چهره‌های انتخاباتی 95؛ از حسرت اصولگرایانه برای پاستور تا کاندیدای پوششی اصلاحطلبان
گروه سیاسی، حسین الهامی‌نژاد- از فروردین سال 95 تا پایان سال و فاصله دو ماهه تا انتخابات ریاست جمهوری، همواره زمزمه‌هایی از حضور چهره‌های سیاسی سرشناس برای نامزی در انتخابات به گوش می‌رسید. اسامی که سابقه آنها و نوع فعالیتشان در ماه‌های اخیر، باعث شد که دیگر کسی از شنیدن نام آنها تعجب نکند. هرچه به پایان سال و انتخابات نزدیکتر شدیم، چهره‌های انتخاباتی با صراحت بیشتری درباره کاندیدا شدنشان اظهار نظر کردند و چند نفری با قطعیت خبر از حضور در انتخابات اردیبهشت ماه دادند، چهره‌هایی که صحبت از همه آنها در شرح این گزارش نمی‌گنجد.
شهردار؛ از 84 تا 96 در حسرت پاستور
محمدباقر قالیباف سال‌هاست که در کسوت مدیریت شهرداری تهران سودای ریاست جمهوری را در سر دارد. او در گذشته دوبار شانس خود را برای رسیدن به این آرزوی دیرینه امتحان کرده که از قضا در هر دو انتخابات 84 و 94 از رقبای خود شکست خورده است. سردار سابق سپاه اما دست‌بردار نیست و این بار هم در حال سبک و سنگین کردن شرایط، برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری 96 است.
اقدامات و اظهار نظرهای او در سال 95 از جمله کنایه‌پراکنی و انتقاد از دولت یازدهم و تشکیل تیم رسانه‌ای قدرتمند نشان می‌دهد که عزم او برای شرکت سه باره در انتخابات ریاست جمهوری، جدی است. البته او این بار همه شرایط و جوانب را سنجیده تا برای بار سوم طعم شکست را نچشد. او این بار برای اصولگرایان شرط گذاشته و ورود به صحنه انتخابات را مشروط به حصول اجماع اصولگرایان بر روی خود کرده است. با این تعاریف باید دید جبهه مردمی نیروهای انقلاب که این روزها وظیفه ساماندهی و انتخاب نهایی کاندیدای اصولگرایان را برعهده دارد، راه را برای حضور قالیباف در انتخابات، هموار می‌کند یا خیر.
او که به واسطه موضوع املاک نجومی، در سال گذشته با مشکل جدی در مسیر پاستور مواجه شد و انتقادات گسترده‌ای از سوی اصولگرایان متوجهش گردید، با آغاز سال جدید در نخستین اقدامات انتخاباتی خود در فروردین 96 در مراسمی در دریاچه شهدای خلیج فارس به محسن هاشمی حمله کرد و گفت: «من یک روز گفتم شمایی که 13 سال مسئولیت مترو را بر عهده داشتید و ادعا می کنید که این کاره هم بودید و حتی 5 سال در دوره مدیریت ما و زیر نظر ما مسئولیت مترو را بر عهده داشتید، حداقل این 5 سال که زیر نظر ما بودید با آن 8 سال مقایسه کنید و ببینید در آن 8 سال چه کارهایی صورت گرفت و در مقابل، این 5 سال پیشرفت چگونه بود؟»
این اظهارات تند قالیباف علیه محسن هاشمی، با پاسخ ملایم فرزند ارشد آیت‌الله هاشمی مواجه شد. وی در پاسخ به قالیباف نوشت: «پروژه مترو تهران، یکی از دستاوردهای قابل افتخار جمهوری اسلامی است که آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در اوج دفاع مقدس و سخت‌ترین شرایط کشور آن را فعال کردند و سپس در طول 30 سال گذشته و در دولت‌های مختلف پیشرفت داشته است. از سال 1380 نیز که شرکت مترو از دولت به شهرداری منتقل شد، مسئولیت این پروژه برعهده شهرداران این دوره بوده است. بنابراین دولت‌های دفاع مقدس، سازندگی و اصلاحات در پیشبرد پروژه مترو تهران نقش برجسته‌ای داشتند و پس از آن شهرداران تهران طی 15 سال اخیر از جمله آقایان ملک‌مدنی، احمدی‌نژاد و جنابعالی در تکمیل و بهره‌برداری از مترو زحماتی را متقبل شده‌اید و به دلیل آنکه شما بیشترین زمان تصدی تاریخ شهرداری تهران را با 12 سال به‌عهده داشتید، طبعا پیشرفت بیشتری در دوره جنابعالی در پروژه مترو تهران حاصل شده است که قابل تقدیر می‌باشد اما این پیشرفت نباید به گونه‌ای تلقی شود که زحمات سایر شهرداران و دولت‌ها نادیده گرفته شود.»
