۶ کلید طلایی که قفل آلودگی هوا مکزیکوسیتی را باز کرد/آلودگی هوای تهران زاییده مدیریت ناصحیح است

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، سید محسن طباطبایی مزدآبادی در نشست «بررسی راهکارهای جهانی مدیریت آلودگی هوا با تمرکز بر مکزیک» با اشاره به اینکه فقدان توجه به پیوست‌های محیط زیستی توسعه سبب شده تا زندگی بشری درگیر چالش‌هایی شود که گاهی سلامت و گاهی نیز مستقیم جان انسان را به خطر می‌اندازد، گفت: آلودگی هوای تهران امر طبیعی نیست بلکه زائیده مدیریت ناصحیح است که در طول صدسال گذشته در این شهر رقم خورده است.

وی با بیان اینکه تهران در دهه‌های گذشته شاهد یک رشد جمعیتی فزاینده بوده که از توانمندی اکولوژیکی این منطقه خارج است، ادامه داد: مقصر اصلی آلودگی هوای تهران آن مدیرانی هستند که سبب شده‌اند سهم عمده جمعیت ایران در یک شهر متمرکز شود.

مدرس دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه آلودگی هوا زائیده یک روز نیست و حل آن هم یک روزه شدنی نیست، افزود: معتقدیم روند مدیریت آلودگی هوا روبه بهبود است و بخش عمده‌ای از این بهبود نیز به خاطر حساسیت مردم و مطالبه رسانه‌ای است.

وی با اشاره به اینکه تجارب گسترده‌ای پیش روی شهرهای ایران در زمینه مقابله با آلودگی هوا وجود دارد، یادآور شد: می‌توان با بومی سازی این تجارب در مهار آلودگی هوا گام‌های موثری برداشت.

این متخصص شهری با تاکید بر اینکه در سنجش کیفیت هوا بنابر تشخیص سازمان بهداشت جهانی WHO از معیار ضریب کیفیت هوا یا AQI استفاده می‌شود، توضیح داد: صنایع و حمل و نقل با سوخت فسیلی دو عامل اصلی در ایجاد ذرات معلف با قطر کمتر از ۲.۵ میکرومتر در شهرها هستند.

طباطبایی ادامه داد: آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ و میر جهانی است و قریب به ۱.۵ میلیارد تن در معرض این آلاینده‌ها قرار دارند و در سال ۳ میلیون انسان جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند که تنها ۱۰ درصد از آنها در کشورهای توسعه یافته زندگی می‌کنند و این نشان می‌دهد کشورهای جنوب اصلی‌ترین کانون‌های آلودگی هوا هستند.

این کارشناس شهری به تجربه مکزیکوسیتی در مقابله با آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: در سال ۹۲ میلادی این شهر آلوده‌ترین شهر کره خاکی بود و موقعیت جغرافیایی این شهر که از سه طرف بین کوه محصور شده بود سبب می‌‌شد تمام آلاینده‌های ۴ میلیون خودرو به ابری سیاه بالای این شهر تبدیل شود؛ اما امروز مکزیکوسیتی بین ۲۰ شهر آلوده دنیا نیز نیست و تعداد روزهای پاک در این کلانشهر ۲۰ میلیونی در سال ۲۰۱۲ به ۲۳۷ رسید.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در ادامه به تجربه‌های مدیریتی مکزیک اشاره کرد و گفت: به طور اجمالی توسعه حمل و نقل عمومی با تاکید بر مترو، ایجاد سامانه گسترده BRT، ترویج دوچرخه سواری، کاهش زمان تست آلایندگی خودروها، نوسازی تاکسی‌ها و خروج کارخانه‌‌ها‌ی آلاینده از شهر ۶ کلید طلایی مکزیکوسیتی برای عبور از بحران آلودگی هواست.

طباطبایی در این زمینه توضیح داد: در زمینه توسعه حمل و نقل عمومی این شهر توانست به سرعت ۱۲ خط را راه اندازی کند و با توسعه BRT سالانه ۸۰ هزار تن از میزان آلاینده‌های دی اکسید کربن را کاهش دهد به طوری که در سال ۲۰۰۹ این شهر موفق به اخذ جایزه زیست محیطی "فمیلی روی" از دانشگاه آکسفورد شد.

مشاور معاون شهردار تهران گفت: در حوزه ترویج استفاده از دوچرخه نیز تنها در سال ۲۰۰۹ این شهر ۲۱ کیلومتر خط ویژه دوچرخه ایجاد کرده است.

این استاد دانشگاه گفت: درحالی که معاینه فنی در ایران چندساله است اما تست آلاینده‌ها در این شهر شش ماه است که آغاز به کار کرده است،محدودیت ورود خودروها به معابر شهری به صورت یک روز در هفته از جمله دیگر برنامه‌های مکزیکوسیتی برای کنترل آلودگی هوا در این شهر بود، ضمن این که سرب از بنزین حذف شد و استفاده از مبدل‌های کاتالیستی نیز برای خودروها اجباری شد.

وی در خصوص نوسازی ناوگان حمل و نقل نیز گفت: در مکزیک با تسهیلات ارزان قیمت خودروها و تاکسی‌های فرسوده با روالی منظم تعویض شدند و مقام‌های دولتی مکزیک در سال‌های گذشته در تلاش برای جایگزینی اتوبوس‌های دیزلی با اتوبوس‌های هیبریدی بوده‌اند. همچنین بیش از ۵۰ هزار کارخانه از داخل و اطراف شهر مکزیکوسیتی نیز به خارج از این شهر جابه جا شدند.

طباطبایی در ادامه با اشاره به اینکه تقریبا تمامی این طرح‌ها در تهران نیز در حال اجراست اما باید از خودمان بپرسیم چرا آلودگی هوا همچنان وجود دارد، گفت: به نظر می‌رسد مشکل اصلی در موضوع اجرای مصوبات و قوانین باشد.

وی با اشاره به اینکه همچنان خودروهای با آلایندگی بالا تولید می‌شوند و کارخانه‌های آلاینده در اطراف شهر فعالیت می‌کنند، افزود: نباید اجازه داد آلودگی هوا به یک عرف در جامعه شهری ما تبدیل شود چرا که هزینه اقتصادی آن می‌تواند روند توسعه را تحت تاثیر قرار دهد.