کی بود کی بود من نبودم با سلامت مردم/ بالاخره متولی تایید سلامت محصولات غذایی چه نهادی است؟

مهرو ماهر، گروه اجتماعی- هر از گاهی وزیر بهداشت پرده از یکی از نقایص و نقطه ضعف‌های بخش سلامت بر می‌دارد. یک روز استفاده کارخانجات محصولات لبنی از روغن پالم حاشیه ساز می‌شود و اخیرا نیز چالش و نگرانی جدید از ضعف نظارت در حوزه غذا در جامعه مطرح می‌شود. البته با استناد به سخنان وزیر، ضعف نظارت در سازمان غذا و دارو، مشهود است زیرا پس از گذشت سه دهه از واردات گوشت بوفالو به کشور، اخیرا رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو گفته «ما از سازمان دامپزشکی این سؤال را داریم که اگر گوشت بوفالوی هندی مورد تأیید است، چرا فقط باید در سوسیس و کالباس مصرف شود!»

با این حال عضو کمیسیون بهداشت مجلس، سازمان غذا و دارو را متولی سلامت شهروندان می‌داند و می‌گوید: قانون اساسی و اسناد بالا دستی و سیاست‌های کلی سلامت همه این‌ها اذعان دارند که سیاست گذار و تصمیم ساز وزارت بهداشت است نه وزارت کشاورزی!

رئیس سازمان غذا و دارو اما معتقد است: اگر مسئولان دامپزشکی، سلامت گوشت‌های بوفالو وارد شده در کشور را تائید کنند ما می‌پذیریم که همه مصادیق سلامتی در آن لحاظ شده است و در آن صورت اصلا نیازی نیست که این گوشت‌ها فقط در سوسیس و کالباس مصرف شوند و طبیعی است که در هر زمینه‌ها قابلیت استفاده دارد.

نظارت بر گوشت وارداتی بر عهده سازمان دامپزشکی است

رسول دیناروند در مورد واردات گوشت بوفالو از هندوستان به کشور به خبرنگار گروه اجتماعی آنا گفت: گوشت بوفالو مانند گوشت گاو است و در برخی کشورها مصرف دارد فقط درصد چربی شیرش بالاتر است و مقداری چرب تر از گوشت گاو است.

رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: لزوم گسترش سیاست‌های سلامت محوری در جامعه تعامل دستگاه‌های مرتبط و حتی غیر مرتبط با یکدیگر است و اگر کسی بخواهد فقط به مسئولیت‌های خود بپردازد و حداقل در حد یک شهروند از مسائل دیگر غافل شود جامعه توسعه نمی‌یابد.

دیناورند یادآور شد: ما در سازمان غذا و دارو همواره اعلام کرده‌ایم که گوشمان شنوای نقدها و نظرات منصفانه است و بر همین اساس از کسانی که در راستای حل مشکلات مردم و برای رسیدن به جامعه سالم‌تر مطالبی را به ما انتقال می‌دهند نه تنها استقبال می‌کنیم بلکه تشکر هم می‌کنیم.

وی افزود: مسئولیت نظارت بر فرآورده‌های خام گوشتی بنابر شرح وظایف قانونی در اختیار سازمان غذا و دارو نیست و اگر ما در این خصوص پرسشی را مطرح می‌کنیم صرفا از نظر رفع هر گونه ابهام در خصوص سلامتی آحاد جامعه است، ما فقط طرح مساله کردیم و خودمان هم منتظر جواب از سوی نظام دامپزشکی هستیم. مسئولیت ما فقط درباره سلامت مواد گوشتی و به طور کلی مواد غذایی است که بسته‌بندی و فرآوری شده باشند، در حقیقت نظارت ما از زمانی شروع می شود که مواد وارد صنعت غذایی شود.

وی ادامه داد: اما اگر این طور که گفته شده، فقط گوشت بوفالو انحصارا در صنعت غذا باید مصرف شود، سؤالی که داریم این است؛ ‌اگر گوشتی سلامتش مورد تأیید است و فقط باید در جای خاصی مصرف شود، چرا باید وارد شود و حتما باید توجیه شود.

وی ادامه داد: صنعت غذا‌‌ همان تولید سوسیس و کالباس است، البته ارزش غذای گوشت بوفالو که‌‌ همان گاومیش است و در هند بسیار مصرف شده و مشکلی ندارد، شبیه گوشت گاو است، با این تفاوت که مقداری چرب‌تر است و درصد چربی شیر آن بالا‌تر است.

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: کشور ما واردکننده گوشت نیست چرا که بیش از ۹۰ درصد گوشت مصرفی را خودمان تولید می‌کنیم، در زمینه گوشت سفید تقریبا وارداتی نداریم، چرا که حتی صادرکننده گوشت مرغ هم هستیم.

سال گذشته ۸۰۰تن گوشت بوفالو وارد کشور شده است

با این حال پیش از این مهدی خلج رئیس سازمان دامپزشکی کشور در حالی از واردات ۸۰۰ تن گوشت بوفالو در سال گذشته خبر داده که در آمار گمرک اثری از واردات این کالا در سال گذشته نیست.

