کاظم موسوی بجنوردی: راه «احمد منزوی» را ادامه خواهیم داد

به گزارش گروه فرهنگی آنا، در این مراسم که صبح امروز با حضور خانواده احمد منزوی، سید کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، سید صادق سجادی معاون پژوهشی مرکز، علی بهرامیان مدیر بخش اسناد مرکز و همچنین ابراهیم ذاکر از بستگان احمد منزوی برگزار شد. موسوی‌بجنوردی رئیس مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی سخنرانی کوتاهی ایراد کرد.

وی در خصوص احمد منزوی گفت: در حقیقت بزرگداشت چنین مردی که مرحوم افشار به او لقب ابن‌ندیم زمانه داده بود، ادامه یافتن راه ایشان است. با وجود تمام مشکلاتی که وجود دارد امکاناتی را فراهم کرده‌ایم که پس از او، بتوانیم کار فهرست‌واره را ادامه دهیم که با مدیریت بهرامیان این کار تا هم اکنون به بهترین شکل ممکن در حال ادامه است.

وی در ادامه افزود: نام احمد منزوی که بنیان‌گذار فهرست واره بوده است در تمامی کتاب‌هایی که پس از فوت ایشان تالیف می‌شود، نگاشته خواهد شد. این مسئله مهم ترین یادگار زندگی ایشان خواهد بود. احمد منزوی کتاب‌شناس توانا و برجسته در این حوزه از سال 1369 به موسسه دایرةالمعارف بزرگ اسلامی پیوست و حالا در میان ما نیست و امیدوارم با ائمه‌اطهار محشور شود. خادمین به فرهنگ و افراد برای همیشه در یاد و خاطره تمامی مردم باقی خواهد ماند.

همچنین در ادامه صادق سجادی معاون پژوهشی مرکز، در سخنانی گفت: اهمیت ابن‌ندیم به عنوان یک دانشمند این است که امروزه گنجینه مهمی از کار ایشان داریم. اگر ایشان نبودند و آثار را فهرست نمی‌کردند، بسیاری از آثار مهم آن دوران از بین می‌رفت. قسمت مهمی از اطلاعات ما در خصوص تاریخ فرهنگی، مرهون ابن ندیم و امثال او بوده است.

وی تصریح کرد: احمد منزوی نیز همانند ابن ندیم چنین وظیفه ای بر عهده شناخته بود. و توانست آثاری را که میان مقالات و رسانه‌های مختلف ناشناخته مانده بودند ثبت کند. فهرست واره از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در حقیقت در یک قرن اخیر و پس از فروپاشی شوروی کشورهای کوچکی به وجود امدند که از پیشینه سیاسی و فرهنگی برخوردار نبودند. اما هم اکنون به جد در حال ایجاد سابقه فرهنگی و سیاسی هستند و اگر ما به این نکته توجه نکنیم، خیانت محسوب خواهد شد. ثبت آثار زمانه از اهمیتی به‌سزا برخوردار است در غیر اینصورت در گذر زمان آثار مهم و ارزشمند از بین خواهد رفت. امیدوارم این کار همچنان تداوم یابد و قطعا نیز چنین خواهد بود.

در ادامه نیز محمد ابراهیم ذاکر از بستگان احمد منزوی سخنرانی کوتاهی داشت و از حاضران تشکر کرد. او با اشاره به ویژگی‌های احمد منزوی و سوابق فرهنگی خاندان او، اشاره کرد: خانواده احمد منزوی انتظار داشت تا در مراسم رونمایی از کتاب ایشان که حدود یک ماه گذشته برگزار شد، حضور یابند، یا اینکه حداقل روی جلد کتاب نام ایشان هم نگاشته شود اما در هر صورت تشکر می کنم که حضور یافتید و این مراسم را برپا نمودید.

استاد احمد منزوی متولد 1304 در شهر سامرا و فهرست‌نویس و محقق در حوزه علوم اسلامی بود. وی پسر دوم حاج شیخ آقا بزرگ تهرانی، دانشمند و عالم شیعی و مؤلف کتاب الذریعة الی تصانیف الشیعه بود. استاد منزوی بابت نگارش فهرست نسخه‌های خطی مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی در دو جلد برندۀ جایزۀ کتاب سال جمهوری اسلامی در سال 1385 شد. وی مدت 16 سال در پاکستان زندگی می‌کرد و حاصل کارش در پاکستان، نگارش و چاپ چهار مجلد فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه گنج‌بخش بود که تنها نسخه‌های فارسی را در بر می‌گرفت. از دیگر کارهای وی در این دوره، می‌توان از نگارش و چاپ سعدی بر مبنای نسخه‌های خطی پاکستان به‌مناسبت هشتصدمین سالگرد تولد سعدی، نگارش و چاپ 14 مجلد فهرست مشترک نسخه‌های خطی فارسی پاکستان و پایه‌گذاری نگارش فهرستواره کتاب‌های فارسی، نام برد. مرحوم استاد منزوی در سال 1369 پس از بازگشت به ایران، مدتی سرپرست بخش کتاب‌شناسی و فهرست‌نگاری مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی بود.