قیصری: داستان کوتاه مثل عکس و رمان مثل فیلم است

به گزارش گروه فرهنگی آنا از روابط عمومی بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان،‌ کلاس‌های آموزشی ششمین دوره داستان‌نویسی آل‌جلال که در کنار نهمین جایزه جلال آل‌احمد در تهران برگزار می‌شود، با برگزاری کلاس انتخاب سوژه (رمان + داستان کوتاه) با تدریس مجید قیصری، نویسنده و مدرس داستان‌نویسی در مجتمع آدینه تهران ادامه یافت.

قیصری در آغاز سخنان خود با تأکید بر اینکه سوژه، موضوع انتخابی نویسنده نیست و در حقیقت، سوژه نویسنده را انتخاب می‌کند، گفت: موقعیت جغرافیایی که نویسنده در آن زیست می‌کند، شرایط خانوادگی او، مقطع تاریخی که نویسنده در آن زندگی می‌کند و حوادث و رخدادهایی که آن را شاهد بوده، سبب می‌شود که نویسنده نسبت به برخی از موضوعات واکنش‌هایی نشان دهد و سوژه داستان خود را انتخاب کند.

وی در ادامه با بیان اینکه سوژه در درون نویسنده است و نویسنده برای یافتن آن باید درون خود را بکاود، افزود: این سؤال مطرح می‌شود که آیا سوژه انتخابی نویسنده باید خاص باشد؟ برای پاسخ باید گفت، ‌پردازش داستان از یافتن و انتخاب سوژه مهم‌تر است. گاهی ممکن است سوژه خاص باشد؛ اما اگر نتوان آن را به درستی پرداخت، نتیجه کار موفق نخواهد بود.

این نویسنده در ادامه سخنانش با بیان اینکه انتخاب سوژه، داستان را خاص نمی‌کند؛ بلکه نوع پرداخت سوژه برای نگارش داستان مهم است، اظهار کرد: انتحاب سوژه برای داستان کوتاه و برای رمان، متفاوت است؛ زیرا در زمان و برعکس داستان، باید شخصیت‌ها و سوژه داستان، بسیار بیش از داستان کوتاه پرداخت و توصیف شوند.

وی ادامه داد: مطالعه بسیار و پرخوانی داستان‌های خوب، ذهن نویسنده را برای انتخاب سوژه و پرداخت آن و نگارش داستان، یاری می‌رساند و نویسنده را صاحب نگاه مختص به خود او در داستان‌نویسی می‌کند.

قیصری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تقسیم‌بندی ساده‌ای بین داستان کوتاه و رمان وجود دارد، گفت: پژوهشگران داستان کوتاه را به یک عکس و رمان را به یک فیلم تشبیه می‌کنند. با این حال تشخیص اینکه داستان کوتاه چیست، هنوز بیان نشده است؛ اما این موضوع مطرح شده که داستان کوتاه برای کسانی است که وقت زیادی برای مطالعه ندارند.

این مدرس داستان‌نویسی در توضیح این بخش از سخنانش اظهار کرد: تعریف داستان کوتاه این است که نویسنده خبری را شرح دهد که کهنه نشده باشد و تازگی و طراوت خود را حفظ کرده باشد و تنها ساختار زندگی نویسنده می‌تواند اعلام کند که او توانایی نوشتن داستان کوتاه را دارد یا نه. همچنین سراغ داستان کوتاه یا رمان رفتن، به ذهنیت نویسنده مرتبط است.

وی ادامه داد: سال‌هاست که به دلیل بروز اتفاقات بسیار زیاد در جهان که در ذائقه مخاطب تأثیر گذاشته است، میل ادبیات به سمت داستان کوتاه است. نویسنده هم برای نوشتن داستان‌، باید مطالعه بسیار داشته باشد و با خواندن زیاد داستان‌های مختلف، خود را برای نوشتن داستان کوتاه تربیت کند.

قیصری تأکید کرد: امکان ندارد داستان کوتاهی با استفاده از سوژه‌ای نوشته شود؛ بدون آن‌که سیر داستان‌های کوتاه نوشته شده در قبل از آن با همان سوژه، مورد مطالعه نویسنده قرار نگرفته باشد. زمانی پرداخت درست در داستان حاصل می‌شود که متون قبلی پرخوانی شده باشد.

ششمین دوره داستان‌نویسی آل‌جلال به همت بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان از بعدازظهر جمعه 3 دی در محل مجتمع آموزشی و فرهنگی آدینه و با حضور 130 ادب‌جو از سراسر کشور آغاز شده است. این دوره، امروز یکشنبه به کار خود پایان خواهد داد.