کشف ستارهای پر از کلسیم + تصاویر
به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ScienceAlert، تقریبا 2000 سال پیش، وقتی ستارهشناسان چینی در سال 185 میلادی شاهد روشن شدن آسمان شب توسط یک ستاره درخشان بودند، اولین ابرنواختر توسط انسان به ثبت رسید. چند میلیون سال بعد، دانشمندان توضیحات مختلفی برای آنچه باعث برآمدن ابرنواختر «RCW 86» شد، ارائه دادند و حالا تیمی از متخصصان فیزیک نجومی اعلام کردند که این ابرنواختر توسط انفجار یک مجموعه دوستارهای، که شریک ستارهای خود را با سیلی از عنصرهای سنگین از جمله کلسیم نابود کرد، ایجاد شده است.
ابرنواختر یا سوپرنوا پرجرمترین ستارههای عالم، زندگی خود را با انفجاری عظیم به نام ابرنواختر به پایان میبرند. ستاره ماده خود را به سوی فضا پرتاب میکند و ممکن است درخشندگی آن چند روزی از کل یک کهکشان هم بیشتر باشد.
در مطالعه قبلی، واسیلی وارامدزه، محقق دانشگاه دولتی مسکو فرض کرده بود که ظاهر گلابی شکل RCW 86 به خاطر انفجار ابراختر در نزدیکی لبه حبابی باشد که توسط باد ناشی از حرکت ستاره غول پیکر دمیده شده است؛ این پدیده حباب بادی ستارهای نام دارد.
وارامدزه با استفاده از اطلاعات رصدخانه اشعه ایکس چاندرا توانست ستاره نوترونی به نام «GV2003] N]» را شناسایی کند که گمان میشد همان ستاره نوترونی باقیمانده پس از ابراختری باشد که RCW 86 تولید کرد.
ابراخترها زمانی به وجود میآیند که در اواخر عمر یک ستاره، سوخت هستهای آن تمام میشود. وقتی این اتفاق میافتد ستاره شروع به مصرف هسته خود میکند و وقتی هسته فرومیریزد انفجار عظیمی رخ میدهد که منجر به ایجاد یک سیاهچاله بزرگ یا یک ستاره نوترونی میشود.
قدیمیترین ابرنواختر کشفشده
در این مطالعه، فرض بر این شد که ابرنواختر باعث تولید ستاره نوترونی GV2003] N] شده است اما یک مشکل وجود داشت. ستارههای نوترونی کمنور تصور میشوند اما پژوهشهای سال 2010 نشان میدهد که ستاره «GV2003] N]» در واقع بسیار درخشان است.
به منظور مشخص کردن ماهیت این ستاره، دانشمندان با استفاده از تلسکوپ رصدخانه جنوبی اروپا تصاویری از ستاره مذکور تهیه کردند. این مشاهدات مشکلی دیگر را به وجود آورد. نور ساطعشده از ستاره نشان میدهد که آن یک ستاره نوع G، مانند خورشید، است اما میزان تولید اشعه ایکس این ستاره حتی برای یک ستاره نوع G نیز بسیار زیاد است. در تمام این مدت دانشمندان فکر میکردند که در حال بررسی یک ستاره هستند اما اشتباه میکردند و این پدیده درواقع یک سیستم دوستارهای بوده است.
وارامدز میگوید: «از آنجا که درخشندگی اشعه ایکس یک ستاره G باید کمتر از میزان اندازه گیری شده GV2003] N] باشد، به این نتیجه رسیدهایم که این پدیده در واقع یک مجموعه دوتایی متشکل از یک ستاره نوترونی (قابل مشاهده در اشعه ایکس) و یک ستاره (قابل مشاهده در اندازه گیر طول موجهای نوری) G است».
این بدین معناست که ابراختر نقش شگرفی در مرحله در تکامل این سیستم دوستارهای داشته است. تکاملی که در آن یکی از ستارهها در رویداد ابرنواختری منفجر میشود، همپای خود را با طیفی از عناصر سنگین آلوده میکند و اتمسفر آن را با مقدار زیادی کلسیم (شش برابر بیشتر از میزان معمول) رها میسازد.
تیم تحقیقانی برای اثبات فرضیه خود، اطلاعات گرفته شده از تلسکوپ عظیم رصدخانه شیلی را بررسی کردند. اندازهگیریها تایید کرد که GV2003] N] یک مجموعه دوستارهای است که در آن دو ستاره یک بار در ماه به دور یکدیگر میچرخند.
به گفته پژوهشگران، با اینکه هنوز مسائل زیادی درباره این سیستم ستارهای وجود دارد که از آنها اطلاعی نداریم اما مطالعات بیشتر فرصت عالی است که اطلاعات بیشتری درباره این ابرنواختر غنی از کلسیم پیدا کنیم. وارامدز و تیم تحقیقاتی وی به مطالعه درباره GV2003] N] ادامه خواهند داد تا بیشتر درباره آن بیاموزند.
وی در آخر اضافه کرد: «قصد داریم پارامترهای مداری این مجموعه دوستارهای را مشخص کنیم، حجم اولیه و پایانی این ابرنواختر پیشکوت را تخمین بزنیم و سرعت این ستاره نوترونی در بدو تولدش را به دست آوریم».
مترجم: هانا حیدری
انتهای پیام/