ابلاغ دستورالعمل نحوه بهره‌برداری از حیات وحش قرق‌های اختصاصی/ تعیین سهمیه شکار قرق‌های اختصاصی

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از سازمان حفاظت محیط زیست، علی تیموری با بیان اینکه قرق‌های اختصاصی به عنوان یکی از راهکارهای اساسی استفاده از ظرفیت‌های عمومی و مشارکت جوامع بومی و محلی در رابطه با حفاظت از حیات وحش کشور و بهره برداری پایدار از آن است، گفت: در همین راستا، در بیش از دو سال گذشته موضوع قرق‌های اختصاصی در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.

تیموری افزود: در نتیجه صدها نفر ساعت بررسی‌های میدانی، فنی و برگزاری جلسات متعدد کارشناسی با متخصصان و اندیشمندان حوزه حفظ محیط زیست و حیات وحش، اساتید دانشگاه‌ها، نمایندگان تشکل‌های مردمی حامی محیط زیست، کارشناسان و جوامع بومی و محلی، آیین نامه اجرایی حقوق و تکالیف دارندگان قرق‌های اختصاصی تهیه و پس از بررسی در شورای عالی حفاظت محیط زیست، در نهایت به تصویب آن شورا رسید و جهت اجرا ابلاغ شد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست افزود: برای نخستین بار، محدوده پنج قرق اختصاصی در استان‌های یزد، کرمان و سمنان به تصویب شورای عالی محیط زیست رسید.

آغاز فعالیت‌های پایلوت قرق های اختصاصی از سال 89

وی با یادآوری این موضوع که سازمان حفاظت محیط زیست از سال 1389 و به منظور بررسی بازخوردهای واگذاری قرق‌های اختصاصی و ارزیابی استراتژی واگذاری حفاظت به جوامع بومی، محلی و متقاضیان غیر دولتی و موفقیت‌های احتمالی، فعالیت‌هایی را آغاز کرده است، افزود: در همین راستا، ضمن هماهنگی با ادارات کل منابع طبیعی استان‌های یزد، کرمان و سمنان، به‌طور غیر رسمی موضوع حفاظت از حیات وحش در محدوده‌های تحت نظارت و کنترل شده از مناطق آزاد خارج از مناطق چهارگانه با متقاضیان و علاقمندان بومی از طیف‌های مختلف متقاضی شامل گروه دوستداران طبیعت (تشکل مردمی)، شخصی حقوقی (شرکت) و اشخاص حقیقی به اشتراک گذاشته شد.

به گفته تیموری، در ادامه، اقدام‌های اجرایی این افراد در امر حفاظت، سرمایه گذاری‌های آن‌ها که داوطلبانه و بدون هرگونه بهره برداری یا ایجاد تعهد برای سازمان حفاظت محیط زیست صورت می‌گرفت در فاصله سال‌های 89 تا 95 مورد رصد و بررسی قرار گرفت.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: بررسی‌های انجام شده حاکی از آن بود که طرح‌های حفاظتی، اقدام‌های صورت گرفته اجرایی نظیر جذب و به‌کارگیری نیروهای قرقبان، احداث آبشخورها و تعمیر و مرمت منابع آبی محلی، هماهنگی با جوامع محلی داخلی و پیرامونی قرق، همکاری با نیروهای اجرایی سازمان در شناسایی و برخورد قانونی با متخلفان، تامین امکانات سخت افزاری حفاظت همچون خودرو، موتورسیکلت، دوربین‌های چشمی و تله‌ای در سه قرق علی آباد چهل گزی مهریز، دربید یزد و منصورآباد رفسنجان در وضعیت بسیار مطلوبی انجام گرفته و همین اقدام‌ها در طی 5 سال گذشته منجر به رشد چشمگیر جمعیت حیات وحش شده است.

رشد چشمگیر جمعیت گونه‌های حیات وحش در قرق‌های اختصاصی

به گفته وی، آمارهای حاصل از سرشماری‌های رسمی انجام شده در انجام شده، در مهر ماه سال‌ 95، با مشارکت نیروهای قرق‌بان، محیط بانان و کارشناسان محیط زیست، دانشجویان و تشکل‌های مردمی نشانگر آن است که به طور نمونه جمعیت کل و بز در قرق علی آباد طی این 5 سال رشدی 8 برابری داشته و از حدود 150 راس به بیش از 1100 راس رسیده است. همچنین مجموع جمعیت گونه‌های کل، بز، قوچ و میش در قرق دربید یزد و جمعیت قوچ و میش در قرق منصورآباد رفسنجان بیش از 400 درصد رشد مجموع طی این 5 سال داشته‌اند.

