اسماعیل امینی: غفلت از ادبیات باعث شیوع بیسوادی در مطبوعات شده است
اسماعیل امینی، دبیر دهمین جشنواره شعر فجر در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی آنا، درباره شرایط کلی مطبوعات و رسانههای خبری گفت: «در حال حاضر التهابات سیاسی در نشریات کمتر شده و نگاه به موضوعاتی که از سیاست مهمتر شده، بیشتر دیده میشود. مثلا نگاه به موضوعات مربوط به محیط زیست، سبک زندگی، مسائل علمی و پژوهشی و ...؛ در گذشته کمتر به این موضوعات پرداخت رسانهای میشد اما در حال حاضر روزنامهها و نشریات به آنها میپردازند.»
وی درباره نشریات تخصصی در حوزه فرهنگ و ادب و آسیبهای این حوزه گفت: «رسانهها و نشریات ما به طور طبیعی و مستقل نمیتوانند اقتصاد خود را بچرخانند. به همین دلیل یکسری از آنها وابسه به نهادهای اقتصادی هستند و یکسری وابسته به مراکز قدرت. به همین دلیل حوزههای فرهنگی و ادبی، کمتر در این نشریات دنبال میشوند.»
این شاعر و منتقد اظهار داشت: «متاسفانه در کشور ما عرف است که صرفهجوییها همیشه از حوزه فرهنگ آغاز میشود. البته سینما و موسیقی به دلیل اینکه درآمدزا هستند، رونق خاص خودشان را دارند اما ادبیات نمیتواند به خودی خود، درآمدزا باشد و به همین دلیل، معمولا بیشتر از سایر حوزههای فرهنگی در مضیقه قرار گرفته و مغفول واقع میشود.»
امینی با تاکید بر اهمیت ادبیات، تاکید کرد: «ادبیات مثل دویدن است. دویدن ورزش اصلی و مادر است؛ یعنی ممکن است که به اندازه فوتبال درآمدزا نباشد، اما بدون دویدن، فوتبالی در کار نخواهد بود. ادبیات هم همین است. اگر به ادبیات توجه نشود، سیار حوزهها مانند عرصه جراید و مطبوعات نیز ضربه میخورد چرا که بنیان مطبوعات هم ادبیات و زبان فارسی است.»
وی با انتقاد به سیستم آموزش در جامعه، گفت: «در طول دهههای اخیر، به تدریج ارزش ادبیات در نظام اجتماعی و آموزشی کم و کمتر شد. علت اصلیاش هم بازی کنکور و دانشگاه و رویکردهای مدرک محور و تحصیل محور در جامعه بود؛ آنچنانکه این تصور ایجاد شد که تنها فیزیک و شیمی و ریاضی و... علم هستند و زبان و ادبیات فارسی اهمیت چندانی ندارند.»
دبیر بخش ادبیات جشنواره ایرانساخت ادامه داد: «این در حالی است که ادبیات، بنیان سواد است و بیتوجهی به آن، موجب شیوع بیسوادی در کشور و در اقشار و اصناف مختلف، از جمله مطبوعات شده است. مثلا چندی قبل دیدم در یکی از نشریات، روزنامهنگاری متنی را به عنوان شعری از قیصر امینپور منتشر کرده بود که نه شعر بود و نه به قیصر امینپور تعلق داشت.»
وی افزود: «گاهی حتی مدرسان دانشگاههای ما دچار چنین اشتباهاتی میشوند و حتی شاهنامه را نمیشناسند. در صورتی که در گذشته، عموم مردم حتی در قهوهخانهها از طریق نقالیها و پردهخوانیها، با شاهنامه آشنایی داشتند.»
امینی اظهار داشت: «اگر نسلی را تربیت کنیم که در سایر علوم توانمند باشد، اما نتواند درست بنویسد، نسل باسوادی را تربیت نکردهایم. مگر میشود یک شخصیت مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، علمی و ... نتواند درست بنویسد یا حرف بزند؟»
وی همچنین درباره فضای نمایشگاه مطبوعات گفت: «هیاهوی صداهای مختلف در نمایشگاه مطبوعات که از بلندگوهای مختلف پخش میشود، شرایط بدی را در نمایشگاه مطبوعات ایجاد میکند، طوری که صدا به صدا نمیرسید. در حالی که نمایشگاه مطبوعات باید محل مذاکره و گفتوگو باشد، سیستمهای صوتی و بلندگوها واقعا آزاردهنده هستند. یکی پیام تبلیغاتی پخش میکند، یکی آهنگ زورخانهای و...»
انتهای پیام/