انتظارات از جشنواره های فجر متنوع و گاه متضاد است

به گزارش گروه فرهنگی آنا از مدیرکل هنرهای نمایشی و دبیر سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر گزارشی از جشنواره تئاتر فجر در جلسه کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کردند و تعدادی از اعضای کمیسیون نظرات خود را درباره جشنواره بیان کردند.

محمدحسین ایمانی خوشخو؛ رییس کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه با تسلیت درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی گفت: تدوین اسناد هنری به طور جدی در کمیسیون هنر و معماری در حال انجام است تا برای بررسی و تصویب نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شود. تئاتر تنها هنری است که مصوبه ای از شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد اما با توجه به ضرورت ها و نیازهای امروز تئاتر با همکاری هنرمندان و مسئولان تئاتر و کمیسیون هنر و معماری اسناد قبلی بازنگری و کامل خواهد شد. تا بخشی از مسایل تئاتر برطرف شود.

ایمانی خوشخو در ادامه گفت: انتظارات از جشنواره های هنری فجر متنوع و گاهی متضاد است و انتظارات و خواسته ها با نگاه حاکمیتی، انتظارات هنرمندان و یا از سوی مخاطبان و مردم وجود دارد که متنفاوتند و مدیران یا دبیر جشنواره برای برقراری توازن بین این انتظارات و اداره جشنواره با مسایلی مواجه است.

رییس کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر گفت: گزارش های سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از حرکت رو به جلو و اندیشه و برنامه ریزی در جشنواره حکایت دارد و امیدواریم که این روند تداوم یابد. تئاتر فی نفسه آیینه مسایل جامعه است و سابقه تئاتر در پرداختن به مسایل و آسیب های اجتماعی دیده می شود و امروز که آسیب های اجتماعی از مسایل مهم جامعه ماست، در تئاتر و جشنواره تئاتر فجر آسیب های اجتماعی نیز می تواند مورد توجه قرار گیرد.

مهدی شفیعی؛ مدیرکل هنرهای نمایشی در این جلسه گفت: چند سال قبل پیش نویس سند توسعه تئاتر تهیه شده بود که البته به نتیجه نرسید و امروز می بایست منتناسب با شرایط روز و وضعیت تئاتر آن سند به طور کلی بازنگری شود و سند مناسب امروز تئاتر تدوین شود. همچنین بازنگری آیین نامه شورای ارزشیابی و نظارتتئاتر نیز از ضرورت های امروز است که در حال پیگیری است. شرایط امروز تئاتر نسبت به گذشته دچار تغییر و تحول جدی دارد و به عنوان مثال تعداد اجراهای روزانه تئاتر افزایش چشمگیری نسبت به چند سال قبل دارد. به عنوان مثال در 9ماهه امسال تا پایان آذرماه حدود هزار و 150 مجوز اجرای تئاتر در تهران صادر شده است که با توجه به امکانات و نیروی انسانی و شرایط موجود در شورای ارزشیابی و نظارت امر دشواری است و نیاز است که به صدور مجوز و ارزشیابی و نظارت تئاتر یک نگاه به روز و متناسب با شرایط کنونی تئاتر اصورت گیرد.

شفیعی در ادامه با اشاره به سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر گفت: جشنواره تئاتر فجر به شیوه سال گذشته از بیش از یک ماه پیش آغاز شد، تا بهتر به مباحث پژوهشی تئاتر پرداخته شود. در این راستا سمینار "شهر، شهروند و تئاتر" با همکاری شهرداری تهران در تئاتر شهر برگزار شد و ضرورت وجود تئاتر در کلان شهرها و اهمیت آن بررسی شد. کارگاههای آموزشی نیز از با حضور هنرمندان داخلی و خارجی متناسب با نیازهای روز تئاتر در محورهایی مانند تبلیغات تئاتر، تهیه کنندگی تئاتر و ... از برنامه های سی و پنجمین جشنواره تئاتر فجر است. جشنواره های تئاتر فجر استانی نیز از چندی پیش از خوزستان آغاز شد و تا چند روز دیگر ادامه دارد. امسال هفت جشنواره فجر استانی در خوزستان، بوشهر، فارس، یزد، مازندران، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی برگزار شده است و برگزار می شود که در جشنواره های استانی گردش آثار و تئاتر های مناسب و حرفه ای مورد توجه بود و اداره و برنامه ریزی جشنواره های استانی نیز به خود استان ها واگذار شد.

مدیرکل هنرهای نمایشی افزود: جشنواره در سه بخش صحنه ای، بین الملل و و تئاتر محیطی برگزار و 130 نمایش در جشنوراه اجرا می شود که 111 نمایش ایرانی و 19 نمایش خارجی از کشورهایی از جمله هلند، لهستان، بلغارستان، یونان، نروژ، گرجستان، ژاپن و ... است. از بین آثار ایرانی 45 درصد تئاترها از خارج از تهران است و میانگین سنی کارگردانان جشنواره تئاتر فجر امسال 36 سال است. آثار با مضامین متنوعی از جمله اجتماعی، دفاع مقدس، مذهبی، سبک زندگی، آیینی-سنتی و .. ئر جشنواره اجرا می شود.