این مقام مسئول یادآوری کرد: این رشد قابل توجه جمعیت و موفقیت‌‌های غیرقابل انکار ناشی از اعتماد به علاقمندان به حفاظت از حیات وحش و جوامع بومی و محلی است که فرصت‌های جدیدی را برای بهره برداری خردمندانه و پایدار از حیات وحش در محدوده‌های سه قرق‌های اختصاصی مذکور ایجاد کرده است.

تیموری گفت: به همین منظور، سازمان حفاظت محیط زیست در نظر دارد بر اساس قوانین و مقررات، همچنین ضوابط مصوب شورایعالی حفاظت محیط زیست و با هدف انتفاع جوامع محلی که در امر حفاظت از حیات وحش سرمایه گذاری ‌کرده‌‌اند از آثار مثبت ناشی از این مشارکت که همان رشد چشمگیر جمعیت گونه‌های حیات وحش در محدوده مورد حفاظت است، امسال، اقدام به صدور مجوز تعداد معدودی پروانه شکار گونه‌های کل و قوچ در این سه قرق اختصاصی کند.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در همین راستا، ضمن بررسی روند رشد جمعیت و آنالیز جمعیت گونه‌ها به منظور تعیین ظرفیت قابل شکار در کمیته‌ای متشکل از کارشناسان حوزه تخصصی، تعداد معدودی سهمیه شکار برای هر یک از سه قرق مورد اشاره تعیین شده است.

سهمیه شکار قرق‌های اختصاصی امسال تعیین شد

این مقام مسئول یادآور شد: به رغم آنکه بر اساس مصوبه شورایعالی محیط زیست میزان سهمیه شکار سالیانه در قرق‌ها می‌تواند تا حداکثر شش درصد جمعیت گونه مورد نظر باشد، لیکن به منظور رعایت ملاحظات زیست محیطی در نخستین سال صدور پروانه در قرق‌ها، همچنین نگهداشتن استرس وارده به حیات وحش در حداقل ممکن و نیز ارزیابی اثرات و تبعات احتمالی، سهمیه‌ها در کمترین سطح یعنی بین 1 تا 2 درصد تعیین شده است.

وی ادامه داد: پس از تعیین سهمیه‌ها در کمیته فنی، دستورالعمل نحوه بهره برداری پایدار از حیات وحش قرق‌های اختصاصی نیز با بهره گیری از نظرات حوزه‌های تخصصی تدوین و به زودی به استان‌ها ابلاغ خواهد شد.

به گفته مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، با ابلاغ این دستورالعمل و سهمیه‌های تعیین شده، برنامه شکار تا 20 اسفند ماه و با نظارت کامل سازمان در سه قرق اختصاصی علی آباد چهل گزی، منصورآباد رفسنجان و دربید یزد به اجرا گذاشته خواهد شد.

تیموری ابراز امیدواری کرد: با توجه به افزایش تقاضای گروه‌های مختلف به مشارکت و سرمایه گذاری در احداث و مدیریت قرق‌های اختصاصی که می تواند ظرفیت‌های بیشتری را در خصوص حفاظت از حیات وحش و بهره برداری پایدار از آن ها ایجاد کند، شاهد بازسازی و احیای مجدد جمعیت‌های گونه‌های ارزشمند جانوری در مناطق آزادی که طی سالیان گذشته به دلایلی نظیر شکار غیرمجاز و بی‌رویه، سیر قهقرایی جمعیت حیات وحش را داشتهژ‌اند، باشیم و از این رهگذر، حداکثر پتانسیل بهره برداری اصولی و پایدار که متضمن پویایی و بقای حیات وحش از یک‌سو و تامین کننده منافع همه جانبه و قانونی برای جوامع بومی و محلی از سویی دیگر است، بیش از پیش پایه گذاری و ایجاد شود.