کارنامه تجارت خارجی ایران در سال 95

به گزارش گروه اقتصادی آنا از روابط عمومی اتاق بازرگانی تهران، در جمع نمایندگان بخش خصوصی و دولت در استان تهران، گزارشی از عملکرد صادرات و واردات سال 95 ارائه شد و رئیس سازمان توسعه تجارت اعداد و ارقام تجارت در این سال را تحلیل کرد، سپس برخی از اعضای بخش خصوصی این شورا نظرات و دیدگاه‌های خود در ارتباط با وضعیت تجارت خارجی کشور مطرح کردند.

در این جلسه همچنین در خصوص تنظیم بازار عید امسال نقدهایی از سوی رییس اتاق اصناف کشور و رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران صورت گرفت.

در ابتدای این نشست، سید حسین‌هاشمی استاندار تهران به عنوان رئیس شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران طی سخنانی به سنگین‌تر شدن مسئولیت و وظایف این شورا در سالی که از سوی رهبر انقلاب به عنوان تولید و اشتغال نامگذاری شده است، اشاره کرد و گفت: نمایندگان دولت و بخش خصوصی در این شورا باید از این فرصت استفاده کرده و طی همفکری و مشارکت با یکدیگر، برای تحقق این شعار تلاش کنند.

وی افزود: از دل جلسات شورای گفت‌وگوی استان تهران باید راهکارهای عملیاتی و اجرایی در مسیر ارتقای تولید و بهبود وضعیت اشتغال در استان به دست آمده و روی میز دولت قرار گیرد.

مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران و دبیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی استان تهران نیز طی سخنانی با اشاره به مانیفست اتاق تهران که در نشست اخیر هیات نمایندگان این اتاق اعلام شد، گفت: دوره سیاست‌های پوپولیستی در ایران به سر آمده و نباید اجازه داد تجارب گذشته بار دیگر تکرار شود، از این رو اتاق بازرگانی تهران با آگاهی از کاستی‌های موجود در اقتصاد کشور، اقدام به صدور مانیفست بخش خصوصی در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهور کرد تا انتظارات صاحبان اصلی کسب وکار در کشور از دولت آینده مشخص شود.

خوانساری در عین حال، برخی دستاوردهای دولت یازدهم در حوزه اقتصاد از جمله کنترل نرخ تورم، تراز مثبت تجاری، بهبود نرخ تولید ناخالص داخلی و جهش در رشد اقتصادی را مثبت ارزیابی کرد و تلاش برای تداوم ثبات اقتصادی و اصلاح سایر شاخص‌های اقتصادی و کسب وکار را ضروری دانست.

در ادامه این نشست، نعمت‌اله ترکی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران، نیز با اشاره به معرفی 205 پروژه در ستاد اقتصاد مقاومتی این استان، گفت: تولید در بخش کشاورزی استان تهران طی سال گذشته از 4.5 میلیون تن به 6 میلیون تن رسید و برخی دستاوردها از جمله افزایش سطح آبیاری تحت فشار، افزایش سطح کشت جایگزین، تاسیس پایانه صادراتی گل و گیاه، بهبود وضعیت تولید و اشتغال در شهرک‌های صنعتی مستقر در استان تهران در سال 95 و توسط بخش خصوصی رقم خورده است.

راهکارهای شورای عالی صادرات برای سال 96

در ادامه، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران به تشریح گزارشی از عملکرد صادرات و واردات کشور طی سال گذشته پرداخت. مجتبی خسروتاج پیش از آن، به جلسه‌ای اشاره کرد که روز سه‌شنبه 29 فروردین ماه جاری از سوی شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی کشور برگزار شده و طی آن راهکارهایی برای رفع برخی مشکلات بخش صادرات از سوی سازمان توسعه تجارت پیشنهاد شده است.

به گفته وی، بررسی موانعی چون صدور ضمانت‌نامه‌های بانکی مورد نیاز صادرات خدمات فنی و مهندسی، عدم تخصیص اعتبارات بسته حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی، غیررقابتی شدن محصولات تولیدی و صادراتی، عدم برقراری روابط بانکی با کشورهای هدف به ویژه کشورهای همسایه و قادر نبودن صادرکنندگان به دریافت گشایش‌های اعتباری، تسهیل در ورود موقت مواد و کالاهای مورد نیاز در توسعه صادرات، از جمله موارد دستور جلسه این نشست بود.

