بار سنگین هزینه دندانپزشکی بر جیب مردم

حالا اگر همین هموطن با 13 دندان خراب و پرشده و کشیده بخواهد فقط چند دندان ناقصش را ترمیم کند، باید برای هر بار مراجعه به دندانپزشک متخصص، 34 هزار و 500 تومان، حق ویزیت پرداخت کند. اگر بخواهد ارتودنسی با پلاک پیچ‌دار انجام دهد، باید حدود 720 هزار تومان را طبق تعرفه سال 95 از جیب بپردازد. یک جرمگیری کامل دندان، 182 هزار و 400 تومان و یک ترمیم سه سطحی کامپازیت یا همان پرکردن یک دندان هم 151 هزار و 200 تومان آب می‌خورد. حتی این فرد برای بیرون آوردن معمولی یک دندان عقل که جراحی هم نخواهد، باید 66 هزار تومان پرداخت کند.

حال با توجه به این که امسال حداقل حقوق کارگران در ایران 812 هزار تومان تعیین شده است و بیش از نیمی از کارگران کشور هم حداقلی‌بگیر هستند، آن وقت می‌بینیم که این هزینه‌های دندانپزشکی هیچ تناسبی با جیب مردم ندارد.

این تعرفه‌های دندانپزشکی که به آن اشاره کردیم، تعرفه‌های رسمی است، اما تعرفه‌های غیررسمی در برخی کلینیک‌های دندانپزشکی، خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. در شرایطی که داشتن یا نداشتن دفترچه بیمه‌های پایه هم تاثیر محسوسی در کاهش این هزینه‌ها ندارد، بیشتر بیماران باید برای پوشش هزینه‌های دندانپزشکی، فقط به جیب خود تکیه کنند.

البته روز گذشته حمید صمدزاده، مدیرکل اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت از راه‌اندازی 48 مجتمع دندانپزشکی طی یک سال و نیم گذشته و به‌کارگیری 1400 دندانپزشک در مجتمع‌های دندانپزشکی خبر داد، اما با توجه به عقب ماندگی تاریخی که در این حوزه وجود دارد، همچنان اغلب بیماران از خدمات و هزینه‌های دندانپزشکی در ایران رضایت ندارند.

حسن هاشمی، وزیر بهداشت هم منکر مشکلات فعلی در حوزه دندانپزشکی نیست و چندی قبل با صراحت به رسانه‌ها اعلام کرد: 95 درصد خدمات دندانپزشکی در ایران در بخش خصوصی ارائه می‌شود و خدمات دندانپزشکی دولتی بسیار کم است. متاسفانه مردم ما در سنین بالای 50 سال دندان‌های پوسیده بسیاری دارند.

90 درصد بار هزینه‌های دندانپزشکی بر دوش بیماران

پوشش بیمه‌ای در حوزه خدمات دندانپزشکی را فقط باید یک کمک‌هزینه جزئی برای هزینه‌های سنگین دندانپزشکی به حساب آورد. دکتر نوید ناصری، نماینده دندانپزشکان در شورای عالی نظام پزشکی ایران تاکید دارد که الان بیمه‌های پایه در حوزه دندانپزشکی، کمتر از 10 درصد هزینه‌ها را پوشش می‌دهند و 90 درصد هزینه‌های دندانپزشکی بر دوش بیماران است.

به گفته ناصری، بیمه پایه دندانپزشکی فقط برخی خدمات محدود مثل کشیدن دندان، جراحی ریشه دندان و جراحی دندان عقل را پوشش می‌دهد و مثلا برای تهیه دندان مصنوعی، فقط بین 50 تا 60 هزار تومان از هزینه‌ها را بیمه‌ها پوشش می‌دهند، اما برای بسیاری از خدمات مثل ترمیم، پرکردن، و کاشت دندان هیچ حمایتی از سوی بیمه‌های پایه وجود ندارد.

