سنگشویی ساده، سریع و اقتصادی پوشاک جین با استفاده از فناوری نانو

به گزارش خبرگزاری آنا به نقل از روابط عمومی ستاد نانو، روش‌های مختلفی از جمله استفاده از سنگ پا و یا روش‌های نوین استفاده از آنزیم‌ها، لیزر و پلاسما برای عملیات شست‌وشوی جین و ایجاد ظاهری کهنه (used look) در آن معرفی شده است. با این حال تولید کنندگان پوشاک همواره به دنبال روش شست‌وشوی آسان در مدت زمان کوتاه و با هزینه‌ کم هستند.

دکتر مجید منتظر در خصوص هدف انجام این پژوهش بیان کرد: «در این کار، نانوصفحات رس بر پایه‌ مونت موریلونیت اصلاح شده با مواد آلی، به عنوان ماده‌ای جدید برای سنگشویی (کهنه شویی) پوشاک جین در یک ماشین شست‌وشوی معمولی، استفاده شده است. به طور کلی، این فرایند سنگشویی جدید جین به نام شست‌وشو با نانو مواد معدنی، به عنوان یک روش آسان، ساده، مقرون به صرفه و سریع است. این روش به راحتی در صنعت قابل استفاده بوده و می‌تواند سبب ایجاد ارزش افزوده بیشتر شود.»

پوشاک جین سنگشویی شده به این روش، ظاهری کهنه پیدا کرده که از ویژگی‌های بارز پوشاک جین است. از طرفی این پوشاک دارای ثبات رنگ عالی بوده و از نفوذ پذیری هوای مناسب نیز برخوردار است. همچنین کالای به‌دست آمده به لحاظ چروک‌پذیری، مقاومت خمشی و مقاومت در برابر سایش نیز مورد بررسی قرار گرفته و میزان مقاومت سایشی و چروک پذیری آن نشانگر نرمی مناسب کالای حاصل است.

به گفته این محقق، از مزیت‌های استفاده از این روش، انجام چند فرایند شامل آهارگیری، سنگشویی و نرم کردن در یک مرحله است. به عبارتی عملیات سنگشویی بدون انجام عملیات آهارگیری و استفاده از نرم‌کن انجام شده است.

وی سایر مزیت‌های این روش را بدین شرح بیان کرد: «در این بررسی ماده معمول پوکه معدنی حذف شده و نانو رس جایگزین آن شده

است. استفاده از پوکه‌های معدنی مشکلات فراوانی مانند آلودگی محیط زیست، هزینه زیاد نیروی انسانی و آسیب زیاد به پوشاک و ماشین‌آلات را در پی دارد.»

در توضیح نحوه عملکرد این روش باید گفت که نانوصفحات رس با سایش سطحی کالای جین، رنگینه ایندیگوی سطح کالا را جذب کرده و سبب ایجاد ظاهری کهنه می‌شوند؛ این تغییر رنگ پایدار است. از طرفی همراه با عملیات سنگشویی، صفحات نانو رس از یکدیگر باز و به راحتی روی الیاف پنبه‌ای کالای جین جذب شده و در سطح آن قرار می‌گیرند. این امر سبب ایجاد خاصیت نرمی و ضد باکتری و حفاظت محصول در برابر امواج فرابنفش خواهد شد. باکتری با چسبیدن به صفحات نانو رس اصلاح شده با نمک کاتیونی (با بار مثبت) سبب شکستن دیواره سلول باکتری و خروج غشاء سیتوپلاسم و مرگ باکتری می‌شود.

از این کار اختراعی تحت عنوان «فرایند سنگشویی و ضد باکتری کردن کالای جین در یک مرحله توسط نانو رس» با شماره‌ 390070384 به ثبت رسیده است.

منتظر در پایان عنوان کرد: «در طرح‌های آتی در نظر است تا نانو رس رنگی به عنوان یک رنگدانه رنگی معرفی شود و به کارگیری آن جهت رنگرزی پوشاک پنبه‌ای و یا امکان استفاده مجدد از نانو رس پس از فرایند سنگشویی و جذب رنگزای خمی مورد بررسی قرار گیرد.»

این تحقیقات حاصل همکاری دکتر مجید منتظر، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دکتر علی صادقیان مریان، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل است.