خسروتاج اختصاص مبلغ 400 میلیارد ریال اعتبار به طور سالانه در قالب بودجه‌های سنواتی برای جبران خسارت احتمالی بانک‌های عامل که از واخواست شدن ضمانت‌نامه‌های مورد نیاز صادرات خدمات فنی و مهندسی نگرانی دارند، را یکی از راهکارهای پیشنهادی مطرح شده در این جلسه عنوان کرد.

وی با اشاره به عدم امکان صدور ضمانت‌نامه در خارج از کشور توسط شبکه بانکی، از پیشنهاد اختصاص مبلغ 150 میلیون یورو به بانک‌های عامل منتخب برای سپرده‌گذاری در بانک‌های خارجی با هدف تسهیل صدور ضمانت نامه خبر داد.

بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی بخش صادرات غیرنفتی، از دیگر انتقادهای جدی صادرکنندگان است که به گفته رییس سازمان توسعه تجارت در جلسه شورای عالی صادرات غیرنفتی پس از بحث پیرامون این موضوع، پیشنهاد شد برای رفع این مشکل، مبلغ 20 هزار میلیارد ریال از منابع صندوق ضمانت صادرات با نرخ سود 11 درصد تامین شود. خسروتاج همچنین تصریح کرد که اختصاص حداقل 8 درصد تسهیلات بانکی به بخش صادرات غیرنفتی نیز از دیگر راهکارهای پیشنهادی در این نشست بوده است.

به گفته وی، در این جلسه به الزام بانک‌ها نسبت به خرید ارز صادراتی با نرخ‌های رقابتی در مقایسه با صرافی‌ها و رعایت مصوبه خرید ارز صادراتی از صادرکنندگان با نرخ آزاد و همچنین صدور مجوز برای متقاضیان ورود موقت کالا بدون نیاز به استعلام از سایر دستگاه‌ها به غیر از سازمان‌های کنترل کیفی و استاندارد از دیگر پیشنهادهای اجرایی در جلسه شورای عالی صادرات غیرنفتی بود.

گزارش خسروتاج از تجارت خارجی سال 95
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در ادامه به تشریح گزارش عملکرد صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته پرداخت.

به گفته وی، بر اساس آمار گمرک ایران صادرات کالاهای غیرنفتی با احتساب میعانات طی سال گذشته، رقمی معادل 43.9 میلیارد دلار بود که در مقایسه با سال پیش از آن 3.5 درصد رشد داشته است. همچنین ارزش واردات کالا طی این سال معادل 43.7 میلیارد دلار بود و رشد 5 درصدی در مقایسه با سال پیش از آن داشته است. به این ترتیب، تراز تجاری کشور طی سال 95 معادل 0.25 درصد مثبت بوده است.

خسروتاج سپس عملکرد صادرات خدمات فنی و مهندسی در سال گذشته را در مجموع 13 میلیارد و 280 میلیون دلار اعلام کرد که نسبت به مدت 12 ماهه سال 94، رقمی معادل 1.3 درصد کاهش داشته است. به گفته وی در این بخش، صادرات فناوری اطلاعات 44 درصد افت داشته است و این در حالی است که بخش گردشگری از رشد 11 درصدی در مقایسه با سال پیش از آن داشته است.

عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در ادامه، چین، امارات، عراق، ترکیه و جمهوری کره را پنج بازار عمده صادارتی ایران طی سال گذشته اعلام کرد و افزود: در میان 20 کشور عمده بازار صادراتی کشور طی سال 95، کشور روسیه با سهم 0.5 درصدی در جایگاه بیستم قرار گرفته است. همچنین به گفته وی، 88 درصد صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته به این 20 کشور صورت گرفته است.

خسروتاج در ادامه به آمار مقایسه‌ای صادرات برخی از گروه‌های کالاهایی طی سال 95 اشاره کرد و گفت: در این سال، صادرات کالاهای کشاورزی در حدود 3 میلیارد و 79 میلیون دلار و رشد منفی یک درصد، صادرات صنایع غذایی در حدود 2 میلیارد دلار و با 8 درصد رشد، صادرات مواد معدنی و صنایع این بخش 6 میلیارد دلار و رشد 8.5 درصد، صادرات محصولات پتروشیمی 7 میلیارد و 470 میلیون دلار و با رشد منفی 12 درصد، صادرات محصولات عمده شیمیایی به ارزش 13 میلیارد دلار و رشد 14 درصدی، صادرات دارو و تجهیزات پزشکی به ارزش 210 میلیون دلار و رشد 29 درصدی، صادرات خودرو و قطعات خودرو با ارزش 270 میلیون دلار و با رشد منفی 43 درصد، صادرات لوازم خانگی و اداری در مجموع با ارزش 580 میلیون دلار و رشد ارزشی 17 درصد و صادرات بخش نساجی و پوشاک با ارزش تقریبی 1 میلیارد و 134 میلیون دلار با رشد مثبت 8.1 درصد رقم خورده است.