کاندیدای مطلوب اصولگرایان
یکی از اهداف انتخاباتی اصولگرایان در سال 95 معرفی چهره‌هایی برای انتخابات ریاست جمهوری است که مردم کم‌ترین تصویر منفی از آنها نداشته باشند و در پرونده مدیریتی خود، اثری از مفاسد اقتصادی نباشد. یکی از چهره‌هایی که به نظر گزینه مناسبی برای اصولگرایان است، سید ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس است. حجت‌الاسلام رئیسی هم مورد اعتماد نظام است و هم مانند روحانی سابقه مدیریت سیاسی و امنیتی در بدنه نظام را دارد. رئیسی برخلاف مرحوم واعظ طبسی، تولیت قبلی آستان قدس، حضور پرنگ‌تری در رسانه‌ها دارد و در این مدتی که به تولیت آستان قدس منصوب شده است با حضور در مناطق محروم و مستضعف‌نشین، در تلاش است تا اعتماد بخشی از مردم را با خود همراه کند. البته از زمان مطرح شدن حجت‌الاسلام رئیسی به عنوان یکی از گزینه‌های جبهه نیروهای مردمی انقلاب، بارها اعلام کرده است که قصد حضور در انتخابات ندارد و خدمت به زائران امام رضا(ع) را به هرگونه پست و مقام ترجیح می‌دهد.
با این حال، پایان 95 کمپین‌هایی در فضای مجازی راه افتاد تحت عنوان «کمپین‌های مردمی دعوت از حجت‌الاسلام رئیسی» برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم. در کنار این، جبهه مردمی نیروهای انقلاب نیز او را در بین 10 کاندید نهایی برای انتخابات ریاست جمهوری قرار داده است. باید تا اردیبهشت ماه و تصمیم نهایی او منتظر ماند.
منتقد برجام و جمنا، در سودای پاستور
سال 95 برای دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی با سفرهای استانی پیاپی و انتقادات صریح از دولت روحانی و برجام آغاز شد. سفرهایی که تا پایان سال ادامه داشت و شائبه انتخاباتی بودن آن را بر سر زبان‌ها انداخت. جلیلی هیچ‌گاه به صراحت اعلام کاندیداتوری نکرد اما برخورد او نسبت به جبهه تازه تأسیس نیروهای مردمی انقلاب نشان داد که میل برای رسیدن به کرسی ریاست جمهوری همچنان پابرجاست. جلیلی در همان اوایل که صحبت از وحدت میان اصولگرایان مطرح بود، اظهار داشت: «بعضی از دوستان می‌پرسند چرا اصولگرایان وحدت ندارند؟ باید توجه داشت که اولین موضوع در جریانی که معتقد به نظام، انقلاب و ارزش‌هایش هست وحدت در نگاهش است. منظور از وحدت گفتمانی همین است. نمی‌شود عده‌ای بگویند ما یک قبیله و حزب هستیم و همه با هم باشیم، هر کسی هم هر حرفی دارد بزند و به هر جهتی که می‌خواهد برود اما نزدیک هر انتخابات که شد وحدت کنیم! اینها ایمان مردم را تقویت نمی‌کند، چون در این صورت مردم پیش خودشان می‌گویند اینها سر قدرت با هم ائتلاف می‌کنند که نهایتاً یک چیزی گیرشان بیاید.» گفته‌ها حاکی از این است که جبهه مردمی انقلاب در چند نوبت با او وارد گفت‌وگو شدند، اما جلیلی هیچ‌کدام از شروط آنها از جمله کناره‌گیری از انتخابات ریاست جمهوری در صورت لزوم را نپذیرفته است. با این حال رفتار او نیز نشان می‌دهد که هنوز برای حضور در انتخابات 96 دچار تردید است و تصمیم نهایی خود را در این باره نگرفته است.
