پروفسور فرید العطاس: احیای اسلام راه مقابله با گروه های تروریستی و پایان دادن به افراط گرایی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا؛ عصر روز چهارشنبه بیست و چهارم آذر، همزمان با خجسته ایام هفته وحدت، نشست علمی «افراط گرایی اسلامی و راه حل بومی آن» با حضور و سخنرانی پروفسور دکتر سید فرید العطاس یکی از اندیشمندان معاصر جهان اسلام، متفکر و نویسنده مالزیایی و دانشیار جامعه شناسی در دانشگاه ملی سنگاپور (NUS) در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر برگزار شد.

فرید العطاس در این نشست که با حضور دکتر محمودرضا اسفندیار رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر و جمعی از مسئولین، اساتید، مدیران گروه های آموزشی و دانشجویان مقطع دکتری در سالن کنفرانس این واحد دانشگاهی برگزار شد به بازتعریف افراط گرایی و علل آن، بویژه در جهان اسلام و جوامع مسلمان پرداخته و راهکارهایی را در جهت رفع آن پیشنهاد کرد.

این محقق برجسته جهان اسلام، اسلام را دین صلح دانسته و احیای اسلام بعنوان مذهبی که بر اعتدال تکیه دارد را تنها راه مقابله با گروه های تروریستی و پایان دادن به افراط گرایی معرفی کرد.

وی با اشاره به آیات و تعابیر قرآن کریم، اسلام را دین میانه روی تعریف نمود و خاطرنشان کرد: «اسلام، دین میانه روی، شریعت، طریقت و راه راست بوده و می توان از آن به عنوان میزان و عدالت یاد کرد.»

این اندیشمند جهان اسلام ادامه داد: «افراط گرایی یعنی شکست در ایجاد و برقراری این میانه روی و تعادل، و افراط گرایی در اسلام جایی ندارد؛ چراکه در دین مبین اسلام همواره تاکید بر تعادل در تمام امور شده است، و قرآن و امت اسلام را امت میانه روی و تعادل معرفی کرده است.»

وی با بیان مثالهایی در این زمینه، میانه روی را ایجاد تعادل بین ظاهر و باطن دانست و خاطرنشان کرد: «افراط گرایی خارج شدن از چارچوب تعادل در همه چیز است؛ بعنوان مثال افراط گرایی در سنت گرایی و یا مدرنیسم، افراط گرایی در ظاهرگرایی و یا باطن گرایی، افراط گرایی در آزادی و یا کنترل و .... ؛ که در تمام این موارد از خط راست و چارچوب تعادل خارج و افراط گرایی ظهور می یابد.»

*اسلام دین شمول گرایی است.

پروفسور العطاس با بیان این نکته که افراط گرایی در دین و ایجاد تفسیر و تصویری افراطی از دین و آموزه های آن در قرآن هیچگونه جایی ندارد گفت: «اسلام دین شمول گرایی است که همواره بر وحدت، اتحاد و تعادل توصیه داشته است.»

وی افزود: «قرآن، قانون و کتاب هدایت بشر برای همه عصرها و نسل هاست. توسل به آموزه های آسمانی این کتاب مبین، همواره راه حل بسیاری از بن بست ها و رهیافت چالش های بشر بوده و خواهد بود.»

سخنران نشست علمی «افراط گرایی اسلامی و راه حل بومی آن» واحد اسلامشهر در ادامه با اشاره به تاریخچه شکل گیری وهابیت و سَلَفی ها، آنان را نشأت گرفته از افراط گرایی و عدم توانایی ایجاد تعادل بین انحصارگرایی و شمول گرایی دانست و گفت: «سَلَفی ها بین سنت، کتاب و اجتهاد قرار گرفته و نتوانسته اند تعادل لازم را بین آنها ایجاد نمایند و بنابراین با توجه به عدم توانایی در ایجاد تعادل بین انحصارگرایی و شمول گرایی و نیز تاکید آنان بر متن (بدون در نظر گرفتن اجتهاد)، دچار افراطی گریِ بسیار شده اند.»

وی به اهمیت بیش از پیش نزدیکی شیعه و سنی اشاره کرده و سَلَفی ها را جدای از سنی ها برشمرد و افزود: «علیرغم تصور اشتباهی که در جهان و در برخی موارد در کشورهای اسلامی وجود دارد، سَلَفی ها به هیچ وجه از سنی ها نیستند، بلکه آنان خودشان را رهبر و ملاک و معیار سنت دانسته و باقی افراد را خارج از سنت تلقی می کنند.»

این متفکر و نویسنده مالزیایی به تشریح برخی از آیین های سنی مذهب های مالزی پرداخت و از ادای ادب، ارادت و احترام ایشان نسبت به ائمه اطهار و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و بویژه امام حسین (ع) سخن گفت.

دانشیار جامعه شناسی دانشگاه ملی سنگاپور در بخش دیگر سخنانش با هشدار در زمینه درگیریهای امروزِ شیعه و سنی گفت: «در گذشته این درگیریها محلی بودند، لیکن متاسفانه امروز گستره جهانی یافته است.»

وی تنها راه حل آرمانی برای رفع این اختلاف را عرفان اسلامی دانست و خاطرنشان کرد: «از آنجایی که ادب و اخلاق درکنار اولویت ارادت به اهل بیت (ع) همواره در عرفان اسلامی وجود دارد، از این رو میتواند بهترین طریقِ ایجاد تعادل در بین شمول گرایی و انحصارگرایی و در نتیجه در بین مذاهبی باشد که در تخاصم هستند.»

دکتر سیدفرید العطاس در خاتمه ضمن تاکید بر لزوم آموزش مسلمانان در زمینه رفع شبهات موجود بین سنت ها، خواستار ریشه کن نمودن اختلافات موجود بین شیعه و سنی، و در نتیجه وحدت همه جانبه بین آنان از طریق گفتگوی علما و دانشمندان ایشان شد.

این نشست با پرسش و پاسخ حاضرین با پروفسور دکتر سید فرید العطاس خاتمه یافت.