مرگ خاموش در کمین شهروندان/ به کار بردن چند توصیه شما را نجات می‌دهد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، بنا به اعلام سازمان پزشکی قانونی، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که تعداد فوت ناشی از گاز CO، چهل و یک نفر اعلام شده بود 3/29 درصد افزایش یافته است. از این تعداد 39 نفر مرد و 14نفر زن بوده‌اند.

هر ساله با شروع فصل سرما آمار فوتی‌های ناشی از گازگرفتگی در کشور افزایش پیدا می‌کند که این موضوع ناشی از افزایش استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز در کشور است.

سید جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران یکی از راه‌های کاهش آمار مرگ و میر ناشی از گازگرفتگی را آگاهی شهروندان نسبت به نحوه صحیح استفاده از این وسایل و همچنین علائم و نشانه‌های مسمومیت می‌داند و می‌گوید: بازدیدهای دوره‌ای از تجهیزات گازسوز و گرمایشی‌ باید به عنوان اولین گام مورد توجه قرار گیرد، چرا که آمارها نشان می‌دهد عمده حوادث گازگرفتگی مدتی بعد از نصب وسایل گازسوز رخ داده است.

شما سرما نخورده‌اید!

یکی از مواردی که در این موضع حائز اهمیت است شناخت علائم گازگرفتگی است. ملکی در تشریح علائم گازگرفتگی توضیح می‌دهد: علایم مسمومیت با منواکسید کربن می‌تواند طیف وسیعی را شامل شود که در بیماری‌های مختلف دیده می‌شود. متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر می‌کنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شده‌اند و تمایل به استراحت و خوابیدن پیدا می‌کنند که همین تمایل گاه منجر به خواب همیشگی آنان شده یا سبب عوارض جبران ناپذیری در بدن‌شان می‌شود.

سخنگوی آتش‌نشانی شهر تهران ادامه می‌دهد: سردرد، ضعف جسمانی، سرگیجه و بی‌قراری، تهوع و استفراغ، خمیازه کشیدن بیش از حد و کاهش دید یا دوگانگی دید از علایم عمومی مسمومیت‌ها است. علاوه بر آن داشتن حالت خواب آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی از جمله علایم اولیه مسمومیت در افراد به شمار می‌رود. چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علایمی شدند، با خارج شدن از فضای آلوده یا خارج کردن هوای آلوده از فضا به وسیله باز کردن در و پنجره‌ها و جلوگیری از انتشار گاز از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند.

ایراد دودکش‌ها، متهم اول گازگرفتگی

به گفته ملکی دودکش‌ها نقش زیادی در افزایش گازگرفتگی شهروندان دارند. او در این باره می‌گوید: اولین نکته ضرورت نصب دودکش برای تمامی وسایل گازسوز اعم از بخاری، آبگرمکن، پکیج و ... است. به هیچ عنوان استفاده از بخاری‌های بدون دودکش به ویژه در خانه و فضای بسته توصیه نمی‌شود. این بخاری‌ها تنها برای استفاده در فضا‌هایی که رفت‌و‌آمد هوا در آنجا زیاد است همانند مغازه‌ها توصیه می‌شود.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با بیان اینکه مسدود شدن دودکش یکی از دلایل سوخت ناقص وسایل گازسوز و انتشار گازهای خطرناک و مسموم کننده در فضا است، عنوان می‌کند: قبل از نصب بخاری یا آبگرمکن باید مسیر دودکش بررسی و از باز بودن آن اطمینان حاصل شود. همچنین همواره باید محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز بازرسی و از محکم بودن آن مطمئن شد.

ملکی تاکید می‌کند که هر چند وقت یک بار باید کلاهک دودکش‌های وسایل گازسوز بازرسی شود و چنانچه کلاهک آن افتاده باشد، در محل خود نصب شود، چرا که کلاهک علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیاء و ورود پرندگان بداخل دودکش جلوگیری می‌کند، در منظم سوختن وسیله گازسوز نیز موثرند. انتهای دودکش‌های توی کار نیز باید حداقل هشتاد سانت الی یک متر از سطح پشت بام بالاتر باشد. دودکش‌های داخل دیوار از جنس سیمان بوده و باید تا انتها بالا رفته باشد و در انتهای دودکش‌ها کلاهک H نصب شود.

ملکی بستن تمامی درزها و کانال‌های جریان هوا را در منازل یک اشتباه تلقی می‌کندو می‌گوید: در سال 86 به دلیل توصیه نامناسب برخی سازمان‌ها برای پوشاندن تمامی درزها و استفاده از درزگیر آمار تلفات مرگ‌و‌میر ناشی گازگرفتگی افزایش پیدا کرد، بنابراین به هیچ‌عنوان نباید روزنه زیر درها را مسدود کرد. همچنین در صورتی که سوختن بخاری ناقص باشد یا شعله آن به رنگ آبی نسوزد، باید آن را جدی گرفت، زیرا ممکن است این نقص ناشی از نرسیدن هوای کافی به بخاری باشد. نشانه اصلی خوب کارکردن بخاری گازی این است که دودکش‌متصل به آن به خوبی داغ شده باشد.

