اشاعه فرهنگ داده‌محور از نتایج دولت دیجیتال است
به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از روابط عمومی همایش مدیریت در عصر دیجیتال، پرفوسور چارلز هندی که در حیطه مدیریت سازمانی و تببین اندیشه‌های نوین مدیریت جزو متفکرین برجسته جهان به شمار می‌رود برای نخستین بار است که در ایران برای ایراد سخنرانی حضور پیدا می‌کند.
در بخش نخست دکتر اسماعیل ملک اخلاق، رئیس مرکز آموزش مدیریت دولتی، با این پرسش صحبت خود را آغاز کرد که در حال حاضر ما در کدام عصر به سر می‌بریم؟
دکتر ملک اخلاق عنوان کرد: در حال حاضر ما در موج چهارم تحت عنوان حکم رانی عصر نوین به سر می‌بریم.
وی با تأکید بر این نکته که نیازی به پیچیده کردن مباحث تکنولوژیک در دنیا نیست اشاره کرد: ارائه خدمات رفاه عمومی نظیر مدارس حرفه‌ای نوین، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌های حرفه‌ای نوین و نیز دولت نوین از خروجی‌های این مباحث به شمار می‌رود. یکی از مشکلاتی که در ایران وجود دارد عدم ورود مباحث فنی در کارکردهای اجتماعی به جهت ارائه خدمان نوین است.
وی به این موضوع پرداخت که یکی از مباحثی که در دنیا پس از مطرح شدن تجارت الکترونیک شکل گرفت، بحث دولت‌های دیجیتال است. رئیس مرکز آموزش مدیریت دولتی با اشاره به کارکردهای این دولت نظیر گردش اطلاعات، همگانی شدن اطلاعات و رابطه نزدیک دولت با مردم بر این نکته تأکید داشت که مفهوم دولت در حال تغییر است.
او با طرح این مبحث که اشاعه فرهنگ داده‌محور از نتایج دولت دیجیتال است خاطر نشان کرد: به جهت مشارکت مردم و نقش آنها در اداره نهادهای اجتماعی عصر حاضر، شرکت‌های شهروندگرا به وجود آمده‌اند. شرکت‌هایی که تمام فرآیند تولید محصولات خود را در معرض دید مشتریان می‌گذارند یا مناسبت قیمت تمام شده کالا‌ها را در انظار عمومی قرار می‌دهند.
ملک اخلاق افزود: در هر جایی هزینه‌های یک سازمان راز باشد، نظام آن سازمان شفاف نیست. از پیامدهای دولت دیجیتال آشکار کردن رازهاست.
او همچنین به دیگر پیامدهای دولت دیجیتال مانند توسعه فضای خصوصی افراد و امنیت اطلاعات به جای انتشار آن در فضای مجازی و همچنین توسعه همکاری‌ها و روابط جهانی و نیز کشف و بهره‌گیری فرصت‌های جهانی در ایجاد روابط با جهان اشاره کرد.
فناوری اطلاعات و ارتباطات ثروت و رفاه به ارمغان می‌آورد
سپس در ادامه دکتر آسوشه، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، با بیان این نکته که در مدیریت عصر دیجیتال اگر به ادبیات این حیطه واقف نباشیم حرکات پیوسته را ناپیوسته خواهیم خواند، به دو کلید واژه IT و ICT اشاره کرد که معتقد است دوره آنها به عنوان تسهیل‌گر (Enabler) خیلی پیش‌تر به پایان رسیده است و امروزه به عنوان ریشه‌ای شناخته می‌شود تا بتواند ثروت و رفاه و شفافیت برای عموم ایجاد کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس تأکید کرد: امروزه ما دیگر قائل به دو فضای مجزا در زندگی انسان نیستیم بلکه فضای مجازی را ادامه زندگی واقعی انسان می‌دانیم که IT، سلامت الکترونیک یا حتی مکان‌های کاری بخش ناچیزی از این فضا را به خود اختصاص می‌دهند.
وی افزود: امروزه فضای مدیریتی با پنجاه سال پیش تفاوت دارد چراکه سرعت تغییرات نه تنها در مورد تکنولوژی به عنوان یک فن، بلکه در اثرات تکنولوژی که در زندگی ما ایجاد شده باید مورد توجه قرار گیرد. فضای دیجیتال فضای راحتی برای زندگی نیست. می‌شود در آن با رفاه زندگی کرد اما شرایط نسبت به گذشته متفاوت شده است و با آن آرامش و سادگی که پیش‌تر بود قابل مقایسه نیست.
مسئولان نمی‌دانند چگونه با جریان آزاد اطلاعات کنار بیایند
پروفسور هندی صحبت خود را با این جمله آغاز کرد که: فکر می‌کنم زندگی ساده است. همین.
سپس با اشاره به تصویر یک منحنی توضیح داد: این روندی است که برای هر زندگی نظیر زندگی خودمان، دولت‌ها، سازمان‌ها و حتی امپراطوری‌ها اتفاق می‌افتد. در شروع با سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهیم امیدوارانه پیشرفت می‌کنیم و صعود رخ می‌دهد و آنگاه که به نقطه اوج منحنی می‌رسیم در سراشیبی زوال سقوط می‌کنیم.