سبقت صادراتی تهران در مقایسه با کل کشور

در ادامه این جلسه، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران به میزان صادرات غیرنفتی از این استان اشاره کرد و گفت: طی سال گذشته، ارزش صادرات کالا از استان تهران معادل 12 میلیارد و 741 میلیون دلار بود.

محمدرضا مس‌فروش افزود: در بخش صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز آمار نشان می‌دهد که صادرات استان تهران در این بخش 23 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته و طی 9 ماهه سال گذشته ارزش صادرات این حوزه به 6 میلیارد و 26 میلیون دلار رسیده است. به گفته رییس سازمان صنعت،معدن و تجارت استان تهران، سهم این استان در صادرات غیرنفتی کشور طی سال گذشته معادل 24 درصد بوده است.

محمد لاهوتی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز در رابطه با تحلیل صادرات غیرنفتی کشور در سال 95، گفت: بررسی آمارها نشان می‌دهد که اگرچه در این سال تراز مثبت تجاری رقم خورده است اما عمده رشد صادرات در بخش پتروشیمی بوده و کالاهای صنعتی و معدنی رشد منفی تقریبا 10 درصدی داشته است. به گفته وی، این روند بیانگر آن است که صادرات غیرنفتی کشور با سرعت بالاتری به سمت خام‌فروشی در حال حرکت است.

لاهوتی با بیان اینکه میانگین قیمت کالاهای صادراتی ایران در سال 95 معادل 339 دلار به دست آمده است، افزود: این میزان در مقایسه با سال پیش از آن کاهش 25 درصد داشته است. وی یکی از دلایل افت ارزشی کالاهای صادراتی ایران نسبت به رشد وزنی آن را واقعی نبودن قیمت‌های پایه صادراتی دانست.

این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، کاهش قیمت تمام شده کالاها در کشور را عاملی اثرگذار در جهت رشد صادرات غیرنفتی کشور بیان کرد و بهبود وضعیت نرخ تسهیلات به بخش صادرات و نرخ ارز را در افزایش میزان صادرات غیرنفتی حیاتی دانست.

محمدرضا مرتضوی رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز طی سخنانی، با بیان اینکه تولیدکنندگان صرفا به دنبال حمایت‌های تعرفه‌ای نیستند، گفت: درآمدهای ناشی از تعرفه‌های واردات کالا متاسفانه به جای آنکه در بخش تولید و تجارت سرمایه‌گذاری شود برای جبران هزینه‌های جاری کشور صرف می‌شود.
کنترل بازار نوروزی

رئیس اتاق اصناف ایران نیز در این جلسه به تحلیل بازار عید نوروز امسال پرداخت و با بیان اینکه به جز چند قلم محدود کالا، در سایر بخش‌های کالایی توزیع مناسبی صورت گرفت، افزود: به رغم آنکه چند ماه قبل از پایان سال اعلام کردیم به برای عدم بروز کمبود مرکبات شب عید، باید مدیریت این بخش به دست بخش خصوصی سپرده شود، متاسفانه این اتفاق رخ نداد و شاهد مشکلات اندکی در تنظیم بازار مرکبات طی روزهای آغازین سال نو بودیم.

علی فاضلی در بخش دیگری از سخنانش از آمادگی اصناف کشور برای تنظیم بازار ماه مبارک رمضان خبر داد.

توزیع 11هزار تن سیب و پرتقال در تهران

در همین رابطه، رییس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران نیز با بیان اینکه طی ایام نوروز امسال تا حدود 80 درصد غرفه‌های میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران در اختیار منابع توزیعی قرار گرفت، افزود: عید امسال در حدود 11 هزار تن سیب و پرتقال در بیش از 400 نقطه از استان تهران توزیع شد و این روند توزیعی همچنان نیز ادامه داد.

علی‌اشرف منصوری همچنین گفت: میزان ذخیره گوشت قرمز برای تعطیلات نوروز امسال در استان تهران، حدود 2 هزار تن بود که با توجه به نیاز بازار تنها 245 تن توزیع شد. این میزان برای گوشت مرغ با ذخیره 9 هزار تنی، در حدود 900 تن توزیع این محصول بود.

در پایان این نشست، استاندار تهران از تلاش مسئولان دولتی و بخش خصوصی استان تهران برای تنظیم بازار عید نوروز امسال قدردانی کرد.