه را نهایی کرده و برای امضا آماده می‌کنیم.
محمد نجیب اداک، عضو هیات نمایندگان اتاق سنندج در این نشست تصریح کرد: «مشکلات ریشه‌ای بسیاری در حوزه این سازمان وجود دارد و سخن‌های بسیاری هم گفته شده اما وضعیت گردشگری ما مناسب نیست و حتی آمار موثق هم در این زمینه وجود ندارد.»
عضو هیات نمایندگان اتاق سنندج افزود: «با توجه به تنش‌های سیاسی با غرب گردشگری ما همیشه شکننده و ناپایدار بوده است و با توجه به شعار امسال بباید عزم جدی داشته و بر نقش حمایتی خود بیفزاییم.»
اداک همچنین مدیریت شبکه ای، مشارکتی و غیر متمرکز در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را ضروری خواند.
موزه فرش وضعیت خوبی ندارد
در بخش دیگری از این نشست سید رضی حاجی آقا میری، رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران گفت: «ماهیت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ابتدا درست تعریف نشده است. همچنین امر گردشگری بر سایر موارد این سازمان سیطره دارد در صورتی که میراث فرهنگی و صنایع دستی خودشان از عواملی هستند که گردشگری را به وجود می‌آورند.»
رئیس کمیسیون صادرات اتاق ایران همچنین بی‌توجه سازمان میراث فرهنگی به ابنیه تاریخی و موزه‌ها به‌ویژه موزه فرش را مورد انتقاد قرار داد و گفت: «در شرایط فعلی موزه فرش به یک غم‌کده تبدیل شده و اوضاع خوبی ندارد.»
جمال رازقی جهرمی، رئیس اتاق شیراز لزوم توجه بیشتر سازمان میراث فرهنگی فارس به آثار و بناهای تاریخی این استان را مورد توجه قرار داد و همچنین خواستار تشکیل اندیشکده ملی گردشگری شد.
بای‌سلامی، رئیس هلدینگ گردشگری تأمین اجتماعی گفت: «اگر راهبردهای اصلی این صنعت را ترسیم نکنیم و آسیب‌شناسی کلان از این صنعت نداشته باشیم، نمی‌توانیم مشکلات این حوزه را به صورت عمیق حل کنیم.»
بای‌سلامی افزود: «گردشگری در وضعیت کنونی ایران، سنتی، محدود و پراکنده است چراکه ما هنوز تقاضامحور هستیم و امکان بازاریابی خوب گردشگری در ایران وجود ندارد. ما یک دهم کشورهایی مانند مالزی در عرضه تبلیغات جهانی حضور نداریم.:
رحمانی موحد، معاون سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تجربه بسیار اتاق و همچنین به کار گرفتن این تجربه‌ها در مسیر حرفه‌ای شدن را تحسین کرد و گفت: «اتاق می‌تواند الگوی خوبی برای سازمان میراث فرهنگی باشد.»
طرح سازماندهی تعطیلات آخر هفته دنبال می‌شود
رحمانی موحد همچنین بر انجام اقداماتی برای تسهیل ارتباط با بخش‌خصوصی خبر داد. وی همچنین در مورد ساماندهی طرح تعطیلات آخر هفته هم گفت: «طرح سازماندهی تعطیلات آخر هفته با جدیت در دولت دنبال می‌شود.»
وی همچنین بر اهمیت گردشگری سلامت هم تأکید کرد و در مورد تعامل با بخش‌خصوصی هم گفت: «باید با همکاری و همراهی بخش‌خصوصی مسایل را حل کنیم.»
رحمانی موحد همچنین گفت: «همه طرح‌های تولیدی و خدماتی و اجرایی کشور باید پیوست سازمان میراث فرهنگی داشته باشند.»
رئیس سازمان میراث فرهنگی بعد از شنیدن سخنان فعالان اقتصادی و اعضای اتاق اشراف آنها در مسایل این سازمان را تحسین کرد و گفت: «سخنان شما نشان میدهد که همگی بر مشکلات ما در سازمان اشراف دارید اما بخش بزرگی از این مشکلات به ما ارث رسیده و ما هم اول باید موانع را از سر راه برداریم تا در مسیر مشخصی قرار بگیریم.»
احمدی‌پور در مورد گذشته این سازمان گفت: «سازمان میراث فرهنگی متلاشی شده بود و عملاً اتفاقات ناگواری در سازمان افتاده بود. من از این جهت که سازمان نتوانسته به اهداف خود برسد با شما همفکرم اما بخش عمده‌ای از آن به این برمی‌گردد که تلاش‌های سازمان صرف از بین بردن موانع شده است.»
رئیس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به بندی در برنامه ششم در مورد نقش بخش خصوصی گفت: «در این برنامه بندی آمده است به این معنا که دولت می‌تواند بخشی از امور اجرایی خود را با بخش خصوصی و تشکل‌های حرفه‌ای در میان گذاشته و از آنها کمک بخواهد.»
احمدی‌پور تصریح کرد: «در این راستا نیاز داریم لیست خدمات را از بخش‌خصوصی بگیریم. باید بدانیم چه خدماتی از طرف فعالان اقتصادی اتاق ایران و همچنین در اتاق‌های استانی انجام شدنی است.»
وی همچنین با اشاره به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم گفت: «در این زمینه از بخش‌خصوصی انتظار داریم نظرات مشورتی و اجرایی خود را به سازمان ارایه دهد.»
احمدی‌پور همچنین مشارکت فعالان بخش‌خصوصی در احیا و مرمت آثار تاریخی را مورد توجه قرار داد.
ثبت‌های جهانی در راستای فرایند صلح‌سازی است
رئیس سازمان میراث فرهنگی در مورد ثبت جهانی آثار تاریخی هم گفت: «ثبت‌های جهانی در راستای فرایند صلح‌سازی است و پراکندگی ثبت‌ها در استان‌های مختلف کشور، پروژه صلح‌سازی را در استان‌های کشور تضمین می‌کند.»
احمدی‌پور همچنین با اشاره به انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018، گفت: «یکی از بندهایی که مصوبه دولت برای شکل‌گیری پایتخت گردشگری جهان اسلام دارد، افزایش نقش بخش‌خصوصی است و در این رویداد هم مشارکت اتاق موثر است.»
وی با اشاره به سخنان حریری در مورد اهمیت بیشتر به موضوع گردشگری گفت: «من همه تلاش خود را برای اینکه هر سه رکن سازمان شامل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به موازات هم پیش بروند، انجام می‌دهم. اما شاید آنچه که گردشگری را بیشتر مطرح می‌کند پویاتر و فراگیرتر بودن آن است.»
معاون رئیس جمهور تصریح کرد: «میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سه عرصه توسعه ایران هستند و نباید فکر کنیم که در انحصار سازمان هستد.»
رئیس اتاق ایران در انتها پیشنهاد کرد برای تداوم قرابت و همبستگی سازمان میراث فرهنگی و اتاق، کمیته مشترک کاری ایجاد شده و اصول همکاری‌ها تعیین شود.
شافعی افزود: «کمتر سازمانی مانند سازمان میراث فرهنگی است که خارج از حیطه اثرگذاری خودش، تحت تأثیر مجموعه‌های دیگر باشد. عواملی خارج از دایره سازمان وجود دارد که گاهی متاسفانه به بدتر شدن اوضاع میراث فرهنگی کشور دامن می‌کند.»
انتهای پیام/