سپس با اشاره به نام یکی از کتاب‌های خود تحت عنوان «منحنی دوم» تشریح کرد که ما همیشه تمام توان و تمرکز خود را روی این امر می‌گذاریم که به نقطه اوج برسیم. اما نظریه منحنی دوم به ما می‌گوید برای جلوگیری از سراشیبی زوال باید پیش از آنکه به نقطه اوج رسید مسیر منحنی را به گونه‌ای دیگر تغییر داد. قبل از آنکه خیلی دیر شود. مدل منحنی دوم پروفسور هندی بیانگر این نکته است که همواره باید آگاه بود به موقع به تغییر مسیر خود بیاندیشیم.
وی پس از این مقدمه مطرح کرد: در عصر دیجیتال خواه ناخواه باید روند تغییرات را پذیرا باشیم. این امر که اطلاعات به وسیله اینترنت تا به این حد سهل‌الوصول شده است، برای برخی هیجان‌انگیز و برای برخی دیگر وحشت‌آور است. مسئولان نمی‌دانند چگونه با جریان آزاد اطلاعات کنار بیایند.
وی افزود: پیشنهاد من این است که به جای مقاومت در برابر این رودخانه جاری، در آن شنا کنیم و به افق‌های تازه برسیم. من نگران کسانی هستم که در این جریان اطلاعات غرق می‌شوند و کاری که می‌توانیم برای این دسته از افراد انجام دهیم کمک کردن به آنها برای ساخت منحنی دوم خودشان است. اوضاع در حال تغییر است و شیوه کار کردن ما نیز طبعا دچار تغییر می‌شود. من نسبت به آینده خوش‌بینم. در عصر جدید اطلاعات هیچ مرزی نمی‌شناسند. هرکس می‌تواند با هرکس که می‌خواهد در ارتباط باشد و این پتانسیلی است برای ایجاد تجارت‌هایی که حتی به فکرمان تا به حال خطور نکرده است.
هندی سپس با مثالی درباره محل زندگی خود که حدود 100 سال پیش برای یک خانوار به همراه آشپز و معلم خصوصی کودکان و ندیمه و خدم بود و امروز همین ساختمان برای هفت خانوار مجزا تقسیم شده به این مساله پرداخت که در عصر حاضر چنین اتفاقی برای سازمان‌ها درحال رخ دادن است. مدیریت سلسله مراتبی که در آن هرکس بر کار زیردستی خود نظارت دارد جای خود را به سازمان‌هایی با اندازه‌های کوچک‌تر می‌دهد که افراد در آن تبدیل به گروه‌هایی می‌شوند موازی با هم که با یکدیگر در ارتباط‌اند.
نویسنده کتاب «خدایان مدیریت» با ارائه مثالی گفت: اگر سازمان را یک کرم ابریشم در نظر بگیریم، 80 درصد کارکنانی که در بدنه این سازمان فعالیت دارند از شغل خود ناراضی‌اند چراکه کسل‌کننده است و تنها انجام دهنده دستوراتی هستند که از بالا به آنها محول می‌شود. اما اگر افراد در سر کرم ابریشم باشند و به دنبال پیدا کردن غذا، آنگاه دارای هدفی هستند و با اتفاقات سازمان درگیر می‌شوند. مسیر بالندگی این کرم ابریشم در نهایت ختم به پروانه شدن می‌شود. در حال حاضر ما در عصر اقتصاد پروانه‌ای هستیم و آنگاه که این کرم به پروانه بدل شود، تجارت‌های متفاوتی به وجود می‌آید.
وی در همین راستا این مساله را مطرح کرد که اگرچه سازمان‌ها در نهایت نمی‌توانند دموکراتیک باشند، اما می‌توانند با کارکنان خود مانند شهروندان یک شهر برخورد کنند. سازمان‌های شهروندگون، سازمان‌هایی هستند که برای کارکنان خود مانند شهروندان یک شهر حقوقی قائل هستند و آن را محترم می‌شمارند.
پروفسور هندی سپس با ارجاع به سخنان فیلسوف یونانی، ارسطو، که معتقد بود در درون هر انسانی دانه‌های طلایی وجود دارد که می‌تواند با پرورندان آنها کاری که دوست دارد را انجام دهد به تببین این مساله پرداخت که در دوره‌های پیشین زندگی تنها من‌باب نجات یافتن بود و در درآمدی نسبی برای یک زندگی نسبتا مرفه خلاصه می‌شد اما ارسطو پیشنهاد یک شادی پویا و محرک را می‌دهد به این ترتیب که هر کس کاری را که دوست دارد انجام دهد و دانه‌های طلایی وجود خود را آبیاری کند و کود بدهد و از آن مراقبت کند تا شکوفا شود.
وی در توضیح تفاوت این مساله با خودخواهی شخصی گفت: اگر هرکس در آن کاری که دوست دارد، بهترین باشد... پس دیگران نیز طبعا از تخصص او کامیاب خواهند شد.
انتهای پیام/