فرآوری میوه و سبزی؛ این دستگاه‌ها از هدررفت محصولات کشاورزی جلوگیری می‌کنند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، برابر آمار رسمی در کشور ما سالیانه 30 درصد محصولات کشاورزی به دلیل نبود صنایع تبدیلی از بین می رود. ترویج و راه اندازی کارگاه‌های صنایع تبدیلی افزون بر رشد اقتصادی منطقه سبب استفاده بهینه از محصولات کشاورزی می‌شود.
محمدعادل مرزبان یکی از نخبگان دانشگاهی و از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی‌ریز است که در استان فارس به کمک باغداران و سیفی کاران این منطقه شتافته و با طراحی و ساخت دستگاههای فرآوری میوه و سبزی سعی کرده است از هدررفت محصولات کشاورزی جلوگیری کند.
این مبتکر جوان که اکنون در رشته دکتری مهندسی مکانیک در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز تحصیل می‌کند به خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: «عمده روش‌های فرآوری محصولات در کشور ما روش‌های قدیمی، پرهزینه و با محصول تولیدی ضعیف و غیرکیفی است. شاید بارها دیده باشید که سیب‌های سردخانه‌ای موجود در بازار طعم مناسبی ندارند یا داخل‌شان خراب و گندیده است. علت این وضعیت عمدتاً به نحوه نگهداری یا همان فریز کردن محصول برمی‌گردد. تولید کنندگان این میوه‌ها با استفاده از روش‌های قدیمی اقدام به شست‌وشوی محصول با مواد شیمیایی و نگهداری سردخانه‌ای می‌کنند و چون در این روش تمامی میکروب‌های روی میوه از بین نمی‌رود میوه را از درون خراب می‌کنند. افزون بر آن نگهداری میوه در دمای یخچالی نیز خود عامل تأثیرگذاری روی پایین آمدن کیفیت محصول(بو، طعم و رنگ) می شود.»
روش فرآوری در دستگاههای تولید شده مرزبان دانش آموخته رشته کارشناسی مهندسی مکانیک حرارت در سیالات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی ریز که اکنون به عنوان مدرس با این واحد دانشگاهی همکاری می‌کند، روشی کاملاً علمی و با استفاده از فناوری های روز جهان است.
یک قسمت از دستگاه کار شست و شوی سیب با فناوری ازون را انجام می‌دهد. در این مرحله، دستگاه ازون که مرزبان و گروه همراهش تولید کرده‌اند، کار شست و شو انجام می دهد. در این روش علمی میوه ها با گاز O3 برخورد می کنند و از ترکیب میکروب ها و کثیفی های روی میوه با این مولکول‌ها اکسیژن آزاد می شود. به عبارتی مزیتی که این روش نسبت به شست و شوی معمولی دارد ، قدرت پاک کنندگی قوی و بدون آلایندگی محیطی است که افزون بر اینکه به محیط زیست گیاهی و جانوری کمک می کند، سبب بالا رفتن اکسیژن محیط نیز می شود.
این استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی ریز در گروه مکانیک در توضیح ویژگی‌های گاز ازون افزود: «گاز ازون بر خلاف ضدعفونی کننده های معمولی مانند کلر و فرمالین، هیچ‌گونه مواد سمی یا مضری بر جای نمی‌گذارد، چراکه این مولکول پایدار نیست و پس از مدت کوتاهی شکسته شده و به مولکول پایدار اکسیژن تبدیل می‌شود. به دلیل پایدار نبودن این گاز برای استفاده از آن، باید آن را در محل تولید کرد. ازون به عنوان یک اکسید کننده بسیار قوی، افزون بر نداشتن آثار زیست محیطی زیان‌بار، قابلیت‌های بسیار و کاربردهای وسیعی در مصارف صنعتی ، بهداشتی و خانگی دارد.»
وی میزان باغات سیب در استان فارس را 30 هکتار برآورد می‌کند و می‌گوید: «بیش از 500 هزار تن از این محصول به صورت سالیانه در استان برداشت می‌شود با توجه به برداشت محصول دربازه زمانی محدود و کمبود تقاضا نسبت به حجم محصول تولید شده ، معمولاً هر ساله یک سوم محصول در باغات خراب می‌شود و مقداری نیز در موقع جا به جایی و انتقال به سایر شهرها یا به دلیل نگهداری سنتی و سردخانه ای از بین می رود . شهرهای نی ریز و استهبان در این استان نیز برای تولید بالای انجیر در کشور به قطب انجیر کشور شهره هستند و جهرم نیز به دلیل تولید بالای لیموشیرین و تولید انواع مرکبات و سیفی‌جات در این استان زمینه مساعدتری را برای فرآوری و انبار کردن تولید مازاد ایجاد کرده است و علاقه مندی در این زمینه برای بسته بندی، خشک کردن و نگهداری محصول برای عرضه در دیگر فصول سال نیز بالاست.»
نیازمندی فراگیر باغداران استان به روش‌های پیشرفته، ارزان و در عین حال ساده موجب شد تا این استاد دانشگاه آزاد اسلامی و گروه همراه‌شان به اقدام جهادی در این زمینه دست بزنند و با طراحی دستگاههای فرآوری روز به این نیاز پاسخ شایسته‌ای دهند. دستگاههای تولیدی این گروه می توانند مراحل مختلفی از جمله شست و شو، بسته بندی خام، خرد کردن، پوست کنی، آبمیوه گیری، لواشک سازی، کمپوت کردن، تولید مربا، تولید دمنوش و پودر کردن و ... را به تناسب نیاز متقاضی انجام دهند.
در این روش انواع میوه‌ها و سبزیجات با روش پیشرفته و فناوری منحصر به فرد تا دمای مخصوصی رسانده و با تزریق گاز خنثی خلأ محیطی ایجاد شده و محصولات بسته بندی می‌شوند. محصولات در دورن نایلون‌های خلأ و بیرون از محیط یخچال به صورت بلندمدت قابلیت نگهداری دارند. محصولاتی مانند انجیر، سیب، انگور، انواع مرکبات و سبزیجات و ... را می توان با کیفیت و طعم اولیه به صورت دارازمدت در همین نایلون های نازک نگهداری کرد و با ارزش افزوده بالاتری به فروش رساند در واقع، با این روش باغدار می توند محصولاتش را به راحتی نگهداری کند.
دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد نی ریز درباره قیمت این دستگاه‌ها و دیگر مزیت‌های آنها گفت: «به تناسب میزان تولید و نیازمندیهای مشتری ، این دستگاههای تولید را – که در دنیا به سیستم های خلأ سرما معروفند- با یک پنج قیمت دستگاههای مشابه چینی تولید می کنیم که الیته این دستگاه موجب شده تا با استفاده از این روش دیگر باغدار به دلیل ترس از خراب شدن محصول، محصولش را با هر قیمتی به فروش نمی رساند. بارها مشاهده شده که سیب های باغداران به فروش نرسیده و حتی باغدار کارگر گرفته است تا سیب های خراب شده باغ را جمع آوری کنند. با این روش باغداران می توانند محصول اضافه بر نیاز بازار را از باغ جمع آوری کرده و به لواشک و آبمیوه تبدیل کنند.»
انتهای پیام/