سیستان و بلوچستان مقصد امن گردشگری است/ از دستان پینه بسته زنان سوزندوز تا سفرهای به پهنای مهربانی + تصاویر
ناهید منصوری، گروه فرهنگی آنا- از آنجا که هیچ شنیدهای جای مشاهده مستقیم و بیواسطه را نمیگیرد، اصحاب رسانه با هدف آشنایی و همچنین معرفی هرچه بیشتر نسبت به ظرفیتهای استان سیستان و بلوچستان به این خطه از کشورمان سفر کردند.
این سفر از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای اهالی رسانه ترتیب داده شده بود تا خبرنگاران ضمن آشنایی با استان سیستان و بلوچستان، بتوانند مناطق تاریخی، جاذبههای طبیعی و دیدنی و همچنین صنایع دستی این استان پهناور را به عموم مردم ایران معرفی کنند.
بر اساس دیدهها و تجربیاتی که از این سفر بدست آمد، میتوان گفت که استان سیستان و بلوچستان مقصد گردشگری بسیار مناسبی برای مسافران و گردشگرانی است که دوست دارند از مناطق بکر و تاریخی لذت ببرند.
برخلاف تصوراتی که از این استان به واسطه شرایط گذشته استان و البته تصویرسازیهایی که در برخی فیلمهای سینمایی به مردم ارائه شده است و در اکثر آنها قاچاقچیان مواد، از مرز بلوچستان وارد کشور میشود، باید گفت که با شهری تاریخی و فرهنگ غنی روبهرو هستیم، جایی که مردمش هم از دیدن آثار تاریخیایش سیر نمیشوند.
سفر به سیستان و بلوچستان از شهر زاهدان آغاز شد و در این استان اهالی رسانه از موزه زاهدان، موزه شهر سوخته، کوه خواجه، بازارچه تاریخی زاهدان، شهر سوخته، میدان یعقوب لیث صفاری، کوه خواجه، آسیاببادهای زابل، قلعه ناصری و قلعه بنپور ایرانشهر، کوه تفتان، موزه قرآن که تبعیدگاه مقام معظم رهبری در گذشته بوده، شهر نیکشهر و روستای لاشار و همچنین بازار ، قلعه میناتوری، اسکله و بازار ماهیفروشهای چابهاراز جمله مناطقی بود که در طول 4 روز بازدید کردند.
از جمله نکات حائز اهمیت و جالب در بازدیدها، مناطق تاریخی بود که نشان از آیندهنگری و بلندنظری بومیان قدیم سیستان و بلوچستان داشت، برای مثال در شهر سوخته با بخشهای دیدنی و تاریخی روبهرو شدیم که با وجود فاصله طبقاتی میان مردمی که در قدیم در این دشت زندگی میکردند و یا نقش مهم و پایهای زنان در شهر سوخته را نشان میداد.
در آسیاببادیهای این استان از معماری و طراحی بسیار جالبی دیدن کردیم که بیانگر نگاه کارشناسانه و تخصصی افرادی داشت که به خوبی توانسته بودند بادهای 120 روزه زابل را به خدمت بگیرند و از آن برای آسیاب گندم و دیگر غلات استفاده کنند.
از دیگر مناطق تاریخی شهر زابل، کوه خواجه بود که در دامنه کوهی قرار گرفته بود که در قدیم منظره چشمنوازی را با وجود دریاچه هامون در مقابل دیدگاه بومیان این منطقه ترسیم میکرد. اگرچه امروزه هامون به رودی خشک و کمآب تبدیل شده اما بازدید از این کوه که بر اساس کشفیات حاصل از باستانشناسی، آتشکده باقی مانده از دوره ساسانی است، نه تنها خالی از لطف نیست بلکه گردشگران را به بازدیدهای مکرر علاقهمند خواهد کرد. اجرای موسیقی زنده فولکلور در محوطه داخلی این کوه برای اصحاب رسانه، باعث شد تا بیشتر با حال و هوای این منطقه ارتباط برقرار کنیم و بیشتر از حس و حال منطقهای تاریخی که برای مردم سیستانی اهمیت زیادی دارد بهره ببریم.
بازدید از مقبره اشکانیان و آرامگاه خواجه غلتانولی از جمله بخشهایی از این منطقه تاریخی است که هم انرژی خوبی را به گردشگران این منطقه منتقل میکند و هم جایگاه دین در میان ایرانیان قدیم را یادآور میشود.