تنها چهره انتخاباتی زن در سال 95
در اواسط سال 95 «عباسعلی کدخدایی» سخنگوی شورای نگهبان خبر از مجاز بودن کاندیداتوری زنان داد، ولی احراز صلاحیت زنان برای ریاست جمهوری را محل تردید دانست و گفت: «زنان حتما می‌توانند ثبت نام کنند، ولی بحث رجل سیاسی در شورای نگهبان هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است و به محض اینکه به نتیجه برسیم آن را اعلام خواهیم کرد.» بعد از این اظهار نظر نام مرضیه وحید دستجردی اولین وزیر زن بعد از انقلاب بر سر زبان‌ها افتاد و شایعه کاندیداتوری وی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 96 به طور جدی مطرح شد.
ابتدا دبیرکل جامعه زینب با بیان اینکه «گزینه ما در جامعه زینب و احزاب زنان اصولگرا برای انتخابات ریاست جمهوری آینده خانم مرضیه وحیده دستجردی، به دلیل توانمندی‌های ایشان است» گفت: «ما با خود خانم دستجردی در این مورد صحبت کرده‌ایم و ایشان هنوز جواب خاصی به ما نداده‌اند ولی ما نسبت به این موضوع اصرار داریم.»
این خبر واکنش مثبت جریان رقیب یعنی اصلاحطلبان را نیز به دنبال داشت. پروانه مافی، آذر منصوری و چند چهره زن اصلاح‌طلب دیگر از این اتفاق استقبال کردند.
قوت گرفتن این احتمال واکنش دستجردی را به همراه داشت و او در جایگاه سخنگوی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی، این خبرسازی‌ها را «دروغ محض» خواند و بار دیگر تأکید کرد «کسانی که عضو هیأت موسس هستند هیچ‌کدام نباید کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری باشند.»
با وجود تکذیب کاندیداتوری دستجردی، مطرح شدن نام او به عنوان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری از اتفاقات انتخاباتی مهم در سال 95 بود.
کاندیدای پوششی روحانی در انتخابات!
در حالی که قرار بود همه گروه‌های اصلاح‌طلب به تصمیم شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان تمکین کنند و این شورا رأی قطعی به حمایت از حسن روحانی در انتخابات 96 داد، حزب مردم‌سالاری در کنگره سالانه خود اعلام کرد که مصطفی کواکبیان را به عنوان کاندیدای پوششی! برای انتخابات معرفی می‌کند. سخنگوی حزب مردم‌سالاری به صراحت تأکید کرد که نظر شورای سیاستگذاری را قبول ندارند. مطهری‌نژاد درباره رابطه با شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان، گفت: «ما با هر تشکلی که به نام احزاب اصلاح‌طلب فعالیت کند، مشارکت می‌کنیم، اما نسبت به شورای سیاستگذاری همان موضع را داریم و ادامه کار این شورا را به رسمیت نمی‌شناسیم. واکنش سرد و بی‌تفاوت اصلاحطلبان و شورای سیاستگذاری نشان داد که آنها از این اتفاق چندان هم نگران نیستند.» کواکبیان در سال 92 نیز کاندیدا شد که صلاحیتش توسط شورای نگهبان رد شد.
اصلاحطلبان البته در طول این ایام هر بار چیزی درباره کاندیدای پوششی گفته‌اند. گاهی مصرند که حتما کاندیدای پوششی در کنار روحانی داشته باشند تا از ظرفیت آن در مناظره‌ها استفاده کنند و ضمنا برای شرایط اضطراری گزینه لازم را داشته باشند، گاهی هم به‌کل منکر ضرورت کاندیدای پوششی می‌شوند.
از جمله چهره‌هایی که در سال 95 برای پوشش در کنار روحانی مطرح شدند و هر از گاهی بحث درباره آنها بالا گرفت و بعد فروکش کرد، می‌توان به این اسامی اشاره کرد:
مسعود پزشکیان، علی مطهری، اسحاق جهانگیری، محمدجواد ظریف.
احمدی‌نژادی‌ها به صف شدند!