با این حال رئیس اتحادیه تولیدکنندگان فرآورده‌های گوشتی مدعی است که از سال ۱۳۷۲ تاکنون، واردات گوشت گاومیش هندی یا بوفالو به کشور انجام می‌شود. واردات و مصرف گوشت بوفالو سابقه‌ای ۳۰ ساله دارد و تاکنون نیز با مجوز و نظارت سازمان دامپزشکی انجام شده‌است!

وی یادآور شد: به طوری که اگر به سال‌های گذشته نگاهی بیندازیم در سال ۱۳۹۱ معادل ۲۲ هزار تن، در سال ۱۳۹۲ نیز ۱۷. ۵ هزار تن و در سال گذشته ۵۰۰۰ تن گوشت بوفالو وارد شده است. طبق این آمار‌ها مشاهده می‌شود طی سه - چهار سال اخیر میزان واردات گوشت بوفالو به شدت کاهشی بوده است.

رئیس سازمان دامپزشکی کشور همچنین افزود: در مورد انگل و بر اساس معیارهای مورد نظر که در بازرسی گوشت مورد ملاحظه قرار می‌گیرد، اساس این انگل مشکلی برای مصرف کننده انسانی ندارد. اگر می‌بینید این مباحث مطرح می‌شود صرفا از جنبه زیبا‌شناختی یک تکه گوشت و لاشه است.

سازمان دامپزشکی حق اظهار نظر در مورد سلامت غذایی ندارد

از سوی دیگر رسول خضری در گفت‌و گو با خبرنگار اجتماعی آنا در خصوص مصرف و سلامتی گوشت بوفالو اظهار کرد: روز گذشته پیرو همین موضوع از سازمان ملی استاندارد بازدید کردیم و به طور جدی پیگیر این ماجرا هستیم اما باید توجه داشته باشیم که در بحث سیاست گذاری و مشخص کردن سلامت مواد غذایی، وزارت بهداشت تصمیم گیرنده است.

وی با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت متولی سلامت مردم است افزود: امنیت مواد و فرآورده‌های غذایی از سوی این وزارتخانه مشخص می‌شود زیرا یکسری استاندارد‌های غذایی داریم که باید در تهیه و تولید مواد غذایی رعایت شود.

این عضو کمیسیون بهداشت یادآور شد: سازمان دامپزشکی در خصوص مباحث دام و طیور اعمال نظر می‌کند و در مورد مصرف دام برای انسان تنها وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو مرجع تعیین کننده سلامت مواد غذایی هستند.

خضری گفت: در کشور شورای عالی سلامت و امنیت غذایی داریم که دبیر این شورا دکتر حسن هاشمی وزیر بهداشت و ریاست این شورا با رئیس جمهوری است. بنابراین تصمیم سازی، تصمیم گیری و سیاست‌گذاری با وزارت بهداشت است و نظر سازمان غذا و دارو برای ما به عنوان یکی از سازمان‌های مهم و موثر قلمداد می‌شود.

این نماینده مجلس شورای اسلامی، سازمان غذا و دارو را به عنوان متولی سلامت انسان‌ها دانست و گفت: قانون اساسی و اسناد بالا دستی و سیاست‌های کلی سلامت همه این‌ها اذعان دارند که سیاست گذار و تصمیم ساز وزارت بهداشت است نه وزارت کشاورزی.
وی تصریح کرد: حتی در چشم انداز ۲۰ ساله نظام آمده است که باید انسان سالمی را در حوزه ۲۸ کشور در منطقه داشته باشیم. همچنین محور سیاست‌های کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در ۱۸ فروردین ۹۳ به صورت شفاف اذعان به این موضوع دارد که تصمیم گیری همه این مباحث با وزارت بهداشت است بر همین اساس دامپزشکی متولی بحث دامی است نه سلامت غذایی و انسانی حتی از لحاظ قانونی و عرفی و شرعی حق اظهار نظر ندارد.

گوشت گاو میش هندی از نظر بیماری‌های انگلی سالم نیست

از سوی دیگر پیام محبی رئیس بیمارستان دامپزشکی تهران با بیان اینکه محدودیت مصرف گوشت گاومیش هندی در سوسیس و کالباس به معنای عدم سلامت آن است، گفته است: گوشت گاو میش هندی از نظر بیماری‌های انگلی سالم نیست و مبتلا به برخی انگل‌ها از جمله سارکوسیست است.

نائب‌رئیس جامعه دامپزشکان ایران گفت: سال‌هاست که واردات گوشت هندی به کشور ممنوع بوده است، زیرا کیفیت آن بسیار پایین بوده و از لحاظ بهداشتی نیز با مشکل روبه‌روست. تنها دلیل اینکه مجددا واردات آن به کشور مطرح شده است، دلایل اقتصادی می‌تواند باشد.

وی در پاسخ به شائبه‌هایی پیرامون واردات گوشت بوفالو هندی برای تولید سوسیس و کالباس گفت: گوشت بوفالو برای واردات به کشور مجوز نداشته، مگر اینکه در دوسال اخیر اقدام به واردات آن شده باشد. مشکل اینجاست که با توجه به فقر پروتئینی که در کشور وجود دارد، نمی‌توانیم بگوییم اگر گوشتی وارد کشور شد، برای مصارف خانوار وارد قصابی‌ها نمی‌شود.