همین اتفاق باعث شده که به قول ناصری، خیلی از بیماران ترجیح دهند به‌جای ترمیم دندان خود، به سمت کشیدن دندان ترغیب شوند. یعنی به جای این که بیمه‌ها از نقص عضو بیماران جلوگیری کنند، ناخودآگاه بیماران را به سمت کشیدن دندان ترغیب می‌کنند.

این مقام مسئول یادآوری می‌کند که در درمانگاه‌های دولتی، سالانه دو میلیون دندان کشیده می‌شود و اگر مراکز خصوصی را هم محاسبه کنیم، آن‌گاه می‌توانیم بگوییم که سالانه حدود پنج میلیون دندان در کشور ما کشیده می‌شود، در حالی که اگر بیمه‌ها حمایت می‌کردند، خیلی از این نقص عضوها به‌وجود نمی‌آمد.

مجموع این شرایط باعث شده که به گفته این دندانپزشک، شرکت‌های شبه‌بیمه‌ای تشکیل شوند که با ادعای داشتن مجوز، کارت‌های بیمه به بیماران می‌دهند و با کلینیک‌های مختلف هم قرارداد می‌بندند، در حالی که اگر مشکلی در درمان پیش بیاید، هیچ کدام از این شرکت‌ها پاسخگو نیستند.

این که کودکان زیر 14 سال، پایش شش ماهه دندانپزشکی داشته باشند، تعرفه‌ای برای خدمات آموزشی، پیشگیرانه و بهداشتی در حوزه دندانپزشکی تدوین شود و بار هزینه‌های دندانپزشکی از دوش بیماران برداشته شود، اتفاقاتی است که به اعتقاد این مقام مسئول می‌تواند خدمات دندانپزشکی در ایران را به ریل علمی و عادلانه برگرداند.

رنج مضاعف دندانپزشکی برای بیماران بدون بیمه تکمیلی

اگر پای حرف خود دندانپزشکان هم بنشینید، خیلی از آنها حتی تمایلی به قرارداد بستن با بیمه‌های تکمیلی را هم ندارند که همین مساله باعث شده بار اصلی هزینه‌ها به دوش بیماران منتقل شود. دکتر علی کابلی، مدیر کلینیک دندانپزشکی یکی از بیمارستان‌های تهران می‌گوید: وقتی بیمه‌ها گاهی با تاخیر یکساله مطالبات دندانپزشکان را پرداخت می‌کنند و حاضر نیستند خدمات استاندارد دندانپزشکی را هم پوشش دهند، چرا باید اعتبار خود را به پای بیمه‌ها بریزیم؟

بیمه‌های پایه که به قول کابلی، در پوشش خدمات دندانپزشکی کارکردی ندارند. در این بین، فقط بیمه‌های تکمیلی می‌مانند که خیلی از آنها هم فقط مواد بی‌کیفیت چینی و خدمات غیراستاندارد و ارزان را پوشش می‌دهند، چون نمی‌خواهند هزینه خدمات استاندارد را تقبل کنند و خیلی اوقات هم خدمات ارائه شده به بیمار را صرفا برای کاهش هزینه‌های خودشان، تائید نمی‌کنند.

به طور میانگین هر کودک ایرانی که به سن پنج سالگی می‌رسد، به گفته این دندانپزشک، بین چهار تا هفت دندان خراب دارد، اما یک شهروند کانادایی وقتی به سن 18 سالگی می‌رسد، بندرت دو دندان پرکرده در دهانش پیدا می‌شود.

بر اساس آمارهای اعلام شده، هم‌اکنون فقط حدود 10 تا 15 درصد مردم بیمه‌های تکمیلی درمان دارند که اغلب آنها هم کارمند هستند. در این بین، فردی که در مناطق محروم و حاشیه کلانشهرها زندگی می‌کند و کل حمایت‌های بیمه‌ای از او به یک دفترچه بیمه پایه ختم شده است، چنین فردی یا باید از جیب خودش، همه هزینه‌های درمان را تقبل کند یا کلا بی‌خیال سلامت دهان و دندانش شود.