حواستان به شیلنگهای گاز باشد

سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران شیلنگ‌های وسایل گازسوز را نیز عامل مهمی دانست و ادامه داد:‌ برخی از گازگرفتگی‌ها به دلیل مسمومیت با گاز شهری است و علاوه بر آن نشت گاز می‌تواند منجر به انفجار در محیط نیز شود، به همین دلیل برای اتصال اجاق گاز و بخاری به سیستم لوله کشی باید از شیلنگ‌های لاستیکی تقویت شده که مخصوص گاز ساخته شده و دارای استاندارد هستند، استفاده شود. طول شیلنگ گاز نباید حداکثر از ۱۲۰ سانتی متر بیشتر شود و استفاده از شیلنگ‌های بلند برای رساندن گاز به نقاط مختلف منزل بسیار خطرناک است و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

وی افزود: برای محکم کردن شیلنگ‌های گاز باید از بست‌های فلزی مناسب استفاده شود و شیلنگ‌های لاستیکی را هر چند وقت یکبار بازرسی کرد تا در صورت مشاهده عیب و نقص و فرسودگی بلافاصله تعویض شود.هزینه نگهداری و رفع نواقص وسابل گرمایشی کمتر از یک پُرس غذا تمام می‌شود.

استفاده از این دودکش‌ها ممنوع است

ملکی اقدام برخی از شهروندان در استفاده از لوله‌های آکاردئونی به جای دودکش را نادرست تلقی می‌کند و توضیح می‌دهد: این امر به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، لوله‌های آکاردئونی برای تهویه هوا و هودهای آشپزخانه کاربرد دارد و با توجه به اینکه بدنه این نوع دودکش‌ها استحکام کافی ندارند، با گذشت زمان بر اثر حرارت و رطوبت احتمال سوراخ شدنشان وجود دارد، از سوی دیگر به علت نبود نر و مادگی در این نوع دودکش‌ها، احتمال آب‌بندی شدن در محل اتصال بطور کامل وحود ندارد و در این شرایط محصولات احتراق به محیط بازخواهد گشت.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرتهران خروج لوله‌های دودکش از پنجره یا دیواره‌های جانبی را هم شیوه درستی نمی‌داند و می‌گوید: استفاده از دودکش‌هایی که از پنجره‌ها و دیواره‌های جانبی ساختمان‌ها خارج می‌شود، غیر اصولی و غیر استاندارد است و کارایی لازم را در تهویه محصولات احتراق ندارد و به همین دلیل باید از استفاده از آنها اجتناب شود ولی در صورت لزوم و به طور موقت با رعایت شرایط ایمنی امکان‌پذیر است.

او در تشریح این شرایط می‌گوید: با توجه به افزایش طول افقی لوله‌های دودکش برای هر یک متر، باید حدود سه متر لوله دودکش بصورت عمودی و با شیب مثبت در نظر گرفته شود. همچنین لوله‌های دودکش باید به‌طور مناسب عایق بندی شوند و تمامی ضوابط مربوط به نصب دودکش‌ها نیز در آن رعایت شود.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرتهران تاکید می‌کند که با رعایت چنین شرایطی در صورت روشن بودن وسیله گازسوز، دودکش باید داغ باشد تا از خروج محصولات احتراق اطمینان حاصل شود. در صورت داغ نشدن دودکش باید بخاری جمع آوری و تا نصب دودکش استاندارد از وسایل گرمایشی دیگر (مثل بخاری برقی) استفاده شود.

با افرادی که دچار گازگرفتگی شدند چه کنیم؟

او درباره چگونگی یاری رساندن به افرادی که دچار گازگرفتگی‌شده‌اند هم توضیحانی را ارائه می‌کند: در صورت بروز چنین اتفاقی و اگر فرد یا افراد مسموم توانایی حرکت نداشته باشند، در گام اول حتما باید آنان را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کرد. سپس یقه پیراهن و کمربند و لباس‌های تنگ افراد مسموم را باز کرده و در صورت امکان عملیات اکسیژن دهی به فرد مسموم را با نهایت دقت انجام داد. باز نگه داشتن راه‌های تنفسی و تماس با اورژانس در مراحل بعدی باید مورد توجه قرار گیرد؛ اما مهم‌ترین عامل خارج کردن افراد آسیب دیده از محیط آلوده و قرار دادن آنان در محیط باز است. اگر هم فرد در مرحله اولیه گازگرفتگی باشد با خروج از محیط و انجام چند تنفس عمیق می‌تواند به شرایط نرمال بازگردد.

دستگاه هشدار دهنده گاز، راهی برای جلوگیری از گاز گرفتگی

ملکی از ورود دستگاه جدید «هشدار دهنده انتشار گاز در فضا» به بازار خبر می‌دهد و می‌گوید: این دستگاه به گاز منواکسید کربن و گاز شهری حساس است و در صورت بروز این اتفاق به صورت آلارم هشدار می‌دهد و افراد برای جلوگیری از گازگرفتگی می‌توانند با قیمیتی مناسب این دستگاه را تهیه کنند.