بعد از آنکه احمدی‌نژاد توسط رهبر انقلاب از حضور در انتخابات منع شد، لیستی از اسامی که سابقه همکاری و دوستی با احمدی‌نژاد را در کارنامه داشتند، در رسانه‌ها و فضای مجازی پخش شد. احمدی‌نژاد اما همه این شایعات را رد کرد و حتی در مقطعی اعلام کرد قصد ندارد تنور انتخابات را گرم کند! اما در ماه‌های پایانی سال ورق به طور کامل برگشت. حمید بقایی معاون اجرایی احمدی‌نژاد در دولت نهم و دهم که از قضا سابقه زندان نیز دارد، به یکباره اعلام کاندیداتوری کرد. بقایی به صراحت اعلام کرد که راه احمدی‌نژاد را ادامه خواهد داد و برنامه‌های او را عملی خواهد کرد. از طرف دیگر احمدی‌نژاد نیز سکوت سه ساله خود را شکست و به طور مداوم با بیانیه و کلیپ به اصطلاح پاسخگویی به انتقادات دولت روحانی، پروژه تخریب دولت را آغاز کرد تا راه را برای پیروزی بقایی همراه کند! در طرف مقابل نیز همه گروه‌های سیاسی اعم از اصولگرا و یا اصلاح‌طلب منتظرند تا موضع و تصمیم شورای نگهبان درباره تأیید یا رد صلاحیت بقایی را در اردیبهشت ماه سال 96 ببینند. تصمیمی که نقش بسزایی در آینده سیاسی احمدی‌نژاد و یارانش دارد.
مؤتلفه در معرفی کاندیدا پیش‌دستی کرد!
اوایل دی ماه سال 95 و قبل از آنکه جبهه مردمی نیروهای انقلاب شروع به فعالیت انتخاباتی کند، حزب مؤتلفه کاندیدای نهایی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال 96 اعلام کرد.
سیدمصطفی میرسلیم، عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوم هاشمی رفسنجانی و رئیس چندین ساله فدراسیون نجات غریق و غواصی ایران به عنوان گزینه نهایی حزب موتلفه اسلامی از سوی دبیرکل این حزب معرفی شد.
محمدنبی حبیبی در نشست خبری خود درباره میرسلیم گفت: من شهادت می‌دهم آقای میرسلیم برهوای نفسش غلبه دارد و طبق میراثی که از آقای عسگراولادی به ما رسیده است، باید گفت ایشان عسگراولادی دوم هستند و تاکید کرد درباره تائید آقای میرسلیم توصیه های زیادی به او کرده اند.
البته بعد از شروع به کار جمنا، حزب مؤتلفه اعلام کرد که درباره کاندیدای نهایی برای انتخابات ریاست جمهوری تابع جبهه مردمی نیروهای انقلاب است. در رأی‌گیری انجام شده در جمنا نیز میرسلیم جزو 10 گزینه نهایی معرفی شده است.
تغییر نظر عزت در روزهای پایانی سال
«من هر جا می‌روم سؤال می‌‌شود که آیا در انتخابات ریاست جمهوری نامزد خواهید شد یا خیر؟ من در همه جا و در جمع شما اعلام می‌کنم که در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا نخواهم شد.»
این جمله را عزت‌الله ضرغامی، رئیس اسبق سازمان صداوسیما در آبان ماه سال 95 و در جمع دانشجویان دانشگاه امام صادق بیان کرد.
او بعد از این نیز بارها در سخنرانی‌ها و شبکه‌های مجازی بر عدم حضور در انتخابات تأکید می‌کرد. موضع‌گیری ضرغامی برای عدم حضور در انتخابات به قدری قاطع و محکم بود که کمتر کسی فکر می‌کرد او در روزهای پایانی سال 95 به یکباره با چرخشی عجیب برای انتخابات ریاست جمهوری سال 95 اعلام کاندیداتوری کند!
ضرغامی در روزهای پایانی اسفند با انتشار پستی در صفحه شخصی خود، رسما نامزدی خود را در انتخابات ریاست جمهوری آینده اعلام و بر پایبندی به تصمیم جمعی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی تأکید کرد.
به نطر می‌رسد حضور در لیست 10 نفره جمنا تأثیر بسزایی در تغییر موضع ضرغامی داشته باشد. هرچه که هست باید منتظر ماند و دید که جبهه مردمی نیروهای انقلاب بالاخره چه کسی را برای انتخابات سال 96 معرفی می‌کند و آیا ضرغامی به تصمیم جمعی آنها احترام می گذارد یا خیر؟
لیست 10 نفره اصولگرایان
اما اصولگرایان با سازوکار جبهه مردمی نیروهای انقلاب، 10 نفر را به عنوان گزینه‌های اولیه برای خود مطرح کرده است تا از میان آنها به جمع‌بندی نهایی برسد.
این 10 نفر به ترتیب رأیی که در درون این سازوکار به دست آورده‌اند، به شرح زیر هستند:
حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف، مهرداد بذرپاش، محمدمهدی زاهدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، حمیدرضا حاجی بابایی، الیاس نادران، شاهین میرمحمدی و سیدمسعود میرکاظمی.
انتهای پیام/