شفیعی همچنین گفت: برنامه هایی نیز برای بعد از جشنواره بین المللی تئاتر فجر برنامه ریزی شده است و سمینار ظرفیت های غیردولتی تئاتر در اسفندماه امسال و بازار بهاره تئاتر برای معرفی قابلیت های تئاتر ایران در فروردین و اردیبهشت سال آینده برگزار می شود.

دکتر سعید اسدی؛ دبیر سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از سال گذشته برنامه ریزی شد تا جشنواره بین المللی تئاتر فجر یک روند مستمر باشد که اوج آن در بهمن ماه است، بنابراین جشنواره از حدود یک ماه قبل آغاز شد. تئاتر به مثابه یک هنر شهری است و با توجه به نقش تئاتر در مشایل شهروندی سمینار "شهر، شهروند و تئاتر" برگزار شد ما در این سمینار تلاش کردیم تا برنامه ای مناسب برگزار شود و مباحث این سمینار مورداستفاده قرار گیرد، اما متاسفانه نقدی که در زمینه چنین برنامه های هنری می توان مطرح کرد اینکه آموزش پذیری و مشارکت کم شده است. ورک شاپ های جشنواره نیز در حال برگزاری است و جشنواره های تئاتر فجر استانی نیز که از خوزستان آغاز شد در مجموع در هفت استان برگزار می شود و پایان آن در خراسان رضوی است و بعد از آن بخش اصلی جشنواره بین المللی تئاتر فجر از اول تا 12 بهمن ماه در تهران برگزار می شود.

اسدی درباره بخش بین الملل جشنواره گفت: حضور تئاتر ایران در مارکت های جهانی تئاتر و معرفی آثار و بازاریابی برای آنها در بخش بین الملل مورد توجه است و به این منظور آثاری که از کشورهای دیگر برای حضور در جشنواره انتخاب می شود به گونه ای است که به توان کلامی و هویت بصری تئاتر ما کمک کند چون بقای تئاتر ایران هم به حضور و اجرا در ایران و هم حضور جهانی بستگی دارد. بنابراین آثار خارجی هر کدام ویژگی هایی مانند استفاده از تکنولوژی، شیوه اجرا و ... دارند. در تئاتر ملل انتقال آثار غیر ایرانی که به لحاظ تم اهمیت دارند، کیفیت هنری آثار، تکنولوژی های جدید مورد استفاده در تئاتر و استفاده از فضای چندرشته ای در تئاتر مدنظر قرار گرفته است. در جشنواره امسال 50 میهمان خارجی از جشنواره ها و کمپانی های تئاتر برای معرفی تئاترهای ایران به آنها حضور دارند.

دبیر سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در ادامه گفت: انتخاب تئاترهای بخش صحنه ای جشنواره بر اساس سه اصل انجام شده است. یکی محورهای موضوعی مانند مسئولیت اجتماعی، بهره گیری از مفاهیم فرهنگ کهن، اخلاق گرایی، اندیشه ورزی و ارتقای ذائقه جامعه، ارزش های فراگیر انسانی و جهان، نفی خشونت، مفاهیم انقلاب و دفاع مقدس و ... است. اصل دیگر گستره ملی در تئاتر ایران است و تئاترهای سراسر ایران مورد توجه قرار گرفته است و اصل دیگر در انتخاب آثار کیفیت است. در بخش صحنه ای جشنواره به مرور تئاتر پرداخته شده است چون ضرورتی ندارد که جشنواره تئاتر فجر به فرایند تولید تئاتر وارد شود و مسایلی را به دنبال دارد بنابراین تولید در بخش تئاتر محیطی و تعاملی دنبال شد. در بخش تئاتر محیطی 33 اثر اجرا می شود که 10 اثر تولید شده است.

اسدی درباره بخش های مسابقه جشنواره تئاتر فجر گفت: مسابقه بین الملل، مسابقه مرور تئاتر ایران، مسابقه جوانان و مسابقه تئاتر محیطی و تعاملی در جشنواره تئاتر فجر این دوره اجرا می شود که مسابقه جوانان برای کارگردانان جوان زیر 35 سال است. تئاتر ایران در حال پوست اندازی است و کمیت آثار جوانان در تئاتر امروز نسبت به آثار نسل های قبلی تئاتر قابل مقایسه نیست.

دبیر سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در ادامه افزود: بخش به علاوه فجر برای استفاده از ظرفیت بخش خصوصی از سال گذشته در جشنواره تئاتر فجر قرار گرفت و امسال این بخش 57 تئاتر در 10 تماشاخانه اجرا می شود و در این بخش پیشبرد اهداف فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.

در ادامه جلسه چند نفر از اعضای کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی نکات و پیشنهاداتی را در ارتقای کیفی جشنواره بیان کردند.