با سفر به شهر ایرانشهر از دو قلعه قدیمی بازدید کردیم که تاریخچه بسیار جالبی داشت. قلعه ناصری که به قلعه ایرانشهر هم معروف است از دیگر بخشهای تاریخی بود که متأسفانه به دلیل بیتوجهی و غافل ماندن از اهمیت مناطق تاریخی در سال 1361 تخریب شده است. همچنین قلعه بنپور که از قلعههای نظامی بوده بر روی تپه مصنوعی بلند به ارتفاع ۸۰ متر قرار گرفته که بر اثر بارشهای تند ایرانشهر دچار فرسایش شده است. به گفته باستانشناس و مشاور میراث این منطقه، بازسازی بخشی از سربازخانه قلعه ناصری چیزی حدود چهار سال به طول انجامیده است. مرمت بخشهای تخریب شده این دو قلعه نیازمند تامین اعتبارات لازم است.
اجرای موسیقی سنتی توسط ابراهیمبمپوری و همچنین حضور زنان بلوچستانی که مشغول سوزندوزی بر روی لباسها و شالهای زنانه بودند، نشان از صنایع دستی زیبا و موسیقی غنی هنرمندان این خطه است.
با گذر از ایرانشهر، به کوه تفتان که از جاذبههای طبیعی و بکر این استان است، رسیدیم. این منطقه علاوه بر مناطق تاریخی از هوای بسیار خوبی هم برخوردار است. ارتفاع این قله ۴۰۳۶ متر از سطح دریا است و از سه دهانه آتشفشانی آن همواره بخار گوگرد خارج میشود. در ورودی حفرههای آتشفشانی تختههای گوگردی خالص به وفور دیده میشوند. همچنین رویش گیاهانی چون پونهکوهی با عطری اعجاببرانگیز که پسران نوجوان این منطقه چیده بودند، برای هر گردشگر طبیعتی بکر و دست نخورده را تثبیت میکرد.
در شهر نیکشهر به بازارچه میدانی صنایع دستی رفتیم که محصولات پیرزنانی را به نمایش گذاشته بود که با دستانی پینه بسته و ترک خورده، چشمان خود را بر روی سوزندوزی بر شالها و زیورآلات و همچنین حصیربافیها گذاشته بودند. برخورد مهربانانه بومیان این منطقه، گواه خونگرمی مردم جنوب کشور است. آنها سخاوتمندانه صنایع دستیشان را به گردشگران معرفی میکردند. با نظر به اینکه زبان بومیان این خطه از کشور، خاص این منطقه از کشور است، میتوان از گویش مردم این منطقه را به عنوان یکی دیگر از جاذبههای استان سیستان و بلوچستان برشمرد.
اغراقآمیز نیست اگر بگوییم که در سفر به هر منطقه از استان سیستان و بلوچستان با جاذبههای اعجابانگیز و رفتار بیریای مردم روبهرو شدهایم چراکه اهالی رسانه پس از بازدید از نمایشگاه صنایع دستی، میهمان مردم خونگرم و دوستداشتنی روستای لاشار در نیک شهر شدند که با میوه خاص این استان که با نام زیتون معرفی میشد و غذاهای محلی چون بریونی و تباهگ پذیرای ما بودند. گویا در این خطه از کشورمان مهماننوازی از آدابی محسوب میشود که بومیان در مواجهه با هر میهمانی آن را اجرا میکنند.
با گذر از نیک شهر و با فاصله زمانی چند ساعته به چابهار که از شهرهای ساحلی استان سیستان و بوچستان است رسیدیم. بازارچه سنتی با انواع ادویههای معطر خاص و صنایع دستی و همچنین بازار منطقه آزاد با پارچه، لوازم برقی، لوازم آرایشی، پتو و چایهای متنوعی که داشتند از مناطق پرتردد و توریستی بلوچستان بودند.
چابهار به دلیل نزدیکی منطقه استوایی، از تغییرات دمای اندکی در فصول مختلف سال برخوردار است و به مقصدی برای تمام فصول سال تبدیل شده است. از جاذبههای طبیعی و دیدنی این منطقه به کوههای مینیاتوری، اسکله قدیم، دریای بزرگ و دریاهای کوچک، اسکله و بازار ماهی فروشان میتوان اشاره کرد که قطعا توجه هر گردشگر را به خود جلب خواهد کرد. وجود دریا و کویر در چابهار از جمله مناظر حیراتانگیز و زیبای چابهار است.
استان سیستان و بلوچستان در شرق جنوب شرقی ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۰٬۷۲۶ کیلومتر مربع بزرگترین استان کشور است و بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را در خود جای داده است. این استان با بناهای تاریخی، آبوهوا و مناطق دیدنی متنوعش و همچنین مردم خوب و مهربانش جزو مقاصد امن گردشگری است که میتوان میزبانی بسیار خوبی از مسافران نوروزی داشته باشد.
انتهای پیام/